Тәжірибе рефлексия даму




Презентация қосу
«Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ
«Педагогикалық өлшеулер орталығы» филиалы

ҮЙРЕНУШІЛЕРДІҢ РЕФЛЕКСИЯСЫН ДАМЫТАТЫН
ЖАЗУ СТРАТЕГИЯЛАРЫН ТИІМДІ ҚОЛДАНУ

26-27/10/2017

Д.Д.

Конструктивті оқыту жазу
Л.С. Выготский: Письменная речь не есть также простой
перевод устной речи в письменные знаки, и овладение
письменной речью не есть просто усвоение техники письма.
«Мышление и речь»

А.Байтұрсынов: «Біздің заманымыз жазу заманы – жазумен
сөйлесу ауызбен сөйлесуден артық дәрежеге жеткен
заман...».

ЮНЕСКО: егер адам екі беттік эссе жаза алса, онда ол
сауатты.

ЭЫДҰ: түйінді құзыреттіліктердің бірі - оқу мен жазу.

Әлемдік тәжірибе

Мұғалім мамандығына арналған ЖОО-да (Прага
универрситеті) рефлексия және өзіндік рефлексия жасау
құралдары
Эссе
Күнделік
Оқу сәттерін талдау
Шағын оқуды педагогикалық талдау
Топтық рефлексиялар
Жалпы ұжымдық дискуссиялар
Сабақтың бейнежазбасын талдау
Студент портфолиосы
Курс соңындағы шығармалар:
«Мен болашақ мұғаліммін», «Мен мұғалім болғым келетін
мектеп», «Дидактика қалайша менің дидактикалық
дағдыларыма ықпал жасады», «Мен студент ретінде өз
оқуымды қалай бағалаймын», «Мұғалім кәсібін таңдауымның
негіздері» 3
Зерттеу мақсаты

Біліктілік арттыру курстарында үйренушілердің (педагогтердің)
рефлексиясын жетілдірудің тиімді әдістерін анықтау

Сондай тәсілдің бірі ретінде эссені қолданудың тиімділігін көрсету.

Рефлексия құралдарының қайсысы тиімді
нәтиже береді?
Мұғалім

47 47 47

26 26 25 26 26 26
20 20 20 20 20 20 20

13 13

6 6

Тренер

47 47 47
40 40 40
33 33 33
13 13 13 13
0

Эксперт

40 40 40
33 33 33 33

20 20 20 20
0 0 13 13 13 13 13

Сауалнама нәтижелері бойынша
салыстырмалы қорытынды

№ Эссенің 1-тиімділігі 2-тиімділігі 3-неғұрлым 4-тиімді 5-ең тиімді
тиімділігі төмен орташа тиімді
Жауап- % Жауа % Жауап- % Жауап- % Жауап- %
тар п-тар тар тар тар
1 мұғалім 2 13% 3 20% 7 47% 3 20%
2 тренер 7 47% 6 40% 2 13%
3 эксперт 2 13% 8 54% 3 20% 2 13%
Қоры 2 13% 5 33% 22 148 12 80% 4 26%
тынды %

Қазақстанда БА курстарында мұғалімдердің
рефлексиясын бағалау

Мұғалімдер біліктілік арттыру курсының шеңберінде үш компонент
бойынша бағаланады:
портфолио
портфолио таныстырылымының дәлелдемелері
біліктілік емтиханы

Портфолио 3 түйінді критерий бойынша бағаланады:
теорияны білу мен түсіну
тәжірибеде қолдану
рефлексия

Мұғалімнің теориялық білімі мен практикалық тәжірибесінің рефлексивті кірігуі
жаңа идеялар тудырады

Тәжірибе + рефлексия = даму

Эссе жазуды түйінді бағалау критерийлеріне
негіздеу

2-критерий
Эссе/есеп жазу
барысында
тақырыптағы негізгі
идеяны қолдану
1-критерий
Эссе/есеп жазуда
тақырып бойынша
мәселені білу, түсіну

3-критерий
Жазылған тақырып
бойынша рефлексия
Эссеге қойылатын талаптар

теоретикалық негіздеме
терминдерді қолдану 1-критерий

фактілі дәлелдер (аргументтер)
цитаталарды келтіру 2 - критерий
әртүрлі көзқарастарды мысалға алу

жеке көзқарастың көрінісі
логикалық заңдылықтың сақталынуы 3-критерий
салыстыру және қорытындылау әдістерін қолдану

Эссе жазу әдісін пайдаланып, рефлексиялық есепті құрастыру құралы

•Тезис немесе мәселені анықтау, осы ойды дәлелдеу немесе түсіндіру арқылы
Эссе/есеп эссенің/есептің өн бойында өрбіту.
жазуда тақырып •Мәселенің теоретикалық негіздемесі (теория, идея, ақпараттар). Тезисті
бойынша дәлелдемелермен толықтыру үшін ақпараттарға сүйену.
мәселені білу •Терминдерді орынды және сауатты қолдану.
•Ғылыми еңбектерге сілтеме жасау

