Жасөспірімдер арасындағы суицидтің алдын алу

Жасөспірімдер арасындағы суицидтің
алдын алу
Статистические данные по суицидальным
проявлениям несовершеннолетних Павлодарской
области (2014, 2015,
10 мес.2016г.г.)
мед.отравление
порез вен -26

суицид 14 падение с
(село 10) высоты - 11
попытка 78
(село 13) повешение -18

отр.уксусом -4

7 лет - 1
9 лет-1
мальчики 26 10 лет-1
(суицид 10) 11 лет-1
девочки 66 12 лет - 3
(суицид 4) 13 лет - 4
14 лет - 4
15 лет - 15
16 лет - 23
17 лет 39
Причины суицида
35 34 семья-37%

30 общение-24%

22 не установлены -
17%
вн.переживания-10%
алк.,нарк.,опьянени
10 9 е-5%
школа - 4%
5 4
5 3
псих.расстройство-
0 3%
«Суицид» латын тілінен алынған «өзін-өзі
өлтіру, өзіне қол салу» деген мағынаны білдіреді.
Тағы бір синонимдік мағынасы - қасақана өз
өмірін қию. Қазіргі таңда өзіне-өзі қол салу мінез-
құлқы біржақты патологиялық тұрғыдан
қарастырылмайды. Бұл әрекет көп жағдайда есі
дұрыс адамның мінез-құлқыда болады. Сонымен
бірге, өзіне-өзі қол салуға қатысты әрекет.
Суицид-бұл қашып кетумен теңелетін жай,
проблеманы шешуден қашу, біздің өміріміздің
әралуандығын құрайтын жаза және абыройсыздық,
қорлану және үмітсіздіқ, түңілуден, қазадан, көңілі
қалғандықтан, өзіне өзі құрметі жоғалғандықтан
қашуды білдіреді.
Адамның өзін-өзі өлтіру құбылысын
суицид дейді. Кейбір психолог
ғылымдарының жорамалдауынша,
жастарды суицидке итермелейтін
факторлардың бірі - бұқаралық
сипатталған әділетсіздік. Жеке адамның
әділетсіздігі - қоғамдағы әділетсіздіктің
құрамдас бөлігі. Қоғамдық демократиялық
пен жариялықтың болмауы оның кейбір
мүшесін еріксіз әділетсіз жолдарға түсуге
итермелейді.
“Өзіне-өзі қол
жұмсау- жәрдем
тілеу, бірақ оны
ешкім естімеген...”
«…Самоубийство - мольба
о помощи, которую никто
не услышал…»

Р.
Әлемде статистика
бойынша 500 миллион
адам өздеріне-өздері қол
жұмсайды.

2800 балалар мен
жасөспірімдер 12 жастан
19 жасқа дейін өз
өмірлерін қияды.
Жеткіншектік / жасөспірімдік кезең
Бұл кезеңді әр бала әртүрлі бастан кешіреді:
Мысалы: кейбіреулер 12 -15 жас аралығында
бұл кезеңді тәмамдаса, енді біреулерде 11 жастан 20
жасқа дейін созылуы мүмкін.
11 жасқа дейінгі балалар өздеріне -өздері қол
жұмсамайды.
Аутоагрессиялық жағдайлар «өлім инстинкті»
өзінің «Меніне» бағытталған, балалар 11
жастан 18 жасқа жеткенде өздеріне қол
жұмсауы мүмкін.
Себебі, бұл кезең балалардың
Темекіге әуестік
Арақ-шараппен таныстық
Нашақорлық
Қылмысқа бару
Ұрлық
Әлеуметтік желілерде жиі отыру
Қобалжу, қорқу
Депрессия
Өзіне қол жұмсау
секілді нәрселермен әуестенуі үшін ең
қолайлы кезең болып табылады.
1. ҚАРСЫЛЫҚ
Қарсылықтың мағынасы
кешіре алмаудан, өзін
ренжіткен адамды
жазалау үшін, оған өз
өмірін қию арқылы зиян
келтіру.
2. ШАҚЫРУ
Өзіне көңіл аударуын,
аяушылық сезім білдіруін
қажет ету:
«Қараңдаршы, мен өзімді
жаман сезініп тұрмын».
3. ҚАШУ
Басына қауіп-қатер төнгенде
жазалаудан қорқып, немесе
қатты күйзелгенде
/созылмалы ауруға
шалдыққан жағдайда/
4. ӨЗІН-ӨЗІ ЖАЗАЛАУ
-бұл қарсылық ішкі жан
дүниесімен байланысты,,
ұялу сезімдері және өзін
кешірместей кінәлі санау.
5. БАС ТАРТУ
Толық тізе бүгу, суицидтік себептерге
мойынсұну. Өзіне қол жұмсау ұзақ
уақыт жоспарланады, шешім
қабылданады.
Жеке тұлғаның
патологиялық психогендік
қалыптасуы
Пайда болады:
1. Тәрбиенің дұрыс берілмеуі және
келеңсіз жағдайлардың өршуі;
2. Өмірде кездесетін қиыншылықтарды
уайымдап, қамығу;
3. невроздың,депрессияның
ұзаққа созылуы;
1. Созылмалы аурулар /дефектов
2. органов чувств и тела/.
Ой - түрткі
Жасөспірімдер арасындағы өзіне-өзі қол
жұмсаудың жиі кездесетін басты себебі-
отбасындағы ата-аналармен тіл табыса
алмаушылық.
Әлеуметтік желілердегі ақпараттар
Екінші орында - жақын адамын жоғалту
қорқынышы /жауапсыз махаббат/. мектептегі
мұғалімдермен, оқушылармен конфликтілер
Үшінші орында- қарым-қатынастағы
әділетсіздік, жазықсыз жазалау.
15% суицидтке барғандар қайтадан өздеріне
қол жұмсаған.
– “Я решил покончить с собой”.
– “Надоело”. Сколько можно! Сыт по горло!”
– “Лучше умереть!”
– “Пожил – и хватит!”
– “Ненавижу свою жизнь”.
– “Ненавижу всех и всё!”
– “Единственный выход – умереть!”
– “Больше не могу!”
– “Больше ты меня не увидишь!”
– “Если мы больше не увидимся, спасибо за
все”.
– “Выхожу из игры. Надоело!”
Белсенді қарсылық – агрессия, тыңдамау, дөрекілік,
лақтыру, қирату т.б. іс-әрекеттері.

