Ашытқы өндірісі




Презентация қосу
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ ЗЕРТТЕУ
УНИВЕРСИТЕТІ

СӨЖТАҚЫРЫБЫ:
ДҮНИЕ ЖҮЗІНДЕ
ӨНДІРІЛГЕНБИОТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ӨНІМДЕРДІҢ
НЕГІЗГІ ТҮРЛЕРІ ЖӘНЕ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

ТЕКСЕРГЕН: ҚОЖАБЕРГЕНОВ.А.
ОРЫНДАҒАН:
АЛИМҒОЖАЕВА.С.
ТОП: ТПРП-20-09К
Жоспар:
Кіріспе
Негізгі бөлім
Ашытқы өндірісі
Спирт өндірісі
Сыра өндірісі
Шарап өндірісі
Наубайхана өндірісі
Жеміс - жидектерді консервілеу
Биологиялық белсенді заттар
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
КІРІСПЕ
Биотехнология- тірі организмдерді, биологиялық процестерді
практикада қолданады. Ол фундаменттік ғылымдардың
дамуына байланысты: микробиология,
биохимия ,молекулалық биотехнология генетикасы, сонымен
қатар математика,экономика. «Биотехнология» термині 20
ғасырдың 70- жылдарында пайда болды және оған бір ғана
анықтама жоқ.. Биотехнология –микроорганизмдер
(бактериялар, дрожжилар ,саңырауқұлақтар), өсімдік немесе
жануар культураларын, метаболизмін және биосинтетикалық
мүмкіншіліктерді қолдану.
Молекулалық биология, физиология, генетика, биохимия,
микробиология, экономика және т.б. фундаменттік
ғылымдардың жетістіктері. Тағам компоненттерінің
биологиялық жүйесінің сенімділігін қамтамасыз етудегі ролі
мен қасиеттері осы күрделі проблеманы шешудегі негізгі
стратегиялық тізбек.
ТАМАҚ ОРГАНИЗМНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ МЕН
АТҚАРАТЫН ҚЫЗМЕТІ ҮШІН ҚАЖЕТ.
ТАҒАМДЫҢ ҚҰНДЫЛЫҒЫ ОҒАН КІРЕТІН
КОМПОНЕНТТЕРГЕ БАЙЛАНЫСТЫ.
Тағамдық заттар: -ароматты қосылыстар және т.б.
-Белоктар Антиқоректік заттар:
-майлар -антиамин қышқылдары
-көмірсулар -антиминералды заттар
-витаминдер -антивитаминдер және т.б.
-минералды тұздар Антиқоректік заттар тағамдық
-су заттардың сіңірілуін төмендетуі
арқасында олардың биологиялық
Дәмдік заттар: құндылығын төмендетеді ( мысалы
-органикалық қышқылдар аскорбиназа аскорбин қышқылын
-эфирлер ыдыратады).
-кетондар Бөгде заттар (қоспалар):
-бояғыш заттар -пестицидтердің қалдық мөлшері
-дубильді заттар -радиоактивті заттар
-ауыр металдар тұздары
-нитрозоаминдер
-өсімдік тектес заттардың қоспасы
және т.б.етпейді, бірақ организмге
Вставка рисунка

АШЫТҚЫ ӨНДІРІСІ
Өндірісте іріктеліп алынған рассаларда нан өнімдерінің ашытқылары
қолданылады Sacch. Cerevisiae. Культураны таңдау кезінде, ашытқының нанды
ашытуна басты назар аударылады, яғни оның жақсы көтерілу күшіне және
ферментативті активтігіне ие болу керек. Төменгі ферментациялық шартта
меласса биомассалық ортада жақсы өсіп жоғарлайды.
Ашытқы клеткалары культуралдық сұйықтықта сепарилдеу және фильтрация
түрінде жеңіл бөліп және тығыз күйінде сақталады.
СПИРТ ӨНДІРІСІ
Спиртті крахмалды шикізад – дәннен, картоптан және қызылшақантты мелассадан
алады. Техникалық мақсатқа арналған спирттің аздаған мөлшерін ағаш
гидролизатынан, сульфитті сілтіден және т.б. алады. Дән шикізатынан бидай, рожь,
арпа, сұлы, жүгері және дәндердің басқа түрлерін де өңдейді.
Спиртті ашу – жақсы зерттелген биохимиялық процесс. Спиртті ашуды көбінесе
ашытқылар, аздап кейбір бактериялар (Sarcina) және зең саңырауқұлақтар (Mucor)
тудырады. Өндірісте ашытқыларды әдетте жоғарғы және төменгі деп бөледі. Жоғары
ашытқылар ашуды интенсивті түрде жүргізеді және қиын тұнады. Оларға спирт және
нан пісіретін Saccharomyces cerevisiae ашытқылары, сонымен қатар Saccharomyces
elipsoideus түріндегі вино ашытқылары жатады. Төмен ашытқыларға сыра қайнату
өндірісінде қолданылатын түрлері жатады. Өндірісте ашу процесін 2-3 тәулік
жүргізеді.
ӨНДІРІСІ
СЫРА
Солод сыра өндірудегі негізгі шикізат болып табылады. Ол сонымен қатар крахмалды қанттандыру
үшін спирт өндірісінде, наның көптеген сортын алуда нан пісіруде және т.б. қажет. Сыра қайнатуда
арпадан алынған солод қолданылады. Сыра – көмірқышқыл газымен қаныққан, жағымды құлмақ
ащы дәмі мен иісі бар алкоголі аз ішімдік. Сыра – құнарлы сусын, оның құрамында көмірсулар,
ақуыздар, витаминдер және органикалық қышқылдар бар; ақшыл сыраның энергетикалық
қабілеттілігі 1700—2200 кДж/кг, темный — 3400 кДж/кг.
Сыра өндіру келесі кезеңдерден тұрады: құлмақтанған сусло дайындау, ашу, ашыту, ақшылдату,
құю, пестерлеу, бөтелкелерді өңдеу және сыраны сақтау.
ШАРАП ӨНДІРІСІ
Шарап өндіру өнеркәсібі келесі өнімдерді өндіреді - жүзім шарабы, коньяк,
жемістердін шарабы және әр түрлі жидектердің шарабы. Осыған қоса
саланың кәсіпорындары жүзім шырынын, кептірілген жүзім және өңдеуден
қалған утилизациялық өнім - шарап бардасы.
Қазіргі уақыта жүзім дақылдарына әлемнің 10 млн гектар жер көлемі келеді
және осы көлемнің өнімінен жыл сайын 30 млрд. Литр шарап өндіріледі.
80%, ал оның тек 20%-зы ғана балауса қалпында және шырын түрінде
өндіріледі. Жүзім шарап өнімдердің шикізат көзі.
НАУБАЙХАНА ӨНДІРІСІ
Нан-негізгі қоректену өнімі, ол арқылы тамақтық және профилактикалық бағалықты рационы қажет бағытта
дұрыстауға болады.
Ұнның түрі мен сорты бойынша нан өнімдері қарабидай (өкебек, қауықынан арылған және иленген ұннан),
қарабидай-бидай (қарабидай мен бидай ұн қоспасы), бидай (жоғарғы, I, II сорттардан және өкебектен) болуы
мүмкін.
Рецептура бойынша нан өнімдері ұннан жасалады, оған тұз, қант, май, жұмыртқа, сүт қосу арқылы
дайындалады, пісіру тәсілі бойынша нан формасы бойынша бөлінеді бөлкелер, батондар, өрілген және т.б
өнімдер.
Балықты консервілеу технологиясы

