БАҚЫЛАУ ІШІНАРА

СТАТИСТИКАЛЫҚ
6.53 БАҚЫЛАУ
ІШІНАРА

Хабибулла Нұрилла
Ұзақбаева Сымбат
ІШІНАРА БАҚЫЛАУ
бұл жаппай емес бақылау, мұнда зерттеуге
жататын бірліктер кездейсоқ тәртіппен алынады,
алынған бөлік зерттеледі, ал нәтижесінде алынған
бірлік бөлігі жиынтықты көрсетеді, тек кішірек
масштабта.
Жағдайға байланысты жалпы жиынтықтан
ішінара бақылауға алынатын жиынтық бірліктерін
іріктеп алу әр түрлі тәсілдермен жүргізіледі.

Мысалы, тігін цехында 7500 дана көйлек тігіліп,
дайын болды. Олардың сапасын тексеру үшін бір
бөлігін ғана тексеруге болады.

01.07.20ГГ Заголовок презентации 2
ІШІНАРА БАҚЫЛАУ МӘНІ

•қысқы мерзімде және азайтылған еңбекпен,
материалдармен және ақшалай шығындармен
жүргізіледі;
•жаппай бақылауды жүргізу мүмкін емес жағдайда
жүргізіледі, себебі кейде ішінара бақылау ғана жүргізілуі
мүмкін, мысалы өнімнің сапасын тексеруде алынған
бірліктер жойылатын болса;
•жаңа әлеуметтік-экономикалық құбылыстарды
алдымен статистикалық талдау әдісін дамыту үшін
ішінара әдіспен зерттейді. М: шағын кәсіпкерлік,
тауар нарығы және т.б.
бақыланатын жиынтықтың шағын көлемі тіркеу
қателегі санын азайтады

01.07.20ГГ Заголовок презентации 3
ІШІНАРА БАҚЫЛАУДЫ ЖҮРГІЗУ КЕЗІНДЕ МЫНАДАЙ
НЕГІЗГІ СИПАТТАМАЛАР МЕН БЕЛГІЛЕР
ҚОЛДАНЫЛАДЫ:
N- зерттеуге жататын барлық жиынтық бірліктерінің саны (жалпы жиынтық)
n – ішінара бақылауға алынған жиынтық бірліктерінің саны (ішінара жиынтық)

x - жалпы жиынтықтың орташа шамасы (жалпы орташа)
x ~ - ішінара жиынтықтың орташа шамасы
(ішінара
G2 – жалпыорташа)
жиынтықтың шашырандылығы (жалпы шашыранды)

G2 i - ішінара жиынтықтың шашырандылығы (ішінара шашыранды)
M – жалпы жиынтықың ішінде өзіне тән белгісі бар бірліктер
саны m - ішінара жиынтықтың ішінде өзіне тән белгісі бар бірліктер саны

P- жалпы жиынтықың ішінде өзіне тән белгісі бар бірліктер үлесі
P=M/N
W – ішінара жиынтықтың ішінде өзіне тән белгісі бар бірліктер үлесі

W=m/n
∆ - ішінара бақылаудағы қатенің шегі
µ- ішінара бақылаудың орташа қатесі
F – ықтималдылық
01.07.20ГГ 4
t–
Ішінара бақылау
қателіктері

репрезентативті қате өкілді

Ішінара бақылау міліметтері мен
барлық жиынтықтың арасындағы
айырмашылық өлшемін сипаттайды

Жүйелі
Кездейсоқ
Бақылаудың жаппай емес сипатынан Бақылауға жиынтық бөліктерін
ішінара жиынтық жалпы жиынтықты кездейсоқ таңдау принципі бұзылу
жетерліктей тура көрсетпеуі нәтижесінде пайда болады.
нәтижесінде туындайды. Олардың
көлемі үлкен сандар заңы және
ықтималдар теориясы негізінде тура
анықталады.

01.07.20ГГ Заголовок презентации 5
ЖАҒДАЙҒА БАЙЛАНЫСТЫ ЖАЛПЫ ЖИЫНТЫҚТАН
ІШІНАРА БАҚЫЛАУҒА АЛЫНАТЫН ЖИЫНТЫҚ БІРЛІКТЕРІН
ІРІКТЕП АЛУ ӘР ТҮРЛІ ТӘСІЛДЕРМЕН ЖҮРГІЗІЛЕДІ.
СОНЫҢ БІРІ БАҚЫЛАУҒА ІРІКТЕЛІП АЛЫНҒАН ЖИЫНТЫҚ
БІРЛІКТЕРІНІҢ ЗЕРТТЕУГЕ ЕКІНШІ РЕТ ҚАТЫСАТЫНДЫҒЫ
НЕМЕСЕ ҚАТЫСПАЙТЫНДЫҒЫНА БАЙЛАНЫСТЫ ҚАЙТА
ІРІКТЕУ ЖӘНЕ ҚАЙТАЛАНБАЙТЫН ІРІКТЕУ ӘДІСТЕРІ
БОЛЫП ЕКІГЕ БӨЛІНЕДІ
қайта іріктеу
жалпы жиынтықтан іріктеліп алынған бірліктер тексеріліп, зерттеуден өткен соң
қайтадан жалпы жиынтыққа қосылып, келесі бақылау кезінде екінші рет тексеруге
қатысады

