Жүрек - өкпе реанимациясының әдістері

Презентация қосу

Жедел медициналық көмек және мейіргер ісі кафедрасы

Тақырыбы: Жүрек-өкпе реанимациясының әдістері

Орын
Тобы: В-МІКқА-01-22 (10 ай)
Қабылдаған: Оспанбек А.К.

Шымкент, 2022 ж.
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Жүрек- өкпелік реанимация
2. Терминалды жағдай
3. Өлудің негізгі кезеңдері
4. ПРЕАГОНАЛЬді жағдай
5. Терминальді үзіліс
6. Агония
7. Клиникалық өлім симптомокомплекстері
8. Сафар әдісі
9. Тыныс жолдарының өтуін қамтамасыз ету
10. Өкпені жасанды желдетіру
11. Жүректің тікелей емес массажын өткізу техникасы.
ІІІ. Қорытынды
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер
І. Кіріспе
• Реанимация – бұл организмді тірілту, тіршілік маңызды қызметін қалпына
келтіруге, алдымен тыныс алу және қан айналуын, ұлпаларды жеткілікті
мөлшерде оттегімен қамтамасыз етуге бағытталған.
Тірілту бойынша шаралар кешіктірілмей басталуы қажет.
Оқиға болған жерге қарамай бастапқы іс-әрекет аман алып қалу бойынша бірдей
жүргізіледі, бұл жерде маңызды 2 міндетті әдісті орындау:
зардап шегушіні көлденең қатты жерге жатқызыңыз.
• Осы әдісті жұмсақ бетке орындау күткен әсерді бермейді, өйткені жұмсақ бет
құтқарушының қимылдауымен серпіліп, жүректі қажетті қысуға мүмкіндік
бермейді;
кеуде торының алдыңғы бетін жалаңаштаңыз, белдігін босатыңыз.
Әрі қарай Питер Сафардың басшылығына сәйкес тірілту келесі кезеңдерден
тұрады:
А ережесі. Жоғарғы тыныс жолдарының ерікті өткізгіштігін қамтамасыз ету.
В ережесі. «Ауыздан ауызға» немесе «ауыздан мұрынға» әдістері өкпенің
жасанды вентиляциясы арқылы тыныс алуды жасанды қолдау.
С ережесі. Жүрекке массаж жасау арқылы қан айналымын жасанды қолдау.
ІІ. Негізгі бөлім
• Жүрек- өкпелік реанимация
• Қайсымыз болмасын мұны біз жасамаймыз
деп үміттенеміз, бірақ мұндай жағдай туған
жағдайда тез және нақты әрекет ете білуіміз
қажет, тек сонда ғана біз өлімді шегіндіріп
адамды қайта өмірге алып келе аламыз.
Әрине дұрыс көмек бере алғанда, көптеген
адамдардың әлі де тірі жүретіні құпия емес.
Терминалды жағдай
• Өмір мен өлім арасындағы шекаралық жағдай
деп анықтауға болады.
• Бұл кезде өмірге қажетті негізгі мүшелер мен
жүйелердің ауыр бұзылыстарына байланысты
ағзада жіті өзгерістер болады. Бұзылыстардың
ауырлығы соншалықты ағзаның өзі оған төтеп
беруге шамасы келмейді.
Өлудің негізгі кезеңдері

1. Преагональді жағдай
2. Терминальді үзіліс
3. Агония
4. Клиникалық өлім (немесе реанимациядан
кейінгі ауру)
5. Биологиялық өлім
ПРЕАГОНАЛЬді ЖАҒДАЙ

• Клиникада сананың әр түрлі дәрежеде жоғалуымен анықталады.
• Сыртқы тыныс функцияларының бұзылыстары: тынысы
беткей,жиі,сонан соң брадипноэ.
• Жүрек-қантамыр жүйесі: АҚҚ төмендеуі, пульсі жіңішке жіп
тәрізді, жүрек ырғағының жиі бұзылыстары, шеткері
қанайналымның бұзылу белгілері.
• Тыныс пен қанайналым бұзылыстары ауыр тіндік гипоксияның
дамуына алып келеді.

