Зерттеудің кезеңдері

Презентация қосу

Жедел медициналық көмек және мейіргер ісі кафедрасы

Презентация
Зерттеу жүргізу процесі туралы жалпы мәлімет.

Орындаған: Каирбекова М.Н
Тобы: В-МІКҚА-01-22(10ай)
Қабылдаған: Оспанбек А.К.

Шымкент, 2022ж
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
Ғылыми-зерттеу жұмыстары
Зерттеудің кезеңдері
Клиникалық зерттеулердің жіктелісі
Медициналық зерттеулер түрлері
Пилоттық зерттеу
Рандонмизацияланған зерттеу
Параллель зерттеу
Перспективалық зерттеу
Когортты зерттеу
Екі жақты «жасырын» («слепое») сынама
III Қорытынды
IV Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Еліміздегі мейірбикелік іс ұдайы жетілдіруді
талап ететін динамикалық үдеріс (процесс).
Денсаулық сақтау саласында еңбек ететін
мейірбикелік қызметкерді басқару, дамыту және
тәрбиелеу қазіргі кезде аса өзекті. Денсаулық
сақтау жүйесінің құрамдас бөлігі болып
табылатын мейірбикелік іс жеткілікті кадрлық
ресурс иеленеді.
• Ғылыми зерттеу — жалпы ғылыми аясындағы
қолданылатын ғылымдардың жиынтығы. Осыған
қоса әрбір ғылым саласы тек қана арнаулы
объектіге ғана емес, сол объектіге сәйкес
арнаулы әдіске де ие болады.Зерттеу
құралдарына түрлі процедуралар, әдістер,
тәсілдер, методикалар, жүйелер мен
методологиялар кіреді. Бұл түсініктер төмендегі
логикалық қатарды құрайды.
• Ғылыми-зерттеу жұмыстары (ҒЗЖ) – қол
жеткен білімдерді кеңейту және жаңа білімдер
алу, ғылыми топшылауларды
тексеру, табиғат пен қоғамда көрініс
табатын заңдылықтарды анықтау, жобаларды
ғылыми тұрғыда жинақтап қорытындылау,
ғылымды негіздеу мақсатындағы зерттеулер,
тәжірибелер жүргізумен, ғылыми ізденістермен
байланысты ғылым сипаттағы жұмыстар,
талдамалар
• Ғылыми клиникалық сынақ – науқастарды
негізгі (сынақ жүргізілетін) немесе бақылау
(салыстыру) топтарға еңгізіп медициналық іс-
әрекеттер мен клиникалық ақырының
арасындағы себепті мен нәтижелік байланысын
анықтауға арналған келешек бағытта
(проспективті) жүргізілетін қандайда болмасын
тексеріс (медициналық журналдар
редакторларының халықаралық ұйымының
анықтамасы).
ҒКС дизайн түрі – бұл жіктелген
белгілер жинағы, олар:
Зерттеудің кезеңдері

•ғылыми зерттеуді жоспарлауда және
ұйымдастыруда өзара байланыста
болатын негізгі 3 кезең ұсынылады:
•зерттеудің тақырыбын дәлелдеу;
•зерттеудің бағдарламасы;
•зерттеудің тәртібі;
Бақылап зерттеу – заттар
менқұбылыстарды мақсатты зерттеу,
мағлұматтарды іріктеп жинау, көзбен
көргенді сезім мүшелерімен қабылдау
және санада бұл ақпаратқа талдау жасау;
зерттеу обьектісінің сыртқы
жақтары,қасиеттері мен белгілері туралы
мәлімет алу.
Клиникалық зерттеулердің жіктелісі

Клиникалық зерттеулер

Обсервациялық Эксперименталдық

Жазбаша Аналитикалык Бақылау Бақылаусыз
(сипаттау)

Рандомизирлен Рандомизирлен
- бір жағдайды сипаттау, - жағдай ген бақылау беген бақылау
бақылау,
- бірнеше жағдайды
сипаттау, Ашық, жабық және
- көлденең - когорттық мультицентрлік
Жабық: бір жақты жасырын,
- екі жақты жасырын,
- үш жақты жасырын,
Медициналық зерттеулер түрлері

