Балаларда заттарды тексерудің көрнекі тәсілдерін қалыптастыру




Презентация қосу
“Толағай №66” балабақшасы

«Кіші топтағы сенсориканың
тәрбиелік орны»

Орындаған: Коспаева Б. Е
Жобаның өзектілігі

• Әлем балалар өміріне біртіндеп енеді. Алдымен бала оны үйде, балабақшада
қоршап тұрған нәрсені біледі. Уақыт өте келе оның өмірлік тәжірибесі
байытылады. Ол қоршаған ортамен белсенді өзара әрекеттесуге тырысады.
Баланың оған қол жетімді заттармен тікелей байланысы олардың ерекшеліктерін
білуге мүмкіндік береді. Оларды қоршаған әлемді білу үшін сенсорлық білім
балаларға көмекке келеді, оның көмегімен баланың мектептегі жетістігі
байланысты болатын ақыл-ой дамуының негізі "құрылады". Сондықтан
сенсорлық білім баланың өмірінің барлық сәттеріне жүйелі түрде қосылуы өте
маңызды.
• Ерте жастағы балабақшаға келген
балаларда қолдың ұсақ моторикасы
өте нашар дамыған және сенсорлық
ұғымдар іс-жүзінде қалыптаспаған.
Проблема Бұл балаларды бақылау кезінде
анықталады. Сондықтан балалармен
жұмыс істеудің негізгі
бағыттарының бірі-олардың
сенсорлық дамуы және қолдың ұсақ
моторикасын дамыту.

• Білім беру сапасын, қолжетімділігін
және тиімділігін арттыруға ықпал
ететін ақпараттық-коммуникациялық
технологияларды пайдалану.
Гипотеза
Жобаның мақсаты: балалардың
сенсорлық тәрбиесіне анықтама
беру,сенсорлық тәрбие ойындарының
мысалдарын келтіру, басқа
тәрбиешілермен тәжірибе алмасу, ерте
жастағы балалардың сенсорлық тәрбиесі
үшін дидактикалық ойындарды
пайдалану. Міндеттері:
• Түстерді ажыратуды дамыту, осы
белгілер бойынша заттарды
қабылдау, топтастыру, салыстыру
және жалпылау қабілеті;
• Балаларда заттарды тексерудің
көрнекі тәсілдерін қалыптастыру;
• Қоршаған әлем заттарына
визуалды реакцияны дамыту,
олардың пішінін, түсін байқату;
• Танымдық процестерді дамыту;
• Ұсақ моториканы дамыту.
Жобаны іске асыру кезеңдері:
I кезең: ақпараттық-талдамалық (дайындық) мыналарды қамтиды:
- жоба тақырыбымен танысу;
- әдебиетті оқу;
- проблеманы, мақсаттарды, міндеттерді анықтау;
- ойындарды тиімді пайдалану үшін жағдай жасау;
- дидактикалық материалдар мен ойындарды таңдау;
- ата-аналар үшін "мектепке дейінгі кіші жастағы балалардың сөйлеуін дамытуға арналған
сенсорлық ойындар" Мастер-класс өткізу»
II кезең: шығармашылық (негізгі) мыналарды қамтиды:
- жобаның перспективалық жоспарын іске асыру ( 8-тармақты қараңыз)
- балалардың қоршаған әлемге танымдық, ұқыпты, жасампаздық көзқарасының негіздерін
қалыптастыру;
- балаларды дидактикалық материалдармен және ойындармен таныстыру;
III кезең: (қорытынды) мыналарды қамтиды:
- балалардың диагностикасы;
- жоба тақырыбында ата-аналар жиналысын өткізу;
- БҚҚ педагогтары үшін ашық сабақ;
- педагогикалық кеңесте жобаның тақырыбымен және презентациясымен сөз сөйлеу.
Инновациялық жобаның сипаты:
- мектепке дейінгі кіші жастағы балаларда сенсорлық эталондарды
қалыптастыру бойынша үздіксіз жүйелі жұмыс;
- жүйені қажетті ойындар мен материалдармен толықтыру;
- сенсорлық даму бойынша жобалық технологияларды пайдалану
бойынша жұмыстарды жалғастыру.
Жобаны іске асыру жоспары:
- балалармен іс-шаралар, ата-аналармен іс-шаралар дамып келе
жатқан пәндік-кеңістіктік ортаны жабдықтау.
Ойын-бұл ұшқыр қызығушылығын,
білуге құмарлығы.
В. А. Сухомлинский
Кіріспе
• Жас балалардың сенсорлық тәрбиесі, заттардың қасиеттері туралы кез-
келген идеяларды қалыптастыру форманы, түстерді, шаманы және басқа
қасиеттер мен қатынастарды зерттеуге бағытталған қабылдау әрекеттері
нәтижесінде пайда болады. Дамыған сенсорика - қазіргі заманғы
адамның практикалық қызметін жетілдірудің негізі. Шынында да, Б. Г.
Ананьев дұрыс атап өткендей,"ғылым мен техниканың ең үлкен
жетістіктері тек ойлаушыға ғана емес, сонымен бірге сезінетін адамға да
арналған". Баланың сенсорлық тәрбиесі-бұл оның қабылдауын тәрбиелеу
және заттардың сыртқы қасиеттері туралы идеяларды қалыптастыру:
олардың пішіні, түсі, өлшемі, кеңістіктегі орны, сондай-ақ иісі, дәмі және
т. б.
• 1
Баланың сенсорлық дамуы-бұл әртүрлі заттардың сыртқы қасиеттерінің
сенсорикасын дамыту үшін белгілі бір жүйені қалыптастыру-олардың пішіні,
түсі, мөлшері, кеңістіктегі орны, иісі, дәмі және т. б.

