Қолданыстағы клиникалық ұсыныстар




Презентация қосу
Жедел медициналық көмек және мейіргер ісі кафедрасы

Тақырыбы: AGREE критерийлерін бағалау

Орындаған: Өтеміс Р
Тобы:В-МІҚқБ-01-22(10 ай)
Қабылдаған: м. ғ. магистрі Л. Ж. Жақанша

Шымкент, 2022ж
Жоспар:

I.Кіріспе
Ұлттық клиникалық басқарушылық.
ІІ.Негізгі бөлім
1.Ұлттық клиникалық басқарушылықтың зерттеу сапасын бағалау және
әдістердің қолданылу мақсаты.
2. КПЖ-ні дайындайтындарға арналған басқару принциптері .
3. Ұлттық клиникалық басқарушылық әдістемесінің типтері.
4. Дәйектемелер негізіндегі клиникалық басқарушылық әдістемелерді
құрастыру сатылары.
5. AGREE сұрақнамасы.
ІІІ.Қорытынды
IV.Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе

Ұлттық клиникалық (практикалық)
жетекшілік(ҰПЖ) – күнделікті медициналық қызмет
көрсетуді жақсарту, жетілдіру, сол сияқты емдеудің
нәтижесін жақсарту үшін қолданылатын инструмент
(жетекшілік, нұсқау, ұсыныс).
➢Медициналық зерттеу нәтижелері дәрігерге не істеу
керектігі туралы жазылған «нұсқаулар» арқылы
тәжірибеге енгізіледі және Денсаулық сақтау
министрлігімен бекітіледі.
AGREE жобасының тарихы
• AGREE түпнұсқа құралын 2003 жылы халықаралық топ
жарияладыәзірлеушілер мен зерттеушілер, AGREE ынтымақтастығы
(10). Ынтымақтастық Мақсатыклиникалық ұсыныстардың сапасын
бағалау құралын әзірлеу болды.AGREE ынтымақтастығы
нұсқаулықтардың сапасын бәріне деген сенімділік ретінде
анықтадынұсқаулықты әзірлеудегі ықтимал ауытқулар (біржақтылық)
барабар болдықарастырылған және ұсыныстар ішкі және сыртқы
жағынан жарамды және орындалуы мүмкінпрактика (10). Бағалау
әзірлеу үшін қолданылатын әдістер туралы пайымдауларды
қамтидынұсқаулықтар, қорытынды ұсыныстардың компоненттері
және олармен байланысты факторларенгізу. Ынтымақтастық күш
жігерінің нәтижесі бастапқы құрал болдыAGREE, 6 сапа доменін
(бөлімдерін) құрайтын 23 элементтен тұратын құрал.AGREE құралы
көптеген тілдерге аударылды, 600-ден астамжәне бірнеше денсаулық
сақтау ұйымдары мақұлдаған. Толығыраққұрал және тиісті
жарияланымдар туралы ақпарат AGREE веб-сайтында қол
жетімді(http://www.agreetrust.org/).
ҚҰРАСТЫРУ ТАЛАПТАРЫ:

