Жедел лейкоз




Презентация қосу
Жедел медициналық көмек және мейіргер ісі кафедрасы

Лейкоз, лейкемия кезіндегі
мамандандырылған мейіргерлік көмек

Орындаған: Нарымбаева Ж.К
Тобы: В-МІҚқБ-01-22 (10ай)
Қабылдаған: м.ғ. магистрі. Л. Ж. Жақанша

Шымкент 2023
Жоспар

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
А.Лейкоз ауруы
В.Лейкемия ауруы
3. Қорытынды
4. Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе

Лейкоз – қанның ісік сипатындағы ауруы.
Мұндайда қан құрайтын органдар
зақымданады.
Лейкоздың ерекшелік сипаты
Кәдімгі патологиялық лейкоздардан
лейкоздың ерекшелік сипаты мынада: қан
құрайтын органдар өзгереді, лейкоциттер
саны едәуір, оның үстіне үдемелі, әрі тұрақты
көбейеді, қанда лейкоциттердің жетілмеген
формалары, мәселен, миеолоциттер,
миелобласатар, лимфобластар т.б. пайда
болады.
Этиологиясы
• Инфекция мен вирустар
• Тұқым қуалайтын факторлар
• Химиялық заттардың әсері: цитостатиктер ,
пенициллин құрамдас антибиотиктер,
цефалоспориндер
• Өндірістік химиялық заттар
• Радиацияның әсері
Патогенезі
Лейкоздардың патогенез негізінде қанның бағаналық
жасушаларының мутациясы жатыр, ол мутацияланған
жасушалардың пісіп-жетілуінің қабілеті толық жойылуына
әкеледі. Мутантты клон ағзаның кез-келген реттеуші
әсерлеріне автономды және қалыпты гемопоэтикалық
жасушаларды тез ығыстырады, ол барлық гемопоэзді
араластырады. Жедел лейкоз кезінде ісіктік жасушаларда
алғашында өсіп-жетілудің дефектісі айқын болғандықтан
жоғарғы қатерлік қан түзілудің экстрамедуллярлы
ошақтарынан пайда болуымен, пролиферативті
белсенділіктің жоғарылауымен, жүргізілген емге
резистенттіліктің пайда болуымен көрінеді.
Жіктелуі

• Субстраты- бласттық жасушалар
Жедел лейкоздар

• Жетіле келген және жетілген
жасушалар
Созылмалы
лейкоздар
Жедел лейкоз
Жедел лейкоздар – жетілмеген бласттық қан
түзу жасушаларының қалыпты сүйек миының
орнын басып басып алуымен сипатталады. Екі
ірі топқа бөледі:

Жедел лимфобласттық лейкоз(ЖЛЛ)

