АГРОХИМИЯ ТАРИХЫ АГРОХИМИЯНЫҢ ПАЙДА БОЛУЫ




Презентация қосу
АГРОХИМИЯ ТАРИХЫ
АГРОХИМИЯНЫҢ ПАЙДА БОЛУЫ
Агрономиялық химия дамуы егіншілік
мүддесін тікелей байланысты.Ол адамзаттың
қажетін қамтамсыз ету мақсатына орай,
теориялық жағынан нақты
тұжырымдалмастан,бірден практикада
қолданыла бастады.Бұны біз ертедегі римдіктер
мал көңінің,күл,гипс,әк сияқты заттардың
топыраққа әсер ететін қасиетін біліп,оларды
пайдалану арқылы жердің құнарлығын
арттырған.
Ең бірінші агрономия және
агрохимия туралы мәліметтерді біз
Теофрастың"өсімдіктер туралы зерттеулер"
Ежелгі грек философы мен ғалымы
еңбегі ең алғашқы ботаника және
Аристотельдің әдеби
агрономиялық шығармалар. Ол қандай
шығармаларында кездестіреміз.
дақылдарды егу жақсы екенін, топырақтың
құнарлылығын қалай сақтау керектігін,
органорганикалық тыңайтқыштардың рөлін
атап өтті

Аристотель
(Б. д. д. 384-
Теофраст 322 жж.)
(б. д. д. 372-287 жж.)
Топыраққа өсімдікке қажетті минералдық
Луций Юний Модерат заттардың өсімдік үшін қоректік элементтердің
Колумелла (б. з. д. I ғ.) - рим жазушысы көзі екендігі туралы пікірді Француз табиғат
және агроном. Оның "ауыл зерттеушісі Б.
шаруашылығы туралы" шығармасы 12 Палисси айтты.Ол минералдық
кітаптан тұрады және шынайы ауыл тыңайтқыштардың тегі,әсері жөнінде жазған
шаруашылығы энциклопедиясы болып шығармасында «тұз дегеніміз тіршіліктің және
табылады. Колумелла барлық егістің өсіп-өнунің негізі болып
тыңайтқыштардың жіктелуін ұсынды: табылады»,-деген. Оның топырақтың сарқылу
көң, минералды тыңайтқыш жасыл себептері, тыңайтқыш түріндегі күл заттарын
тыңайтқыш, қайтаруқажеттілігі туралы идеялары тек 300
компост. жылдан кейін нақты тәжірибелермен
дәлелденді
Луций Юний
Модерат
Колумелла
(I ғ. біздің
дәуір)
Юстус Либих Валлериус Юхан
(1803–1873) Готтшалк (1709-1785)
Либих-агрохимия мен Биохимияның негізін Швед химигі Валериус 1761 жылы
қалаушылардың бірі. Ол минералды өсімдіктер қарашірікпен қоректенеді деп
қоректену теориясын негіздеді.Топырақ ұсынды. Ол топырақ құнарлылығына және
құнарлылығын арттырудың ғылыми кез-келген қарашірікке әсер ету туралы
негіздерін жасады.Өсімдіктерді практикалық байқаудан басталды және
қоректендіруде гумустық теориясының өсімдіктер гумустың тамырларын тікелей
құлдырауы 1840 жылы Ю.Либихтің "жер сіңіреді, тек топырақтың органикалық
және физиология қосымшасындағы заттары өсімдіктер үшін қоректік, ал басқа
Химия"кітабы жарық көргеннен кейін пайда компоненттер көмекші болып табылады
болды. және оның пікірінше қарашіріктің майлы
заттарының еруіне ықпал етуі мүмкін деп
қате сенді
Жан Батист Буссенго агрохимияның
негізін қалаушы болып саналады. 1836
жылдан бастап ол ауыспалы егістегі
қоректік заттардың тепе-теңдігін зерттеп,
топырақты азотпен байытуда бұршақ
дақылдарының маңызды рөлін
белгіледі.Оның азот алмасу жұмыстары
агрохимия саласындағы биохимиялық
бағыттың негізін қалады
зерттеулер.
Агрохимия Қазақстанда

Ауыл шаруашылық дақылдарына минералдық тыңайтқыштардың
тиімділігін зерттеу жөніндегі алғашқы тәжірбиелер 1929 жылы
жүргізіле бастады. Ауыл шаруашылығында тыңайтқыштарды
қолдануда Д.Н.Прянишников ғылыми еңбектерінің орны
ерекше.
Ол өсімдіктің аммиакпен, нитратпен қоректену теориясының
негізін салды. Өсімдіктегі азотты заттардың алмасу жөнінде
теориялық мәселелерді шешіп, талдады.
Агрохимия ғылымының дамуына Д.Н.Прянишниковтың
оқушылары В.М.Кличковский, П.Г.Найдин, Ф.В.Чириков,
А.Н.Лебедянцев, Ф.В.Турчин, И.И.Синягин, Н.С.Авдонин
және ағы басқалары үлкен үлес қосты.
1926 жылы Қазақстанда жер шаруашылығы комиссириаты
жанынан топырақты зерттеу бюросы ұйымдастырылды. Бұл
бюро кейінірек Қазақтың жер тыңайту және агротопырақ-
тану институты болып аталды. Осы уақыттан бастап
біздің елімізде ауыл шаруашылығы дақылдарына
тыңайтқыштарды қолданудың ғылыми жүйелері
қалыптаса бастады.
Содан кейін 1935 жылдан бастап В.Р.Вильямс атындағы Қазақ егіншілік
институты болып аталды.
Қазақстанда агрохимия ғылымының қалыптасуы мен дамуына үлкен еңбек
сіңірген К.И.Имангазиев болды. Вильямс атындағы институтты 30 жылдан астам
басқарды. Нақты топырақ-климаттық жағдайларда әр-түрлі дақылдар үшін
минералдық және органикалық тыңайтқыштарды тиімді қолданудың негізін
қалады.
Кейінгі жылдары агрохимия саласында Д.К.Мәденов, А.Т.Понамарева,
Б.С.Бәсібеков тағы басқа ғалымдар өсіп жетілді.

Өткен ғасырда өткізілген іргелі және
қолданбалы зерттеулер:
Тыңайтқыштарды ұтымды пайдалану және
топырақтардың құнаплығын сақтау
Республикада тараған негізгі топырақтарға
агрохимиялық сипаттама беру
Негізгі ауылшаруашылық дақылдардың
қоректенуін қолайландыру және
гидротермиялық қолайсыз жағдайларда
тұрақты жоғары өнімдер алу тәсілдері

Ұқсас жұмыстар
Агрохимия ғылымының міндеттері мен зерттеу әдістері
Өсімдіктің химиялық құрамы
Өсімдіктердің минералды қоректенуі
Юстус фон Либихтің агрохимия ғылымына қосқан үлесі
Топырақтану ғылымының Қазақстанда дамуы
КОМПЛЕКСТІ ТЫҢАЙТҚЫШТАР
Топырақтағы мекендейтін микроорганизмдердің түрлері мен ролі
Қарқынды егіншілікте туралы түсінік. Тыңайтқыш - ауыл шаруашылығы дақылдарының өнiмiн арттырудың басты факторы
ҚР-дағы экономикалық өсу себептері,факторлары
Құнарлы топырақ – мол және сапалы өнім
Пәндер