МЕДИЦИНАЛЫҚ ЭТИКА ЖӘНЕ ДЕОНТОЛОГИЯ

Презентация қосу

МЕДИЦИНАЛЫҚ ЭТИКА
ЖӘНЕ ДЕОНТОЛОГИЯ

ОРЫНДАҒАН: ТӨЛЕГЕНОВА АРАЙЛЫМ

ЖУМАГАЛИЕВА АРАЙЛЫМ

ТОБЫ: 201-Б

ФАКУЛЬТЕТІ: ФАРМАЦИЯ

ҚАБЫЛДАҒАН: ЖАЛДЫБАЕВ КАЙРАТ
ЭТИКА
Этика – адамның іс-әрекеті сферасында өте жиі
қолданылатын түсінік. Сондықтан этиканы
философияның бір бөлігі ретінде бөліп алу қажет,
яғни, философиялық ғылымды- және этиканы оның
қосымша түсінігі ретінде.
Этика ғылым ретінде (грекше ēthiká от ếthos –
дәстүр, міне-құлық) моральді оқытады. Зерттеу
аймағы мағынасын білдіргендіктен бұл терминді
алғаш рет Аристотель қолданды.
Этика адам қоғамы дамуының әр түрлі этаптарында
моральді принцптердің, бағалылықтың түзілу
заңдылығын қарастырады.
Медициналық этика -
медицина қызметкерлерінің
адамгершілік қасиеттерінде
кѳрініс табуда.

Ол медицина қызметкерлерінің
ерекшеліктері мен қоғамда
алатын орнына байланысты
мінез-құлық нормаларын
реттейтін қағидалар
жиынтығын қамтып, дәрігердің
науқастармен және олардың
туыстарымен өзара қарым-
қатынасына, тән және жан
тазалығын қарастырады.
МЕДИЦИНАЛЫҚ ЭТИКА
• Медициналық этиканың құрамдас бѳлігі
деонтология болып табылады.
• Бұл жаңа ғылым саласы XIX ғасырдың
басында пайда болды (грекше dеоn -
тиісті; lоgоs - ғылым, ілім).
• Деонтология термині қолданысқа
енгеніне аса кѳп болтан жоқ: өткен
ғасырдың басында ағылшын философы
И.
• Бентам оны адамның кәсіби мінез-құлқы
туралы ғылымның атауы ретінде ауызға
алған.
Фармацевтік этика жалпы этиканың туындысы ретінде фармацевтік саладағы
еңбек етуші барлық маман иелерінің моральдық байлықтары туралы, олардың
қызмет ортасында өзін-өзі ұстау тәртібі туралы ғылым. Фармацияның даму
тарихының әрбір кезеңінде ауру адамдарды дәрімен емдеуші мамандар белгілі
этикалық нормаларды ұстанып келді. Ауруларға мейірімділікпен қарау, шыдамды,
сабырлы болу, олардың сырқатына жанашырлық көрсету, науқастың жазылуына
сенімін арттыру сияқты талаптар үнділердің халықтық эпосы «Аюр-Ведада» б.э.д.
V ғасырда жазылған. VII-VIII ғасырларда медицинаның эмблемасы болып жанып
тұрған балауыз шырақ саналған, оны эмблема ретінде голланд ғалымы Ван Тюльп
«басқаға қызмет ете отырып - өзім жанып кете беремін» деген оймен ұсынған
•Дәрігерлік міндет – дәрігер мен
науқас арасындағы, дәрігерлер
арасындағы, дәрігер және қоғам
арасындағы қатынасты
реттейтін бұрыннан
қалыптасқан талаптардан және
нормалардан тұратын комплекс.
•Дәрігер ешкімге де
медициналық көмек көрсетуден
бас таруға болмайды. Бұл
моральді міндет Гиппократтың
антында, Женева
декларациясында және басқа да
құжаттарда айтылған .
Қазіргі кезде медициналық этиканың
принцптері биомедициналық этика түсінігінде
тұрақталған. Ол медицина қызметкерлерінің
жеке тұлғасының әлеуметтік функциясын
қорғайды

Қазіргі таңда «биомедициналық этика» үш түрде немесе модельде беріледі:
1. Гиппократ модельі. Бұл модельдің негізгі принцпі – «зиян келтірме».
Дәрігер пациенттің әлеуметтік сенімін жеңеді. Медицина атас
Гиппократпен тұрақтанған дәрігерлік принцпі (460-377жж.), қазіргі таңда
белгілі «Антта» көрсетілген.
2. Парацельс модельлі (1493-1541 жж.) – «Қайырымдылық жасау», орта
ғасырларда пайда болған. Оның негізгі мағынасы емдеудің барлық
процессін құрайтын дәрігердің пациентпен контактісі болып табылады.
3. Деонтологилық модель немесе дәрігерлік этика, 1840 ж құрылған.
(авторы Петров). Негізгі принцпі «міндетті орындау».
4. Биоэтика – дәстүрлі медицинаның заманауи түрі, негізгі принцпі
«адамның құқығын және мәртебесін сыйлау».
Дәрігерлік деонтология
1. Медициналық көмекке жүгіну фактісі, азаматтың
денсаулығының жай-күйі, оның ауруының диагнозы
туралы ақпарат пен оны зерттеп-қарау немесе емдеу
кезінде алынған өзге де мәліметтер дәрігерлік құпияны
құрайды.
2. Осы баптың 3 және 4-тармақтарында белгіленген
жағдайлардан басқа, оқыту, кәсіптік, қызметтік және
өзге де міндеттерді орындау кезінде дәрігерлік құпия-
ны құрайтын мәліметтер белгілі болған адамдардың
оларды жария етуіне жол берілмейді.
3. Дәрігерлік құпияны құрайтын мәліметтерді пациент-
тің немесе оның заңды өкілінің келісімімен пациентті
зерттепқарау және емдеу мүддесіне орай, ғылыми-
зерттеулер жүргізу, осы мәліметтерді оқыту проце-сінде
және өзге де мақсаттарға пайдалану үшін басқа жеке
және (немесе) заңды тұлғаларға беруге жол беріледі.
Медициналық деонтология медицина қызмет-
керлері қызметінің моральді-этикалық негіздерін,
олардың рухани және жеке қасиеттеріне қойылатын
талаптарын, қоғам мен халық алдындағы жауап-
кершіліктерін, науқастармен, олардың туыстары-мен,
әріптестерімен өзара қарым-қатыстарын қамти-ды.
Бұған дәрігердің кәсіби тұрғыдан өсу, науқас-
тардың тілек талаптарын мейлінше қанағаттандыру
мақсатымен емдеу, аурудың алдын алу мекеме-
лерінің қызметін ұйымдастыру мәселелері жатады.
«Дәрігер шеберлігі» ұғымын техникалық тәсілдер
қауызына қамап қоюға болмайды. Бұл - дәрігердін
бойына біткен «клиникалық ойлау жүйесі» деп
аталатын, интеллектуальді жұмыс түрінде көрінетін
творчестволық үрдіс.

Ұқсас жұмыстар

Медициналық этика

Кәсіби этика және фармацевтикалық деонтология

Медицина қызметкерлерге қойылатын талаптар

Деонтология түсінігі

Дәрігерлік міндет және құпия

Мейіргер ісінің қыр-сыры

Дәрігерлік этика

Фармацевтикалық этика және деонтология

Медициналық деонтология

Дәрігерлік деонтология, семиология

Пәндер