Жедел миелобласттық лейкоз(ЖМЛ)
Жедел лейкоздың сатылары
1. Бастапқы
2. Жайылмалы
бірінші “шабуыл “
ремиссия;
аурудың бірінші рецидиві;
екінші рецидиві және т.б
3. Терминальды- цитостатик емнің әсер етпеуі,
қалыпты қан түзілудің жоқтың қасында жойылуы,
жаралы-некроздық процестердің туындауы.
Клиникасы
Аурудың көрінісіне тән симптомдар:
1. Гиперпластикалық синдром:
- талақтың, бауырдың, лимфа түйіндерінің, бадамша
бездердің ұлғаюы;
- терінің, ми қабақтарының, бүйректің, микардтың,
өкпенің ісіктік процеспен зақымдануы;
2. Анемиялық синдром.
3. Жаралы-некроздық.
4. Геморрагиялық
5. Интоксикациялық
Диагностикасы
1.Клиникасында интоксикациялық, гиперпластикалық,
анемиялық, геморрагиялық синдромдардың болуы
2.Перифериялық қанға тән өзгерістер : нормоцитарлық
арегенераторлық анемия (ретикулоциттердің төмендеуі
немесе мүлдем болмауы), бласттардың анықталуы, «үңгір»
феномені, тромбоцитопения, ЭТЖ жоғарылауы
3.Миелограммаға тән өзгерістер: бласттар 30%дан астам, пісіп
жетілген гранулоциттер санының азаюы, қызыл қан түзетін
өсінді және мегакариоцитарлық клеткалар саны
4.Трепанобиоптатта бластты клеткалар санының өзгеруі тән,
қызыл қан түзетін өсіндінің және гранулацитарлы клеткалар
санының азаюы
Емдеу этаптары
• Емнің І этапы –ремиссияның индукциясы – аурудың вариантарына, ағу
ерекшеліктеріне байланысты, стандартты жалпы қабылданған ең әсерлі
бағдарлама бойынша курстық цитостатикалық химиотерапия жүргізу.
• ІІ этап- консолидация – индукцияға қарағанда күшті (агрессивті)
кестелермен ем жүргізіледі, индукционды емді қайталауға болады.
• ІІІ этап – ЖЛ барлық түрлерінде нейролейкемияның алдын алу шаралары
жүргізіледі (кестені қара).
• IV этап – үш препараттың төмен дозасымен тұрақты түрде демеуші ем (6-МП,
метотрексат, циклофосфан) және 1-3 ай аралықпен әрдайым реиндукциялық ем
жүргізу. Ремиссияның 1-2 жылдарында және біртіндеп сиректете
• Глюкокортикостероидтар
• Ферменттер
Созылмалы лейкоз
Созылмалы лейкоз-сүйек миының
дифференциацияланып жатқан
жасушаларынан түзілетін ісіктер.
Ісіктің морфологиялық субстраты-
қантүзудің жетілген және жетіле келген
жасушалары: промиелоциттер,миелоциттер,
метемиелоциттер, таяқша ядролық және
сегментядролық нейтрофильдер.
Созылмалы лейкоз 2-ге бөлінеді

Созылмалы лимфолейкоз-
Созылмалы миелоидтық шеттік қанда жетілген
лейкоз- миелопоэздің үш лимфоциттердің көбеюмен,
өсіндісіне сүйек миының, лимфа
ортақ( гранулоцитарлық,эритр түйіндердің, талақтың және
оидтық, мегакариоцитарлық) өзге ағзалардың
ізашар жасушасынан лимфацитарлық
туындайтын гемобластоздың инфильтрациясымен дамитын
түрі. клондық
лимфопролиферациялық
неопластикалық ауру.
Созылмалы миелоидтық лейкоз
клиникасы
Миелопролиферациялық және асқынулардан болатын
синдромдар. Миелопролиферациялық синдромның
көріністері:
Интоксикациядан және лейкоздық жасушалардың
тарауынан болатын
симптомдар( тершеңдік,жүдеу,әлсіздік)
гепатоспленомегалия
Терінің лейкемиялық инфильтраттары
Шеттік қандық, сүйек миындағы лейкозға тән
өзгерістер
Созылмалы лимфалейкоздың
клиникасы
• Типті варианты( баяу немесе тез өрістейтін)
• Ісіктік варианты( шеттік лимфа түйіндерінің
ұлгаюы)
• Талақтық – талақтың ұлғаюы
• Сүйекмилық- лимфоаденопатия, спленомегалия
болмайды, лимфоидтық гиперплазия сүйек миымен
шектеледі
• Түкті жасушалық – микроскопиялық зерттеуде
протоплазмадан шыққан, түк тәрізді өсінділері бар,
лимфоциттері бар.
Негізгі емі
• Стационарлық емге жатқызу көрсетпелері: жоғары
дәрежелі қызба, 150 х 109/л жоғары лейкоцитоз,
амбулаториялық емнің тиімсіздігі, аурудың
дамуында асқынулардың пайда болуы, адамның
өміріне қауіп тудыратын лимфа түйіндерінің
ұлғаюы.
• Аурудың алғашқы сатысында және қатерсіз
дамуында активті ем қажет емес. Жалпы режимді
сақтау, күн тиюден, салқын тиюден, дененің қызып
кетуінен сақтану керек. Қоректену қалыптағыдай.
Емі