көру

Иіс сезу Есту
Сенсорлық
жүйелер

Дәм қорытыу
сезу
Сенсорика (лат. sensus," қабылдау") — сезімдерді, сыртқы әсерлерді тікелей қабылдауды
сипаттайтын санат. Физиологияда сенсор-бұл сыртқы ынталандыруды қабылдаудан
тұратын жүйке жүйесінің қызметі.

Сенсорлық тәрбиенің маңызы:

байқағыштықты эстетикалық зейінді дамытады
дамытады сезімге әсер етеді

балаға танымдық іс- сенсорлық оқу қызметінің
әрекеттің жаңа стандарттардың дағдыларын
тәсілдерін игеруге ассимиляциясын игеруді
мүмкіндік береді қамтамасыз етеді қамтамасыз етеді

көру, есту, мотор,
баланың сөздік бейнелі және басқа
қорын кеңейтуге да есте сақтау
әсер етеді түрлерінің дамуына
әсер етеді
Сенсорлық білім мазмұны-бұл мектеп жасына дейінгі бала игеруі керек қасиеттер мен
қасиеттердің шеңбері, заттар мен құбылыстардың қарым-қатынасы. Практикалық
әрекеттерді сәтті орындау не істеу керектігін алдын-ала қабылдауға және талдауға
байланысты. Заттарды қабылдау, оларды талдау, салыстыру, жалпылау қабілеті белгілі бір
қызмет барысында өздігінен қалыптаспайды; белгілі бір жүйе бойынша арнайы оқыту
қажет.

Мектеп жасына дейінгі балаларды
сенсорлық тәрбиелеудің міндеттері

- балаларда перцептивті (зерттеу) әрекеттер
жүйесін қалыптастыру

- балаларда сенсорлық эталондар жүйесін
қалыптастыру

- балаларда перцептивті әрекеттер жүйесін
және сенсорлық жүйені өз бетінше қолдану
қабілетін қалыптастыру: танымдық іс-
әрекетке практикалық стандартта
Сенсорлық дамуды басқа салалармен
біріктіру:
Танымдық даму
Сөйлеуді дамыту
Әлеуметтік-коммуникативтік даму

СЕНСОРЛЫҚ БІЛІМ БЕРУ
КЕЗЕҢДЕРІ:

сенсорлық стандарттарды қалыптастыру

пәнді зерттеу тәсілдеріне оқыту

пішінін, түсі мен шамасын ажырату, көзге
анағұрлым күрделі әрекеттерді орындау

аналитикалық қабылдауды дамыту: түстердің
үйлесімін түсіну, заттардың пішінін бөлу, шаманың
жеке өлшемдерін бөлу мүмкіндігі
Сенсорлық білім әртүрлі жұмыс формалары арқылы жүзеге
асырылады:
Тәжірибе ойындары
Жобалау қызметі
Көркем шығармашылық
Бақылау
Дидактикалық ойындар
Сенсорлық даму орталығы
Өз қолыңызбен дидактикалық ойындар жасау
Сенсорлық даму ойындарының
мысалдары

