Онкологиялық науқастарға арналған мейірбикелік күтім мен паллиативті көмектің ерекшеліктері

Презентация қосу

Тақырыбы: Онкологиялық науқастарға арналған мейірбикелік күтім
мен паллиативті көмектің ерекшеліктері

Орындаған:Туреханова Ш
Тобы:В-МІҚқА-01-22(10 ай)
Қабылдаған: Оспанбек А.К

Шымкент, 2022ж
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
Анықтамаға сәйкес паллиативті көмек:
Паллиативті көмектің негізгі міндеттері:
Өмірінің соңында арнайы паллиаттвті көмекті қажет ететіндерді 3 топқа бөлуге болады:
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы қабылдаған және қолданатын паллиативтік
көмек принциптері:
Паллиативті күтімді қалай алуға болады?
Онкологиялық науқастарға паллиативтік көмек
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
«Паллиативті» термині латынның «palliatium»
«бетперде» немесе «жамылғы» деген сөзінен шыққан.
Бұл паллиативті көмек дегенді білліреді: емделмейтін
аурудың көрінуін жасыру немесе қорғансыз
қалғандарды қорғау үшін сыртқы қабатын жамылғымен
қамтамасыз ету.
Негізгі бөлім
Паллиативті көмек- терминалдық (соңғы) сатыдағы емделмейтін аурулары бар
пациенттердің өмір сапасын жақсартуға бағытталған медициналық көрсетілетін
қызметтер кешені. Қазіргі уақытта паллиативті көмек- иедициналық және
әлеуметтік қызметтің маңызды бағыты. Оның мақсаты физикалық, психикалық,
рухани- басқа да симптомдарды ауырсынуларды тоқтату, мұқият бағалау, ерте
анықтау барысында алдын алу және қайғы- қасіретті жеңілдету.
Палливтивті көмек қатерлі ісікті толық емдеп
шығу үшін емес, оның асқынуларын басып,
науқастың өмірінің сапасын мүмкіндігінше
жақсартуға арналған ем. Паллиативті ем
хирургиялық, сәулелік, химотерапиялық
тәсілдермен жүргізіледі және қосымша
симптомдық ем қолданылады.
Анықтамаға сәйкес паллиативті көмек:

Қалыпты заңды үдеріс ретінде өмірді бекітеді және өлімді
қарастырады;
Өмір сүру мерзімін ұзарту немесе қысқарту ниеті жоқ;
Науқасты мүмкіндігінше белсенді ұзақ өмір сүруін
қамтамасыз етеді.
• Емделушінің ауыр науқастанған кезінде оның отбасына
көмек ұсыналы және ауыр қайғыдан кейінгі уайымдау
кезеңінде психологиялық көмек көрсетіледі;
• Емделуші мен оның отбасыларының барлық қажеттіліктерін
қамтамасыз ету үшін кәсіпаралық тәсілді қолданылады;
• Емделушінің өмір сүру сапасын жақсартады және ауру
ағымына оң әсер етеді;
Паллиативті көмектің негізгі міндеттері:
1.Талапқа сай ауырсынуды басу және басқа физикалық
симптомдарды тоқтату;
2. Науқастарға және оларға күтім көрсетіп жүрген туыстарына
психикалық қолдау көрсету.
3. Адамның өмір жолындағы қалыпты кезең ретінде қлімге
деген қатынастарын қалыптастыру;
4. Науқастың және олардың туыстарын рухани қажеттілігін
қамтамасыз ету;
5. Әлеуметтік және заңды сұрақтарды шешу;
6. Медициналық биоэтика мәселелерін шешу;
Өмірінің соңында арнайы паллиаттвті көмекті
қажет ететіндерді 3 топқа бөлуге болады:
1. 4-сатыдағы қатерлі ісігі бар науқастар