1. Пилоттық зерттеу
2. Рандомизацияланған клиникалық зерттеу
3. Бақыланатын және бақыланбайтын
4. Параллельді және перекрестті зерттеулер
5. Ашық және соқыр зерттеулер
6. Перспективалы
7. Бір орталықты және көп орталықты
8. Когортты
9. Істі зерттеу-бақылау
Пилоттық зерттеу

• Пилоттық зерттеу зерттеудің әрі қарайғы
кезеңдерін жоспарлау үшін маңызды алдын ала
деректерді алуға арналған (зерттеуді көбірек
субъектілерде жүргізу мүмкіндігін, болашақ
зерттеудегі үлгі мөлшерін, зерттеудің қажетті
қуатын және т.б. анықтау).
Рандонмизацияланған зерттеу

• Рандомизацияланған клиникалық сынақ, онда пациенттер
кездейсоқ емдеу топтарына бөлінеді (рандомизация
процедурасы) және зерттелетін немесе бақылау препаратын
(салыстыру немесе плацебо препараты) алу мүмкіндігі бірдей.
Рандомизацияланбаған зерттеуде рандомизация процедурасы
жүргізілмейді.
Параллель зерттеу

• Параллельді зерттеулер жүргізу кезінде
әртүрлі топтардағы субъектілер тек
зерттелетін препаратты немесе тек
салыстыру / плацебо препаратын алады.
Кросс-зерттеулерде әр пациент
салыстырылатын екі дәріні де алады,
әдетте кездейсоқ ретпен.
Перспективалық зерттеу

• Перспективалық зерттеу қатысушыларды нәтижелер пайда
болғанға дейін зерттелетін препаратты алатын немесе алмайтын
топтарға бөлумен жүргізіледі. Керісінше, ретроспективті
(тарихи) зерттеу бұрын жүргізілген клиникалық зерттеулердің
нәтижелерін зерттейді, яғни нәтижелер зерттеу басталғанға дейін
пайда болады.Бірыңғай хаттамаға сәйкес зерттеу жүргізілетін
зерттеу орталықтарының санына байланысты зерттеулер бір
орталықты және көп орталықты болып табылады. Егер зерттеу
бірнеше елдерде жүргізілсе, оны халықаралық деп атайды.
Когортты зерттеу

• Когортты зерттеу-бұл белгілі бір адамдар тобын (когортты) біраз
уақыт бақылайтын бақылау зерттеуі. Осы когорттың әртүрлі кіші
топтарындағы субъектілердің, зерттелетін препаратпен
емделгендердің немесе емделмегендердің (немесе әртүрлі
дәрежеде ұшырамағандардың) нәтижелері салыстырылады.
Перспективалық когорттық зерттеуде когорттар қазіргі уақытта
жасалады және оларды болашақта бақылайды. Ретроспективті
(немесе тарихи) когорттық зерттеуде когорт мұрағаттық
жазбалар бойынша таңдалады және олардың нәтижелерін сол
сәттен бастап қазіргі уақытқа дейін қадағалайды.
• Когорттық зерттеу:
Когорта – қандай да бір жалпы белгілерімен
біріктірілген топ. (мысалы сау немесе аурудың
белгілі бір сатысындағы адамдар)
• Қауіп факторының әсеріне душар болғандардың
ағымын проспективті зерттейді
• Қорытындыны бағалау үшін көптеген жылдар
бойы бақылау қажет
• Үздіксіз бақылау процесінде қай жартысында
ауру дамығаны анықталады
• Зерттеудің басында қорытынды белгісіз болады
• «Жағдай-бақылау» зерттеуімен салыстырғанда
қымбатырақ болып келеді
Когорттық зерттеу

Тәжірибедегі топ

бақылау

«Шылым
шегетіндер»

Қорытындыны
салыстыру
бақылау
«Шылым
шекпейтіндер»