• !!!!!!!!Преагонияның белгілі бір уақыт ұзақтығы жоқ.
• Қанайналым кенеттен тоқтағанда преагония кезеңі болмауы да мүмкін.
• Ал компенсаторлы механизмдер қосылғанда, бұл кезең бірнеше сағатқа дейін
созылады.
Терминальді үзіліс
• Бұл өтпелі кезең 5 -10 сек 3-4 минутқа дейін
созылады. Науқаста алдымен тахипноэ сонан соң
апноэ дамиды, жүрек-қантамыр қызметі күрт
нашарлайды, конъюнктива және қасаң қабық
рефлекстері жоғалады. Гипоксия жағдайында
терминалды үзілістің дмауы парасимпатикалық
нерв жүйесінің симпатикалық нерв жүйесінен
басым болу нәтижесінен дамиды деп саналады.
АГОНИЯ
• Агония кезінде тікелей өлім алдындағы ағзаның бүкіл
компенсаторлы мүмкіндіктерінің соңғы көріністері
айқындалады. Терминальді үзілістен кейін пайда болған
алғашқы дем агонияның басталуын көрсетеді. Ағзаның
өмірге қажетті функцияларын реттеуді мидың қыртыс
астында орналасқан гипоксияға сезімталдығы төмен
бульбарлы орталықтар орындайды
• Агония кезеңінде ағзаның тіршілік етуі анаэробты
гликолиздің есебінен сақталады, ол толық
қышқылданбаған метаболиттердің жиналуына алып
келеді. Тіндік тыныс ферменттерінің тежелуіне
байланысты ОЖЖ –не оттегі сіңбейді. Миокардтың
электрлік белсенділігі сақталғанымен, механикалық
жұмысы тоқтайды, тынысы сирейді және беткей
болады.
Клиникалық өлім
Бұл өмір мен өлім арасындағы өтпелі жағдай, бірақ
әлі өлім емес және өмір деп айтуға да болмайды. Ол
ОЖЖ, қанайналым мен тыныс қызметінің қысқа уақыт
аралығында тоқтауынан басталады және тіндерде
әсіресе мида қайтымсыз өзгерістер тудырғанша
созылады.
Клиникалық өлім өлімнің әлі де болса қайтымды
кезеңі болып табылады, өйткені ағзаның өмірге қажет
функцияларын қалпына келтіру мүмкіндігі бар,
Клиникалық өлімнің ұзақтығы ағзаның бастапқы
жағдайына байланысты. Өлім үрдісі ұзаққа созылған
сайын қайтымсыз өзгерістер тез дамиды да,
клиникалық өлім кезеңі қысқарады. Егер қайнайналым
кенеттен тоқтаса КӨ кезеңі ұзағырақ болады.
Гипотермия жағдайында клиникалық өлім уақыты 0,5
сағатқа ұзарады.
Клиникалық өлім
симптомокомплекстері:

• * естің жоғалуы
* ірі қантамырларында пульсацияның жоғалуы
* тыныстың тоқтауы
* жарыққа әсер етпейтін, қарашықтардың кеңеюі
* тері жамылғылары түсінің өзеруі

Қанайналым тоқтағанын дәлелдеу үшін
алғашқы екі белгінің болуы жеткілікті !!!
ЖҮРЕК-ӨКПЕЛІК РЕАНИМАЦИЯ
(ЖӨР)
• Науқастың немесе зақымданушы ағзасының
барлық функцияларын қалпына келтіруге
арналған шаралар кешені .
• Бірақ бірінші кезекте тыныс жолдарының өтуін,
өкпе желденуі мен қанайналымды қалпына
келтіру, сонымен қатар орталық жүйке
жүйесінің қайтымсыз өзгерістерінің алдын алу
керек.
Сафар әдісі

Сафараны үш рет қабылдау-жүрек-өкпе реанимациясында
жүргізілетін үш әрекеттің әдісі. Питер Сафар 1957 жылы
ұсынған.Әрекеттер: а. патенттілікті қалпына келтіру в. басын лақтыру с.
ауыздың ашылуы және төменгі жақтың кеңеюі.
A.тыныс алу жолдарының өткізгіштігін қалпына келтіру
1.Зардап шеккен адам қатты, тегіс бетке қойылады, киім қысылады
немесе кесіледі.
2.Зардап шегушінің басы құтқарушыға қарай абайлап бұрылады және
онымен ауыз қуысы бөгде заттарға тексеріледі, одан әрі орамалға немесе
дәкеге оралған саусақтардың көмегімен(орта және көрсеткіш) ауыз
қуысынан бөгде денені алып тастайды. 3.Содан кейін басы бастапқы
күйіне айналады.
• В. бас лақтыру Ролик немесе алақан мойынның астына қойылады. Бір
қолыңызбен маңдайыңыздан ұстап, екінші басыңыз артқа лақтырылады. Тыныс
алу жолдары түзетіледі.
• Б. ауыздың ашылуы және төменгі жақтың кеңеюі. Тілдің түсуіне жол
бермейді (тыныс алу жолдарының аспирациясы). Екі қол да осылай қойылады:
бас бармақтар иекке, ал индекстер төменгі жақтың бұрышына қойылады.
Ағымдағы манипуляция бір уақытта жүзеге асырылады.
• 1. Ауыз қуысының ашылуы бас бармақтардың көмегімен, төмен қарай
қозғалады.
• 2. Сұқ саусақтар төменгі жақтың бұрыштарына қойылып, төменгі жақты алға
қарай жылжытады.Осылайша, реанимациялық шараларды жүргізу кезінде үлкен
тиімділікке қол жеткізіледі, осылайша жәбірленуші үшін қолайлы нәтиже
мүмкіндігін арттырады.
ЖҮРЕК-ӨКПЕЛІК РЕАНИМАЦИЯ ( өмірді
сақтап қалу кезеңі)