Тактильді сезімдерді дамытуға арналған
ойындар:
"Керемет сөмке»;
"Жылы-суық»;
"Жұмсақ-қатты»;
"Бұл не екенін біліңіз»;
"Тактильді қақпақтар»;
"Фигураны тану" және т. б.
Пішін ұғымын бекітуге арналған ойындар:
"Фигураны анықтаңыз»;
"Құрастыр бүтін бөліктерінен»;
"Неге ұқсас пішіні?»;
"Үй қандай фигуралардан тұрады?»;
"Геометриялық текше»;
"Сортер»;
"Бірдей нысанды табыңыз»;
"Геометриялық фигураларды салыңыз»;
"Санау таяқшаларын салу" және т. б.
Дидактикалық ойындар және мән
ұғымын бекітуге арналған жаттығулар
"Жақынырақ-әрі қарай»
"Төмен-жоғары»
"Шамасы бойынша салыстырыңыз»
"Көлемі бойынша таратыңыз»
"Башня" және " жай жолды кубиктен
тұрғыз»
«Қоян үшін сәбіз тап»
"Қандай себетке?»
"Не ұзын?»
"Көңілді қуыршақтар" және т. б.
Дидактикалық ойындар және түстерді
бекіту жаттығулары:
«Жер құртын жина »
"Гүлдерді алыңыз»
"Цветик – семицветик»
"Бір түсті затты атаңыз»
"Кемпірқосақты жинаңыз»
"Бірдей түсті табыңыз»
"Моншақтарды жинаңыз»
"Түсті кілем»
"Қатарды жалғастыр" және т. б
Біздің жұмысымыздағы жаңалықтар.
Баланы қоршаған әлем жылдан-жылға әр түрлі және күрделене түседі және одан
ойлаудың ұтқырлығын, бағдарлау жылдамдығын, үлкен және кіші мәселелерді
шешуге шығармашылық көзқарасты талап етеді.Мектепке дейінгі жастағы баланың
әлемін қабылдау сезім арқылы жүреді.
Бұл балалар сенімді және тікелей, ересектермен бірлескен практикалық, ғылыми-
зерттеу жұмыстарына оңай қатысады, әртүрлі заттарды қуана-қуана басқарады.
Сондықтан инновациялық жұмыс арнасында біз балалар экспериментін қолданамыз.
Эксперимент балалар іс-әрекетінің барлық салаларына енеді: ұйқы, ойын, серуендеу,
сабақ, тамақтану. Баланың өзі қазірдің өзінде зерттеуші болып табылады, әртүрлі
ғылыми - зерттеу жұмыстарына-экспериментке қызығушылық танытады.
Біз балалармен тәжірибе жасап, түрлі ыдыстарға су құйып, құйып, ойыншықтарды
суға батырып, мұздың еруін бақылап, алақаннан алақанға, күректен қалыпқа құм
құйып, т.б. ойындар өткіземіз, балалар жаңа әсер алады, жағымды эмоцияларды
сезінеді, әртүрлі заттар мен материалдардың қасиеттерімен танысады, ұсақ
моториканы дамытады. Біз тексерудің қарапайым әдістерін қолданамыз: заттарды
қарап, түртіңіз, оны ұрыңыз, алақан, саусақтар, шайқау, илеу, иіскеу, дыбысты
тыңдаңыз ... балалар мұндай тәжірибе ойындарын өте жақсы көреді.
Атқарылған жұмыс нәтижесінде оң динамика байқалады:
Балалар қоршаған орта объектілеріне, олардың қасиеттеріне
қызығушылық танытады.
Олар эксперименттің белсенділігіне қуана қатысады, қуанышты
тосынсый мен ауызша белсенділікті көрсетеді.
Ұйымдастырылған қабылдау объектілерін мақсатты түрде
байқауға қабілетті.
Ұмтылады білуге қатысады, мөлшерлерін белгілеудің және
нысандарды бейнелеу және сындарлы қызметі.
Топтың дамып келе жатқан пәндік-кеңістіктік ортасы
толықтырылды.
Балалардың сенсорлық дамуы бойынша ата-аналардың
құзыреттілігі артты.
Білім беру технологиялары:

ойындар

ақпараттық-коммуникативтік

тұлғалық — бағдарланған

сақтаушы
Қорытынды
Дүниеге келген бала жылу мен суықты көреді, естиді, сезіне алады, яғни
қоршаған ортаның шексіз алуан түрлілігін қабылдай отырып, ол қоршаған
әлемді белсенді түрде біле бастайды. Мектеп жасына дейінгі баланы танудың
қайнар көзі-сенсорлық тәжірибе. Сонымен, біз бұл жаста бастысы –
қоршаған әлемді толық қабылдау үшін қажет баланың тәжірибесін байыту,
ең алдымен заттардың сыртқы қасиеттері туралы идеяларды байыту екенін
ұмытпауымыз керек. Бірақ егер ассимиляция өздігінен, ақылға қонымды
педагогикалық басшылықсыз жүрсе, ол көбінесе төмен болып шығады.
Мұнда сенсорлық білім көмекке келеді. Баланың өмірінің алғашқы
күндерінен бастап сенсорлық дамуы әр түрлі іс-әрекеттерді сәтті жүзеге
асырудың, әртүрлі қабілеттердің қалыптасуының және баланың мектепке
дайындығының кепілі болып табылады. Кішкентай балалармен жұмыс жасай
отырып, біз балаларды балабақшаға келгенде сенсорикасы жақсы
дамыйтынын байқадық.
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Мектеп жасындағы балалардың сөйлеу тілін тексерудің негізгі бағыттары
Имбецил балаларда
МАТЕМАТИКАЛЫҚ ТҮСІНІКТЕРІН ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Мектепке дейінгі кезеңдегі балалардың сенсорлық дамуы
Көлем сөзі
Балаларда сан туралы ұғымдардың дамуы
Балалардың уақыт туралы түсініктерін қалыптастыру
Балабақшада оқытудың психологиялық негіздері
Көрнекі құрал - таным құралы
Тараз мемлекеттік педагогикалық университеті
Пәндер