Пассивті қарсылық-тамақтан бас тарту, үйден кету,
сөйлесуден қашқақтау, энурез, тұйықталу,
эмоционалдық реакциялардың бұзылуы, суицидке
әрекет жасау.
1. ДИАГНОСТИКА
2.ЖАСӨСПІРІМДЕРМЕН ЖҰМЫС
3.АТА-АНАЛАРМЕН ЖҰМЫС
4. МҰҒАЛІМДЕРМЕН ЖҰМЫС
ДИАГНОСТИКА:

Мінезіндегі ерекшеліктер.
Эмоционалды-психологиялық жағдайы.
Суицидке бейімділігі.
Мұғалімдермен және құрбыларымен өзара
қарым-қатынасы.
Отбасы мүшелерімен өзара қарым-қатынасы
Оқу-тәрбие үрдісіне бейімделу ерекшеліктері.
Баланы өзіне-өзі қол жұмсаудан сақтап қалу үшін,
оған өмірді бағалай білуін үйрету керек!

Өмірді бағалай білу үшін:
Бізге түсінісушілікпен қарап, көңіл жиі бөлгендерін
қалаймыз;
Бізді жақсы көрулерін қалаймыз.

Біз тек әрбір адамның
бойындағы жақсылығына
ғана назар аударып,
оларды қандай болса, сол
қалпында қабылдауымыз
керек.
Естеріңізде болсын!
•Әлеуметтік желілерге көңіл аударыңыз.
• Ата-ананың, мұғалімнің қолдауынсыз жасөспірім өзіне
қиын деген проблемаларды шеше алмайды.
• Жылы сөз араңызды жақындатады.
Баламен сөйлескенде, пікір таластырғанда
қорқытып, үрейін ұшырмаңыз. Ол баланың тұйық
болуына әкеліп тірейді. Сөйлесу барысында оған кезек
беріп, ойын білдіруге мүмкіндік жасаңыз.
•Мәселелерді шешуге көмектесіңіз. Баланың
басында бір проблема болса оны шешудің дұрыс
жолын таңдауға септігіңізді тигізіңіз.
Жастықтың қызуымен қате шешім
қабылдауына тосқауыл жасау тек сіздердің
қолыңыздан ғана келеді.
Құшақтау. Егер сіз балаңыздың жабырқағанын байқасаңыз, ең алдымен сіз балаға
керегінше оны бауырыңызға тартып, құшақтаңыз. Жеткілікті болғанда ол өзі
құшағыңыздан шығады. Сіз тек қана оны құшақтаңыз. Егер жасөспірім бала болса
ол сізге құшақтатпайтын да шығар, олай болған жағдайда оның қолынан ұстап,
жанында отырыңыз. Белгілі отбасы терапевті Вирджиния Сатир баланы күніне
бірнеше рет құшақтауға ұсыныс жасаған. Ол төрт рет құшақтаған әркімнің өмірде
амандығы үшін қажет, ал өзін жақсы сезіну үшін күніне құшаққа алу сегізден кем
болмау керек. Ал баланың ақыл-ойы /интеллектісі/ дамуы үшін күніне 12 рет! Бір
айта кететін жайт бұл тек қана балаға ғана емес, үлкендерге де қажет. Баланың қолын
ұстағанда өзі қолын алмағанша ұстау қажет. Бала білуі керек, қандай жағдай болса да
ата-анасының, мұғалімнің оны түсініп, қабылдайтынын. Мұндай белгілер баланың
өсіп келе жатқан ағзасына қорек сияқты қажет. Олар оны эмоцияналдық түрде
қоректендіріп, баланың психологиялық дамуына көмектеседі. Егер бала осындай
белгілерді алмаса, онда эмоциялық проблемелар пайда болып, тәртібінде
ауытқушылықтар не болмаса /нервно-психические/ жүйке жүйесі-психикалық
ауруларына әкеліп соқтырады.
Адам баласының қасиетті міндеті –
