Антигендердің қасиеттері

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ КАЗАХСТАНСКО-РОССИЙСКИЙ
МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ

№2 БОӨЖ

Тақырыбы: Адам организміндегі антигендер:
эритроцит антигендері гиперсезімталдық антигендері

Орындаған: Ерназарова Л.Н.
Тобы: 204б стом
Қабылдаған: Турсын А.Т.
Тақырыптың өзектілігі мен мақсаты

Тақырыптың мақсаты
• Антиген ұғымымен танысу,
антигендердің қасиеттері мен
түрлері туралы түсінік
қалыптастыру.
Тақырыптың өзектілігі
• Антигендердің адам өміріндегі
атқаратын маңызды қызметтері.
Жоспар
:

Негізгі бөлім:
Антигендер ұғымы, жіктелуі
Адам организміндегі антигендер
Антигендер макроорганизмге енген кезде
болатын процестер
Антигендердің негізгі қасиеттері
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Антигендер

Антигендер – иммундық жауап тудыратын, яғни
ағзадан бөгде затты шығаруға бағытталған
арнайы серпiлiстерге қатысатын, генетикалық
бөгде зат болып табылатын, жоғары
молекулалық химиялық қосылыстар.
Макромолекулалар, әсiресе нәруыздар мен
полиқанттар антигендер болып табылады.
Антигеннің макроорганизмге кіру
жолдары әр салалы: тері, не шырышты
қабықша арқылы,организмнің ішкі
ортасына тікелей кіру, не организмнің
бойында құрылу.
Адам ағзасының антигендері

Адам организмінің тінінің аллоантигендік
қасиеті бар екенін 1900 жылы К.
Ландштейнер дәлелдеген. Сол уақыттан
бастап адам организмінде алуан санды
антигендердің түрі табылды.
Қатерлі ісіктік эмбрионалды антигендер

Клиникалық тұрғыдан топты
спецификалық аллоантигендердің
арасында ең қажеттілері мен маңыздылары
қан топтарының антигені, жеке дараның
гистиосәйкестік (изоантигендер)-
антигендері, орган және тін
спецификалықтарының арасында- қатерлі
ісіктік эмбрионалды антигендер болып
табылады
Антигендердің жіктелуі

Антигендердің алуан түрі олардың кейбір сипаттамалық
қасиетіне негізделіп бірнеше топқа бөлінуі мүмкін:

тегіне

бөгделік дәрежесіне

иммуногендік дәрежесіне

молекулалық құрылысына

табиғатына

активтелу бағыттылығына
Эритроцит антигендері

Адамның қан тобының антигендері
эритроцитердің мембранасынан
жеңіл анықталатындылығынан, олар
“эритроцитарлық антигендер” деп
аталынды. Бүгінгі күнде 250 ден
астап әртүрлі эритроцитарлық
антигендер табылған. АВО мен Rh
(резус-фактор) жүйесі антигендерінің
аса зор клиникалық маңызы бар. АВО
жүйесінің антигендері адамның қан
және тін жасушаларының
барлығыныңмембранасында, бірақ ең
көріністілері эритроцидтерде болады.
АВО жуйесінің антигендері

АВО жуйесінің антигендері эритроциттердің алғашқы
ядролы жасушаларымен және адамның басқа да
бірталай жасушаларымен түзіледі. Олар жасуша
арасындағы кеңістікке еркін бөлініп
шығарылатындықтан, жасушалық биосинтез өнімі
ретінде,не жасуша арасындағы сұйықтықтан сорылу
нәтижесінде жасуша мембранасындапайда болады. АВО
жүйенің антигендері аса жоғары гликолиздтенген
пептидтер: 85 пайызын көмірсулар және 15 пайызын
полипептидтер құрайды. Пептид құрамы 15
аминқышқылының қалдығынан тұрады. Ол барлық
қанның АВО-сы үшін тұрақты және иммунологиялық
бейтарапты. АВО жүйесі молекуласының иммуногендіг
іоның көмірсулық бөлімімен анықталады.
Негізгі гистосәйкестік кешенінің антигендері

МНС адамдарда HLA ( Humanleukocyte
antigens) деп аталады. I класты
МНСантигендері барлық ядросы бар
жасушаларда болады, ал II класты МНС −
тек антиген таныстырушы жасушаларда
болады. I және II класты МНС антигендері Т
лимфоциттердің антиген пептиді мен
танысуына қатысады: I класты МНС өнімдер
іантигенді пептидті CD8 Т- лимфоциттеріне
таныстырады, ал II класты МНС − CD4 Т
лимфоциттермен байланысады. МНС-тің
классикалық емес молекулалары бар, немесе
МНС-тәрізді (мысалы CD1) молекулалары
бар.
Гистосәйкестік типтері

Бірінші тип – жедел аллергиялық қабыну,
жедел типтегі жоғары сезімталдық.

Екінші тип - антиденеге тәуелді жасушалық
цитотоксикалық.

Үшінші тип – иммунокомплекті қабыну.

