Онкологиялық науқастарға мейірбикелік күтім




Презентация қосу
Жедел медициналық көмек және мейіргер ісі кафедрасы

Тақырыбы: Қатерлі ісіктер кезіндегі мейіргерлік
күтім

Орындаған: Мустафаева К.К
Тобы:В-МІҚқА-01-22(10 ай)
Қабылдаған: Оспанбек.А.К

Шымкент, 2022ж
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
Онкологиялық науқастарға мейірбикелік күтім
Онкологиялық науқастарға күтім жасау кезіндегі медбикенің негізгі
міндеттері:
Онкологиялық науқастың қажеттіліктері мен проблемалары
Онкологиялық науқастармен жұмыс кезінде мейірбикелік процестің
кезеңдері
ОПЕРАЦИЯДАН КЕЙІНГІ КЕЗЕҢДЕГІ МЕЙІРБИКЕЛІК ПРОЦЕСС
МАНИПУЛЯЦИЯ АЛГОРИТМДЕРІ
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Қатерлі ісік – тұтас организмнің жүйкелік-эндокриндік реттеулеріне бағынбай, өз
бетінше дербес өсетін, құрылымы мен қасиеттерінде шыққан тін жасушаларынан
үлкен алшақтықтары бар, шексіз бөлініп көбейетін және жаңадан қабылдаған
қасиеттерін туынды жасушаларына бере алатын, дерттік өзгерістерге ұшыраған
жасушалардың тым артық өсіп-өніп кету.
Онкологиялық науқастарға мейірбикелік күтім

• Аурудың емделмейтін немесе соңғы сатысы бар пациенттердің
жеткілікті көп болуына байланысты мұндай пациенттерге тиісті көмек
көрсету, яғни паллиативті емдеу мәселесі өзекті болып отыр.
• Онкологиялық науқастарға күтім жасау-бұл мейірбикеден аурудың
барысы туралы білімді, қажетті терапияны, онкологиялық науқастарға
күтім жасау ерекшеліктерін және оның айналасында қолайлы
психологиялық климат құруды, психикалық тәжірибені жеңілдетуді
талап ететін өте көп уақытты қажет ететін процесс.
• Онкологиялық науқастың мейірбикелік күтімі процесі іс-
әрекеттің жақсы және мұқият тексерілген алгоритмі болып
табылады.
• Бұл пациенттің денсаулық жағдайына, күтімнің бұрын
жасалғанына және аурудың басқа нюанстарына
байланысты әр түрлі болуы мүмкін.
• Мейірбикелік іс-шаралар науқастың денесін қалпына
келтіру мен қалпына келтіруді жеделдетуге көмектеседі.
Онкологиялық науқастарға күтім жасау кезінде медбикенің манипуляциясы

Онкологиялық науқастарға күтім жасау кезінде медбике жасаған манипуляциялардың қатарына мыналар жатады:

қан қысымы мен жүрек соғу жиілігін өлшеу;

биохимиялық талдау үшін қан алу;

онкоцитологияға бөлінетін биоматериалды жинау;

рентгендік зерттеуге дайындық.
Онкологиялық науқастарға күтім жасау кезіндегі
медбикенің негізгі міндеттері:
жалпы күтім;

синдромдар мен белгілерді бақылау;

науқас пен отбасын психологиялық қолдау;

ауырсынуды жеңілдету және басқа ауыр белгілерді жеңілдету;

науқастың психологиялық және рухани қолдауы;

науқастың өлім алдында белсенді өмір сүру қабілетін сақтау;

ауру кезінде және науқастың өмірінен шыққаннан кейін науқастың отбасында қолдау
жүйесін құру.
Онкологиялық науқастың қажеттіліктері мен
проблемалары

