MATLAB жүйесінің операторлары

Презентация қосу

АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТ

MATLAB жүйесінің
операторлары

Орындаған: Дәуренқызы А
Топ:МФОК-223
Тексерген: Жанбекова Г. И
Пәні: «Физикалық үдерістерді
компьютерлік модельдеу»

Алматы, 2023
Алгоритм
Алгоритм – атқарушы орындайтын амалдардың
тиянақты жоспары.
Алгоритм қасиеттері
• дискреттілік: жекелеген қадамдардан(командалардан)
тұрады
• айқындылық: атқарушыға түсінікті болатын
командалардан тұруы керек
• белгілілік: бастапқы деректері бірдей болған жағдайда
нәтижесі де бірдей болады
• нәтижелік: әрекеттердің шектеулі санынан кейін белгілі
бір уақытта қорытынды нәтиже алуымыз керек
• жалпылық: алгоритм әр түрлі алғашқы мәліметтер үшін
әр түрлі нәтижелер беруі тиіс
• дұрыстылық: алғашқы мәліметтер әр түрлі
болғандығына қарамастан барлық жағдайда дұрыс
нәтиже береді
Программа
Программа дегеніміз -
• қандай да бір программалау тілінде
жазылған алгоритм
• компьютерге қажетті командалардың
жиынтығы

Команда – компьютер орындауға міндетті
әрекеттің өрнектелуі.
• алғашқы мәліметтерді қайдан алу керек?
• олармен қандай амалдар орындау керек?
Программалау тілдері
• Машинаға бейімделген (төменгі деңгейлі) -
әрбір команда процессордың бір командасына
сәйкес келеді (ассемблер)
• Жоғарғы деңгейлі тілдер – кәдімгі табиғи
тілге(ағылшын тіліне) ұқсайды, адамның түсінуіне
оңай, бір ғана компьютерге тәуелді болмайды.
• Жаңадан үйренушілерге: Бейсик, ЛОГО,
Паскаль
• Кәсіби: Си, Фортран, Паскаль
• Жасанды интеллект тапсырмалары үшін:
Пролог, ЛИСП
• Интернет үшін: JavaScript, Java, Perl, PHP,
ASP
Паскаль тілі
1970 – Никлаус Вирт (Швейцария)
• студенттерді оқытуға арналған тіл
• «жоғарыдан төменге қарай» программаларын
жасау
Есеп

Бағыныңқы Бағыныңқы Бағыныңқы
есеп1 есеп2 есеп3

1.1 1.2 1.3 2.1 2.2 2.3 3.1 3.2 3.3

• берілгендердің әр түрлі құрылымдары(массивтер,
құрылымдар, жиымдар)
Программа қандай бөліктерден тұрады?

program <программаның аты>;
const …;{тұрақтылар}
var …; {айнымалылар}
{ процедуралар мен
функциялар }
begin
… {негізгі программа}
end.
фигуралық жақшаның ішінде
орналасқан түсініктемелер
программамен өңделмейді
Программа қандай бөліктерден тұрады?

Тұрақты – өз атауы болатын, өзгермейтін шама, .
Айнымалы – өз атауы (жад ұяшығы)болатын, өзгеретін
шама.
Процедура – кейбір әрекеттерді сипаттайтын қосалқы
алгоритм (мысалға шеңберді салу).
Функция – есептеулерді орындайтын қосалқы алгоритм
(квадрат түбірді табу, sin).
Программалар, тұрақтылар, айнымалылар атауы
Атауларды сипаттағанда
• латын әріптерін (A-Z)
Бас
Бас әріптер
әріптер мен
мен кіші
кіші әріптердің
әріптердің арасында
арасында айырмашылық
айырмашылық
болмайды
болмайды
• сандарды

Атаулар санмен басталмауы керек
• астын сызу белгісін _
қолдануға болады
Атауларды сипаттағанда
• орыс, қазақ әріптерін
• бос орындарды
• жақшаларды, +, =, !, ? белгілерін және т.б.
қолдануға болмайды

Қай атаулар дұрыс жазылған?
AXby R&B 4Wheel Вася “PesBarbos” TU154
[QuQu] _ABBA A+B
Тұрақтылар

const
i2 = 45; { бүтін сан }
pi = 3.14; { нақты сан }
бүтін
бүтін және бөлшек бөліктері нүктемен ажыратылады

qq = 'Вася'; { символдар қатары }
орыс,
орыс, қазақ
қазақ әріптерін қолдануға болады!

L = True; { логикалық шама }
екі мән қабылдай алады:
• True (ақиқат, «иә»)
• False (жалған, «жоқ»)
Айнымалылар
Айнымалы – аты, типі және мәні болатын шама.
Айнымалының мәнін программаның жұмысы
кезінде өзгертіп отыруға болады.
Айнымалылардың типі:
• integer { бүтін }
• real { нақты }
• char { бір символ }
• string { символдық тіркес }
• boolean { логикалық }
Айнымалыларды сипаттау (жад бөлу):
var a, b: integer;
Q: real;
s1, s2: string;
Айнымалының мәнін қалай өзгертуге болады?

