Омега қышқылдары

Тақырып: Омега қышқылдары

Орындаған: Жанадилова Айша

Қабылдаған: Шаяхметова Интык

Топ: 108 А

Факультет: ЖМ

Жоспар:

Кіріспе

Негізгі бөлім

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Май қышқылы

Май қышқылдары дегеніміз карбон қышқылдары. Оның құрамында көміртегі атомдарының ұзын тізбегі бар. Бұл қышқылдарға жалпы қабылданған тривиалдық немесе жүйелік атаулары қалыптасқан.

Көп қанықпаған май қышқылдары

Молекула құрамында екі немесе одан да көп қос байланысы бар қанықпаған май қышқылдары полиқанықпаған май қышқылдары деп аталады.

Көп қанықпаған май қышқылдары әдетте бөлме температурасында сұйық күйде кездеседі. Сондықтан оларды сұйық май деп атайды.

Олардың көбі өсімдік тектес: жүгерілік, күнбағыстық ғана емес жануар тектес түрлері де кездеседі, балық майы.

Көп қанықпаған май қышқылдары мембрана құрамына кіріп олардың серпімділігін қамтамасыз етеді. Жоғарғы энергетикалық молекула болғандықтан жасушада болатын барлық процестерге соның ішінде жасушалық алмасуға қытысып, жасуша ішіне бөгде заттардың енуіне кедергі бола алады.

Омега көп қанықпаған май қышқылдары (линоль, линолен) витамином F деп те аталады. Көбінде бұл майлар өсімдік майларында, миндальда, орман жаңғағында, сояда, күнбағыста, қияр дәндерінде асқабақта кездеседі.

Омега көп қанықпаған май қышқылдары

Атауы

Қанықпаған май қышқылының түрі

Латынша белгіленуі

Кездесетін тағамдары

Омега-3

Линолен

Көп қанықпаған май қышқылдары

ω-3

Балық майы, жаңғақ майы, балық

Омега-6

Линоль

Көп қанықпаған май қышқылдары

ω-6

Күнбағас майы, жүгері майы

Ω-көп қанықпаған май қышқылдары

Линоль

Линолен

а-Линолендік, докозагександық және эйкозапентандық қышқыл омега үш көп қанықпаған май қышқылдарына жатады. Олар ағзадағы холестериннің тез өтқышқылына айналып ағзадан шығарылуына әсер етеді. Қан тамыр қабырғаларының тығыздап, олардың элестикалық қасиетін көтеріп атероскелероздың алдын алады. Витаминов В, В6, холина алмасуына қатысып, нервтік импульстардың орталыққа, перефериялық нерв системасына өтуін жақсартады. Тәуліктік қажеттілігі - шамамен 1-2 г.

Линоль клетка мембранасың құрылымын жақсартып оған серпімділік қасиет береді.

Линоленовая кислоты, біріңғай салалы бұлшықеттерге стимуляциялық әсер ететін простагландиндер синтезіне қатысады.

Омега 3 - Көп қанықпаған май қышқылдарының өкілі. Теңіз және өсімдік майларында көптеп кездеседі. Адам организмінің әртүрлі системеларына кең түрде әсер етеді. Омега-6 пен бірге алмастырылмайтын яғни организмде синтезделмейтін, міндетті түрде ағзаға сырттан келетін тағаммен түсіп тұруға тиісті май қышқылдарының қатарына жатады. Омега-3 организмге жетіспегенде жүрек және қан тамыр аурулары дами түседі, себебі Омега-3 жетіспеушілігі төмен тығыздықтағы холестериннің қан тамыр қабырғасында пайда болуына, ал ол атеросклероздық қабыршақ пайда болуна ықпал жасайды. Теңіз және өсімдік майлары мидың жұмысын жақсартады.

Омега-3 КҚМҚ. Альфа-линолендік қышқыл (Грек жаңғағының құрамында көптеп кездеседі) . СН-СН-СН=СН-R

ХИМИЯЛЫҚ ФОРМУЛАСЫ

Омега-6 КҚМҚ. Линолдік май қышқылы (күнбағыс майы мен жүгері майында көптеп кездеседі ) . СН-(CH) -CH=CH-R

ХИМИЯЛЫҚ ФОРМУЛАСЫ

КҚМҚның цис- және транс- конфигурациясы.