Салыстыру тобы
Когорттық зерттеу мен «жағдай-бақылау» зерттеуін
салыстыру

«Жағдай-бақылау» Когорттық зерттеу
Ретроспективті Проспективті
Критерий: Критерий:
Мүмкіндік Салыстырмалы
қатынасы қауіп
Төмен баға Жоғары баға
Аз таңдау Көп таңдау
Нәтиже Себеп
себеп нәтиже
«Жасырын» әдіс түрлері:

• Жәй немесе бір жақты «жасырын» әдісі (single-
blind) - белгілі бір топқа жататынын науқас
білмейді, бірақ дәрігер біледі;
• Екі жақты «жасырын» әдісі (doubl - blind) -
белгілі бір топқа жататынын науқаста, дәрігерде
білмейді;
• Үш жақты «жасырын» әдісі (triple - blind) - белгілі
бір топқа жататынын науқаста, дәрігерде және
ұйымдастырушыларда (статистикалық
сарапшылар) білмейді;
• Ашық зерттеу (open-label) – қатысушылар зерттеу
туралы хабардар.
Екі жақты «жасырын» («слепое») сынама

«Мына
Таблеткаларды ішіңіз»

«А» таблеткалары

«Б» «Мына таблеткаларды
Дәрігер
таблеткалары ішіңіз»

Сынама жетекшісі
Науқастар
Қорытынды
Қорыта келе зерттеу жүргізу мақсатында мейірбике айқындауы, және
дұрыс шешім қабылдай білу қажет. Зерттеу барысында қателіктерге
бой алдырмау қажет. Құрылымдық құжаттама күтімнің нақты
аспектілері бойынша алдын-ала басып шығарылған нұсқаулар түрінде
болады, сондықтан мейірбикелік күтімді диагноздарға, емдеу
мақсаттарына, клиенттің нәтижелері мен күтімнің бағаларына
бағыттай алады. Бұл мейірбикелердің күңгірт, әңгімелеу стиліндегі
жазбаларын тәжірибені күтім жоспарының форматымен анықталған
біртұтас және нақты ақпаратпен ауыстыру арқылы клиенттерге күтімді
жақсартуға мүмкіндік береді. Тіркелген ақпараттың анықтығы
сонымен бірге клиникалық аудит пен құжаттама тәжірибесін
бағалауды жеңілдетеді. Сондықтан құрылымдық құжаттама мен күтім
жоспарларын енгізу медбикелер іс қағаздарын жүргізудің
стандарттарын жоғарылататын құрал ретінде қарастырылады.
Пайдаланған әдебиеттер
•Дәріс кешені- Мейіргер ісіндегі зерттеу негіздері пәні бойынша : дәріс кешені /
анестезиология және реаниматология курсымен мейірбике ісі кафедрасы. –
Шымкент : ОҚМФА, 2016.
•Қаныбеков, А. Медбикелердің іс – әрекеттері. 2-бөлім : оқулық бағдарлама / А.
Қаныбеков. – Алматы : Эверо, 2016.
•Адилова, Л. М. Мейіргердің манипуляциялық әрекетінің алгоритмдері [Электронный
ресурс] : оқу құралы = Алгоритмы сестринских манипуляций : увеб. пособие / Л. М.
Адилова. – Электрон. текстовые дан. (39.5Мб). – М. : «Литтерра», 2016.
•http://rmebrk.kz/
•https://zan.kz/ru
•https://online.zakon.kz/Medicine/
•https://www.youtube.com/channel/UC2KQ2vGectAWstvVXKUL2Og
•http://www.rcrz.kz/index.php/ru/
•https://nursekz.com/

Ұқсас жұмыстар

Айнымалы шамаларды анықтау

Эксперименталды зерттеулер

Эмпирикалық деңгей

Статистика ұғымы

Эксперименттің міндеті

Педагогикалық зерттеудің кезеңдері

Зерттеуге дайындау

Әлеуметтік зерттеудің тәсілдері

Ақпарат жинау әдістері

Сапалық зерттеудің негізгі әдістері

Пәндер