Бактериялардың дифференциялан уының типтері




Презентация қосу
Бактериялардың
дифференциялан
уының типтері
Орындаған: Өркен Айсулу БГ-31
Жоспар

І Кіріспе

ІІ Негізгі бөлім

1. Бактериялардың тыныштық күйдегі клеткаларының негізгі типтері:
эндо споралар, экзо споралар, цисталар, акинеттер. Эндо споралардың
түзілуі, құрылысы және қасиеті, өсуі.
2. Көбею қызметін атқаратын формалар (базоциттер, гормогониялар,
экзо споралар)
3. Маманданған метаболиттік клеткалар (гетероцисталар, бактероидтар)

ІІІ Қорытынды
Микроорганизмдер тыныштық
формаларының бірнеше түрі бар.

Экзоспоралар

Эндоспоралар

Цисталар

Акинеталар
Эндоспоралар
Эндоспоралар – барлық тыныштық формалардың ішіндегі ең төзімді
түрі. Бактериялардың 15-тей туысына тән, көп жылдар бойы
сақталады.
Эндоспора түзілу

Эндоспора түзілу – ол прокариоттар әлемінде орын а латын процесс.
Бактериа лды эндоспоралар – эндогенді қлыпт ас атын грам оң
эубактериялардың тыныштықтағы клетка ларының айрықша типі, яғни
вегет ативті клетка лар үшін қа лыпты мөлшерде өкілімен бітетін жоғары
температура лар мен радиация мөлшеріне тұрқтылыққа ие ана лық клетка
цитоплазмасының ішінде. Эндоспора ларға т ағы да протопласттың
айрықша физика лық күйі тән. Олардың ішінде т аяқша тәрізді , сфера лы,
мицелиа лды форма лары, спирилллар мен жіпшелі организмдер бар.
Олардың бәрінің грам оң эубактерияға тән клетка құрылысы бар.
Эндоспора түзілу процесі өте крделі болып
табылады, ол баяу өтетін 6 сатыдан тұрады:

А - 1 с ат ы : Д Н Қ р е п ли ка ц и я с ы а я қ т а ла д ы ;

Б - 2 с ат ы : К л е т ка 2 б ө лі н ед і . К і ш і б ө лі гі с п о р а ға а й н а л а д ы . Б ұ л с аты қ а й т ы м д ы .

В - 3 с ат ы : Б ол а ш а қ с п о р а а н а лы қ к ле т ка д а н т ү ге лі м е н б ө лі н ед і . Б ө лі н ге н а й ма қ
П р о с п о р а д е п ат а л а д ы .

Г - 4 с ат ы : Е к і м е м б р а н а а р а с ы н д а ко рте кс қ а б аты п а й д а б ол а д ы .

Д - 5 с ат ы : С п о р а н ы ң с ы рт қ ы қ а б атт а р ы тү з іл ед і .

Е - 6 с ат ы : А н а л ы қ к ле т ка ли з и с т е н і п , с п о р а б о с ай д ы д а ө о р ш а ға н о рт аға б ө лі н і п
ш ы ға д ы .

Ж - 7 с ат ы : Б ө лі н і п ш ы қ қ а н с п о р а .
Экзоспоралар

Экзоспоралар – вегетативті клеткадан ұсақ аналфық клетканың шет
жағында орналасады. Экзо споралар клеткалық қабықшаның астынқалың
қабат түзеді және олар кебуге, ультракүлгін сәулелерге төзімді болып
келеді.

Мысалы: метантүзуші бактериялар Methylosinus және пурпурлы
бактериялар Rhodomicrobium экзо спора түзеді.
Циста
Циста (гр. kystіs — көпіршік) — бір
клетка лы қарапайымдардың қолайсыз жағдайларда пайда
болатын тығыз қабықшасы.