Ағзаның тіршілік етуін қамтамасыз үшін
жүргізілетін шаралар (А+В+С):
• А - тыныс жолдарының өтуін қамтамасыз ету
(airway)
• В - тыныс (breathing)
• С - қанайналымы (circulation)
Тыныс жолдарының өтуін
қамтамасыз ету
• Тыныс жолдарының өтуін қалпына келтіру үшін
астыңғы иегін жоғары тартып көтеріп, аузын ашу және
басын барынша шалқайту қажет.
• Мойынды көтеру әдісін де қолдануға болады, ол үшін
алдымен науқастың маңдайын бір қолмен басып, екінші
қолмен алдыңғы мойын бұлшық еттерін тарту үшін
иекті ұстап тұру немесе бір қолды мойынның астына
қойып оны көтеру, ал екінші қолын маңдайға қою.
Тыныс алуды сақтау.
• Тыныс алу жолдарының өткізгіштігін
қалпына келтіргеннен кейін өздігінен
желдетудің болмауы тыныс алудың
тоқтап қалуын көрсетеді және осы
жағдайда механикалық желдетуді қол
жетімді түрде жүргізуді талап етеді:
• S-тәрізді түтік арқылы "ауыздан
ауызға",
• "ауыздан мұрынға" жасанды тыныс
алу,
• интубация арқылы түтік,
• Маска,
• аппарат (Амбу қапшығы) .
ӨКПЕНІ ЖАСАНДЫ ЖЕЛДЕНДІРУ
• Өкпені жасанды желдендірудің міндеті өкпеге
ырғақпен қажетті мөшерде ауа енгізу, ал ауаның шығуы
өкпе мен кеуде клеткасының эластичность өздігінен
жазылуына қарай орындалады.
• Ауруханаға дейінгі жағдайда реанимация жүргізудің ең
қарапайым түрі «ауыздан ауызға» жасанды дем беру
әдісі. Бұл кезде науқастың өкпесіне "физиологиялық
нормадан» екі есе көп ауа үрлеу керек- 1200 мл-ге
дейін. Осы мөлшер жеткілікті , өйткені сау адамның
қалыпты жағдайда тыныс алу көлемі 600-700 мл
құрайды. Дәрігердің үрлеген ауасы, ӨЖЖ-ге толық
жарайды, өйткені оның құрамында 16% оттегі бар
( атмосфералық ауада 21% ).
Ауыздан ауызға жасанды дем беру әдісі