Азықтық тағамдардың бұзылуы, ол жемістер мен көкөністерде көбінесе
микроорганиздердің негізгі әсерінен туындайды. Олар жемістер мен
көкөністерге тез сиңіп, көбейіп сондан соң тағам ретінде тұтынады. Кейде
жемістер мен көкөністер немесе олардан жасалған тағамдар кейде
микробтардың болмауынан бұзылуы мүмкін, яғни тағамның өзіне сай түрлі
биохимиялық процестердің болмауынан. Бұл процестер ферменттер
болуымен жүзеге асады.
Бұл жағдайлармен қатар, микробтар болмай, технологиялық өңдеу процесі
кезінде ферментер бүтіндей қалған болса да тағам өнім бұзылуыға
ұшырайды.
Осылайша, жемістер мен көкөністер немесе өнімдерді бұзылудың алдын алу
үшін, оларға түскен микроорганизмдерді жою немесе оның дамуын
тоқтатып, ал биохимиялық процестерді реттейтін ферменттерді
активтендірмеу керек.
Биологиялық белсенді заттар жекелей қолдануға не тағам өнімдерінің құрамына
адамның тағамдану рационын байыту мақсатында жеке биобелсенді заттармен және
олардың комплектерімен енгізу үшін қолданылады. ББЗ-ды өсімдік, жануар және
баактериалды шикізаттардан алады, сонымен қатар химиялық және биотехнологиялық
әдістермен де. Оларға сонымен қатар асқазан-ішек трактатының микрофлорасына
реттеуші әсер көрсететін ферменттік және бактериологиялық препараттар
(эубиотиктер) жатады. ББЗ экстракттар, тұнба, бальзам, изолят, ұнтақ, сұйық және
құрғақ концентраттар, сироп, таблетка, капсула және т.б. түрінде шығады.
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазіргі кезде биотехнология бұл биологиялық процестер мен
объектілерді пайдалануға негізделген экономикалық жағынан
тиімді, маңызды заттарды өндіру мен жоғарғы өнімді
микроорганизмдердің штаммдарын алу, өсімдіктердің сорттары
мен формаларын, жануарлардың асыл тұқымын шығарумен
айналысатын ғылым мен өндірістің жаңа бағыты.
Яғни, адамға қажетті өнімдерді биологиялық объектілердің

көмегімен өнімдерді өндіру. Бұл ретте микроорганизмдер мен
өсімдіктер және жануарлар жасушалары, жасуша органоидтері
немесе биологиялық белсенді молекулалар қолданылады.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
Ізтаев Ә.І. Астық өнімдерінің технологиясы. – Алматы.:
Алейрон, 2006.- 256 бет.
Усембаева Ж.К. Жалпы тамақ өңдірісінің технологиясы

пәнініе арналған лабораториялық оқу құралы. - Алматы.:
Алейрон, 2002. – 161 бет.
Егоров Г.А. Краткий курс мукомольного и крупяного

производства. - М.: Хлебпродинформ, 2000.-418с.
Джанкуразов Б.О., Изтаев А.И., Кулажанов К.С. Научные

основы хранения зерна, Алматы.: Алейрон, 2002. – 412 с.
Изтаев А.И., Сапарбаев А.Ж. Научные основы формирования

технологического и транспортного потока зерна. - Алматы.:
Алейрон, 2002. – 257 с.
НАЗАРЛАРЫҢЫ
ЗҒА
РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар
Бактериалды ашытқыларды қолдану технологиясы
Спирттік ашытуда микроорганизмдерді қолдану. Шарап жасау технологиясы
Спирт өндіргенде қолданылатын микроорганизмдер жайлы
Спиртті ашыту
Астықт дақылдарынан спирт алу
Спирт өндірісінде қолданылатын микроорганизмдер
Картоп крахмалы
Спирт өндіру технологиясы
Ашытқы клеткаларының мөлшері
Сұйық ашытқы дайындау технологиясы
Пәндер