Төртінші тип – кешіктірілген жоғары
сезімталдық.
Антигендер макроорганизмге енген кезде болатын
процестер

Антигендердің организмге енуі және олардың иммундық
жүйемен кездесуі сатылап өтіп, біраз мерзімге созылады.
Антиген ағзаға кірген және тараған кезеңдерінде иммунитеттің
организмде кең тараған әр түрлі факторларының қуатты
қарсыласуымен үнемі кездесіп отырады.
Антигеннің организмге енуі мен тарауның әр түрлі тәсілдері
бар. Оларорганизмнің өз бойынан (эндогендік шығу тегі), не
тыстан (экзогендікшығу тегі) тарауы мүмкін. Шығу тегі бойынша
экзогендік антигендерорганизмге мынандай жолдармен енуі
мүмкін:
1) тері және шырышты қабықша арқылы (жара, микрожарақат,
жәндікшағуы, қасыну т.б.);
2) ішек-қарын жүйесі арқылы сіңірілуі (эпителиалдық
жасушалардыңэндоцитозы);
3) жасуша арасындағы саңлау арқылы (аяқталмаған фагоцитозда,
неболмаса жасуша ішінде өсетін облигаттық паразиттердің
көмегімен);
4) тікелей жасуша арқылы (жасуша арқылы тарайтын
Антиген организмде лимфа (лимфогендік жол) және қанмен
(гематогендік жол) басқа ағзаларға, тіндерге тарайды.
Антигеннің организмге тарауы белгілі бірретпен жүреді, ол
көбінесе лимфа түйіншектерінде, бауырдың лимфоидтық тінінде,
көк бауырда, өкпеде және басқа ағзаларда сүзіліп, сол жерлерде
иммундық қорғаныс факторларымен қатынасқа түседі. Ол
факторлардың жауабы ретінде антигендер бейтараптанып
организмнен тысқа шығарылады. Бұл процесс жүрген кезде
бірінші күрес бастаушы тұқым қуалайтын иммунитеттің
факторлары болады, олардың күрделігіне және де әр түрлілігіне
қарамаста нбелсенділігін арттыруына ұзақ уақыт керек емес.
Егерде антиген 4 сағаттың арасында бейтарапталып тысқа
шығарылмаса, онда иммунитеттің жүре пайда болған жүйесінің
факторлары іске кіріседі. Олардың әсерінің нәтижелігі «өзімдік-
бөтен» спецификалықты тану және де реттеуші әрі иммундық
қорғау факторларын (спецификалық антидене, антиген,
реактивті лимфоциттердіңклоны) бөліп шығару арқылы
қамтамасыз етіледі.
Процеске қатысу дәрежесіне қарамастан
макроорганизмнің иммунды қорғанысының барлық
буыны мендеңгейінің ақтық тиімділігі мыналарға
бағытталған:
1) антиген молекуласының белсенді учаскесін
байланыстыру;
2) антигенді бұзу, не бөліп тастау;
3) толық ыдырату, оқшаулау (капсуламен қоршау), не
болмаса антигенніңқалдығын макроорганизмнен
шығару.
Айта келгенде гомеостаз толық немесе жартылай
қалпына келтіріледі. Сонымен қатарласып иммундық
еске сақту, толеранттық, немесе аллергия пайда болады.
Антигендердің қасиеттері

Антигендердің антигендік, спецификалық
және иммуногендік деп аталатын басты
қасиеттері болады.
Антигендік Иммундогендік Спецификалық

Иммуногендік

Спецификалық
Антигендік

дегеніміз ол дегеніміз ол дегеніміз
антиген антигенің антигеннің тек
молекуласының макроорганизмд қана белгілі бір
иммундық жүйе е өзіне қарсы эпитопқа
бөлімдерінің қорғаныс иммундық жауап
белсенділігін жауабын туғызу туғызу
арттырып және мүмкіншілігі. мүмкіншілігі.
иммунитет
факторларымен
спецификалық
байланысқа түсу
қабілеті.
Қорытынды

Қорыта келе, антигендер иммундық жауаптың
ынталандырушысы мен реттелуiнiң негiзгi факторы. Әрбiр
тiрi жасушалар өздерiнiң антигендiк құрылысы бойынша, бұл
ағзаға жатпайтын кез-келген басқа тiрi жасушаларынан
ерекшеленедi. Неғұрлым генетикалық туысқандығы алшақ
болса, соғұрлым антигендiк айырмашылығы көп болады.
Антигендер құрамы мен әсер ету механизмiн зерттеудегi
болған жетiстiктер, қазiргi уақытта алдын ала белгiлi қасиетi
бар жасанды антигендердi жасау мүмкiндiгiн берiп отыр. Ол
керек антигендiк детерминанттарға антидене түзiлiсiн
жоғарылату, жасушалық кооперация үрдiсiн күшейту немесе
тежеу, сәйкес антигенге төзiмдiлiктi шақыру. Осы қағидалар
цитотоксикалық және цитостатикалық әсерi жоқ жаңа
иммунды депрессанттар жасауға пайдасын тигiзiп отыр және
арнайы қасиетi бар вакцина жасауға да мүмкiндiк бередi.
Әдебиеттер тізімі:

“Жалпы иммунология” Ә.Ә. Шортанбаев,
С.В. Кожанова Алматы, 2008.
"Медициналық микробиология" Б.А.
Рамазанова Алматы, 2011
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Антигентаныстырушы жасушалар

Антигендер жалпы сипаттамасы Эритроциттер антигендері

Жедел типті және баяу типі

Бактериялар мен вирустардың антигендері

Стафилококктардың биохимиялық активтілігімен антигендік қасиеттері

Антигендер. Антиденелер. Организмнің иммунитеттің қорғаныс факторларының арнайы механизмі. Жасшамалық ерекшеліктері

Тимус лимфопоэздің орталық мүшесі

Иммунитет теориясы

Аллерген және антиген

Агглютинация реакциясы

Пәндер