ӨКПЕ ҚҰРЫЛЫСЫ

Орындаған: Кенжеева М

Қабылдаған: Қайырбеков А. Қ

Курс: 6

Топ: 604-1к

Факультет: терапия

Тақырыбы:Өкпе

Кафедра: Клиникалық фармакология жәнефармакотерапия

С. Д. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С. Д. АСФЕНДИЯРОВА

Өкпе құрылысы

Өкпе (Pulmones, лат. pulmo - өкпе) - адам мен жануарлардың тыныс алу органы. Пішіні жартылай конус тәрізді, оның төменгі жағы немесе негізі ойыстау біткен, кеуде қуысын іш қуысынан бөліп тұратын көк етке кіріп жатады. Жоғарғы жағы сүйір, бұғана сүйегінен 2 - 3 см-дей шығып, мойынның төменгі бөлігіне еніп жатады. Сыртында сірлі қабық - өкпеқап (плевра) болады. Өкпеге ауатамырлары (бронх), өкпе артериясы келеді де, одан екі өкпе венасы шығады.

Өкпе жұп ағзаға жатады

Оң жақ өкпе Сол жақ өкпе

Жоғарғы Төменгі Жоғарғы Төменгі

Ортаңғы

Бронх

V кеуде омыртқасы деңгейінде кеңірдек негізгі екі бронхыға бөлінеді.

Бронхылар оң және сол жақ өкпеге кіреді, содан кейін өкпеде тармақталып, бронхы ағашын түзеді. Өкпеішілік бронхтар жүйесі тармақты бронх түзеді, бөліктік бронхтың ұшындағы тармақтары бронхиолаларға бөлініп, тыныс алу бөлігіне өтеді. Бранхиолалар көпіршікті жолдар түзеді де, оның ішінде өте көп майда альвеолдар өкпе көпіршіктері болады.

Оң жақ бронх сол жақ брохқа қарағанда қалың, қысқа және вертикальды болып келеді.

Алъвеолалар

Алъвеолалар - диаметрі 0, 2-0, 3 мм, тереңдігі 0, 06-0, 3 мм, ауаға толы өкпе көпіршіктері. Альвеола қабырғасы бір қабатты эпителийден тұрады, сырты капиллярлардың қалың торымен шырмалған. Капиллярлар мен альвеолалардың жұқа қабырғасы арқылы газ алмасу жүреді. Адам өкпесінде, шамамен, 700 млн альвеола бар, олардың жалпы беті 120 м²-ге дейін болады. Альвеоланың ішкі бетіне эпителий жасушаларынан түзілген жұқа қабыршық (пленка) қапталған. Осы қабыршыққа байланысты көпіршіктер қабысып қалмайды, тұрақты көлемі сақталады. Қабыршық микроорганизмдерден де қорғайды, содан кейін өзі сіңіріледі немесе сыртқа қақырық түрінде шығарылады.

Бронхтардың обструкция синдромы

Бронхтардың обструкция синдромы - Обструкция синдромы деп бронхоспазм нәтижесінде бронхтардың өткізгіштігінің бұзылуынан пайда болған организмнің патологиялық жағдайын атайды. Бұл синдромның клиникалық белгілерінің негізінде бронхтардың өткізгіштігінің бұзылуы, соның нәтижесінде нашарлаған әр келкі вентиляция және өкпенің қалдықты көлемінің ұлғаюы жатады. Нақты бронхобструкция синдромына ұсақ бронхтардың өткізгіштігінің өзгеруі жатады. Бұндай жағдай бронхтардың шырыш қабатының қабынуы мен ісінуінен, дағдыды шырыш қабатының ісінуімен бірге жүретін бронхспазмнан, көбінесе бронхтарды сырттан қысып тарылатын диффузды перибронхиалды фиброздан пайда болады.

Созылмалы обструктивті аурулардың негізгі клиникалық белгілері болып келесі симптомдар есептелінеді

1) Қою және тұтқыр қақырығы бар жөтел

2) қатты ентігу

3) өкпелік жүрек синдромының пайда болуы

4) ақырында тыныс алу мен жүрек жетіспеушілігінің дамуы

Бұл аурудың ең жиі кездесетін этиологиялық факторы ол темекі тарту. Созылмалы обструктивті бронхитпен ауырған науқастарда цианоз бен жүрек қызметінің жетіспеушілігі жиі анықталады. Обструктивтік синдромның осындай варианты кезінде терминалды бронхиолалардың шырыш қабатының қабынып, ісінуінің нәтижесінде пайда болған альвеолалар гипожелдеткіші, оттегінің парциалды қысымының төмендеуі, көмір қышқылының парциалды қысымының жоғарылауы гипоксемия мен гиперкапния, кейін альвеоларлық капиллярлардың тарылуы және кіші қан айналым шеңберіндегі шипертензия пайда болады. Бұдан әрі өкпелік жүрек пайда болады, оны қалпына келе алмайтын перифериялық ісінуге әкеліп соғады. Өкпенәң созылмалы обструктивті синдромының келесі бір себебі ол обструктивтік эмфизема, бұл кезде көгеру айқын анықталмайды. Бұл ауруда да бронхиалды обструкция байқалады, бірақ та негізінен альвеолалардың созылымды қасиеттері жойылғандықтан, бронхиолалардың қабырғалалары бір-біріне жақындайды, ол әсіресе дем шығарған кезінде жақсы анықталады.