Этикалық принциптері

Топпен әлеуметтік жұмыстың теоретикалық және этикалық негіздері

Орындаған: Молжанова Альбина

Әлеуметтік жұмыс-адамдарға көмек көрсетуді жүзеге асыратын, өмірде кездесетін қиыншылықтарда оларға қолдау жасайтын әлеуметтік қызметтің түрі.

Негізгі жұмысы: әлсіз топтарды қорғау мен оларды қолдау.

Топпен әлеуметтік жұмыстың теоретикалық негіздері

Тәуелсіздік алғаннан кейін елімізде 1990ж. әлеуметтік салада жоғары оқу орындарында әлеуметтік жұмыс мамандығы бойынша бөлімдер ашыла бастады. Қазақ мемлекеттік университеті, жаңа атауы бойынша Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетінде әлеуметтік жұмыс бөлімі ашылды. Осы уақыттан бері жоғары білікті әлеуметтік қызметкерлер дайындала бастады. 1990ж. әлеуметтік қызметкерлердің дайындықтары күшейе түседі. Республиканың басқа да жоғарғы оқу орындарында әлеуметтік жұмыс бөлімі ашыла бастады. Қазіргі таңда еліміздің жеті жоғарғы оқу орындарында әлеуметтану кафедрасы құрылған. Әль-Фараби атындағы Қазақ мемлекеттік университетінде және Л. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде әлеуметтік қызметкерді жоғары деңгейде дайындау жүзеге асырылуда. Бұл жоғары оқу орнында педагоктар, әлеуметтік жұмыс саласын зерттейтін ғалымдар, әлеуметтік жұмыс ғылымы саласындағы ғалымдар жұмыс жасайды. «Әлеуметтік жұмыс» - бұл тарихымыздағы жаңа атау, жаңа прогресс болып саналады.

Әлеуметтік жұмыстың Қазақстанда қалыптасуы

Әлеуметтік жұмыстың негізгі модельдері

ЕУРОПАЛЫҚ

АМЕРИКАЛЫҚ

АҚШ-тағы әлеуметтік жұмыстың тарихы салыстырмалы түрде қысқа мерзімді қамтиды.

Халықты әлеуметтік қорғауда мемлекеттің рөлі жоғары.

Мемлекеттік құрылымының рөлін біршама азайту.

Жеке қайырымдылық қоры жақсы дамыған.

Әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінің даму тарихы өте ұзақ мерзімді қамтиды.

Мемлекеттің рөлі біршама жоғары.

Қоғамдық әлеуметтік көмек негізінде қалыптасты.

1. Жалпы принциптер-әлеуметтік жұмыс старатегиясын көрсететін танымдық және практикалық бағыттары

белсенділік принципі

«тұлға - айнала»принципі

«тұлға-қоршаған орта» принципі

«мен және басқалар» принципі

2. Тұжырымдық принциптері

3. Этикалық принциптері

Әлеуметтік жұмыс теориясының негізгі принциптері

4. Орерациялық принциптері

Әлуметтік қорғау

Әлеуметтік қолдау

Әлеуметтік басқару

Әлеуметтік жұмыс

Әлеуметтік сақтандыру

Әлеуметтік көмек

Әлеуметтік реабилитация

Әлеуметтік саясат

Әлеуметтік жұмыстың негізгі түсініктері

Әлеуметтік жұмыс теориясы

Экономика

Политология

Этика

Құқық

Денсаулық сақтау

Топпен әлеуметтік жұмыстың этикалық негіздері

Қоғамда, әлеуметтік ортада адамдар бір-бірімен қарым-қатынас жасай отырып, әр ортада белгілі бір этикетті сақтайды. Этикет дегеніміз - тәртіп сақтау ережелері. Ол - қоғамда белгілі бір нормаларға сай өмір сүретін қағидалардың жалпы жиынтығы. Ал бұл нормалар адамдардың мораль және адамгершілік қасиеттерінің жиынтығы болып табылады. Мораль және адамгершілік туралы ілім этика болып табылады. Сондықтан, этикет этика ілімінің негізінде қалыптасқан, яғни, адамгершілік құндылықтарды сақтай отырып, адамдардың бір-біріне нұқсан келтірмейтін қоғамда тәртіп сақтау ережелері қалыптасты.

Этика

Қоғамда этикалық талаптар, норма, тәртіптер сақталмайтын болса, адамдардың арасындағы қатынас бейтараптыққа айналып кетуі мүмкін. Сондықтан, әр қоғамда адамдардың тәртібін адами тұрғыдан бақылайтын, теріс қылықтарды азайтатын белгілі бір нормалар жиынтығы құрылған. Мысалы, үлкендерге құрмет көрсету, қоғамдық орындарда тәртіп сақтау және т. б.

Этиканы сақтау өмірдің әр саласында әр түрлі. Күнделікті өмірдің өз этикасы, әр қызметтің өз этикасы, белгілі бір ортаның өз этикасы, әр халықтың жеке этикасы және әрбір таптың өздері ұстанатын жеке этикасы және этикет принциптері болады. Этикетті сақтау қызмет бабында өте маңызды мәнге ие болып табылады.

Соның ішінде әлеуметтік қызметкердің этикасы, оның этикеті басты назарды аудартады. Әлеуметтік қызметкер әр түрлі қоғам мүшелерінің өкілдерімен жұмыс істейтіндіктен аса үлкен дайындықпен қызмет атқаруы тиіс. Сонымен қатар адамгершілік құндылықтар, адамға деген мейірімділік, оның жанын түсіну, көмек беруге ұмтылу, әр жұмысына адал болу және т. б. адамгершілік қасиеттері оның басты этикалық құндылықтары болып табылады. Клиенттің алдында өзін-өзі ұстай білу, сыртқы бейнесі мен киімінің тәртіпке сай болуын қадағалау, қимыл-әрекеттері мен ым-ишараларды әңгіме кезінде қолдана білу, анық әрі түсінікті, жүйелі түрде сөйлей білу - осылардың барлығы әлеуметтік қызметкердің кәсіби-этикалық құндылықтарына және жалпы қабылданған этикет жүйелеріне жатады.