✓Ең тиімді емдеу және қызмет көрсету жолын
көрсету қажет
✓Реабилитация, диагностика, профилактика және
емдеуді үздіксіз жалғастыруды қамтамасыз ету
жолын көрсету
✓Пациенттің талабын қанағаттандыру
✓Пациентке қызмет көрсету сапасын жақсарту
✓Ресурстарды орынсыз қолдануды азайту
✓Процестердің өзгеру себептерін түсіндіру
Аgree сауалнамасы
• Аgree сауалнамасы жергілікті, аймақтық, жалпыұлттық,
халықаралық үкіметтік емес немесе үкіметтік ұйымдар
әзірлеген клиникалық ұсыныстарды сараптауға
арналған. Бұл клиникалық нұсқаулар мыналарды
қамтиды:Жаңа клиникалық нұсқаулар.Қолданыстағы
клиникалық ұсыныстар.Қолданыстағы клиникалық
нұсқауларды жаңарту.AGREE сауалнамасы жалпы болып
табылады және кез келген ауруды диагностикалау,
алдын алу және емдеу бойынша клиникалық
ұсыныстарды бағалау үшін қолданылуы мүмкін.
Сауалнама баспа түрінде де, электронды түрде де
ұсынылған клиникалық ұсыныстарды бағалау үшін
пайдаланылуы мүмкін.
• Agree сауалнамасы пайдалануға арналған:Мемлекеттік
органдар тәжірибеге қандай клиникалық ұсыныстарды
енгізу керектігі туралы шешім қабылдауға көмектесу
үшін. Мұндай жағдайларда сауалнаманы пайдалану
ресми сараптама процесінің бөлігі болуы
керек.Клиникалық ұсыныстарды құрастырушылар
құрылымдық және қатаң әзірлеу әдістемесін ұстануы
үшін, сондай-ақ олардың ұсыныстарының сапасын өз
бетінше бағалау үшін.Медицина қызметкерлері
ұсыныстарды енгізер алдында оларды өз бетінше
бағалау үшін.Оқытушылар медицина қызметкерлерін
жарияланған деректерді сыни қабылдау дағдыларына
үйретуге көмектесу үшін.
• Аgree сауалнамасының құрылымы мен мазмұныСауалнама 6 бөлімге топтастырылған
23 тармақтан тұрады.
• Әр бөлімде басшылық сапасының өзіндік сипаттамасы қарастырылады.
• Қолдану саласы және мақсаттары (1-3 тармақтар).
• Ұсыныстардың түпкі мақсатына, нақты клиникалық сұрақтарға және пациенттердің
мақсатты тобына қатысты.
• Мүдделі тараптардың қатысуы (4-7-тармақтар).
• Ұсыныстарда болжамды пайдаланушылардың көзқарастары қаншалықты ескерілетінін
бағалайды.
• Әзірлеудің ұқыптылығы (8-14 тармақтар).
• Дәлелдемелерді жинау және синтездеу үшін қолданылатын процесті, ұсыныстарды
құрастыру және жаңарту әдістерін білдіреді.
• Презентацияның айқындылығы және ұсыну нысаны (15-18-тармақтар).
• Ұсыныстардың тілі мен форматына қатысты.
• Енгізу мүмкіндігі (19-21-тармақтар).
• Клиникалық ұсыныстарды енгізудің ықтимал ұйымдастырушылық, мінез-құлық және
қаржылық салдарын бағалауға жатады.
• Әзірлеушілердің тәуелсіздігі (22-23 тармақтар).
• Ұсыныстардың Тәуелсіздігіне және оларды жасаушылардың мүдделерінің ықтимал
қақтығысын мойындауға қатысты.
Құжаттама
• Сарапшылар сараптама басталғанға дейін клиникалық
ұсыныстарды әзірлеу процесі туралы барлық ақпаратты
анықтауға тырысуы керек. Бұл ақпарат ұсыныстардың
өзінде болуы мүмкін немесе жеке техникалық есепте,
жарияланған мақалаларда, бағдарламалық құжаттарда
(мысалы, ұсыныстарды енгізу жоспарларында)
жинақталуы мүмкін. Сараптаманы бастамас бұрын
ұсыныстарды және қоса берілген құжаттаманы толығымен
оқып шығуды ұсынамыз.Сарапшылар саныӘрбір
клиникалық ұсыныстарды бағалауға кем дегенде 2,
жақсырақ 4 сарапшыны тартуды ұсынамыз, себебі бұл
бағалаудың сенімділігін арттырады.
Жауап шкаласы
• Әрбір тармақ 4 балдық шкала бойынша бағаланады, 4-тен "мүлдем
келісемін (- қосамын)"-ден 1-ге дейін "мүлдем келіспеймін (қосамын)"
екі аралық ұпаймен: 3 "ішінара келісемін (қосамын)" және 2 "ішінара
келіспеймін (қосамын)". Шкала сарапшының осы тармақтағы
бекітумен келісу дәрежесін өлшейді.Егер сіз мәлімдеменің толығымен
әділ екендігіне сенімді болсаңыз,
• онда сіз "мүлдем келісемін ( - - - - - - - - - - -Егер сіз мәлімдеменің
мүлдем әділетсіз екендігіне сенімді болсаңыз немесе бағалау үшін
қажетті ақпарат мүлдем жоқ болса, онда сіз "мүлдем келіспеймін ( - - -
- - - - - - - -Егер сіз мәлімдеменің толығымен әділ екеніне сенімді
болмасаңыз, мысалы, анық емес ақпарат беру себебінен немесе
мәлімдеме ұсыныстардың кейбір бөлігіне ғана қатысты болса, сіз
бағалауыңыздың қандай екеніне байланысты "ішінара сәйкес (-)"
немесе "ішінара келіспеймін (-)" деп жауап беруіңіз керек бекітуге
келісу немесе келіспеу дәрежелері.
Ескерту