Көбінде табиғи май қышқылдары цис конфигурациялы(таға тәрізді) . Цис конфигурацияның арқасында химиялық реакцияда жақсы байланысады және көлемі үлкен болып табылады. Осы олардың ең басты кемшілігі болып жарықта табылады, сондықтан олар жарықта ауамен қатынаста тез тотығып кетеді. Сондықтан өндірістік өңдеуде оларды гидрогенизациялайды, оның нәтижесінде КҚМҚ тұрақты транс формаға айналады. Осындай жолмен ұзақ қуырғанда құртылмайтын және ұзақ сақталатын маргарин майы алынады. МАРГАРИН МАЙЫН СОЛ СЕБЕПТІ ПАЙДАЛАНБАҒАН ЖӨН! Олар зиянды, жұрек қантамыр ауруларына алып келеді.

Цис-конфигурация.

Транс-конфигурация.

Кардиологиялық тәжірбие

Балық майынан алынатын көп қанықпаған май қышқылдары қанның ұйығыштық қабылетін төмендетіп, инфаркттың себебі болып табылатын тромбтардың пайда болуының алдын алады. Балық майы жүрек қығысының бұзылыстарының алдын алады, қалыпты жүрек соғысын қалыптастырады. Балық майының көп дозада ( 10 г дейін ) қабылдау стенакардия жиілігін айтарлықтай төмендетеді.

омега-3 және омега-6ның организмде өзгеріске ұшырау тізбегі

Қөп қанықпаған май қышқылдарын пайдалануға ұсыныс

Тағаммен бірге май қышқылдарын пайдалануда олардың сандық құрамы ғана емес сапалақ құрамы да маңызды. Тағам рационынна кіретін барлық астың құндылығының 30% құрауы тиіс. 2000 Ккал тағам құндылығында ол 67 грамм болады.

Қаныққан және полиқанықпаған (омега-3 и омега-6) и моноқанықпаға (омега-9) 10% болуы керек ( 22 г нан ) . Омега-3 және омега-6 ара қатынасы 1:1 ден 1:4ге дейін болуы керек.

Көбінде бұл майлар өсімдік майларында, миндальда, орман жаңғағында, сояда, күнбағыста, қияр дәндерінде асқабақта кездеседі

Омега-3 препараттары

Құрамында омега-3 бар дәрі дәрмектерді іздегенде оның құрамына назар аударыңыз. Құрамындағы май түрлеріне аса назар аударған жөн. Омега-6сы бар препараттарды пайдаланбау керек, себебі қалыпты рационның өзінде олар жеткілікті. Балық құрамындағы майлар ағзада тұрақсыз болып келеді, ағзада ыдырағанда уытты заттар түзуі мүмкін. Сондықтан балық майлары капсула түрінде жасалып жарық және ауа өткізбейтін қаптамаларда сақталуы тиіс. Балықтың қандай бөлімінен алынатынын білгеніңіз жөн. Жақсы өндіруші балық бауырынан емес балық бұлшықетінен алынған майларды пайдаланады. Сондықтан сатылымдағы барлық препараттардың ішінде «Омега-3» Компании NSP препараты ерекшеленеді. Омега-3 NSP препараты 60 капсуладан тұрады.

Ұқсас жұмыстар

Қанықпаған және қанықпаған майлар

Теңіз өнімдерінің құрамы

ФИЛОСОИЯЛЫҚ АНТРОПОЛОГИЯ

Бейтарап майлар

Тұқым қуалау ақпараты берілу тиіптері

Кілегейлі заттар

Өсімдік майлары

Лангуст және устрица

Тамақтанудың физиологиялық нормалары - организмнің энергия шығанын толық жабатын, қажетті тағамдық заттармен қамтамасыз ететін ғылыми негізделген нормалар

Сүттің органолептикалық көрсеткіштері

Пәндер