Аурудың өріс алған сатысында жалпы ем шараларымен
қатар цитостатикалық дәрілер беріледі: хлорбутин
(лейкеран) тәулігіне 10-15 мг (ем курсіне 300-400-700 мг),
немесе лофенал тәулігіне 0,6-0,9-1,2 (ем курсіне 30-50 мг),
немесе циклофосфан тәулігіне 200-400-600 мг ішке
қабылдайды, венаға, етке немесе плевра қуысына (курсқа 8-
15 г) жіберіледі. Препараттарды күнде, немесе 1-2 күннен
кейін береді. Бұл дәрілерден басқа қолдануға болатын
дәрілер: дегранол 50-75-100 мг венаға күнаратпа егіледі
(курстік дозасы 300-1000 мг), фотрин тәулігіне 5-10-15 мг
венаға, етке және қуыстарға жіберіледі (курсіне 80-300 мг).
Лейкемия
Лейкемия - бұл қан жасайтын клеткалардың
қатерлі ісігі - ағзадағы жасушалардың қызыл
және ақ қан клеткаларын, сонымен қатар
қаныңыздың қанға көмектесетін
тромбоциттері. Адамның лейкемия түрі
лейкемии дамыған қан құрушы клетка түріне
байланысты.
Лейкемия түрлері
1. Жедел лимфобластикалық лейкемия (ALL)
2. Жедел миелоидтық лейкемия (АМЛ)
3. Созылмалы лимфоцитарлық лейкемия
(CLL)
4. Созылмалы миелогенді лейкемия (CML)
Лейкемия дамуына қарай

Созылмалы
лейкемия әдетте баяу
Жедел лейкемия әдетте жүреді. Алайда, созылмалы
емделусіз тез дамып лейкемия, әлдеқайда
келеді. агрессивті, өткір лейкемияға
«айналдыру» мүмкіндігіне
ие болуы мүмкін.
Клиникалық сипаты
• Қызу
• Қайталанатын инфекциялар
• Анормальды мазасыздану немесе қан кету
• Шаршау
• Әлсіздік
• Дене жаттығуларына төзбеушілік
• Іштің ауыруы немесе толықтығы
• Қажетсіз салмақ жоғалуы
• Лимфа түйіндерінің көкбауыр және / немесе бауырдың кеңеюі
• Сүйектің ауыруы
Диагностикасы
Сүйек кемігін биопсиясы
Қан талдауы
Бауыр жасушаларының генетикалық сынағы
Сканерлеу
Лумбалық пункция / жұлындық
Сүйек кемігінің биопсиясы
Биопсия - бұл одан әрі зерттеу үшін жасушалардың
үлгісі денеден шығарылған процедура. Сүйек кемігін
биопсия әдетте сүйек кемігін алға бастайды, онда сүйек
кемігін сұйықтықтың аз мөлшерде шприцке тартылады.
Содан кейін, биопсияның өзі үшін, үлкен ине, сүйекке
(әдетте хипбонға) кішкентай, цилиндрлік ілгек үлгісін
алу үшін, бұралу қозғалысы арқылы басылады. Содан
кейін биопсияның үлгілерін патологтар зерттеп, одан әрі
зертханалық сынақтан өтеді. Лейкемияның күдікті
түріне байланысты басқа тораптардағы биопсиялар,
мысалы, лимфа түйіндері де қатыса алады.
Емдеу әдістері
Химиотерапия-қатерлі ісік жасушаларын
жоюға ұшыраған кезде сәтсіз, ол тиісті дәрі-
түрін пайдаланыңыз.
Сәулелік терапия, немесе сәулелі терапия-
белгілі бір сәуле пайдалану қатерлі ісік
жасушалары жойып, сонымен қатар лимфа
түйіндері, талақтан немесе бауыр азайту,
сұрақ процестерде ауруға қарсы болды өсуі
мүмкін ғана емес,.
Трансплантациялау бағаналы жасуша

