Өңеш жарасы




Презентация қосу
Қ.А.Ясауи атындағы
Халықаралық қазақ-түрік
университеті

БӨЖ
Тақырып:
Рефлекстік гастро-эзофагальді
аурудың визуалды
диагностикасы

Орындаған:Ташалиева Зилола
Тобы: ЖМ-010
Қабылдаған:Убайдаева Амина
Жоспар
• Кіріспе
• Негізгі бөлім
1) Гастроэзофагеальды рефлюкс.
• Этиологиясы, клиникалық көріністері
• Жіктелуі
3) Клиникалық көрінісі.
4) Визуалды диагностикасы. Түрлері.
5) Ауру асқынулары.
• Қорытынды
• Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Гастроэзофагальді рефлюкс ауруы
(ГЭРА)
• ГЭРА – өңешке асқазан сөлінің кері
лақтырылуынан болатын
созылмалы ауру.
• Қалыпты жағдайда өңештің
төменгі бөлігінде РН – 6,0 тең. ГЭР
ауруында РН төмендейді 4,0-ке
дейін, немесе 7,0-ке дейін
жоғарылайды.

• ГЭРА – өңештің және өңештен тыс
белгілі бір клиникалық
көріністерімен және асқазандағы
немесе асқазан-ішек жолындағы
заттардың ретроградты түрде
өңешке тасып өту салдарынан
өңештің шырышты қабықшасының
құрылымдық өзгерістерімен
сипатталатын созылмалы
қайталамалы ауру.
Асқазан-өңештік рефлюкс –
асқазан затының өңешке түсуі.
Асқазан ішіндегі заттың
өңешке кері кетуіне жол
бермейтін – асқазан-өңештік
сфинктер. Сау адамда бұл
сфинктер тамақты жұтқаннан
1,5-2,5 секундтан кейін ашыла
бастайды. 5-12 секунд ашылып
тұрып, қайтадан жабылады.
Сонымен, кардиальдік
сфинктер жұтқанда ғана
ашылып, басқа уақытта жабық
күйінде болады.
Этиологиясы
• ГЭРА- көпфакторлы ауру. Ауруға
бейімдейтін факторларға: семіру, тамақ
ішкен кездегі ыңғайсыз қалып, хиатус
жарығы, кейбір дәрілерді тиімсіз
қабылдау( Са антагонистері,
антихолинергиялық дәрілер, бета-
блокаторлар т.б)
• ГЭРА-ның негізгі себебі – асқорыту
жолының жоғарғы бөлігінің моторлық
қабілетінің бұзылысы, осыдан төменгі өңеш
қысқышы маңында қысым төмендеп,
асқазанда жоғарылайды.
1. ТӨҚ қабілетінің
бұзылысы;
2. Өңеш клиренсінің
төмендеуі;
3. Рефлюканттың
жарақаттау қабілеті;
4. Өңеш шырышының
қорғау қабілетінің
төмендеуі;
5. Асқазанның босауының
кешеуілдеуі;
6. Іш қуысы қысымының
жоғарылауы т.б.
Савари және Миллер бойынша ГЭРА
эндоскопиялық жіктелуі

• 0 дәреже Эзофагитсіз ГЭРА (эндоскопиялы келеңсіз)
• І дәреже Бөлек эрозия және/немесе өңештің тұтаспаған
дистальды бөлігінің эритемасы.
• ІІ дәреже Тұтасқан, бірақ шырышты бетін толық қамтымаған,
эрозиялық зақымданулар
• ІІІ дәреже Өңештің төменгі үштен бір бөлігінде жаралар,
тұтасып кеткен және шырышты бетін толық қамтып жатады.
• ІVдәреже Өңештің созылмалы жарасы, стеноз, Беррет өңеші
(өңештің шырышты қабығының цилиндрлі метаплазмасы)
Өңештің төменгі сфинктерінің
бұзылысы:
кофе, шай, кока-коланы көп ішу

жалбыз шөбінен жасалған сұйықтықтарды ішу.

папаверин, но-шпа, кальций антагонистері, баралгин,
теофиллин, анальгетиктер.

темекі шегу (никотин)

қант диабетіндегі вагустық нейропатия.

