Вирустардың көбейюі




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ КАЗАХСТАНСКО-РОССИЙСКИЙ
МЕДИЦИНЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ

Презентация
Тақырыбы: Вирустардың
көбейюі

Орындаған: Ерназврова Л.Н.
Тобы: 204Б стом
Қабылдаған: Ермекбаева Ф.Н.
ВИРУС КӨБЕЮІ 5 САТЫҒА БӨЛІНЕДІ:

1. Жасушаға ену
2. Жасушада вирустың нуклеин қышқылының
қамтамасыз ететін ферменттердің түзілуі
3. Вирустың құрылым бөлшектерінің жиналуы
4. Одан вирионның түзілуі
5. Ересек вирустың клеткадан шығуы.
ҚОЛДАНЫЛУЫ:

1. Вирустар нуклеин қышқылының
гендік қызметін ашу үшін
пайдаланылады.
2. Вакцинация жасауда.
Торша Ингибитор
Жылуға өсіндісінде ларға қа
төзімділігі өсуі, оларды тынасы
өзгертуі

Қоректік ортаға Химиялық Антиденелері
басқа заттардың затарға бар қан
қосылуына сарысуымен
байланысты төзімділігі
байланысуы

Лаборатория малы ме
жұмыртқадан шықпаған тауық
балапандарына патогендігі мен
вируленттілігі
• Транскрипция арқылы пайда болады.
иРНҚ- Бұл РНҚ-нәсілдік информацияны
информациялық рибосомаға жеткізеді, ал ол жерде
РНҚ осы иРНҚ-на сәйкес ақзат құралады.

рРНҚ- • Торшада рибосом құрамына кіреді.
рибосомдық РНҚ

тРНҚ- • Аминқышқылдарын рибосомаға
тасымалдаушы жеткізеді. Себебі рибосомда ақзаттар
РНҚ құралады.
poxviridae iridoviridae

hednaviridae adenoviridae

hednaviridae papovaviridae

parvoviridae
Poxviridae тұқымдасы (ағылшынның pox – жара деген сөзінен
алынған) – поксвирустар.
Poxviridae тұқымдасының вирустары өте үлкен, мөлшері жөнінен
бактерияларға жақын (300 – 400 нм, демек 0,3 - 0,4 мнм). Олар 2
тармақтан тұрады:
1. Chordopoxvirinae – омыртқалылар поксвирусы
2. Entomopoxvirinae – жәндіктер поксвирусы
Chordopoxvirinae тармағы 6 туысқа бөлінеді:

Orthopoxvirus Leporipoxvirus

Parapoxvirus Suipoxvirus

Avipoxvirus Capripoxvirus
Herpesviridae тұқымдасы (гректің herpo еңбектеу, таралу деген
сөзінен) – герпесвирустары. Олардың мөлшері 120 – 200 нм, өте
күрделі липидтен тұратын қабықшасы бар. Бұл вирустарда ДНҚ-лы екі
жіптен тұрады. 3 түрлі тармақ кіреді: A, B, G.

Herpesviridae

Alphaherperpesvirinae Betaherpesvirinae Gammaherpesvirinae
РНҚ-ды вирустар
Бұл бір үлкен топтан тұратын вирустар. Оларға 12
тұқымдас кіреді. Құрамындағы кейбір вирустарда
бір жіпті РНҚ басқаларында екі жіпті РНҚ бар.
Соңғысында геномы сызығшалы, үзілмелі немесе
сақиналы болып келеді. Бұларда мынандай
тұқымдастар жатады:
Picornaviridae Paramyxoviridae Arenaviridae

Caliciviridae Rhabdoviridae Retroviridae

Togaviridae Orthomyxoviridae Reoviridae

Birnaviridae Buyaviridae Coronaviridae
РНҚ-лы бар вирустардың жіктелуі және олардың кейбір қасиеттері
# Тұқымдастар РНҚ құрамы Қабықшалы н/ Геномның Капсид Вирион Торшада өсіп
е қабықшасыз стратегиясы симметри ның өнетін жері
ясы мөлшері

1 Пикорнавирустар 1-жіпті РНҚ Қабықшасыз (+) жіпті Куб 25 цитоплазмада
тәрізді

2 Калицивирустар -- -- -- -- 35 --

3 Тогавирустар -- Қабықшалы -- -- 60 --

4 Бирнавирустар -- -- -- -- 60 --

5 Коронавирустар -- -- -- Спираль 100 --
тәрізді

6 Парамиксовирустар -- -- -- -- 225 --

7 Рабдовирустар 1-жіпті -- (-) жіпті -- 120 Цитоплазмада
сызықшалы
РНҚ
8 Буньявирустар 1-жіпті -- -- -- 95 цитоплазмада
үзілмелі
сақиналы РНҚ
9 Ортомиксовирустар 1-жіпті -- -- -- 100 Цитоплазмада
сызықшалы РНҚ ядрода
үзілмелі РНҚ
РНҚ – ДАҒЫ
ВИРУСТАРДЫҢ
МОЛЕКУЛАЛАРЫНЫҢ
САНЫ
106 – 156 БОЛАДЫ.
ДНҚ-лы бар вирустардың жіктелуі және олардың кейбір қасиеттері
# Тұқымдастар ДНҚ құрамы Қабықшалы н/е Капсид Вирионн Торшада өсіп
қабықшасыз симметрия ың өнетін жері
сы мөлшері