• Зақымдануның тыныс жолдарының өтуін қалпына келтіру
• Мұрнын бір қолыңызбен қысыңыз, терең дем алыңыз, ерніңізді науқастың
аузына мықтап басыңыз және ауаны үрлеңіз. Науқастың кеудесі көтерілуі
керек.
• Егер науқастың кеудесі көтерілсе, үрлеуді тоқтатып, науқастың аузын
төмен түсіріп, бетіне бұрып, зардап шеккен адамға толық пассивті дем
шығаруға мүмкіндік беру керек;
• дем шығару аяқталған кезде келесі терең соққы жасау керек.
• Алдымен өкпенің екі ісінуі жасалады, олардың әрқайсысы 1-2 С құрайды.
• Содан кейін каротид артериясындағы импульс анықталады; егер импульс
болса, өкпенің ісінуі қайталанады-ересектерде әр 5С (12 в мин);
• балаларда-әр 4С (15 в мин);
• нәрестелерде-әр 3С (20 В мин тиісті тәуелсіз тыныс алу қалпына келеді
Ауыздан маскаға желдету әдісі
• Науқаста олар басын шалқайиып, аузын ашып,
масканың бір бөлігін иекке жағып, аузын ашық
қалдырады;
• Масканың қалған бөлігі жәбірленушінің аузы мен
мұрнын жабады;
• Реаниматолог терең дем алып, зардап шеккен адамның
кеудесі көтерілгенше ауаны үрлейді;
• Масканы шешіп, жәбірленушіге пассивті дем алуға
мүмкіндік беріңіз
Қан айналымын сақтау.
• Жүректің тиімді массажы өмірлік маңызды
мүшелерді жеткілікті қанмен қамтамасыз
етеді және көбінесе жүректің өзіндік
жұмысын қалпына келтіруге әкеледі.
Жасанды желдету қанның оттегімен
жеткілікті қанығуын қамтамасыз етеді.
Жүректің тікелей емес массажын
өткізу техникасы.
• Жасанды жүрек массажы (немесе
жанама жүрек массажы, кеуде қуысының
қысылуы) — бұл жүрек соғысы тоқтаған
кезде адамның қан айналымын сақтауға
бағытталған шаралар кешені. Сондай —
ақ, жүректің тікелей массажы бар-хирург
ашық кеудемен жасалады. Ересектер үшін
жүрек массажы минутына 100-120 рет
жасалады
Жанама жүрек массажы
әдісі.Қан айналымын кеудеге
басу арқылы қалпына
келтіруге болады. Бұл
жағдайда жүрек стернум мен
омыртқа арасында қысылып,
қан жүректен тамырларға
шығарылады. Ырғақты
басулар жүректің
жиырылуын еліктейді және
қан ағымын қалпына
келтіреді. Бұл массаж
жанама деп аталады, өйткені
құтқарушы кеудеге жүрек
арқылы әсер етеді.
• Балаларда
• Туғаннан 2 айға дейін – 50
• 2 айдан 12 айға дейін – 40
• 1 жастан 5 жасқа дейін – 30
• Өкпенің жасанды желдетуінің дұрыс жасалуының
критериі болып, желдету кезіндегі кеуде клеткасының
қозғалысы табылады.
• Жүрек массажының тиімділігі келесі белгілермен бағаланады:
• каротид артериясында импульстің пайда болуы;қан қысымының 60-80 мм
рт. ст. дейін жоғарылауы. Б.;
• оқушылардың тарылуы және олардың жарыққа реакциясы;
• көкшіл түстің және "өлімге әкелетін" бозарудың жоғалуы;өздігінен тыныс
алуды кейінгі қалпына келтіру.
ІІІ. Қорытынды
• Реанимация жүргізген уақытында бас миының гипоксия әсерін азайту қажет:
басына мұзды мұйықты мұзбен немесе салқын сумен қояды; оның қанмен
қамтамасыз етуін азайту : құтқарушының аяғын көтеру, олардың астына
көрпені, киімді, чемоданды немесе басқа да қасындағы заттарды салу.
Сәтті кезде тыныс алу және жүрек қызметін еркін қалпына келтіргенде,
барлық жағдайларда ес қайта келмейді. Зардап шегушіні орнықты қыр
қалпына жатқызу керек, тілдің түсінуінен болатын асфиксияны және
құсқандағы құсықпен қақалмауынан сақтау. Басын салқындатып, жалпы
немесе бөтелкедегі жылы сумен айнала қоршаңыз.
Егер де барлық әдіс дұрыс орындалса, онда қан айналымының жақсару
белгілері жоқ болса : көз қарашығы кең болып қалады, көгеруі кетеді, ерікті
тыныс алу және жүрек қызметі қалпына келмейді, онда осы мезгілде барлық
шараларды 30 минут жалғастырады, осы уақытта әсерін жеткіздірмей,
реанимацияны тоқтатады.
• Пайдаланылған әдебиеттер

• Фролькис, Л. С. Ішкі аурулар мен алғашқы медициналық-санитарлық көмек курсы.
Тапсырмалар жинағы : мед. колледж және училищелерге арналған оқу құралы / Л. С.
Фролькис; жауапты ред. А. Н. Саржанова; қаз. тіліне ауд. П. А. Омирбаева, Б. Т.
Жумагулова. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2014.
• Общая врачебная практика. В 2 т. Т. 1.: национальное руководство / ред. И. Н.
Денисов. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2016.
• Общая врачебная практика. В 2 т. Т.2. : национальное руководство / ред. И. Н.
Денисов. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2016.
• Общая врачебная практика. В 2 т. Т. 1: национальное рук. / под ред. И. Н. Денисова,
О. М. Лесняк . - ; Ред. под эгидой АСМОК. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2013.
• Общая врачебная практика. В 2 т. Т. 2: национальное рук. / под ред. И. Н. Денисов, О.
М. Лесняк. - ; Подготовлено под эгидой АСМОК. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2013.
• http://rmebrk.kz/
• https://zan.kz/ru
• https://online.zakon.kz/Medicine/
• https://www.youtube.com/channel/UC2KQ2vGectAWstvVXKUL2Og
• http://www.rcrz.kz/index.php/ru/
• https://nursekz.com/

Ұқсас жұмыстар

Жүрек астындағы бүкіл денеде қан айналымын кем дегенде

ЖӨР алгоритмі

ЖҮРЕК РИТМ

Постреанимациялық ауру

Әртүрлі мүшелер мен ұлпалардың реографиясы. Кан айналымын зерттеудің әдістері. Реографиялық қысықтарын тіркеу және талдаупринциптерінің әдістері

Жүрек қабырғалары

Жүрек камералары

Өкпе мен жүрекке сипаттама

Жүрек қақпақшалары

Жүректі тыңдау

Пәндер