алкоголь

жүктілік
Өңештің төменгі тесігінің бірден
босаңсуына әкелетін себептер:

өңеш перистальтикасының бұзылуы;

жүйелі склеродермия;

диафрагма ойығы;

тамақты асығып, көптен жеу

метеоризм;

жара ауруы (асқазан, 12-елі ішек)

дуоденостоз
Деңгейлері
І
• Онша айқын емес ошақты немесе жайылмалы эритемамен, томенгі өңеш
сфинктері деңгейіндегі кілегей қабықтың болбырлығымен және өнештің
төменгі болігінің кілегей қабығының күңгірттігімен сипатталады.
• ІІ
• Көбіне түзу түріндегі бір немесе бірнеше эрозиялар болады олар
өңештің дистальді сегментінің кілегей қабығының 10% аз бетін қамтиды
• ІІІ
• Үсті экссудатпен немесе некроз массасымен жабылған құйылмалы
эрозиялар пайда болады,олар айналмалы тарамайды.Зақымданған
кілегей қабық өңештің дистальді бөлігінің 50% аз мөлшерін қамтиды.
• IV
• Асқазан-өңеш қосылған жерінен жоғарғы бес сантиметрлік зонаның бәрі
оралған құйылмалы эрозиялармен немесе экссудатты-некрозды
өзгерістермен зақымданады, процес өңештің төменгі бөлігіне тарайды.
• V
• өңештің әр жерінде терең жаралар мен эрозиялар, стриктуралар мен
фиброздық өзгерістер анықталады, өңештің қысқарғаны көрінеді.
Клиникалық көрінісі
Клиникалық көрінісі 2 түрге бөлінеді:
• Эзофагиальді
• Эзофагиальді емес симптомдар

Кекіру
Қыжылдау Өкпелік синдром
Дисфагия Оториноларингофари
Ауыз қуысындағы сілекей
мөлшерінің артуы нгиальді синдром
Одинофагия Стоматологиялық
Көкірек тұсының
ауырсынуы синдром
Эпигастрий аймағындағы Анемиялық синдром
ауырсыну
Құсу Кардиялық синдром
Ықылық
Клиникалық көріністері
(өңештік)
• Ауру сезімі. Төстің төменгі бөлігінде тамақ
ішкен соң бірден «қыру, күйік» сезімінің
болуы. Ауру сезімі өте күшті болса, бала
тамақ ішуден бас тартады.
• Қыжылдауы- пептикалық эзофаниттің және
асқазан өңештік рефлюкстің басты белгісі.
• Кекіру – асқазан ішіндегі заттың өңештен
өтіп ауызға түсуі.
• Дисфагия- жұтқан тамақтың өңештен өтуінің
қиындауы.
• Одинофагия – өңештің тағам өткен кезде
ауруы.
• Ықылық-қабырға аралық бұлшықет пен
диафрагманың ретсіз жиырылуы
• Алқымның түйілу сезімі- өңештің жоғарғы
бөлігінде қысымның биіктеуінен болатын
шағым
• ГЭРА-мен ауыратын балалардың 40-80%-да
бронх демікпесінің симптомдары білінеді.
ГЭРБ С ЭЗОФАГИТОМ

Рефлюкс-эзофагит («языки
пламени») Язвенный эзофагит
(линейные язвы
на 13 часов)
Балалардағы ГЭРА-ның эндоскопиялық белгілерін
жіктеу.
• 1 дәреже. Шамалы байқалатын ошақты эритема және/немесе өңештің
абдоминальды бөлігінің шырышты қабықшасының көлкілдеп тұруы, төс
айналасындағы шамалы байқалатын қозғалыстық бұзылулар (2-сызығының
көтерілуі 1 см-ге дейін), қысқа уақытқа қоздырылған субстальды пролабирлену
биіктігі 1-2см, төс тонусының төмендеуі.
• 2 дәреже. Сол сияқты + өңештің абдоминальды бөлігін толық алып жататын
гиперемиясы, ошақты фибринозды өңезі бар және беткі жағында жекелеген, көп
жағдайда өңештің шырышты қабықша қатпарларының ұшында орналасқан
эрозияның сызықты түрі болуы мүмкін. Қозғалыс бұзылулары: айқын
эндоскопиялық белгілер, 3 см жоғарғы жағында тотальды немесе субтотальды
қоздырылған пролабирлену және оның аз бөлігі өңешке бекінуі мұмкін.
• 3 дәреже. Сол сияқты + қабыну өңештің кеуде бөлігіне тарауы. Көптеген (кейде
бірігіп кеткен эрозия), айналмалы емес орналасқан. Шырышты қабықшаға тиген
жердің жаранғыш болуы мүмкін. Қозғалыс бұзылулары: сол сияқты + көкет
аяқшаларының жоғарғы бөлігінде кездейсоқты немесе қоздырылған
пролабирленудің айқын болуы және шамалы бекінуі мүмкін.
• 4 дәреже. Өңеш жарасы. Баррет синдром. Өңеш стенозы.
2002 жылы Лос-Анджелесте гастроэнтерологтардың Дүниежүзілік конгрессінде
алғаш рет ГЭРА-ның клиникалық жіктелуі ұсынылған болатын, соған сәйкес келесі
түрлерін анықтауға болады: бейэрозиялы рефлюксті ауру (БЭРА), эрозиялы
эзофагит (немесе эрозиялы ГЭРА) немесе рефлюксті аурудың асқынған түрі болып
саналатын және асқазан немесе ішектің көпқабатты жалпақ эпителиінің цилиндрлі
эпителиймен метаплазмиялануы ретінде сипатталатын Баррет өңеші.
Дифференциалды диагноз

