Клиникалық зерттеулердің жіктелісі




Презентация қосу
Жедел медициналық көмек және мейіргер ісі кафедрасы

Тақырыбы: Дәлелді медицинадағы
зерттеулер

Орындаған: Өтеміс Р
Тобы:В-МІҚқБ-01-22(10 ай)
Қабылдаған: м. ғ. магистрі Л. Ж. Жақанша

Шымкент, 2022ж
Жоспар

• Кіріспе
• Негізгі бөлім
• Зерттеулердің 2 категориясы бар
Клиникалық зерттеулердің жіктелісі
Сапалы зерттеулер
• Клиникалық зерттеулердің жіктелісі
• Зерттеу шекаралары
• Әр түрлі дизайндардың зерттеу нәтижесін салыстыру
• Қорытынды
• Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
• 20-шы ғасырдың екінші жартысындағы
медицина ғылымының қарқынды
дамуы медициналық білімнің кеңеюіне
әкеліп, диагностика мен емдеу
саласындағы зерттеулермен
ұсыныстарды бағалауда мәселелердің
пайда болуына әкеліп соқтырды
(Эпидемиолог Арчибальд Кокранның
«Действенность и эффективность» деп
аталатын шолуында)
Негізгі бөлім
• Денсаулық сақтау негізгі
принципі денсаулық сақтау
ұйымының шектелген
ресурстарын, дұрыс
жүргізілген зерттеулер мен
дәлелденген тиімді
медициналық көмек түрлерін
орынды қолдану.
Зерттеулердің 2 категориясы бар

Клиникалық «Лабораторлық»
зерттеулер зерттеулер
Зерттелетін қорытындылардың екі категориясы бар

Клиникалық маңызды Қорытындыларды
жағдайлары бағалайтын жанама
Жазылу, өмір сапасы, (косвенный)
мүгедектік, өлім, болжам критериялар
Лабораторлық
көрсеткіштері,
инструментальдық
зерттеулер
Клиникалық зерттеулердің жіктелісі

• Сандық және сапалық
• Проспективті және ретроспективті
• Біріншілік және екіншілік
• Колденен және үзыннаң
• Обсервациялық және
экспериментальдық
• Ашық және жабық
Сапалы зерттеулер
• Сапалы зерттеулер ауру процесін түсіндіруге
тырысады.
• Сізді қызықтыратын өзгеріс түсініксіз болған
кезде өте тиімді
• Мүмкіншілігі көп –тікелей бақылау,
интервью, құжат анализі
• Неге біздің аймақтың тұрғындары үйде
босануды қалайды?
Клиникалық зерттеулердің жіктелісі

Клиникалық зерттеулер

Обсервациялық Эксперименталдық

Жазбаша Аналитикалык Бақылау Бақылаусыз
(сипаттау)

Рандомизирлен Рандомизирлен
- бір жағдайды сипаттау, - жағдай ген бақылау беген бақылау
бақылау,
- бірнеше жағдайды
сипаттау, Ашық, жабық және
- көлденең - когорттық мультицентрлік
Жабық: бір жақты жасырын,
- екі жақты жасырын,
- үш жақты жасырын,
Зерттеу шекаралары
Қорытындыны анықтау сапалы
жүргізілген зерттеудің нәтижесі болып
табылады (яғни, алғашқы гипотезаны
дәлелдейді)
Қатаң (мысалы өлім)
Жұмсақ (мысалы,өмір сүрудің
сапалылығы туралы сауалнаманың
көмегімен алынған (QOL))
Біріншілік (мысалы, АҚ
антигипертензиялық терапия үшін )
Екіншілік (мысалы миға қан кету
(инсульт), миокард инфаркты)
Әр түрлі дизайндардың зерттеу нәтижесін
салыстыру
портакавальный шунт при циррозе печени (общая оценка)

Зерттеу Өте тиімді Орташа Тиімді
емес
Нет контроля 24 7 1

КИ без 10 3 2
рандомизации
РКИ 0 1 3

V. Vlassov
Клиникалық зерттеулердің жіктелісі

Бір жағдайды суреттеу

• Емдеудің алғашқы сатыларында ғана
қызығушылық тудырады

• Сирек кездесетін жағдай кезінде ақпарат көзі
болуы мүмкін
Медициналық зерттеулердің түрлерін бөлу
деңгейі бойынша

Жағдай-бақылау зерттеу
Клиникалық зерттеулердің жіктелісі

Бірнеше жағдайды суреттеу
(бақылау қорытындылары)
• Салыстыру топтарынсыз ашық зерттеу
• Емнің нәтижесі жөнінде жақсы сипаттама береді, бірақ
оны дәлелдемейді
• Аурудың ағымының заңдылығын оқытуға мүмкіндік
береді
• Негізгі кемшілік – салыстыру тобының жоқтығы
Бірнеше жағдайды суреттеу

Аурухан

Журналдағы
мақала

Науқастар Ауру жөніндегі
анықтамалар
• Тәжірибеде болған оқиға:
туа біткен глаукома мен
туа бәткен аниридия
анықталды.
Клиникалық зерттеулердің жіктелісі

