Орфанды аурулар

Презентация қосу

Жедел медициналық көмек және мейіргер ісі кафедрасы

Тақырыбы: Орфанды аурулар. Сібір жарасы

Орындаған:Туреханова Ш
Тобы:В-МІҚқА-01-22(10 ай)
Қабылдаған: Оспанбек А.К

Шымкент, 2022ж
Жоспар
• Кіріспе
• Негізгі бөлім
• Сібір ойық жарасы
• Эпидемиологиясы
• Науқастың проблемалары аурудың түріне байланысты
• Медициналық қызметкерлер сақтық шараларын сақтауы
• Мейірбике іс әрекеті
• Лимфогрануломатоз
• Мейірбикелік көмек.
• Қорытынды
• Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
• Сібір жарасы-интоксикациямен, терінің,
лимфа түйіндерінің және ішкі ағзалардың
серозды-геморрагиялық қабынуының
дамуымен сипатталатын және тері түрінде
(көп жағдайда белгілі бір карбункулдың
пайда болуымен) немесе септикалық
формада жүретін жедел бактериялық
зоонозды инфекция.
Негізгі бөлім
• Этиология. Сібір жарасының қоздырғышы-bacillusanthracis-Bacillus
тұқымдасына, Vacillaseae тұқымдасына жатады. Бұл (5-10) x (1-1,5)
мкм өлшемді үлкен спора түзетін грам-позитивті таяқша. Сібір
жарасының бациллалары ет-пептон орталарында жақсы өседі.
Олардың құрамында капсула және соматикалық антигендер бар,
экзотоксинді шығаруға қабілетті, бұл ісінуді тудыратын протективті
және өлімге әкелетін компоненттерден тұратын ақуыз кешені. Сібір
жарасы таяқшасының вегетативті формалары қарапайым
дезинфекциялаушы заттар мен қайнатудың әсерінен тез өледі.
Споралар салыстырмалы түрде тұрақты. Топырақта олар ондаған
жылдар бойы сақталады. Автоклавтау кезінде (110 °C) олар тек 40
минуттан кейін өледі.хлорамин, ыстық формальдегид, сутегі асқын
тотығының белсендірілген ерітінділері Спороцидтік әсерге ие.
Эпидемиология.