2.Терминалды сатыдағы ЖИТС науқастары

3.Дамудың терминалдық сатысындағы онкологиялық емес күшейген ауруы бар
науқастар.
• Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы қабылдаған және
қолданатын паллиативтік көмек принциптері:
• физикалық азаптан босату (алғашқы кезеңде ауырсынуды
анальгетиктермен, терминалда - есірткі заттарымен) жою;
• науқастың белсенділігін қазіргі уақытта мүмкін болатын деңгейде
ұстап тұру;
• туыстарының психологиялық қолдау;
• химиотерапия мен хирургиялық әдістердің тіркесімі, егер бұл
өмірді ұзарта алады;
• науқастың отбасымен жұмыс істеу, қажетті гигиеналық
процедураларды түсіндіру және оқыту;
• пациенттің өмірдің түпкілікті кезеңіне қатысты өзінің өлімін
қабылдауға психологиялық дайындығы.
Паллиативті көмек кім алады
Паллиативтік көмек халықтың кез-келген әлеуметтік топтарына арналған және
әлеуметтік мемлекеттік бағдарлама шеңберінде тегін ұсынылады. Паллиативті
күтім көрсеткіші:
ауыр жарақаттар, соның салдарынан адам өмірдің көптеген функцияларын
қайтымсыз түрде жоғалтқан және өзіне қамқорлық жасай алмайтын;
буындардың, тамырлардың және жүйке жүйесінің ауырсынуының алдын-алу
кезеңдерінде;
деменция (қартайған деменсия);
онкологиялық аурулар нашарлау кезеңінде және терминалдық сатыларда;
қайтымсыз бүйрек жетіспеушілігі ;
СПИД.
Паллиативті күтімді қалай алуға болады
• Паллиативті көмекке қай жерде баруға болады? Әр қалада медициналық және
әлеуметтік қызметтер бар, олар телефон анықтамалығынан және дәрігеріңізден біле
алады:
• хоспистер (тегін және ақылы негізде);
• ауруханаларда паллиативтік көмек көрсету;
• анальгетиктерді емдеу шкафтары;
• амбулаториялық-паллиативтік көмек.
• Паллиативті көмек алу үшін келесі тармақтар маңызды:
• кафедра меңгерушісінің мөрімен куәландырылған медициналық диагностикалық
карточкадан үзінді көшірмесі;
• емдеуге арналған терапевт немесе онкологтан емдеуге арналған зерттеудің нәтижелері
мен ұсыныстары.
Онкологиялық науқастарға
паллиативтік көмек
• Онкологиядан зардап шекпейтін пациенттерге ауруға уақытша жеңілдік беретін
көмектің маңыздылығын бағаламау қиын. Рак клеткаларының жыл сайынғы саны жеті
милялық жылдамдықпен өсуде. Сонымен бірге, ультра заманауи диагностикалық
жабдықты пайдаланғанына қарамастан, ісіктің жартысына жуығы аурудың дамуының
соңғы кезеңдерінде дәрі-дәрмектердің әлсіз болған кезде мамандарға келеді. Мұндай
жағдайларда паллиативті көмек қажет.Сондықтан бүгінгі күні дәрігерлерге
онкологиямен күресу, науқастарды қатерлі ісік кезеңдерінде көмектесу және олардың
жағдайын жеңілдету үшін тиімді құралдар табу қажет.
• Өмірдің қолайлы сапасына қол жеткізу онкологиялық практиканың маңызды
міндеті болып табылады. Емдеуді сәтті аяқтаған науқастар үшін көмекші
медицина негізінен әлеуметтік оңалтуды, жұмысқа қайта оралуды білдіреді.
Мүмкін емделушілер пациенттер үшін қолайлы жағдай жасауы керек,
өйткені, іс жүзінде, шешуге көмектесетін медицина жалғыз шынайы міндет.
Үйде өте ауыр ауруға шалдыққан субъектінің соңғы сәттері күрделі
жағдайларда жүріп жатыр, өйткені жеке адам мен оның барлық туыстары
өздерінің нәтижесін біледі.
• Онкологиялық ауруларға паллиативті көмек «өлімге салынған» этикалық
нормаларды сақтауды және науқастың қалауы мен қажеттілігін құрметтеуді
