Эволюциялық ілім




Презентация қосу
Эволюциялық
ілім және
оның
міндеттері
Орындаған: Өркен Айсулу, Шараман
Жанель, Қаржанбай Азиза,
Сағындық Сәния
Эволюциялық ілім

• Эволюциялық ілім – тірі организмдердің эволюциялық дамуының себептері
мен қозғаушы күштері, олардың механизмдері және жа лпы заңдылықтары
туралы ілім. Эволюциялық ілім биология ғылымының барлық са ла ларының
жетістіктерін қорытындылай отырып, оның теориясы негізі болып с аналады.

• Эволюциялық ілім – тірі организмдердің эволюциялық дамуының себептері
мен қозғаушы күштері, олардың механизмдері және жа лпы заңдылықтары
туралы ілім. Эволюциялық ілім биология ғылымының барлық са ла ларының
жетістіктерін қорытындылай отырып, оның теориясы негізі болып с аналады.
Эволюциялық ілімнің негізгі міндеттері

• Эволюциялық ілім тірі организмдердің т арихи дамуының қозғаушы
күштерін және жа лпы заңдылықт арын зерттейтін ғылым. Эволюциялық ілім
биология с а ласында орт а лық орын а лады, сонымен бірге эвол юциялық
тәсілдер
тірі т абиғатты зерттеу барысында жа лпы биологияның методолог иялық негізі
бол ып с ана лады.

• Эволюциялық ілімнің негізгі міндеті - органика лық дүниенің даму
заңдылықт арын айқындап, ол арды эволюциялық проце стерді меңгеруде
қолдану
Эволюциялық ілімнің негізгі міндеті
– мәселелердің шешу амалын табу

1. Эволюцияның мәні мен себептері

2 Организмдерді ұйымдастырудың орындылығының себептері

3 Органикалық әлемнің алуантүрлілігінің себептері

4 Әртүрлі түрлер арасындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтардың
себептері

5 Төменгі және жоғарғы сатыдағы организмдердің бір уақытта өмір
сүру себептері.
Ж.Б. Ламарктың эволюциялық концепциясы

Ламарк бойынша
прогрессивті эволюцияның • Биология деген терминдi ғылымға
қозғаушы күштері алғашенгiздi, жануарларды
(градациялар)және түр омыртқалылар және
түзілуі. Ламарк омыртқасыздар деп екiге бөлдi.
түсініктерінің Эволюциялық iлiмдi кұруга ат
қайшылықтары. Жан Батист салысты. Организмде пайдалы
Ламарк - француз белгiлер тұқым қуалайды деген
жаратылыс танушы зоолог, сенiмдi ойда болды.
ботаник,палеонтолог,
эволюционист.
Ж.Б. Ламарктың эволюциялық концепциясы

Зоология философиясы атты
енбегiнде турлердiн тұрактылығы
жайлы пiкiрге қарсы болып
Ламарктың пiкiрі бойынша
түрлердiн өзгеретiндiгiң, бiрақ Ламарктын бұл жүйесiнiң Сонымен қатар, Ламарк адамнын
органикалық формалардың
бұл әрекет өте баяу баспалдақ сипатында жануарлар шығу тегi жайында өз ойын
қарапайым құрлымнан күрделi
жүретiндiктен оны байқау қиын құрлысының бiртiндеп қорыта келе адамның дене
құрлымға қарай бiртiндеп
екендiгiн түсiндiрдi. Оның iлiмі күрделенуiн, яғни жоғарлауын - құрылымы жағынан маймылға
жоғарлауы тарихи дамуы
тiрi табиғатта қарапайымнан градациясын көруге болады. жақын деген пiкiр айтты.
нәтижесi
күрделiге қарай тарихи даму
болып табылатын екенiн
тужырымдады.
Ж.Б. Ламарктың эволюциялық концепциясы