• Онкологиялық науқастың негізгі қажеттіліктері мен проблемалары:
• қауіпсіздік, қолдау қажеттілігі;
• отбасына тиесілі болу сезімі (науқас өзін ауыртпалық сезінбеуі керек);
• сүйіспеншілікке деген қажеттілік (науқасқа назар аудару және онымен қарым-қатынас жасау);
• түсіну (аурудың белгілері мен ағымын түсіндіруден және өлу процесі туралы сөйлесу
мүмкіндігінен);
• науқасты басқа адамдардың қоғамында қабылдау (оның көңіл-күйіне, қарым-қатынасына және
сыртқы түріне қарамастан);
• өзін-өзі бағалау (пациенттің шешім қабылдауға қатысуына байланысты, әсіресе егер оның
басқаларға физикалық тәуелділігі артса, науқасты қабылдауға ғана емес, беруге де мүмкіндік табу
керек болса).
• Егер науқаспен жұмыс істейтіндердің барлығы науқастың осы қажеттіліктеріне байыпты және
жауапкершілікпен қарамаса, ауырсынуды және басқа белгілерді жеткілікті түрде жеңілдету мүмкін
болмауы мүмкін.
• Науқас пен отбасына өзін - өзі және өзара көмек әдістерін үйрету қажет.
Онкологиялық науқастармен
жұмыс кезінде мейірбикелік
процестің кезеңдері
ОПЕРАЦИЯДАН КЕЙІНГІ КЕЗЕҢДЕГІ МЕЙІРБИКЕЛІК ПРОЦЕСС
ОПЕРАЦИЯДАН КЕЙІНГІ
КЕЗЕҢДЕГІ МЕДБИКЕНІҢ
РӨЛІ
• Бөлмені желдетіңіз.Жарқын
ОПЕРАЦИЯДАН КЕЙІНГІ жарықтан аулақ болыңыз.
• Төсек Мұқият жабылуы керек,
НАУҚАС ҮШІН ПАЛАТА
клеенка,төсек қатпарлар мен
МЕН ТӨСЕК ДАЙЫНДАУ бұзушылықтар болмауы үшін
түзетілуі керек.
• Операция бөлмесінен науқас
каталкаға немесе сол төсекке
жеткізілуі керек
• Суық мезгілде төсек жылыту
жастықшаларымен
жылытылады.
• Науқасты операциялық
үстелден роликке немесе
төсекке қолмен немесе арнайы
көтергіштердің көмегімен
ауыстыруға болады.
• Операциядан кейін науқасты
көрпемен жылумен жауып,
салқындату мен сызбалардан
қорғау керек.
МАНИПУЛЯЦИЯ АЛГОРИТМДЕРІ
НАУҚАСҚА ІШ КИІМ МЕН ТӨСЕК-ОРЫН АУЫСТЫРУ

Төсек-орындарды көлденең Төсектерді бойлық тәсілмен ауыстыру
тәсілмен ауыстыру

Іш киімді ауыстыру
МАНИПУЛЯЦИЯ АЛГОРИТМДЕРІ
ҚЫСЫМ ЖАРАСЫНЫҢ АЛДЫН АЛУ СЫРТҚЫ ЖЫНЫС МҮШЕЛЕРІ МЕН
БОЙЫНША ІС-ШАРАЛАР ӨТКІЗУ ПЕРИНЭЯҒА КҮТІМ ЖАСАУ

Қысымның алдын алу кезінде теріні емдеу Әйелдің сыртқы жыныс
мүшелеріне күтім жасау
МАНИПУЛЯЦИЯ АЛГОРИТМДЕРІ
АУЫР НАУҚАСТЫ ҚАСЫҚТАН АУЫЗ ҚУЫСЫНА КҮТІМ ЖАСАУ
ТАМАҚТАНДЫРУ

Ауыр науқасты қасықтан тамақтандыру Науқастың ауыз қуысын емдеу
I кезең. Онкологиялық науқастың жағдайын
бастапқы бағалау

• Онкологиялық науқаспен алғашқы байланыста болған кезде медбике:
• науқаспен және оның туыстарымен танысады, өзін таныстырады;
• пациенттің физикалық белсенділігінің дәрежесін, тәуелсіз физиологиялық жөнелтілімдердің
мүмкіндіктерін анықтай отырып, сауалнама және тексеру жүргізеді;
• көру, есту, сөйлеу функционалдығын бағалайды;
• қабылдау кезінде пациенттің және оның туыстарының көңіл-күйін анықтайды, бет әлпетіне,
қимылдарына, байланысқа түсуге деген ұмтылысына назар аударады;
• науқастың жағдайын тыныс алу сипаты, терінің түсі, зертханалық және аспаптық зерттеу
әдістерінің мәліметтері бойынша бағалайды, қан қысымын өлшейді, жүрек соғу жиілігін есептейді.
• Барлық бастапқы тексеру деректерін медбике талдайды және құжаттайды.
II кезең. Онкологиялық науқастың проблемаларын
диагностикалау немесе анықтау