• Ажырату диагнозын өкпе
ахалазиясымен жүргізеді.
Оның:
1. Клиникасы бірдей
2. Ағымы үдемелі
3. Рентгенде қысылу ошағы
диафрагмадан төмен
орналасады
4. Асқазанда ауа болмайды
5. Тұрақты қысылу ошағы
және супрастеноздық өңеш
стенозы анықталады.
• Эпигастрияда кіндік айналасында және
пилородуоденальды аймақта ауыру
белгілерінің оқшаулануы; айқын
• Созылмалы гастродуоденит диспептикалық көсеткіштер (құсқысы келу,
кекіру, қыжыл, сирек- құсу); ерте және
кешкі ауырулардың үйлесуі.

• Аш қарында пайда болатын ауырсыну,
"әсіресе" кешкі, тамақтанудан кейін 2-
3сағаттан соң. Ауыру кенеттен, қатты
болады, колмен ұстағанда ауыруы бірден
• Жара ауруы байқалады, құрсақ бұлшықеттерінің, тері
гиперестезия айналасының қатайуы
анықталады, Мендель симптомы расталады

• Төстің астында немесе төстің жебетәрізді
өсіндісінің эпигастральды жоғарғы жағында
қысылу немесе тамақ жеу, тез жүр, жүгіру,
терең тыныс алу кезінде байқалатын
күйдіру сияқты ауыру белгісі
• Катаральды эзофагит
Диагнозы
• Анамнезінде асқорыту жолының жоғарғы бөлігінің дерті: созылмалы
гастрит, гастродуоденит, асқазан мен 12-елі ішектің ойық жара ауруы;
• рН-метрия тексерісінде өңеш құрамының қышқылдануы 4,0 немесе
одан төмен;
• Бернштейн тесті оң(+);
• Өңеш құрамының рН-на тәулік бойы мониторинг жүргізгенде: тәулік
бойында рефлюкс эпизодтарының жалпы саны 50-ден аса немесе
өңеш ортасының рН шамасының 4,0-тен кем болмауы 1сағ аса;
• Аспаптық зерттеулер:
ФЭГДС: өңеште: ошақты эритема және (немесе) өңештің
абдоминальды бөлігінің шырышты қабықшасының іркілдек болуы,
эрозияның болуы, қозғалыс бұзылулары - кардиальды қыспақтың
жеткіліксіздігі, асқазандағының өңешке қайта өтуі өңештің
шырыштысының биопсиясы көрсетімдер бойынша, өңеш рентгені
(көрсетімдер бойынша).
• Эзофагоскопияда- өңеш шырышының қабыну белгілері, кардиалды
қысқыш жетіспеушілігі, асқазан құрамының өңешке лақтырылысы.
Визуалды диагностикасы
• Эзофагогастродуоденоскопия
• Эзофагомонометрия
• Стандартты қышқылды рефлекс –
тест
• Манометрия
• Рентгенологиялық тексеру
• Метилен көгін қолданып асқазанда
зондпен тексеру
Өңеш құрамының рН-на тәулік
бойғы мониторинг
Диагностика ГЭРБ
Диагноз «Гастроэзофагеальная рефлюксная болезнь» может быть
установлен на основании характерных жалоб, истории
заболевания, а также результатов инструментального
обследования: эзофагогастродуоденоскопии (ЭГДС),
внутрипищеводной рН-метрии и рН-импедансометрии.

Гастроскопия с седацией (во сне) и pH-метрия ЖКТ
Гастроскопия (фиброэзофагогастроскопия) – это метод
обследования пищевода, желудка и двенадцатиперстной
кишки с помощью гибкого эндоскопа.