• Жиналған ақпараттарға сүйене отырып, негізгі ойды фактілермен дәлелдеу
Эссе/есеп жазу (паралельдеу, аналогия, ассоциация, теңеу, сұрақтар қою, т.б.). Өмірден,
барысында кітаптан, жеке тәжірибеден алынған мысалдарды келтіре отырып, нақты
тақырыптағы деректер мен дәйектер арқылы тақырыпты ашу.
негізгі идеяны • Цитаталар келтіру. Әртүрлі көзқарастарды мысалға алу (егер үйренуші
қолдану интерпритация жасаса, түсінгенін көрсетеді). Келтірілген мысалдар автор
көзқарасына қайшы болмауын ескеру.

• Мәселеге қатысты жеке көзқарастың көрінісі, автор позициясы
• Логикалық заңдылықтың сақталуы. Эссе/есеп мазмұнының логикалық
Жазылған
тұтастығы және ішкі бөліктерінің өзара байланыстылығы.
тақырып • Салыстыру және қорытындылау әдістерінің қолданылуы. Жалпылау мен
бойынша аргументтердің логикалық қорытындысы.
рефлексия • Эссенің/рефлексивті есептің жеке ұстаным, пікір, көзқарас айқын көрінетін
қорытындымен аяқталуы.

Қалыптастырушы эксперимент кезінде
қиындық тудырған бөлімдер

1. Жеке
көзқарас

4. Салыстыру Тақырып
және 2. Фактілі
қорытындылау
бойынша дәлелдер
әдістері рефлексия

3. Логикалық
заңдылық

Қорытындылаушы эксперимент

Портфолионың А бөлімін жазуға дайындық:

Эссе тақырыбы: «Оқыту және оқу тәжірибесіне өзгеріс енгізу
қажет пе?»9

Бастапқы нәтиже: Соңғы нәтиже:

қатысқаны – 46 үйренуші қатысқаны – 46 үйренуші
жақсы деңгейде жазылғаны– 2 жақсы деңгейде жазылғаны– 6
орта деңгейде жазылғаны – 34 орта деңгейде жазылғаны – 35
қиындық деңгейінде – 10 жұмыс. қиындық деңгейінде – 2 жұмыс.

Қорытынды
Эссе – үйренушілердің рефлексиясын дамыту құралының бірі.
рефлексиялық есеп жазуда эссе жазу тәсілін пайдалану ойды
жеткізуде бірізділікті қамтамасыз етеді;
• үйренушілердің рефлексивті есеп жазу дағдысын дамытуға
көмектеседі;
• есеп жазуда бағалау критерийлерінің дескрипторларын жеңіл
түсінуге ықпал етеді;
• мұғалім есепте не талап етілгенін жақсы түсінетін болса,
жазуда негізгі мәселеден ауытқымайды.

Әдебиеттер:
1. А.Әлімов. Интербелсенді әдістемені мектепте қолдану – Алматы, 2015.
2. Чарльз Фейдл, Майя Бялик и Берни Триллинг. Четырёхмерное образование.
Венди Копп, Teach for All. Русское издание подготовлено Центром
образовательных разработок Московской школы управления Сколково.
3. «Педагогикалық қоғамдастықтағы мұғалім көшбасшылығы» Қазақстан
республикасы педагог қызметкерлерінің біліктілігін арттыру бағдарламасы/
әдістемелік құрал. «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ Педагогикалық
шеберлік орталығы, 2015.
4. Бизяева А.А. Психология думающего учителя: Педагогическая рефлексия –
Псков: ПГПИ, 2004.
5. Шакиров Р.Х., Буркитова А.А., Дудкина О.И. Оценивание учебных достижений
учащихся\ Методическое руководство – Билим, 2012.
6. Эссеге дайындалу мен оны жазу жолдары. – http://allrefrs.ru/4-33897.html
7. С. Симбаева. Эссе жазу тұлға бойындағы рефлексивтілік дағдыны
қалыптастырады.
8. - http://alashainasy.kz/ustazdar_ustahanasy/esse-jazu-tulga-boyyindagyi-
refleksivtlk-dagdyinyi-kalyiptastyiradyi-60204/


Ұқсас жұмыстар
Болашақ педагог психологтың жаңа форматтағы қарым-қатынас жүйесіндегі орны
Сабақтың ұраны
РЕФЛЕКСИЯ - КЕРІ БАЙЛАНЫС
Педагогтың кәсіби өзін–өзі тану және өзіндік дамуы
Ықшамсабақ өткізу
ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ РЕФЛЕКСИЯ
Оқу үдерісіндегі кері байланысты орнатудың тиімді жолдары
МҰҒАЛІМ ИМИДЖІ
Философияның негізгі сауалдарын зерделеу
Жобаның зерттеу міндеттерін кезең - кезеңмен орындау
Пәндер