Әлеуметтік қызметкердің әдеп кодексі

Халықты әлеуметтік қорғау саласындағы мамандар:

МАҚСАТЫ:

Әдеп кодексінің мақсаты адамның (клиенттің), маманның (әлеуметтік қызметкердің) және қоғамның (қоғамның әртүрлі институттарының) этикалық қағидаттары мен моральдық (моральдық) ұстанымдарын, олардың өзара әрекеттесу процесінде олардың өзара әрекеттесу процесінде анықтау және белгілеу болып табылады. клиенттің әлеуметтік қажеттіліктері.

МІНДЕТІ:

Әдеп кодексінің міндеті әртүрлі кәсіби жағдайларда кәсіби топ өкілдерінің мінез-құлқын, қарым-қатынасын және іс-әрекетін реттеу мен бақылауды қамтамасыз ету; әлеуметтік қызметкердің кәсіби мінез-құлқы мен қызметінің стандарты ретінде қызмет етеді.

Қазақстан әлеуметтік қызметкерлерінің этикалық кодексі сәйкес реттеледі:

Қазақстандағы әлеуметтік қызметкерлердің этикалық кодексі келесі халықаралық құжаттардың негізінде әзірленді:.

Әлеуметтік қызметкердің 9 негізгі этикалық принциптері (халықаралық) :

Әлеуметтік жұмыстың этикасының негізгі қызметтері деп мыналарды есептеуге болады:

ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТКЕРДІҢ КӘСІБИ-ЭТИКАЛЫҚ КОДЕКСІ

Этиканың бізге белгілі аса танымал декарациясы барлық қазіргі әлеуметтік қызметкерлер басшылыққа алатын ол - «Әлеуметтік қызметкерлардың Ұлттық Ассоцациясының этика кодексі». Бұл кодекс АҚШ-та 1997 жылы қабылданған.

ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТКЕРДІҢ КӘСІБИ-ЭТИКАЛЫҚ КОДЕКСІ

1. 1. Кодекстің міндеттеріне әлеуметтік қызметкерлер мен әлеуметтік педагогтар өздерінің практикалық қызметінде басшылыққа алатын негізгі этикалық нормалар мен ережелердің сипаттамасы кіреді. Бұл құжат атқаратын лауазымына қарамастан әлеуметтік саланың әрбір қызметкерінің кәсіби қызметінің жоғары стандартын көтеруге және қолдауға ықпал ететін құндылықтар мен қағидаттарды жариялайтын манифест болып табылады.

ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТКЕРДІҢ КӘСІБИ-ЭТИКАЛЫҚ КОДЕКСІ

1. 2. Кодекс әлеуметтік қызметкерлер мен әлеуметтік қызметкерлер одағының мүшелері болып табылатын әлеуметтік сала қызметкерлеріне арналған директивалардан тұрады. Кодекс Әлеуметтік сала мамандары мен әлеуметтік жоғары оқу орындарының студенттерінен күтілетін кәсіпқойлық стандарттарын анықтау үшін басқа да адамдар пайдалана алады. Сондықтан жұмыс берушілер осы Кодексті әлеуметтік қызметкерлер мен әлеуметтік педагогтармен жасалатын жалдау бойынша келісім-шарттардың мәтініне енгізе алады.

ӘЛЕУМЕТТІК ЖҰМЫСТЫҢ ҚҰНДЫЛЫҚТАРЫ

Адамның қадір-қасиеті мен төзімділігі

Әлеуметтік қызметкер мен әлеуметтік педагог әрбір адамның құндылығын және оның өз қабілеттерін іске асыруға, лайықты өмір сүру жағдайы мен әл-ауқатына, бір адамның құқықтары басқа адамдардың немесе топтардың мүдделері мен құқықтарын іске асыруға кедергі келтірмеуі шартымен өмірлік ұстанымды еркін таңдауға құқығын таниды.

Әлеуметтік қызметкерлер:

а) БҰҰ-ның Адам құқықтары жөніндегі Жалпыға ортақ декларациясында және осы декларацияға негізделген басқа да халықаралық келісімдерде көрсетілген адамның негізгі құқықтарын құрметтейді;

б) барлық адамдарға құрмет пен тілектестік қарым-қатынасты көрсетеді және өз клиенттерінің нанымдарын, олардың құндылықтарын, мәдениетін, мақсаттарын, мұқтаждарын, артықшылықтарын, басқа адамдармен қарым-қатынасы мен байланыстарын құрметтейді;

в) олардың қадір-қасиетін қорғайды және қолдайды, өз клиенттерінің даралығын, мүдделері мен әлеуметтік қажеттіліктерін олармен толерантты қарым-қатынас құру негізінде ескереді;

г) клиенттердің жеке әл-ауқаты мен дербестігіне қол жеткізуге ықпал етеді, оларда басқа адамдардың құқықтары мен бостандықтарына құрметпен қарауды қалыптастырады және қолдайды;

д) өз клиенттерінің шешім қабылдауда құқықтарын құрметтейді; клиенттерге нақты жағдайда нақты клиентке қатысты толық ақпарат беру негізінде шешім қабылдау процесіне тікелей қатысуға кепілдік береді;

е) өз клиенттерін олардың қауіпсіздігі, сондай-ақ олардың әлеуметтік ортасының қауіпсіздігі мақсатында қорғауға кепілдік береді.