ВИРУСҚА ҚАРСЫ ИММУНИТЕТ




Презентация қосу
Орындаған: Өркен Айсулу БГ-31

ВИРУСҚА ҚАРСЫ
ИММУНИТЕТ
1. Вирусқа қарсы иммунитет факторларының
классификациясы.
2. Спецификалық емес факторлар: негізгі түрлері және
вирусқа қарсы иммунитетінде олардың маңызы.
3. Спецификалық факторлар: клеткалы және гуморальды
вирусқа қарсы иммунитеті, олардың әрекеттесуы

ЖОСПАР
Адам және мал организмінде түрлі вирустар кездеседі. Соған орай организмде сол вирустарға
қарсы арнайы қорғаныс механизмдері пайда болады.Вирусқа қарсы иммунитеттің негізгі
қызметі – организмге енген вирустарды тауып алу және организмді сол вирустан, олардың
антигендерінен және вирус зақымданған жасушалардан тазарту.Осы қорғану қызметі
организмнің иммунологиялық жүйесінің және иммунитетке жауапты жасушаларының
арқасында іске асады. Вирусқа қарсы иммунитеттің бактерияға қарсы иммунитеттен
ерекшеліктері бар. Ол ерекшеліктері вирустардың табиғатына байланысты. Себебі вирустар
тек тірі жасуша ішінде ғана тіршілік ететін бөлшектер.Вирустар қоздыратын аурулар өте
күрделі. Бұлар бүкіл организмді түгел қамтитын процесс болып саналады және өзіне тән
зардабы, өту жолдары, айығу мүмкіндіктері бар. Осыған сәйкес вирусқа қарсы иммунитет те
өзара байланысқан біртұтас процесс болып есептеледі.Вирустық инфекцияларға қарсы
қорғаныс механизмдері белгілі бір заңдылыққа бағынады да, ол механизмдер организмде
болатын өзгерістерді ұлғайтпай, вирустарды жоюға, олардың биологиялық қасиеттерін
жойып, организмнің ішкі ортасының тепе-теңдігін сақтауға арналады.

ВИРУС0А 0АРСЫ ИММУНИТЕТ
Вирустық инфекциялардағы иммунитет вирустардың жасуша ішінде және
жасушадан тыс түрінде өмір сүруіне негізделген.Вирустарға қарсы иммунитетті
қамтамасыз ететін факторлар қатарына спецификалық антиденелер, Т-киллерлер,
табиғи киллерлер, интерферон және де қансарысуының вирусты
ингибициялайтын қабілеті жатады.Вирустарға қарсы спецификалық антиденелер
вирустардың жасушадан тыс түрлерімен ғана байланыса алады, ал жасуша
ішіндегі түріне әсер етпейді. Антиденелер вирус бөлшектерін бейтараптап
олардың нысана-жасушаларға адсорбциялануына, инфекциялық процестің онан
әрі жайылып дамуына кедергі болады. Құрылған иммунды комплекс фагоцитоз
арқылы ағзадан тысқа шығарылады.
Интерферонның вирусқа қарсы қуатты әсері бар. Интерферон жасушаның
ішіндегі вирусқа тікелей әсер етпей, ол жасушаның мембранасындағы
рецепторлармен байланысып, жасушада өтетін биосинтетикалық процестерді
тежейтін ферменттік жүйенің жұмысын үдетеді.Қансарысуындағы ингибиторлар
вирустың бөлшектерімен байланысып, оларды бейтараптап нысана-жасуша
мемебранасына адсорбциялануына кедергі жасайды.Вирусқа қарсы иммунитеттің
қуат дәрежесін серологиялық реакциялармен анықтайды. Кейде қан
сарысуындағы интерферонның концентрациясын анықтауға болады.
Организмінің
қорғану
факторлары

Спецификалы Спецификалы
қ қ емес
* терінің,шырышты қабықтардың т.Б тіндердің
тосқауылдық және бактерияларды жоятын
қызметтері;
* нейтрофилдер мен макрофагтардың микробтарды
жеп қоюы/фагоцитозы/