қамтуы керек. Мұны істеу үшін психологиялық қолдау, эмоционалдық
ресурстар мен физикалық қорларды пайдалану дұрыс. Сипатталған кезеңде
адам әсіресе көмекші терапияға және оның тәсіліне мұқтаж.
Ауруға уақытша жеңілдік беретін көмектің негізгі мақсаттары мен
принциптері – бірінші кезекте ауырсынуды болдырмау, ауырсынуды
болдырмау, ас қорыту бұзылыстарын түзету, психологиялық көмек
және ұтымды тамақтану.
Аурудың терминалдық сатысында көптеген онкологиялық науқастар
әдеттегі қарым-қатынасты, әдеттегі қарым-қатынастарды тоқтатуға
кедергі келтіретін күшті агонизаторлық алгебені сезінеді, пациенттің
өмір сүруіне немқұрайлы қарайды. Сондықтан анестезия – қолдау
көрсетудің ең маңызды принципі. Жиі ауруханаларда анальгезия
мақсатында сәуле қолданылады, үйде – әдеттегі анальгетиктерде
инъекциялық немесе ауызша қолданылады. Оларды тағайындау
схемасы онколог немесе терапевт алгебектің күйіне және ауырлық
дәрежесіне байланысты жеке таңдап алынады.
• Паллиативтік көмекке мұқтаж пациенттер «Қазақстан
Республикасында бақылауға жасалуға тиіс есірткіні,
психотроптық заттар мен прекурсорларды медициналық
мақсаттарда пайдалану қағидаларын бекіту туралы»
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 30
наурыздағы № 396 қаулысына сәйкес (бұдан әрі – Үкіметтің
2012 жылғы 30 наурыздағы № 396 қаулысы) ауырсынуды
және зардап шегуді басатын дәрілік заттармен қамтамасыз
етіледі.
• Паллиативтік көмек көрсетудің психологиялық ерекшеліктерін ескере отырып
(эмоциялық күю синдромы) медицина мамандарына психологиялық эмоциялық
жүктемеге қосымша төлемақы коэффициенті белгіленеді.
Паллиативтік көмекті көрсететін адамдар тиісті курстарда қосымша дайындықтан
өтеді. Бастапқы даярлық паллиативтік көмек көрсету мәселелері бойынша олардың
білімі мен дағдысын арттыруға арналған нақты тақырыптарды қамтиды.
• Паллиативті көмекті көрсету жайлы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау
министрінің 2013 жылғы 14 қарашадағы № 657 бұйрығымен бекітілген «Қазақстан
Республикасының халқына паллиативтік көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты»
нақты айтылған.
Паллиативті көмекті көрсететін мейіргерлердің міндетіне: пациенттің жай-күйін
бағалау, дәрігер тағайындауларын уақытымен сапалы орындау, емдеу жоспарын
тұрақты бағалау, пациентпен және туысқандарымен дұрыс қарым қатынас
жасау,пациенттің отбасын күтімге байланысты ақпараттармен қамтамыссыз ету,
пациентке және отбасына (қайтыс болғанға дейін және одан кейін) көмек көрсету
жатады.
Сонымен қатар мейіргерлер науқастарға
арнайы күтім жүргізу іс-әрекет дағдыларын
жоғары дәрежеде меңгерулері
тиіс.Науқастардың жеке бас гигиенасын
сақтауды қамтамасызетіп,ойылудың алдын
алу және емдеу,төсек ыңғайлығына
қойылатын талаптар, төсек орын ауыстыру
тәсілдерін жетік меңгерулері тиіс.Дене
биомеханикасы қатаң сақтап,пациентті
ауыстырудағы негізгі ережелерге сүйене
күтім көрсетулері қажет.
Пациенттің физикалық және психикалық тыныштығын қамтамасыз
етіп, функцианальды жағдайын бақылауды:
• АҚ өлшеуді, пульсті қадағалауды, ТАЖ санауды, температураны өлшеуді білуі
керек. Ағзаның түрлі функцияларының бұзылуы кезінде пациентке күтім жасаудын
ерекшеліктерін: клизма қою, асқазан жуу, қуыққа катетеризация жүргізу
техникасы. Пациенттің жағдайын бақылап дәрігерге хабарлап отырулары