Цисталар- толығымен тыныштық күйге өтетін
бактериялық клеткалар деп айт сақ та болады. Ере с ек
циста лар сопақша және екі қабатты болып келеді. Қалың
ішкі қабырғасы интинді қабат, көп қабатты сыртқы экзинді
қабат. Оларда көп мөлшерде липидтер болады және олар
вегет ативті клеткаларға қарағанда механикалық әс ерлерге
төзімді болып келеді. Цистаны азотты бактериялар,
спирохетта лар, метилатрофтылар түзеді.
АКИНЕТА

Акинета – цианобактериялардың тыныштық
формасы. Тығыздалған қабық, қо салқы қоректік
заттар мен пигменттер көп болады. Вегетативті
жасушалардан қалыптасады және қолайсыз
жағдайларға, мысалы, төмен температураға төзімді
болып келеді. Вегетативті жасушаға қарағанда
үлкенірек болады. Сопақша неме се сфералық
пішінді, қалық көп қабатты . Бұл қабат майлар мен
полисахаридтерге бай болып келеді.
Көбею қызметін атқаратын формалар
(базоциттер, гормогониялар, экзоспоралар)

Базоциттер-аналық жасушаның ішінде ДНҚ репликациясы
жүреді, содан кейін тез бөліну нәтижесінде көпетеге ұсақ
жасушалар бір қабықшада пайда болады. Ол жыртылып,
шығады.

Гормогония-цианобактерияларда болады. Көбею үшін
қызмет етеді. Олар тез бөлінетін жасушалардың жұқа
қысқа жіптері, қақпақпен қоршалмаған, газ вакуолі
болады.
Маманданған метаболиттік клеткалар
(гетероцисталар, бактероидтар)

Гетероцисттер-азотты бекітуді жүзеге асыратын жіп тәрізді
цианобактериялардың сараланған жасушалары. Ортада азот
қосылыстарының жетіспеушілігімен олар вегетативті
жасушалар мен акинеттерден трихома бойымен пайда болады.

Цианобактериялар-оттегі фотосинтезін жүзеге асыратын
фототрофтар, алайда атмосфералық және фотосинтез арқылы
бөлінетін оттегі азотты бекіту үшін қажетті нитрогеназа
ферментін тежейді, сондықтан эволюция процесінде азотты
бекіту үшін мамандандырылған жасушалар пайда болды.
Маманданған метаболиттік клеткалар
(гетероцисталар, бактероидтар)

Бактероидтар-бұл Rhizobiales бактерияла рында болатын ерекше
дема лу түрі. Бактероидта р бұрша қ тұқымдас өсімдіктердің
тамырлы түйіндерінде (Faba ceae) түзіледі. О лар тұра қты емес
пішінді, көбінесе та рма қта лған үлкен (әдеттегіден 10-40 есе
үлкен) жасуша лар. Құра мында бактероидта р ба р түйіндерде
гемоглобинге жақын гемоглобин пигменті болады. ОЛ түйіндер
а зотты бекіту қабілетіне ие. Ба ктероидтар сатысында ба ктериялар
ең жоғары азотты бекітетін белсенділікке ие .Бактероидта рдың
пайда болуы түйнекті бактерияла рдың өмірлік циклімен
байланысты және Rhizobiale көптеген түрлерінде кездеседі.
Қолданылған әдебиеттер:

1. М.Х. Шығаева Микробиология және вирусология

2. Д.К. Кирбаева Микробиология және вирусология

Ұқсас жұмыстар
ӨСІМДІК ЖАСУШАСЫ МЕН БАКТЕРИЯ ЖАСУШАСЫ
Жануар уларымен улану
Өсімдік жасушасы Бактерия жасушасы
Микроорганизмдер систематикасы
Таяқша бактериялар
Бактериялардың өсіп, көбейуі
Елдің шекарасы мен аумағына АҚИ мен карантиндік инфекциялардың әкелінуі мен енуінен санитарлық қорғау
Әуелгі кезде асқазанның жиырылуы
Жануарлардың жануар тектес улы заттардан улануы
Микроорганизмдер генетикасы
Пәндер