• Алты бөлімнің әрқайсысы бойынша ұпайлар дербес есептеледі
және бірыңғай сапа бағасына қосылмайды. Бөлім ұпайларын
бағалау клиникалық ұсыныстарды салыстыру кезінде пайдалы
болуы мүмкін және клиникалық ұсыныстарды қолдану керек
пе, жоқ па деген шешім қабылдау үшін ақпарат береді, бірақ
клиникалық ұсыныстарды "жақсы" және "жаман"деп бөлетін
ұпайлардың шегін белгілеу мүмкін емес.
• Қорытынды баға
• Қорытынды бағалауға арналған баған сауалнаманың соңында
орналасқан. Онда келесі мәлімдемелер бар:" қатты ұсынамын","
ұсынамын (ескертулермен және өзгертулермен)","
ұсынбаймын","сенімді емеспін". Қорытынды бағалауға
сарапшы бағалау критерийлерінің әрқайсысын ескере отырып,
клиникалық ұсынымдардың сапасына қатысты өз пікірін енгізуі
керек.
• Біз әр тармаққа қоса берілген пайдаланушы нұсқаулығында қосымша
ақпарат бердік. Бұл ақпарат сауалнаманың әр тармағы қандай
мәселелер мен түсініктерге арналғанын түсінуге көмектесуі керек.
Жауап бермес бұрын осы нұсқаулықты мұқият оқып шығыңыз.
• Пікірлер орны
• Әр тармақтың жанында түсініктеме беру үшін орын бар.
Жауаптарыңызды түсіндіру үшін осы кеңістікті пайдалану керек.
Мысалы, сіз "мүлдем келіспеймін(-емес)" деп жауап бере аласыз,
себебі: қажетті ақпарат қол жетімді емес немесе мәлімдеме бұл
жағдайда қолданылмайды немесе ұсынылған ақпаратта сипатталған
әдістеме қанағаттанарлықсыз. Қосымша түсініктемелер үшін орын
бүкіл сауалнаманың соңында берілген.Бөлім бойынша жалпы балды
есептеуБөлім бойынша жалпы балл бөлімнің әр тармағы бойынша
барлық ұпайларды қосу арқылы есептелуі мүмкін, содан кейін нәтиже
осы бөлім бойынша мүмкін болатын ең жоғары баллдың пайызымен
стандартталады.
КЕМШІЛІКТЕРІ

➢ Соңғы ғылыми зерттеулердің нәтижелерімен байланыстың кейде
болмауы
➢ Қызығушылығы бар эксперттер пікірінің ғылыми фактілерге кері
әсер тигізуі( күмәнді тәжірибенің жариялануы)
➢ Құрастыру жолдары,спонсор және тәжірибеге енгізудің нәтижесі
туралы ақпараттың болмауы
➢ Ұсынылған іс-шараның пайдасы мен кеткен шығынның қатынасы
туралы ақпараттың болмауы
➢ Бір сұрақтың төңірегінде кейде қарама-қайшы ұсыныстардың
болуы, дәрігерлерге көмектің орнына, тек академиялық пікірталас
тудырады.
Мақсаты

Клиникалық басқарушылық медициналық іс-әрекеттің бір түрі
Сапасыз клиникалық басқарушылық көп пациенттердің өміріне
айтарлықтай қауіпті болуы мүмкін.

Ұлттық клиникалық басқарушылық әдістері не үшін
қолданылады ?

▪Емге жұмсалған шығынның нәтижелігі
▪Емнің сапасы
▪Емдеуге ғылыми көзқарас
▪Үнемі сапаны жақсарту
▪Құқықтық көзқарас
▪Білім беру деңгейін жоғарлату
КПЖ-ні дайындайтындарға
арналған басқару принциптері
✓КПЖ-ні дайындау және бағалау қолданушыларға маңызды көрсеткіштердің
нәтижесін көрсетуді көздеу (мысалы:өмір сүру сапасы,аурудан жазылу т.б.))
✓КПЖ – бар дәлелдердің ең жақсысына негізделіп, дәлелділік деңгейін
көрсету.
✓Дәлелдерді синтездеуге қолданылған әдіс обьективті болу.
✓КПЖ-ні дайындау процесі мультидисциплинарлы және қолданушыларды
қатыстыру.
✓Жеке жағдайларды ескеру үшін КПЖ-нің икемді, бейімді болуы.
✓КПЖ-ні дайындау кезінде кейбір шектеулерді еске алу керек (мысалы:
ресурстың мөлшері жаңа стратегияны енгізуге кедергі болады)
✓КПЖ-ні дайындауда тәжірибеге, жұмысқа енгізу және тарату, қолдану
жоспары болуға тиісті.
✓Жаңа КПЖ-нің пайдасын дұрыс бағалау
✓КПЖ – жүйелі түрде үнемі қайтадан қаралып, толықтырылуға тиісті
Ұлттық клиникалық басқарушылық
әдістемесінің типтері:

➢ Ең жақсы практикаға негізделген
➢ Клиникалық протоколдар
➢ Консенсусқа негізделген
➢ Дәлелдерге негізделген
➢ Дәлелдерге негізделген кеңейтілген нұсқау
немесе жетекшілік
Дәйектемелер негізіндегі клиникалық
басқарушылық әдістемелерді құрастыру
сатылары:

o Аурудың маңызды сипаттамаларына негізделген жаңа КЖ-ні
дайындау үшін тақырыпты таңдау (аурушаңдақ, өлім-жітім, т.б.)
o Медициналық әдебиетке жүйелі шолу жүргізу
o Нұсқаудың жобасын дайындау
o Дәрігерлердің, пациенттердің және басқа да қызығушылығы бар
мекемелердің, топтардың пікірін жинау
o КЖ-ні бітіру және қызығушылығы бар негізгі топтардан мақұлдау,
келісім алу
o КЖ-ні енгізу, қолдану
o Аудит жүргізу және КЖ-ні қайтадан қарау
AGREE сұрақнамасы

КПЖ-нң сапасын бағалау үшін халықаралық сұрақнама AGREE
ұсынылды. Қазақстанда да AGREE (ЭГРИ) қолданылады.
Сұрақнама Ұлыбританияда дайындалды.
AGREE мақсаты:
▪Дүниежүзінде КПЖ жазу жөнінде бірыңғай көзқарас, тәсіл
▪КПЖ-нің сапасын бағалау, мониторлау үшін әдіс дайындау
▪КПЖ сапасының критерийлерін дайындау
▪КПЖ дайындағанда методологиясы қатаң сақталуы керек
▪КПЖ –ні тәжірибеге енгізуде денсаулық сақтау басшыларына көмек
көрсету
AGREE құрылымы:
6 бөлімге топтастырылған 23 пункттен тұрады. Әрбір бөлімде нұсқаудың
сипаттамасы бөлек беріледі.
Бөлімдері:
•Қолдану орны және мақсаты(1-3пункт). Нұсқаудың соңғы мақсаты,нақты
клиникалық сұрақтар, іріктелген пациенттердің тобы туралы.
•Қызығушылық көрсеткендердің қатысуы(4-7 пункт).Нұсқауды өз жұмысында
қолданатындардың көзқарасы,пікірі қаншалықты ескерілгені бағаланады.
•Нұсқаудың мұқияттылығы, ұқыптылығы(8-14). Дәлелдерді таңдау, жинау,
синтездеу және нұсқауды құрастыру мен жаңарту әдістері туралы.
•Анық берілуі, ұсыну түрі(15-18) Ақпарат қай тілде, қандай форматта екендігі
туралы
•Практикаға енгізу мүмкіндігі(19-21) Клиникалық нұсқау қолданысқа өткеннен
кейінгі мүмкін болатын ұйымдастыру,финанс жөніндегі нәтижелер туралы
•Ұсыныстың тәуелсіздігі(22-23) Клиникалық нұсқаудың тәуелсіздігі және оларды
құрастырушылардың мүмкін болатын келіспеушілігін мойындау, келісу туралы
Кемінде 2 сарапшы қажет, 4 сарапшы болса, тіпті жақсы. 4 баллдық жүйе
бойынша бағаланады:
▪толығымен келісемін
▪аздап келісемін
▪аздап келіспеймін
▪толығымен келіспеймін
Қорытынды

Жетекшіліктің мақсаты - дәрігерлерге науқастарды
емдегенде дұрыс әрекетті таңдауға көмектесу.Тәжірибиеге
енгізуге рұқсат беруі алдында профилактикалық және
үкімет құрылымдары клиникалық басқарушылықты
сапалы екеніне сенімді болулары керек
Егер басқару дұрыс құрастырылып енгізілген болса, ол
медицицналық жәрдем көрсету саласын жоғарлатады және
оның бағасын төмендетуде орасан зор үлесін қосатын еді.

Ұқсас жұмыстар
Бұзаулардағы ішек инфекцияларының салыстырмалы патоморфологиясы
Дәлелді медицинаның артықшылықтары
Жалпы ережелер
ДМ дамуындағы дүниежүзілік тәжірибе қандай
Кеңес БӨЖ
Гипотиреоз кезіндегі мейіргерлік күтім
Зерттеулерді бағалау
ЕҢБЕК ҚҰҚЫҒЫ ТҮСІНІГІ
Фармацевтикалық көмек жүйесі
Аралық талдау
Пәндер