• Сібір жарасының көзі ауру үй жануарлары: ірі қара, жылқы, есек, қой,
ешкі, бұғы, түйе, шошқа, ауру жалпыланған түрде жүреді.
• Көбінесе байланыс арқылы беріледі, сирек алиментарлы, ауа-шаң және
трансмиссивті.
• Ауру жануарлармен тікелей байланыста болудан басқа, адамның
инфекциясы көптеген берілу факторларының қатысуымен болуы
мүмкін.
• Оларға ауру жануарлардың секрециялары мен терілері, олардың ішкі
мүшелері, ет және басқа да тамақ өнімдері, топырақ, су, ауа, сібір
жарасы спораларымен себілген қоршаған орта заттары жатады.
Патогеннің механикалық инокуляциялық берілуінде қан соратын
жәндіктер (жылқылар, шыбындар) маңызды.
• Күйдіргіге сезімталдық инфекция жолдарымен және инфекциялық
дозаның мөлшерімен байланысты.
Науқастың проблемалары
аурудың түріне байланысты
• . Тері түрінде-бұл орташа гипертермия; интоксикация белгілері; дақ,
папула, везикула және сібір жарасы карбункуласы түріндегі тері
көріністерінің болуы; терідегі элементтің айналасындағы тіндердің
айқын ісінуі; элементтің бетке немесе мойынға орналасуындағы
сыртқы түрінің өзгеруі; септикалық түрінде – өткір гипертермия;
қатты жалпы әлсіздік; бас ауруы; ауырсыну кеудеде, ентігу; қанды
қақырық; іштің ауыруы; нәжістегі қан қоспасы; барлық нысандарда –
аурудың қолайлы нәтижесіне сенімсіздік; өзін-өзі күтудегі шектеулер;
науқаспен байланыста болған адамдардың ауруға шалдығуынан
қорқу; әдеттегі ортадан ажырау.
• Медициналық қызметкерлер сақтық шараларын сақтауы
керек – резеңке қолғап кию керек, ал септикалық түрінде
дәке маскасы мен көзілдірік кию керек. Аурудың тері
түрінде карбункул аймағына зақым келтірмеу маңызды,
себебі бұл сепсистің дамуына әкелуі мүмкін. Ағымдағы
дезинфекция үнемі жүргізіледі. Науқастың секрециясы
құрғақ хлорлы әкпен, ал тұрмыстық заттар – 4%
хлорамин ерітіндісімен зарарсыздандырылады. Таңғыш
материал өртенеді.
Мейірбике іс әрекеті
• Біріншісі-сенімді қарым-қатынас орнату керекнауқас.
• Әрі қарай, ақпарат жинаңыз.
• Алынған мәліметтермейірбике ухода картасында тіркеледі.
• Тексеру белгілі бір схема бойынша жүргізіледі.
• Шағымдар пациентпен байланыс кезінде жиналады
• Ауру тарихы. Симптомдардың даму динамикасы
анықталадыжануарлардың шағу аймағында және
психомоторға дейін ауырсыну пайда болған
кездепаралитикалық кезеңнің одан әрі дамуымен қозу,
судан қорқу.Эпидемиологиялық тарих: жануарлардың
терісін тістеу немесе сілекейлеунемесе шырышты қабаттар.
Науқас проблемалары
• Науқастың мүмкін проблемалары (нақты және әлеуетті):
қышу,
• тістеген жердегі ауырсыну;
• шырышты қабықтың құрғауы;
• жалпы әлсіздік, әлсіздік; тәбеттің төмендеуі;
• ұйқының бұзылуы, ұйқысыздық;
• депрессия, қорқыныш, үрей, қорқыныш сезімдері;
• жұтқыншақтың ыңғайсыздығы;
• кеуде қуысының қысылу сезімі
• клоникалық-тоникалық сипаттағы қайталанған құрысулар;
гидрофобия-судан қорқу;
• акустикофобия-өткір дыбыстардан қорқу;
• фотофобия-жарқын жарыққа төзбеушілік;
• Науқасты тексеріп, оның проблемаларын анықтағаннан кейін медбике күтімді
тәуелсіз, тәуелді және өзара тәуелді араласулар түрінде жүзеге асыра бастайды.
• * дене температурасын, қан қысымын, импульс пен тыныс алу жиілігін және сипатын
анықтау;
• * тамақтану және ішу режимін ұйымдастыру;
• * пациентті өзін-өзі күту ережелеріне үйрету;
• * тері элементтерінің динамикасын анықтау мақсатында теріні мерзімді тексеру;
• * қажет болған жағдайда-жеке гигиенаға көмек;
• * бөлмені үнемі желдету және ылғалды тазалау;
• * ішек көріністері болған кезде-пациентті күнделікті өлшеу;
• * науқастың жағдайын жүйелі бақылау.
• * дәрі-дәрмектерді дұрыс және тұрақты қабылдауды қамтамасыз ету;
• * парентеральді араласулар жүргізу;
• * бактериологиялық зерттеу үшін материал алу;
• * карбункулды таңу кезінде дәрігерге көмек;
• * пациентті кеуде мүшелерінің рентгенографиясына дайындау.
• * пациентпен оның терідегі көпіршіктерді ашуы және карбункулдан қотырды алып
тастауы мүмкін вопросстігі туралы мәселені талқылау;
• * пациентпен бірге оның қажеттіліктерін қанағаттандыру жоспарын әзірлеу;*
науқаспен диетаны кеңейту туралы талқылау.
Медбикенің тәуелсіз араласуы
• науқасты оқшауланған, қараңғыланған бөлмеге
орналастыру;
• әр түрлі шуды болдырмаңыз-ағып жатқан судың дыбысы,
айқайлау, соғу; науқасқа мұқият күтім жасау;
• іш киім мен төсек-орынның өзгеруін бақылау;
• дәрі дәрмектерді дұрыс және тұрақты қабылдауды