• Көлденең зерттеулер
(біркезеңді)
• Ол белгілі бір кезеңдегі аурудың
таралуын қарастыратын зерттеу
• Диагноз жайындағы сұраққа жауап
ретінде жақсы келеді
Ол белгілі бір санмен айқындалады.
«Темиртау қаласы түрғандарының
арасында наркоманияның
таралуы »
«Бүйрегі зақымданған
геморрагиялық васкулит және
жүйелі қызыл жегі ауруларымен
ауыратындардағы СРБ мен
Виллебранд факторы »
Көлденең зерттеулер

Ауру бар

Жалпы
Жжжжжжжжжжж
популяция
жжЖалпы Таңдау
Тандаү

Ауру жоқ
Көлденең зерттеулер
Артықшылықтары
• - үнемді
• - көп уақыт алмайды
• - бірінші қадам қауіп факторларын анықтауға
бағытталған
Кемшіліктері:
• - барлық уақытта нақты емес
• - аурудың себебі жайында дұрыс түсініктеме бере
алмайды
Қазақстанда анемияның кездесу жиілігі,
аппендэктомия операциясынан кейін
асқынулардың жиілігі, туберкулезге скрининг
жүргізу
Клиникалық зерттеулердің жіктелісі

Жағдай-бақылау
• Алғашында аурудың жағдайын анықтайды (зерттеліп
жатқан ауру анықталған науқастарды таңдау)
• Мүмкін қауіп факторы жайында ретроспективті
гипотезаны ұсынады
• Аталған ауруы жоқ, бірақ басқа белгілері бойынша ұқсас
келетін бақылаудағы науқастар тобын анықтап алады
• Осы екі топта қауіп факторының бар немесе жоқтығы
анықталады
• Медицинада қауіп-қатерлі фактор деп- осының әсерінен
белгілі бір аурудың туындауын айтады.
• Зерттеу кезінде барлық қорытынды белгілі
Қорытынды
Дәлелді медицинадағы зерттеулер негізінен
клиникалық сараптама түсе отырып жүзеге
асырылады. Зерттеулер мақсаты пайыздық
көрсетпелерді зертеу арқылы дәлелді медицинаға
базасына ене отырып қолданысқа жүзеге
асырылады.
Әдебиеттер
•Основы доказательной медицины : учеб. пособие: пер. с англ / Т. Гринхальх. -
Электрон.текстовые дан. ( 3,41 Мб). - М. : ГЭОТАР-МЕДиа, 2006. . эл. опт.диск
(CD-ROM). - Режим доступа: http://depositfiles.com
•ДӘЛЕЛДІ МЕДИЦИНАДАҒЫ СҰРАҚТАР МЕН ЖАУАПТАРДербісалина Г.А.,
Махаметова М.Г., Ахметова Д.Н., Бекбергенова Ж.Б. ,2020.
•ДӘЛЕЛДІ МЕЙІРГЕР ІСІ НЕГІЗДЕРІБекбергенова Ж.Б., Дербісалина Г.А.,
Үмбетжанова А.Е., Жүнісова.,2019.
•ДӘЛЕЛДІ МЕДИЦИНА НЕГІЗДЕРІСәрсенбаева Г.Ж. , 2019.
•ДӘЛЕЛДІ МЕДИЦИНА НЕГІЗДЕРІ БОЙЫНША АҚПАРАТТЫ-
ДИДАКТИКАЛЫҚ ЖИНАҚКалиева Ш.С., Сагадатова Т.К. , 2019.
•ДӘЛЕЛДІ МЕДИЦИНА НЕГІЗДЕРІДербісалина Г.Ә. , 2019
•ДОКАЗАТЕЛЬНАЯ МЕДИЦИНА В ВОПРОСАХ И ОТВЕТАХДербисалина
Г.А., Ахметова Д.Н., Бекбергенова Ж.Б., Тулешова Г.Т. ,2020.
•ОСНОВЫ ДОКАЗАТЕЛЬНОЙ СЕСТРИНСКОЙ ПРАКТИКИБекбергенова Ж.Б.,
Дербисалина Г.А., Умбетжанова А.Е., Жунусова.,2019.
•Дәлелді медицина негіздері : Оқу құралы. . - Қарағанды: АҚНҰР,
2019.Сәрсенбаева, Г.Ж.
Гринхальх, Т.Основы доказательной медицины. - 4-е изд., перераб. и доп. -
Москва: ГЭОТАР-Медиа, 2019.

Ұқсас жұмыстар
Зерттеудің кезеңдері
Дәлелді медицинадағы зерттеулер
Тіс жақ аномалиалары, даму себептері және профилактикасы
Тісжақ ауытқуларының жіктелісі
Жұқпалы аурулар
Клиникалық сынақтар
Клиникалық сынақ
Сапалық клиникалық зерттеулерге арналған мақалалар
Экспериментальдық клиникалық зерттеулер
Клиникалық зерттеулер түрлері
Пәндер