Бұл процедура сау жасушалардың өндірісін қалпына келтіруге
мүмкіндік береді және сол уақытта иммундық жүйені
жетілдіру. иммундық жүйенің әрекет әлсіретуге және дің
жасушалары бөлме жасау үшін сүйек кемігін жасушаларының
белгілі бір санын жойып кейде оңай, ол арқылы радио- немесе
химиотерапияның трансплантациясын, алдында мүмкін. Ол,
әйтпесе бері иммунитеттің әлсіреуі, маңызды екенін атап
өткен жөн иммундық жүйесі трансплантациялау ұяшықтар
науқас бас тарту бастауға болады. Лейкемия - емдеу өте
байсалды жақындап тиіс үшін өлімге ауру болып табылады.
тиісті шараларды уақтылы қабылдауға толық қалпына қол
жеткізуге болады.
Қорытынды
Сізді алаңдататын кез келген белгілер немесе белгілер
болса, дәрігеріңізбен кездесу керек. Лейкемия белгілері
анық емес және нақты емес болуы мүмкін. Кейбір
жағдайларда лейкемия басқа себептермен жасалатын қан
сынақтары кезінде анықталады.
Лейкемияның белгілерінің көпшілігі аурулардың
әлдеқайда кең тараған (және кейбір жағдайларда аз)
белгілері болғандықтан, дүрбелең емес. Дәрігеріңізбен
жұмыс істеу физикалық анықтамаларды немесе
симптомдарды контекстке енгізуге көмектеседі, ол келесі
қадамдарды ең мұқият қарастыруға мүмкіндік береді.
Пайдаланылған әдебиеттер
1..Мамандандырылған медбикелік күтімді ұйымдастыру [Электронный
ресурс] : мед. колледждер мен училищелерге арн. оқу құралы / Н. Ю. Корягина
[т/б.] ; қазақ тіл. ауд. А. Р. Куспанова. - Электрон. текстовые дан. (42.7Мб). - М. :
ГЭОТАР - Медиа, 2015. - 432 б. с.
2.Адилова, Л. М. Мейіргердің манипуляциялық әрекетінің алгоритмдері
[Электронный ресурс] : оқу құралы = Алгоритмы сестринских манипуляций :
учеб. пособие / Л. М. Адилова. - Электрон. текстовые дан. (39.5Мб). - М. :
"Литтерра", 2016. - 248б. с.
3.Блохина М.В. "Методика деловой оценки различных категорий сестринского
персонала”//Методические рекомендации для главных медицинских сестер
учреждений здравоохранения// – С.: ГОУ ВПО СамГМУ Росздрава, 2007.
4.Доказательная медицина. Ежегодный справочник. Вып.2. 4.1.
5.Федеральное руководство по использованию лекарственных средств
(формулярная система) под редакцией А.Г.Чучалина, Ю.Б.Белоусова,
В.В.Яснецова. Выпуск VI. Москва2005

Ұқсас жұмыстар
Созылмалы лейкоз
Созылмалы лейкоздар
Қан аурулары кезінде ауыз қуысы кілегей қабатының өзгерістері. Клиникасы, диагностикасы, салыстырмалы дигностикасы, емі
Жүкті әйелдер гемостаз жүйесі және оларды зерттеу
Онкологиялық ауруы бар науқастардың үй жағдайындағы мейіргерлік күтімі. Лейкоздар. Негізгі себептері. Клиникалық көрінісі. Зертханалық диагностика. Қазіргі терапияның мүмкіндіктері,оның негізгі қағидаттары
Қанның қызметі
Қызылиек қабынуы
Ірі қара мал лейкозы
Лейкоз
Сиыр лейкозы
Пәндер