керек. Пациенттің туыстарына үй жағдайында паллиативті науқастар күтімін
үйретулері керек. Пациент туыстарына пациенттің жеке гигиена ережерелерін сақтау
ережелерін, дұрыс тамақтану тәртібін, төсек ыңғайлығын қалыптастыру және төсек
орын ауыстыру тәсілдерін үйретулері керек.
Қорытынды
Паллиативті көмекке ие онкологиялық науқастардың едәуір саны
дәстүрлі емдеумен қатар дәрумендер сияқты кездейсоқ диеталық
қоспаларды қолданады немесе емдеудің басқа нұсқалары болмаған кезде,
қазіргі немесе алдыңғы емдеудің жанама әсерлерімен күресу,
симптомдарды басқару және жалпы әл-ауқатты жақсарту. Кез-келген
қатерлі ісік ауруы ерекше және аурудың сипаттамалары немесе ауруды
қоздыратын жолдар қатерлі ісікке қарай әр түрлі болады. Қатерлі ісік
ауруларын емдеу ғылыми қоспағанда, тағамдық қоспалармен кері әсер
етуі мүмкін. Демек, кездейсоқ қоспаларды қолдану сіздің қатерлі
ісіктеріңізді нашарлатуы және қатерлі ісіктерді емдеуге кері әсер етуі
мүмкін. Осылайша, онкологиялық науқастың паллиативті көмекпен
онкологиялық аурулардың сипаттамаларына, жүргізіліп жатқан еміне
және өмір салтына ғылыми сәйкес келетін тамақтану мен тағамдық
қоспалардың жекеленген тамақтануын / диетасын зерттеу қажет, сол
арқылы оларға пайдасын тигізеді.
Пайдаланылған әдебиеттер
Мухина, С. А. "Мейірбикелік іс негіздері" пәнінен Тәжірибелік басшылық : медициналық училищелер
мен колледждерге арналған оқу құралы.- М. : ГЭОТАР - Медиа, 2014.
Адилова, Л. М. Мейіргердің манипуляциялық әрекетінің алгоритмдері [Электронный ресурс] : оқу
құралы = Алгоритмы сестринских манипуляций : увеб. пособие / Л. М. Адилова. - Электрон. текстовые
дан. (39.5Мб). - М. : "Литтерра", 2016.
Дуйсенова, А. М. Мейірбике ісі мамандығында оқитын студенттердің медициналық әлеуметтік
сипаттамасы [Электронный ресурс] : дис. ... магистр акад. дәрежесін алу / А. М. Дуйсенова. - Электрон.
текстовые дан. (4,37Гб). - Шымкент : ОҚМА, 2015.
Мамандандырылған медбикелік күтімді ұйымдастыру [Электронный ресурс] : мед. колледждер мен
училищелерге арн. оқу құралы / Н. Ю. Корягина [т/б.] ; қазақ тіл. ауд. А. Р. Куспанова. - Электрон.
текстовые дан. (42.7Мб). - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2015.
Қаныбеков, А. Емшара және таңу бөлмелерінің мейірбикелерінің іс - әрекеттері: оқулық / А. Қаныбеков,
А. Қаныбекова. - Алматы : Эверо, 2017. - 200 бет. с.
Адилова, Л. М. Мейіргердің манипуляциялық әрекетінің алгоритмдері: оқу құралы = Алгоритмы
сестринских манипуляций : учебное пособие/- М. : "Литтерра", 2016. -
Мамандандырылған медбикелік күтімді ұйымдастыру мед. колледждер мен училищелерге арналған оқу
құралы / Н. Ю. Корягина [ж. б.]; ред. басқ. З. Е. Сопина; жауапты ред. С. Қ. Мұратбекова; қаз тіліне ауд.
А. Р. Құспанова, Б. Т. Алпыспаева ; РФ білім және ғыл. министрлігі. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2015. -

Ұқсас жұмыстар

Паллиативті көмектің көрсеткіштері

Паллиативті көмек пен мейірбикелік күтімге мұқтаж науқастардың категориясы

Паллиативті терапия

Инкурабельді пациент

Мамандандырылған мейірбикелік күтім

Онкологиялық науқастарға мейірбикелік күтім

Хоспис және паллиативті көмек

Паллиативті көмек

Паллиативті көмек принциптері

Онкологиялық пациенттерге ауырсыну кезіндегі паллиативті көмек

Пәндер