Ламарк ғылым т арихында эволюциялық
идеяның ең алғаш ұсынған ғалым ретiнде
белгiлi. Бірақ, ол т абиғи түрлердiн тұрақты
еме стiгiн, сонын нәтиже сiнде бiр түрдiң
б а с к а т ү р ге б i р т i н д е п а й н а л ат ы н д ы ғ ы н а й т а
келiп, т абиғи түрдiн шын мәнiсiнде бар
е ке н i н жо қ қ а ш ы ғ а р д ы . Э в ол ю ц и я н ы н
себептерiн дұрыс көрсете алмады, оның
п і к і р і б о й ы н ш а - ә р о р г а н и з м п р о г р е с с ке
iштей ұмтылыс болады және орт аға
б е й i м д е л у ге а л д ы н а л а м а қ с ат к а с ә й к е с т i л i г і
б а р д е г е н и д е а л и с т i к қ ат е ұ ғ ы д а б о л д ы .
Дарвинизмнің пайда болуы.
Ч. Дарвиннің эволюциялық теориясы.
Бұл теорияны
құрастырған
ғалым, дүние Дарвин бұл
19 ғасырдың жүзіне әйгілі еңбегінде Бұл теорияда Ч.
жартысында табиғаттанушы Ч. органикалық Дарвин
Ұлыбритания Дарвин. 1859 дүниенің негізгі органикалық дүние
мемлекетінде, әлем жылы Табиғи даму эволюциясының
елдерінің сұрыпталу заңдылықтарын, қозғаушы күштерін
шаруашылық жолымен түрлердің ғылыми және және
жағынан ең зор пайда болуы диалектикалық механизмдерін
дамыған елде, немесе тіршілік материалистік көрсетті.
эволюциялық үшін күресте тұрғыда Эволюцияның
теорияның пада қолайлы өскен түсіндірген қозғаушы күштері
болуына қолайлы тұқымдардың эволюциялық – өзгергіштік және
жағдайлар туды. сақталып қалуы теорияны табиғи сұрыпталу.
деген еңбегін Ч. жариялады
Дарвин жарыққа
шығарды.
Дарвинизмнің пайда болуы.
Ч. Дарвиннің эволюциялық теориясы.

Өзгергіштіктің екі түрін ажыратты – айқын және айқын емес.

Жануарлар және өсімдіктер эволюциясында маңызды рөл атқаратын
өзгергіштік, ол айқын емес өзгергіштік. Қазіргі генетика ілімінің дәлелдеуі
бойынша ол тұқымқуалау өзгергіштік.

Ч. Дарвиннің кемеңгерлігі, ол тіршілік үшін күрес пен организмдердің белгілері
мен қасиеттерінің жалпы өзгергіштігіне қатысты фактілерді өзара салыстырып
келесі табиғи заңдылықты тұжырымдады, яғни кейбір дарабастардың табиғи
жағдайында сұрыпталып жойылуын және басқаларының көбейюін – табиғи
сұрыпталу туралы теорияны.

Табиғи сұрыпталудың басты нәтижесі бейімделушіліктің және оның негізінде
таксондық, экологиялық көптүрліліктің пайда болуы.
Тіршілік үшін күрестің Дарвиндік
концепциясы.
Ч.Дарвин тіршілік үшін күресті өте терең ауқымда жәнеметафорлық ойда түсінді. Тіршілік үшін күресте - дейді Ч.Дарвин – бір
организм мен екіншісініңарасындағы тәуелділікпен қатар бір ғана дарабастың тіршілік етіп қалуы емес, сондай–ақ оның ұрпақ
қалдыруға мүмкіндігі де негізгі рөл атқарады. Тіршілік үшін күрес дарабастардың айналада орта жағдайларымен, яғни оның
абиотикалық және биотикалық жағдайларымен қарым-қатынасы болыптабылады.

Тіршілік үшін күрес дарабастардың активті формаларын қоршап алады,олардың өмір сүруіне және көбеюіне әсер етеді.
Дарабастар басқа организмдермен қарым–қатынасқа кіреді, олар тамақ табуға және жаулардан қорғануға жарысады. Мысалы,
қоян қасқырдан және басқа жыртқыштардан қорғанады, бірақ қоян қыс мезгіліне көк терек бұтағын алуға, басқа қояндармен
күреседі. Бұл мысал түрлер арасында тура (қоян–қасқыр) және түр ішілік (қоян-қоян) тіршілік үшін күрес білдіреді.

Тағы жанама (конституциялық) тіршілік үшін күрес кездеседі. Мысалы, бір түрдің дарабастары өздері арасында ортаның
қолайсыз жағдайларына: аштыққа, суыққа, құрғақшылыққа, тұзшылыққа және т.б. жарысады. Тіршілік үшін күрестегі тағы бір
қызық жағдай – популяция жануарларының топ, үйір құрып тіршілік етуі (бұғы, маймыл, жылқы) немесе ынтымақтасып өз
ұрпақтарына қамқорлық жасауы (қоян, пингвин, аралар, т.б).

Ұқсас жұмыстар
Эволюциялық ілім - тірі организмдердің эволюциялық дамуының себептерімен қозғаушы күштері, олардың механизмдері және жалпы заңдылықтары туралы ілім
Эволюциялық ілімге кіріспе
Чарльз Дарвиннің эволюциялық ілімі
Тіршіліктің тарихи дамуы туралы ілім тарауы бойынша қорытындылау
Жалпы ұлпа туралы түсінік
Рекапитуляция ілімі
Биологиялық эволюция - қайтымсыз әрекет
Философиялық танымның құрылымы
Философия пәні, әдістері және қызметтері
Климат және эволюция
Пәндер