қамтамасыз ету;
• дене температурасын, қан қысымын, жүрек соғу жиілігін
және тыныс алуды өлшеңіз;
• күнделікті ауыз қуысының дәретханасын жасаңыз;
• тері дәретханасы.
• Медбике туыстарымен ауру туралы әңгімелеседі жәнеоның
алдын алу.
Лимфогрануломатоз
• Лимфогрануломатоз (Ходжкин лимфомасы)
— лимфа түйіндері мен ішкі мүшелердің
зақымдануымен жүретін лимфоидты тіннің
қатерлі В-жасушалық ісігі.
Мейірбикелік көмек.
• Мейірбике науқасты және оның туыстарын емдеу шараларының
жоспары туралы хабардар етеді және оның орындалуын бақылайды.
Лимфогрануломатоз және лейкозбен ауыратын науқастарға
мейірбикелік күтім жасау тактикасы айтарлықтай ерекшеленбейді.
Лимфогрануломатозбен ауыратын науқасты динамикалық бақылау
кезінде мейірбике оның жалпы жағдайын, терінің және шырышты
қабаттардың түрін, лимфа түйіндерінің мөлшері мен тығыздығын,
химиотерапияның әсерінен олардың өзгеру дәрежесін бағалайды,
аурудың әртүрлі белгілеріне (терінің қышуы, жөтел, ентігу, ауырсыну
синдромы және т.б.) көмектеседі.
Медбикенің терінің қышуы
кезіндегі әрекеттері
• :* науқастың тырнақтарын қысқа етіп кесіңіз, оны аз тырнауға көндіріңіз,
тек теріңізді сипауға мүмкіндік беріңіз;
• * сабын қолданбаңыз;
• * науқасқа ыстық ванналардан, қызып кетуден, терлеуден аулақ болуға
кеңес беріңіз;
• * науқастың терісін жұмсақ сүлгімен сүрту арқылы ақырын құрғатыңыз;
• * науқастың киімдері мен іш киімдері жұмсақ табиғи, мақта матадан,
матадан жақсы бос екеніне көз жеткізіңіз;
• * жуғаннан кейін және түнде науқастың терісін сумен және үстел сірке
суымен сүртіңіз (10:1), содан кейін жұмсартқыш крем жағыңыз
• * сүртуге арналған суға сода қосыңыз немесе 2-3% сода ерітіндісінен
ванналар жасаңыз.
Қорытынды
• Сібір жарасымен ауырған науқастар диспансеризацияға жатпайды. Сібір жарасы
ошағынлағы эпидемияға қарсы әдістер:
• науқасты жекешеленджіру (госпитализация)
• дезинфекция
• Науқастың қарымқатынаста болған адамдарға экстенді алдын алу жүргізіледі
(антибиотикалық сібір жарасына қарсы иммуноглобулин)
• Ауыл шаруашылығындағы малдар мен адамдарға сібір жарасымен аурудың алдын
алуы үшін медико-ветеринарлы комплексте шаралар жүргізу.
• арнайы спецификалық алдын алу (қауіпті топтарға және эпид.көрсеткіштері
барларға-тірі вакцина қолдану), иммуниза тері астына немее тері астына немесе
тері үстіне қойылады, 2 рет 21 күннен.
Пайдаланылған әдебиеттер
Мухина, С. А. "Мейірбикелік іс негіздері" пәнінен Тәжірибелік басшылық : медициналық
училищелер мен колледждерге арналған оқу құралы.- М. : ГЭОТАР - Медиа, 2014.
Адилова, Л. М. Мейіргердің манипуляциялық әрекетінің алгоритмдері [Электронный ресурс] : оқу
құралы = Алгоритмы сестринских манипуляций : увеб. пособие / Л. М. Адилова. - Электрон.
текстовые дан. (39.5Мб). - М. : "Литтерра", 2016.
Дуйсенова, А. М. Мейірбике ісі мамандығында оқитын студенттердің медициналық әлеуметтік
сипаттамасы [Электронный ресурс] : дис. ... магистр акад. дәрежесін алу / А. М. Дуйсенова. -
Электрон. текстовые дан. (4,37Гб). - Шымкент : ОҚМА, 2015.
Мамандандырылған медбикелік күтімді ұйымдастыру [Электронный ресурс] : мед. колледждер мен
училищелерге арн. оқу құралы / Н. Ю. Корягина [т/б.] ; қазақ тіл. ауд. А. Р. Куспанова. - Электрон.
текстовые дан. (42.7Мб). - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2015.
Қаныбеков, А. Емшара және таңу бөлмелерінің мейірбикелерінің іс - әрекеттері: оқулық / А.
Қаныбеков, А. Қаныбекова. - Алматы : Эверо, 2017. - 200 бет. с.
Адилова, Л. М. Мейіргердің манипуляциялық әрекетінің алгоритмдері: оқу құралы = Алгоритмы
сестринских манипуляций : учебное пособие/- М. : "Литтерра", 2016. -
Мамандандырылған медбикелік күтімді ұйымдастыру мед. колледждер мен училищелерге
арналған оқу құралы / Н. Ю. Корягина [ж. б.]; ред. басқ. З. Е. Сопина; жауапты ред. С. Қ.
Мұратбекова; қаз тіліне ауд. А. Р. Құспанова, Б. Т. Алпыспаева ; РФ білім және ғыл. министрлігі. -
М. : ГЭОТАР - Медиа, 2015. -

Ұқсас жұмыстар

Өсімдіктердің ауру қоздырғыштарға төзімділігін арттыру

ХРОМОСОМАЛЫҚ ЖӘНЕ ГЕНДІК АУРУЛАР

Кәсіби аурулар факторлары

Моногенді түрі аутосом

Полигенді аурулар

Полигенді аурулар. Анықтамасы, себептері, жіктелуі, клиникалық көрінісі

Инфекциялық үрдістің патофизиологиясы

Моногенді аурулар

Қазақстан Республикасында кездесетін жұқпалы аурулар

Ішек аурулары

Пәндер