Оператор – жоғары деңгейлі программалау тілінің
командасы.
Меншіктеу операторы айнымалының мәнін өзгерту
үшін қолданылады.
Мысал
: program qq;
a
var a, b: integer; ?
5 5

begin
b 5
a := 5; ?
7 +
b := a + 2;
a := (a + 2)*(b – 3); a2 7
5 *
end. 8
Меншіктеу операторы

Жалпы құрылымы:
<айнымалы атауы> := <өрнек>;
Арифметикалық өрнектің құрамында
• тұрақтылар
• айнымалы атаулары
• арифметикалық амалдар белгілері:
+ - * / div mod
көбейту
көбейту бөлу
бөлу бүтінді
бүтінді бүтінге
бүтінге бөлуден
бөлуден қалған
қалған
бөлу
бөлу қалдық
қалдық
• функцияларды шақыру
• жақшалар ( )
Қай операторлар дұрыс жазылмаған?

program qq;
var a, b: integer;
x, y: real;
begin айнымалы
айнымалы атауы
атауы :=
:= белгісінің
белгісінің
сол
сол жағында
жағында болуы
болуы керек
керек
a := 5;
бүтін
бүтін мен
мен бөлшектің
бөлшектің арасы
10 := x; нүктемен
нүктемен ажыратылуы
арасы
ажыратылуы керек
керек
y := 7,8;
нақты
нақты мәнді
мәнді бүтін
бүтін
b := 2.5; айнымалыға
айнымалыға меншіктеуге
меншіктеуге
x := 2*(a + y); болмайды
болмайды

a := b + x;
end.
Амалдарды орындау тәртібі
• жақша ішіндегі өрнекті есептеу
• солдан оңға қарай көбейту, бөлу, div, mod
• солдан оңға қарай қосу және алу
2 3 5 4 1 7 8 6
z := (5*a*c+3*(c-d))/a*(b-c)/ b;

2 6 3 4 7 5 1 12 8 11 10
x:=(a*a+5*c*c-d*(a+b))/((c+d)*(d-2*a));
Екі санды қосу
Есеп. Екі бүтін санды қосып, қосындысын
экранда шығару.
Шығарылуы:
program qq;
var a, b, c: integer;
begin
read ( a, b );
c := a + b;
writeln ( c );
end.
Енгізу операторы

read ( a ); { а айнымалысының мәнін
енгізу}
read ( a, b ); { а және b
айнымалыларының мәндерін
енгізу}
Екі санды қалай енгізуге болады?
бос орын арқылы: a
3 b
25 30
Enter арқылы: 0
25 2
a
30 5
3 b
0
Шығару операторы

write ( a ); { a айнымалысының
мәнін шығару}
writeln ( a ); {a айнымалысының мәнін
шығарып,келесі жолға
көшу}
writeln ( ‘Салем!' ); { мәтінді шығару}

writeln ( ‘Жауап: ', c ); { мәтінді
және c айнымалысының мәнін
шығару}
writeln ( a, '+', b, '=', c );
Шығару форматтары
program qq;
var i: integer;
x: real;
begin
барлық
барлық
i := 15; символдар
символдар
writeln ( '>', i, '<'саны
саны
); >15<
writeln ( '>', i:5, '<' ); > 15<
x := 12.345678;
writeln ( '>', x, '<' ); >1.234568E+001<
writeln ( '>', x:10, '<' ); > 1.23E+001<
writeln ( '>', x:7:2, '<' ); > 12.35<
end.
барлық
барлық
символдар
символдар бөлшек
бөлшек бөлігіндегі
бөлігіндегі
саны символдар
символдар саны
саны
саны
Толық шығарылуы
program qq;
var a, b, c: integer;
begin
writeln(‘Екі бүтін сан енгізіңіз');
read ( a, b );
c := a + b;
writeln ( a, '+', b, '=', c );
end.
бұны
бұны компьютер
компьютер шығарады
шығарады
Протокол:
Екі бүтін сан енгізіңіз
25 30 бұны программа жазушы өзі енгізеді
25+30=55

Ұқсас жұмыстар

Жер серігінің айналмалы қозғалысын басқару

Графиктерді анимациялау тәсілдері

Математиканы оқып үйренуде компьютерді пайдаланудың әдістемелік ерекшеліктері

Өндірістік роботтың жетек басқару жүйесін жобалау

Бағдарламалау тілі

Деректер түрлері

Паскаль тілінің басқару шартты және шартсыз көшу операторлары

Паскаль тілінің басқару операторлары шартты және шартсыз көшу операторлары

SELECT инструкциясын қолданудың мысалдары

Бір өлшемді массивтер

Пәндер