қайталанбайтын іріктеу
жалпы жиынтықтан бір рет іріктеліп алынған бірліктер
тексеріліп, зерттеуден өткен соң қайтадан жалпы жиынтыққа
қосылмайды
01.07.20ГГ Заголовок презентации 7
Статистикада жалпы
жиынтықтан ішінара бақылау
бірліктерін іріктеп алу әр түрлі
тәсілдермен жүргізіледі. Соның
ішінде ең жиі қолданылатын
түрлеріне жататындары мыналар:
жай кездейсоқ, механикалық,
типтік және сериялы іріктеу.

01.07.20ГГ Заголовок презентации 8
Іріктеу
тәсілдері
Жай кездейсоқ Механикалық іріктеу Типтік іріктеу.
іріктеу тәсілі тәсілі. Мұнда жалпы Ішінара бақылаудың
деп жалпы жиынтық бірліктерінен бұл тәсілінде жалпы
жиынтықтың белгілі бір қашықтықта жиынтық бірліктері
арасынан ішінара жатқан бөліктері өзіндік өздеріне тән типтік
бақылауға тәртіппен іріктеліп
белгілері бойынша
алынатын алынады.
жеке топтарға
бірліктерді бөлінеді.
кездейсоқ
немесе жеребе
арқылы іріктеп
алуды айтады.
01.07.20ГГ Заголовок презентации 9
Іріктеу
тәсілдері
Сериялық іріктеу. Құрама іріктеу. Мұнда Бір сатылы іріктеуде
Мұнда жалпы іріктеліп алынған бірліктер
жоғарыда көрсетілген сол мезетте зерттеліп, тез
жиынтық
іріктеу тәсілдерінің қорытынды жасалады.
бірліктерінен іріктеп
алу кездейсоқ жеке бірнеш түрі қатар
Көп сатылы іріктеуде жалпы
дара жүргізімей, қолданылады. Құрама жиынтықтың алдымен ірі
сериялармен топтарға, содан соң көлемі,
іріктеудің көрсеткіштерін
топтармен алынып, мөлшері бойынша кіші және
әр серия, топ есептеу әр түрлі тәсілмен одан да кіші топтарға бөлу
бірліктері жаппай есептеледі. арқылы бақылауға алынатын
бақылауға топты немесе жеке бірлікті
толығымен алынады іріктеп алғанша ақырына
дейін бірнеше сатыда
01.07.20ГГ Заголовок презентации 10
жүргізіледі.
Қате деп нақты факті мен зерттеу
көрсткіштерінің арасындағы
сәйкессіздікті айырмашылықты айтады.

тіркеу қатесі және ішінара бақылауда
жіберілетін репрезентативті өкілдікті
қате болып екіге бөлінеді.

01.07.20ГГ Заголовок презентации 11
Тіркеу қатесі
әлеуметтік экономикалық құбылыстар мен процестерге әсерін тигізетін
себептерді дұрыс анықтамау салдарынан туатын қате

Репрезентативті қате
деп ішінара бақылаудан алынған сипаттамалар ( x ~ ,W ) мен жалпы
жиынтық сипаттамалар ( x , P) арасындағы айырмашылықты айтады

01.07.20ГГ Заголовок презентации 12
Статистикада репрезентативті
қате жүйелі және кездейсоқ
болып екіге бөлінеді.
Репрезентативті жүйелі қате
жалпы жиынтық бірліктерінен
кездейсоқ іріктеу принциптері
дұрыс жүргізілмеген жағдайда
пайда болатын қатені айтады.

01.07.20ГГ Заголовок презентации 13
ҚОЛДАНЫЛҒАН
ӘДЕБИЕТТЕР
Ы.Әміреұлы, "Статистиканың
жалпы теориясы ". А:
Экономика – 1998 жыл
М.А. Абдурахманов
«Статистика» А, 2009 жыл
https://prezi.com/mgqknjgx0vft/pr
esentation/?frame=c3da9bed1ad
4f88bbb6e1018ce224a024082dc
df

01.07.20ГГ Заголовок презентации 14

Ұқсас жұмыстар

ІШІНАРА БАҚЫЛАУ АГЫБАЕВА ЛИНАРА

Ішінара бақылау

Бақылау парағында

Механикалық іріктеу тәсілі

Дайындалған дәрілік препараттарға дәріханаішілік бақылау жүргізу қағидалары

Дәрілердің сапасын дәріханаішілік бақылауды ұйымдастыру

Статистикалық мәлімет жинаудың тәсілдері

Жаппай бақылау

Техникалық диагностика құрылымы

Жаза тағайындау

Пәндер