дүниеге ұрпақ әкеліп, артына із қалдыру.
Бала тәрбиесі - қиын да күрделі үрдіс.
Баласының жақсы болғанын армандамайтын
ата-ана жоқ. Тіпті баласының болашағы үшін
отқа да, суға да түсіп, жарғақ құлақтары
жастыққа тимей жүрген ата-анаға “Сіз
балаңыздың бір жарым жыл тәрбиесін
өткізіп алдыңыз, баланы іште жатқаннан
бастап тәрбиелеу керек”, деп даналарымыз
айтқан екен.
Обратиться к
значимым людям
(родители,
братья, сёстра,
друзья и т.д.);
К психологу места
учёбы/работы;
К психологу
других
учреждений;
Телефоны
доверия.
1.Заключительная часть Анкета "Взаимоотношения с ребёнком"
Давайте ответим с вами на некоторые вопросы, которые помогут увидеть и отразить картину
взаимоотношений с вашим ребёнком.
1.Рождение вашего ребёнка было желанным?
2.Вы каждый день его целуете, говорите ласковые слова или шутите с ним?
3.Вы с ним каждый вечер разговариваете по душам и обсуждаете прожитый им день?
4.Раз в неделю проводите с ним досуг (кино, концерт, театр, посещение родственников, поход на
лыжах и т.д.)?
5.Вы обсуждаете с ним создавшиеся семейные проблемы, ситуации, планы?
6.Вы обсуждаете с ним его имидж, моду, манеру одеваться?
7.Вы знаете его друзей (чем они занимаются, где живут)?
8.Вы в курсе о его время провождении, хобби, занятиях?
9.Вы в курсе его влюблённости, симпатиях?
10.Вы знаете о его недругах, недоброжелателях, врагах?
11.Вы знаете, какой его любимый предмет в школе?
12.Вы знаете кто у него любимый учитель в школе?
13.Вы знаете, какой у него самый нелюбимый учитель в школе?
14.Вы первым идёте на примирение, разговор?
15.Вы не оскорбляете и не унижаете своего ребёнка?

Если на все вопросы вы ответили "ДА", значит, вы находитесь на верном родительском пути,
держите ситуацию под контролем и сможете в трудную минуту прийти на помощь своему
ребёнку. А если у вас большинство "НЕТ", то необходимо немедленно измениться, повернуться
лицом к своему ребёнку, услышать его, пока не случилась беда!
«Павлодарский психоневрологический
диспансер» находится по адресу:
Павлодар, ул. Усолка, 42. Телефон/факс
приемной: 607932, e-mail
maxadin@rambler.ru,
ppndpvl@gmail.com
Телефон: 75-11-61, 75-84-85 —
Экибастуз, ул. Пшембаева, 30А Факс:
75-11-69 E-Mail: psih.ekib@mail.ru

Ұқсас жұмыстар

Суицидтің негізгі түрлері

Суицид туралы түсінік

Суицидтік мінез құлықтың психалогиялық ерекшелігі

СУИЦИД ТУРАЛЫ

ЖАЛҒЫЗДЫҚ - СУИЦИДКЕ ИТЕРМЕЛЕЙТІН БІРДЕН БІР СЕБЕП

Суицидтің қауіп - ұсыну және ақпараттық жағдаяттарды қатер факторлары келісімін алу талдау

Суицид статистикасы

Суицидтік мінез - құлық түрлері

Мектеп консилиумы

Жасөспірімдердегі суицидтік мінез құлықтың белгілері, себептері және оған әсер етуші факторлар

Пәндер