ЭГДС является основным методом инструментальной
диагностики ГЭРБ и ее осложнений. Кроме того, возможно
выявление анатомических особенностей и факторов,
предрасполагающих к забросу содержимого из желудка в
пищевод: недостаточность кардии желудка, грыжа пищеводного
отверстия диафрагмы.
Врожденное сужение пищевода Опухоль пищевода(лейомиома)
Дивертикул пищевода Ахалазия кардии
Эзофагит
• 3-ші және 4-
ші дәрежелі
ГЭРА кезіндегі
өңеш
қабырғасында
ғы өзгерістер
Метилен көгімен
жасалатын сынама
Рентгендік бақылауды жүргізе
отырып дуоденальдік зонд
арқылы жатқан күйіндегі
наукастың асқазанына бояудың
ерітіңдісін жібереді, содан соң
зоңдты сумен шаяды да, зондты
бері тартып, үшын кардийден
бірнеше сантиметр жоғары
қалдырады. Содан кейін
шприцпен өңеш ішіндегі затты
ақырындап сорады. Егерде
шприцте метилен көгі пайда
болса, онда асказан-өңештік
рефлюкстің болғаны.
Өңештің және асқазанның
рентгеноскопиясы

Рентгеноскопия
диафрагманың
өңештік
саңылауының
жарығының - кардия
жетіспеушілігінің
себептерінің бірі
диагностикасында
маңызды құрал.
ЭФГДС
(эзофагофиброгастродуаденоскопия)
Фиброгастродуоденоск
опия (ФГДС) –
өңештегі зақымдануды
анықтау үшін
қолданылады. Бұл кезде
ұшында камера бар
икемді түтік өңеш
арқылы асқазанға және
аш ішеккке өтеді.
Өңешішілік мониторлық
рН-метрия
24 сағат жүргізілген рН-метрия асқазан-өңештік рефлюкстің
деңгейін нақты анықтайды. Асқазан-өңештік рефлюксті
анықтауда бұл ең сезімтал әдіс. Оны асказан-өңештік
рефлюкстің атипті түрлерін анықтауға, мысалы үнемі жөтелудің,
төс артының ауырсынуының себебін табуға немесе науқасты
антирефлюкстік операцияға дайындау үшін қолданады.
Эзофагоманометрия
Эзофагоманометрия
(өңештегі қысымды
өлшеу) сфинктердің
жиырылу қабілетін
бағалауға мүмкіндік
береді. Өңештің
саңылауына ұшында
датчигі бар катетер
енгізіледі, ол өңештегі
қысымды өлшейді.
ГЭРА кезінде өңештегі
қысымның деңгейі
қалыпты жағдайдан
төмен болады.
Эзофагогастродуоденоскопия
https://
www.youtube.com/watch?v=RvbIwkhl
XKk

Rafah endoscopy coin removal 322
https://
www.youtube.com/shorts/ZoRE3JB-6fg
Асқынулары
• Барретт өңеші (өңештің сілемей қабатының
өзгеруі, бұл қатерлі ісіктің қаупін арттырады)
• Өңештің ойық жарасы (өңештің ішкі жағындағы
жара, асқазан сөлінің әсерінен пайда болады)
• Стриктура (өңештің тарылуы, тыртықтың
салдарынан)
• Бронхотүйілу (тыныс алу жолдарының
тітіркенуі және түйілуі, асқазан сөлінің
бронхыға түсуінен)
• Созылмалы жөтел немесе қарлығу
• Астма
• Тістегі мәселелер
Қорытынды
• Гастроэзофагеальды рефлюкс
негізінен екінші реттік аурулар
тобына жатады. Және жүрек қан-
тамыр ауруларына қарағанда әсері
әлсіз болып келеді. Бірақ оның
асқынулары қайтымсыз әсерлер
көрсетуі, тіпті өңеш обырына
дейін алып келеді. Содықтан оны
диагностикалау, емдеп-жазу
басты міндеттердің бірі.
Пайдаланылған әдебиеттер
• www.wikipedia.kz
• www.kazmedic.kz
• www.zdrav.kz
• «Сәулелік диагностика»- Хамзин
• https://www.youtube.com

Ұқсас жұмыстар
Өңеш атрезиясы
Жара ауруының клиникалық көрінісі
Асқорыту мүшелері
Медициналық интроскопияның әдістері
Асқорыту жүйесінің қызметі
Өңештің зақымдануы және аурулары
Асқазан рагы
Ауырсыну синдромы
Асқазан - ішек жолдарынан қан кетулер кезіндегі мейірбикенің әрекет ету алгоритмі
Асқорыту патофизиологиясы
Пәндер