Онкологиялық науқастармен жұмыс кезінде келесі мейірбикелік диагноздар қойылуы мүмкін:
ісік процесіне байланысты әртүрлі локализациядағы ауырсыну;

тәбеттің төмендеуімен байланысты диетаның төмендеуі;

аурудың қолайсыз нәтижесі туралы күдікпен байланысты қорқыныш, үрей, мазасыздық;

ауырсынумен байланысты ұйқының бұзылуы;

қарым-қатынас жасамау, дәрі-дәрмектерді қабылдау, эмоционалды жағдайдың өзгеруіне байланысты
процедурадан бас тарту;
білімнің жетіспеушілігімен байланысты жақын адамдарыңыздың пациентке күтім жасай алмауы;

мас болу салдарынан әлсіздік, ұйқышылдық;

гемоглобиннің төмендеуіне байланысты терінің бозаруы;

ауырсыну мен мас болу салдарынан физикалық белсенділіктің төмендеуі.
III кезең. Жоспарлау IV кезең. Мейірбикелік
араласу жоспарын жүзеге
асыру
1. Дәрігердің тағайындауларын 1. Дәрілік препараттарды уақтылы
орындау. қабылдауды бақылау. 2. Науқасты
әртүрлі дәрілік формаларды
энтеральді қабылдауға үйрету. 3.
Дәрілік заттарды енгізудің
парентеральді тәсілімен туындайтын
асқынуларды диагностикалау. 4. Дәрі-
дәрмектердің жанама әсерлері пайда
болған кезде пациенттің уақтылы
көмекке жүгінуіне назар аудару.5.
Таңу, медициналық манипуляциялар
кезінде науқастың жағдайын бақылау.
III кезең. Жоспарлау IV кезең. Мейірбикелік
араласу жоспарын жүзеге
асыру
2. Препараттың артық дозалануын Науқасты препараттың нақты атауы
болдырмау. және оның синонимдері, әсердің
пайда болу уақыты туралы хабардар
ету.
3. Пациентке гигиеналық 1. Пациентті (пациенттің туыстарын)
шараларды жүргізуге көмектесу. гигиеналық процедураларды
жүргізуге үйрету.
2. Жеке гигиена бойынша
манипуляциялар жүргізуге
пациенттің келісімін алу.
3. Науқасқа әр тамақтан кейін ауыз
қуысын емдеуге көмектесу.
4. Ластану кезінде науқастың
денесінің осал жерлерін жуу.
III кезең.Жоспарлау IV кезең. Мейірбикелік
араласу жоспарын жүзеге
асыру
4. Палатада ұйықтауға қолайлы 1. Төсекте және палатада науқас
микроклиматты қамтамасыз ету. үшін қолайлы жағдай жасау: төсектің
оңтайлы биіктігі, сапалы матрац,
жастықтар мен көрпелердің оңтайлы
саны, бөлмені желдету. 2. Бейтаныс
ортаға байланысты пациенттің
мазасыздығын азайту.
5. Науқастың дұрыс тамақтануын 1.Диеталық тамақтануды
қамтамасыз ету. ұйымдастыру.
2. Тамақтану кезінде қолайлы
жағдай жасау.
3. Науқасқа тамақтану немесе ішу
кезінде көмектесу.
4. Науқастан қандай ретпен
тамақтануды қалайтыны туралы
ақпарат алу.
III кезең. Жоспарлау IV кезең. Мейірбикелік
араласу жоспарын жүзеге
асыру

6. Науқастың ауырсынуын азайту. 1.Ауырсынудың локализациясын,
уақытын, пайда болу себебін,
ұзақтығын анықтау.
2. Науқаспен бірге бұрын
қолданылған ауырсынуды басатын
дәрілердің тиімділігін талдау.
3. Қарым-қатынас арқылы назар
аудару.
4. Науқасты релаксация әдістеріне
үйрету.
5. Анальгетиктерді қабылдау
сұраныс бойынша емес, сағат
бойынша.
V кезең. Онкологиялық науқастарға күтім жасау
кезінде мейірбикелік араласуды бағалау