Спецификалық емес факторларға:
Биологиялық сұйықтардың бактерияларды жоятын немесе
олардың өсіп-өнуін тоқтататын факторлар/
лизоцим,пропердин,лактоферин,лизиндер,интерферондар,ко
мплемент құрамбөлшектері т.Б/;
* рефлекстік қорғаныстық
серпілістер/түшкіру,құсу,жөтелу,шырыш шығару/ жатады.
қабыну үрдістер кездеріндегі ең нәтижелі қорғаныстық
фактор болып иммундық серпілістер есептеледі.
Микроорганизмдердің құрамында көптеген антигендік
анықтағыштар/этитоптар/болады.
Иммундық жүйе соларды бөтен текті зат ретінде таниды
да,иммунитеттің сұйықтық және жасушалық тетіктерін
дамытады.

Спецификалық қорғаныстық
факторлар:
Содан әр микробтың жеке түріне ғана Иммундық жауаптың түрі микробтың
қарсы арнайыланған төтемелілік организмге ену жолына және оның
байқалады. Бұл кезде организмге түріне,ерекшелігіне байланысты болады.
жаңадан енген микробқа қарсы Вирустар. Вирустардың организмге ену
арнайыланған антиденелер өндіріледі,ал қақпаларында,қанға түсуінде,нысана
бұрынғы кездескен микробтарға бұрын жасушаларға жабысуында және
дамыған иммунитетті жаңғыртып,қарсы жасушаларға енуінде оларға қарсы
тұрады. иммундық жауап төрт түрлі болады.

ВИРУСҚА ҚАРСЫ ИММУНИТЕТ
Ену жолдарында/шырышты қабықтар -антиденелермен байланысуынан
мен теріде/ олар сөлденістік а-иммундық организмнің қорғаныстық күштеріне
глобулиндермен және вирустың төзімді құрамбөлшектері пайда
интерферондармен шабуылданады. болуына әкеледі;
Вирус қанға түскенде қандағы - вирус антиденелермен бйланысуынан
иммундық глобулиндердің әсеріне иммундық кешендік аурулар дамуын
ұшырайды. Бұл кезеңде ғана нәтижелі арттырады;
болады. Бірақ оның организм үшін - тін жасушаларына бүліндіргіш ықпал
жағымсыз жақтары да болуы ықтимал. ететін цитокиндердің өндірілуін тым
Өйткені ол: арттырып жібереді.

ВИРУСҚА ҚАРСЫ ИММУНИТЕТ
вирус өзіне сезімтал жасушалармен жабысады және олардың сыртқы
беттерінде өсіп-өнеді. Жасушалардың сырттарындағы вирустарды
байланыстыратын арнайы рецепторлар қалыпты жағдайларда әртүрлі
міндеттер атқаратын рецепторлар болулары мүмкін. Олар гормондардың
немесе басқа дабылдық молекулалардың әсерлерін қабылдайтын
рецепторлар болуы ықтимал.
вирус жасушаға енеді. Вирус енген нысана ағзаның жасушалары
вирустық антигенді өршітеді және вирустың әсерінен бұл жасушаларда
жаңа антигендер түзіледі.

ВИРУСҚА ҚАРСЫ ИММУНИТЕТ
Гуморальдық
Спецификалық
емес
факторлар
Жасушалық

Организмнің спецификалық
емес қорғаныс факторлары
α-ингибиторлар – біркелкі тұрақты мукопротеидтер,
вирустардың қан түйіршектерін біріктіретін қасиетін
жояды;
β-ингибиторлар - температураға шыдамайтын
липопротеидтер, көп вирустарды жоятын қасиеті бар
(тұмау вирусын, арбовирустарды);
γ- жоғары температураға шыдайтын гликопротеидтер,
100º С сақталады. Тұмау вирусынан сақтандырады.