1 Поксвирустар 2-жіпті Қабықшалы Күрделі 250 цитоплазмада
сызықшалы
ДНҚ
2 Герпесвирустар -- -- Куб 150 Ядрода
тәрізді

3 Гепаднавирустар -- -- Күрделі 80 Ядрода

4 Иридовирустар -- Қабықшасыз Куб 130 цитоплазмада,
тәрізді ДНҚ-ядрода

5 Аденовирустар -- -- -- 50 Ядрода

6 Паповавирустар 2-жіпті -- -- 20 Ядрода
сақиналы ДНҚ

7 Парвовирустар 1-жіпшелі ДНҚ -- -- 70 Ядрода
ДНҚ – ДА ВИРУСТАРДЫҢ
МОЛЕКУЛАЛАРНЫҢ
САНЫ 106-200 БОЛАДЫ
ЭЛЕКТРОНДЫ МИКРОСКОППЕН КӨРГЕНДЕ ВИРУСТЫҢ
ЖАСУШАНЫ ЗАҚЫМДАУ ПРОЦЕСІН КӨРУІМІЗГЕ БОЛАДЫ.
КОМПЬЮТЕРЛІК ӨҢДЕУДЕН ӨТКІЗІЛГЕН
Пикорнавирус липидтік қабаты болмайтын
вирустар қатарына жатады. Италян сөзі өте
кішкентай деген мағына береді, яғни РНҚ
құрамындағы өте кіші көлемдегі вирустар. размер
вириона 25—30 нм;
Вирусты сыртынан нәруыз қабаты қаптайды,
ішінде ДНҚ немесе РНҚ болады. Басының
мөлшері 30 нм, ал «құйрығының» ұзындығы 20-22
нм-ге тең. «Құйрығының» ұшы – нәруыз
молекуласынан тұратын қуыс түтік.
ПИКОРНАВИРУС
ПИКОРНАВИРУС
Рабдовирус- оқ пішінді вирустар туыстастарына
жататын (вирион ұз. 175 нм, ені 70 нм);
липопротейнді қабаты бар; жіп тәрізді 1 тізбекті РНК
лы. Олардың қарапайым өкілі құтырма және стоматит
вирустары.
Қызылша- рабдовирустар әсерінен туады. Кейін
зақымдалған жерде аэроманоз бактериялары
көбейеді. Аурудың балықтағы көрінісі: терісінде
қанды дақтар, тиыны түседі, көзі бұзылады, іш
қуысына су жиналады, денесінде язвалар пайда
болады.
Рабдовирустар әсерінен туындаған патология
Поксвирустар- жануарлар вирустарына жатады, үлкен
ДНҚ-лы вирус. Вирионы кірпіш немесе сопақша
пішінді. Адамға патогенді әсер етеді. (оспа, дерматит).
Геномы 2 тізбекті ДНҚ молекулаларынан тұрады.
Вирус ағзаға шлак шығарғанда қалдық түрінде енеді.
Поксвирустар
Қорытынды
Көп жылдар бойы гентикалық материал ақзаттан тұрады деп
саналатын. Тек 50-ші жылдардың соңында ғана
бактериялар мен вирустврдың тұқым қуалаушылық қасиеті
нуклеин қышқылдарында екені анықталды. Вирустағы
нуклеин қышқылдары (РНҚ немесе ДНҚ) генетикалық
информацияны сақтайды және ақзаттардың құрамын
қадағалайды, Мұндай тұжырымға келудің негізін мынадай
тәжірибе арқылы білуге болады: вирустар нуклеин
қышықылын ақзаттардан ажыратып, торшаға ексе ондай
торшаларда вирустардың жаңа, толық түрлері пайда
болады. Осы тәжірибеден вирустардың көбеюіне, толық
сақталуына олардың нуклеин қышқылының керек екенін
білуге болады.
Пайдаланылған әдебиеттер:
Ш.Мырзабекова, «Жалпы вирусология»
В.Иванов, «Вирусы и вирусные заболевания»
К.Мұхаметжанов, «Жалпы генетика»
Т.Қасымбаева, Л.Аманжолова «Жалпы биология»
http//www.medinfo.ru
http//www.gen@med.ru
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар
Вирустардың нуклеин қышқылы
Вирустардың ерекшіліктері
Өсімдіктерді сауықтыру
Вирустардың жіктелу принциптері. Олардың номенклатурасы. Вирустардың көбеюінің ерекшеліктері және сатылары
Вирустардың клеткаға енуі
Құрамында ДНҚ және РНҚ бар вирустар
Компьютерлік және биологиялық вирустар
Вирустар әлемі
Вирустардың құрылымының ерекшеліктері
Вирустардың жіктелу принциптері. Олардың номенклатурасы. 2. Вирустардың көбеюінің биогенетикалық ерекшеліктері және көбею сатылары
Пәндер