Антигендердің қасиеттері

Орындаған: Ерназарова Л. Н.

Тобы: 204б стом

Қабылдаған: Турсын А. Т.

КАЗАХСТАНСКО-РОССИЙСКИЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ

ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ МЕДИЦИНаЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Тақырыбы: Адам организміндегі антигендер: эритроцит антигендері гиперсезімталдық антигендері

№2 БОӨЖ

Тақырыптың өзектілігі мен мақсаты

Негізгі бөлім:

Антигендер ұғымы, жіктелуі

Адам организміндегі антигендер

Антигендер макроорганизмге енген кезде болатын процестер

Антигендердің негізгі қасиеттері

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер

Жоспар:

Антигендер - иммундық жауап тудыратын, яғни ағзадан бөгде затты шығаруға бағытталған арнайы серпiлiстерге қатысатын, генетикалық бөгде зат болып табылатын, жоғары молекулалық химиялық қосылыстар. Макромолекулалар, әсiресе нәруыздар мен полиқанттар антигендер болып табылады.

Антигеннің макроорганизмге кіру жолдары әр салалы: тері, не шырышты қабықша арқылы, организмнің ішкі ортасына тікелей кіру, не организмнің бойында құрылу.

Антигендер

Адам ағзасының антигендері

Адам организмінің тінінің аллоантигендік қасиеті бар екенін 1900 жылы К. Ландштейнер дәлелдеген. Сол уақыттан бастап адам организмінде алуан санды антигендердің түрі табылды.

Клиникалық тұрғыдан топты спецификалық аллоантигендердің арасында ең қажеттілері мен маңыздылары қан топтарының антигені, жеке дараның гистиосәйкестік (изоантигендер) - антигендері, орган және тін спецификалықтарының арасында- қатерлі ісіктік эмбрионалды антигендер болып табылады

Қатерлі ісіктік эмбрионалды антигендер

Антигендердің жіктелуі

Антигендердің алуан түрі олардың кейбір сипаттамалық қасиетіне негізделіп бірнеше топқа бөлінуі мүмкін:

Эритроцит антигендері

Адамның қан тобының антигендері эритроцитердің мембранасынан жеңіл анықталатындылығынан, олар “эритроцитарлық антигендер” деп аталынды. Бүгінгі күнде 250 ден астап әртүрлі эритроцитарлық антигендер табылған. АВО мен Rh (резус-фактор) жүйесі антигендерінің аса зор клиникалық маңызы бар. АВО жүйесінің антигендері адамның қан және тін жасушаларының , бірақ ең көріністілері эритроцидтерде болады.

АВО жуйесінің антигендері

АВО жуйесінің антигендері эритроциттердің алғашқы ядролы жасушаларымен және адамның басқа да бірталай жасушаларымен түзіледі. Олар жасуша арасындағы кеңістікке еркін бөлініп шығарылатындықтан, жасушалық биосинтез өнімі ретінде, не жасуша арасындағы сұйықтықтан сорылу нәтижесінде жасуша мембранасындапайда болады. АВО жүйенің антигендері аса жоғары гликолиздтенген пептидтер: 85 пайызын көмірсулар және 15 пайызын полипептидтер құрайды. Пептид құрамы 15 аминқышқылының қалдығынан тұрады. Ол барлық қанның АВО-сы үшін тұрақты және иммунологиялық бейтарапты. АВО жүйесі молекуласының иммуногендіг іоның көмірсулық бөлімімен анықталады.

Негізгі гистосәйкестік кешенінің антигендері

МНС адамдарда HLA ( Humanleukocyte antigens) деп аталады. I класты МНСантигендері барлық ядросы бар жасушаларда болады, ал II класты МНС − тек антиген таныстырушы жасушаларда болады. I және II класты МНС антигендері Т лимфоциттердің антиген пептиді мен танысуына қатысады: I класты МНС өнімдер іантигенді пептидті CD8 Т- лимфоциттеріне таныстырады, ал II класты МНС − CD4 Т лимфоциттермен байланысады. МНС-тің классикалық емес молекулалары бар, немесе МНС-тәрізді (мысалы CD1) молекулалары бар.

Гистосәйкестік типтері

Антигендер макроорганизмге енген кезде болатын процестер

Антигендердің организмге енуі және олардың иммундық жүйемен кездесуі сатылап өтіп, біраз мерзімге созылады. Антиген ағзаға кірген және тараған кезеңдерінде иммунитеттің организмде кең тараған әр түрлі факторларының қуатты қарсыласуымен үнемі кездесіп отырады.

Антигеннің организмге енуі мен тарауның әр түрлі тәсілдері бар. Оларорганизмнің өз бойынан (эндогендік шығу тегі), не тыстан (экзогендікшығу тегі) тарауы мүмкін. Шығу тегі бойынша экзогендік антигендерорганизмге мынандай жолдармен енуі мүмкін:

тері және шырышты қабықша арқылы (жара, микрожарақат, жәндікшағуы, қасыну т. б. ) ;

ішек-қарын жүйесі арқылы сіңірілуі (эпителиалдық ) ;

жасуша арасындағы саңлау арқылы (аяқталмаған фагоцитозда, неболмаса жасуша ішінде өсетін облигаттық паразиттердің көмегімен) ;

тікелей жасуша арқылы (жасуша арқылы тарайтын облигаттыпаразиттер, мысалы-вирустар) .

Антиген организмде лимфа (лимфогендік жол) және қанмен (гематогендік жол) басқа ағзаларға, тіндерге тарайды. Антигеннің организмге тарауы белгілі бірретпен жүреді, ол көбінесе лимфа түйіншектерінде, бауырдың лимфоидтық тінінде, көк бауырда, өкпеде және басқа ағзаларда сүзіліп, сол жерлерде иммундық қорғаныс факторларымен қатынасқа түседі. Ол факторлардың жауабы ретінде антигендер бейтараптанып организмнен тысқа шығарылады. Бұл процесс жүрген кезде бірінші күрес бастаушы тұқым қуалайтын иммунитеттің факторлары болады, олардың күрделігіне және де әр түрлілігіне қарамаста нбелсенділігін арттыруына ұзақ уақыт керек емес. Егерде антиген 4 сағаттың арасында бейтарапталып тысқа шығарылмаса, онда иммунитеттің жүре пайда болған жүйесінің факторлары іске кіріседі. Олардың әсерінің нәтижелігі «өзімдік-бөтен» спецификалықты тану және де реттеуші әрі иммундық қорғау факторларын (спецификалық антидене, антиген, реактивті лимфоциттердіңклоны) бөліп шығару арқылы қамтамасыз етіледі.