ГУМОРАЛЬДІК ФАКТОРЛАРЫНА -
ИНГИБИТОРЛАР ЖАТАДЫ, ОНЫҢ ІШІНДЕ:
Комплемент – антиген-антидене комплексі
иммуноглобулиннің Fc-фрагментімен комплементтің
белгілі компоненттеріне косылып комплекс құрады. Ол
комплекс фагоцитоз, иммунологиялық жабысу
процестерін күшейтеді. Комплемент антиденелермен
бірігіп кейбір вирустарды, вирус енген жасушаны ерітеді.
Пропердин - комплементтің қызметін фагоцитозды
күшейтеді, жасушаны ерітеді.
Жасушалық арнайы емес қорғаныс факторлары - осындай
негізгі факторлардың бірі – вирус енген жасушаның интерферон
бөліп шығаруы. Интерферон вирусқа қарсы арналған агент
емес, ол тек жасушада вирусқа қарсы жағдай жасауға
көмектеседі. Негізінде, барлық вирустар интерферон пайда
болуына әсер етеді. Интерферон фагоцитозды күшейтеді,
жасушаның өсіп көбеюін, яғни бөлінуін тежейді. Осы қасиеті
қатерлі ісіктердің жасушалырының өсірмеу үшін қолданылады.
Организмді қорғаудың жасушалық факторлары ретінде
гранулоциттердің – эозинофил, базофил, нейтрофильдерді
айтуға болады. Эозинофильдер антиген-антидене комплексін
жұтып қояды. Базофилдер – вирусқа қарсы қасиеті бар заттар –
гистамин, гепарин және т.б. шығарады. Нейтрофильдер – ұсақ
вирустарды жұтып, өз лизосомальдық ферменттері арқылы
ерітеді.
Қортындылай келе адам ағзасы көптеген
вирустарға қарсы тұратын жүйесі бар.Бұл жүйе
болмайтын болса немесе бұзылатын болса адам
ағзасы бұл потагендерге өте сезімтал келіп,
ауруға шалдығады.Бұл иммунды жүйе ағзаға
түскен патогендерді жойып,ағзаның
тұрақтылығын қамтамасыз етеді

ҚОРЫТЫНДЫ :
1. Жалпы вирусология. Ш. Мырзабекова. // Алматы. – 1994. – 176 бет.
2. Жалпы және жеке вирусология. А.Ә.Стамқұлова, К.Құдайбергенұлы,
Б.А.Рамазанова.// Алматы. – 2010. – 380 б.
3. Лурия С. Общая вирусология. М. – 1981. – 680с.
4. Л.Б.Борисов. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология. //Москва.
– МИА. – 2005. – 736с.
5. Жданов В.М. Эволюция вирусов. // Москва. – Медицина. - 1990.- 376с.
6. Вирусология (в трех томах) под ред. Б.Филдса, Д.Найпа (пер. с англ.) // Москва. –
«МИА». – 2005. – 736с.
7. Молекулярные основы патогенности вирусов. А.Г. Букринская, В.М.Жданов. //
Москва. – Медицина. – 1991. – 256с.

ҚОЛДАНЫЛҒАН
ӘДЕБИЕТТЕР:

Ұқсас жұмыстар
:1)Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекция түрлері және оларға сипаттама 2)Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық ,жалпы физиологиялық факторлары(температура,гормондар,ингибиторлар,интерферондар)
Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы. Инфекция түрлері және оларға сипаттама
1)Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекция түрлері және оларға сипаттама 2)Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық ,жалпы физиологиялық
Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекц ия түрлері және оларға сипаттама.Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық,жалпы физиологиялық факторлары
Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы
Індетті аурулардың иммунды ферменттеу анализі
Оргагизмнің арнайы және арнайы емес қорғаныш реакциялары 2.Кан топтарының түрлері және оның сипаттамасы
Қанның иммундық функциялары
Вирустардың нуклеин қышқылы
Парамиксовирустардың әсерінен туындайтын аурулардың диагностикасы
Пәндер