Әрбір анықталған мәселе үшін мейірбикелік араласулардың тиімділігін бағалаудың уақыты мен
күні көрсетілуі керек.
Мейірбикелік іс-әрекеттің нәтижелері мейірбикелік диагноздардың өзгеруімен көрінеді.
Мейіргерлік араласулардың тиімділігін айқындау кезінде пациенттің де, оның туыстарының да
пікірі ескеріледі;
қойылған мақсаттарға қол жеткізген кезде олардың үлесі белгіленеді.
Ауыр науқасқа күтім жасау жоспары оның жағдайының өзгеруін ескере отырып, үнемі түзетілуі
керек.
Қорытынды

Күтімнің басымдықтары мен күтілетін нәтижелерді бірқатар қолданыстағы
қажеттіліктерден бөлуге ықпал етеді.
Қауіпсіздік мәселелері (операциялық, жұқпалы, психологиялық);
ауырсыну, органдар мен жүйелердің уақытша немесе тұрақты бұзылуымен
байланысты проблемалар; қадір-қасиетті сақтауға байланысты проблемалар,
өйткені медицинаның басқа салаларында пациент операция кезінде
хирургиялық бөлім сияқты қорғансыз болып табылмайды.
Мейірбикенің іс-қимыл жоспарын, хирургиялық патологияның
ерекшеліктерін ескере отырып, пациенттің қажеттіліктерін қанағаттандыруға
бағытталған стратегияны анықтайды.Оның көмегімен жүргізілген хирургиялық
жұмыстың тиімділігі, хирургиялық араласудың кәсібилігі
бағаланады.Бақылауға болатын көмек көрсету сапасына кепілдік береді.
Хирургияда хирургия стандарттарын қолдану өте маңызды.
Пайдаланылған әдебиеттер
Адилова, Л. М. Мейіргердің манипуляциялық әрекетінің алгоритмдері: оқу құралы = Алгоритмы
сестринских манипуляций : учебное пособие/- М. : "Литтерра", 2016. -
Мухина, С. А. "Мейірбикелік іс негіздері" пәнінен Тәжірибелік басшылық : медициналық
училищелер мен колледждерге арналған оқу құралы.- М. : ГЭОТАР - Медиа, 2014.
Адилова, Л. М. Мейіргердің манипуляциялық әрекетінің алгоритмдері [Электронный ресурс] : оқу
құралы = Алгоритмы сестринских манипуляций : увеб. пособие / Л. М. Адилова. - Электрон.
текстовые дан. (39.5Мб). - М. : "Литтерра", 2016.
Дуйсенова, А. М. Мейірбике ісі мамандығында оқитын студенттердің медициналық әлеуметтік
сипаттамасы [Электронный ресурс] : дис. ... магистр акад. дәрежесін алу / А. М. Дуйсенова. -
Электрон. текстовые дан. (4,37Гб). - Шымкент : ОҚМА, 2015.
Мамандандырылған медбикелік күтімді ұйымдастыру [Электронный ресурс] : мед. колледждер мен
училищелерге арн. оқу құралы / Н. Ю. Корягина [т/б.] ; қазақ тіл. ауд. А. Р. Куспанова. - Электрон.
текстовые дан. (42.7Мб). - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2015.
Қаныбеков, А. Емшара және таңу бөлмелерінің мейірбикелерінің іс - әрекеттері: оқулық / А.
Қаныбеков, А. Қаныбекова. - Алматы : Эверо, 2017.
Мамандандырылған медбикелік күтімді ұйымдастыру мед. колледждер мен училищелерге арналған
оқу құралы / Н. Ю. Корягина [ж. б.]; ред. басқ. З. Е. Сопина; жауапты ред. С. Қ. Мұратбекова; қаз
тіліне ауд. А. Р. Құспанова, Б. Т. Алпыспаева ; РФ білім және ғыл. министрлігі. - М. : ГЭОТАР -
Медиа, 2015. -

Ұқсас жұмыстар
Паллиативті көмектің көрсеткіштері
Онкологиялық науқастарға арналған мейірбикелік күтім мен паллиативті көмектің ерекшеліктері
Мамандандырылған мейірбикелік күтім
Паллиативті көмек пен мейірбикелік күтімге мұқтаж науқастардың категориясы
Инкурабельді пациент
Гипотиреоз кезінде мейірбикелік күтім
Буын ауруларына мейірбикелік күтім
Мейірбикелік тексеру науқастың проблемаларын анықтау
Туберкулез ошақтарында қорытынды дезинфекция
Мейірбикелік күтім
Пәндер