Популяция түсінігі

Презентация қосу

Демэкология-популяциялар
экологиясы
Жоспары:

● Популяция түсінігі.
● Популяция құрылымы
● Популяцияның динамикалық және статистикалық көрсеткіштері.
● Популяцияның қоныстануы бойынша типтері.
● Ағзалар арасындағы қатынастар
ПОПУЛЯЦИЯ –дегеніміз белгілі түрлер ұзақ мекендейтін, өзара еркін буындаса
алатын, бір түрге жататын түрлер тобы.
Әртүрлі түрлердің популяциясы үшін түрлер санының азаю шегі болады.

ПОПУЛЯЦИЯ - бір түрге жататын жекеленген генетикалық жүйе құрайтын
бірыңғай абиотикалық факторлары бар кеңістікте тіршілік ететін даралар
жыиынтығы. Мысалы: қорқау қасқырлар популяциясы.

Популяцияның сипаттамасы:

-Жыныстық сипаты бойынша, -Территориялық таралуы бойынша;

-Жас ерекшелігі бойынша-әртүрлі жастағы -Этиологиялық сипаты бойынша
түрлер қатынасы бойынша; ажыратылады.
ПОПУЛЯЦИЯ ҚҰРЫЛЫМЫ ағзалардың кеңістікте таралу сипатын білдіреді.
Популяция даралардың таралуы төмендегідей болуы мүмкін:

1. Кездейсоқ; 2. Біркелкі; 3. Топтық.

Кездейсоқ таралу ортаның біртекті болып, ал ағзалар топқа бірігуге
талпынбаған кезде болады. Біркелкі таралу ортада күшті бәсекелестік немесе
антогонизм болған кезде орын алады.
-Туылу көрсеткіші –
көбею нәтижесінде
белгілі бір уақыт
аралығында жаңадан
дүниеге келген
даралар саны;

Популяцияның
динамикалық - Өсім темпі- уақыт
көрсеткіштері бірлігіне шаққандағы
- Өлім көрсеткіші - бір : популяция
уақыт аралығында дараларының орташа
популяция ішінде өлген өсімі(50 жылда N
даралар саны; қаласының халқының
саны 17%-ға өсті);
Саны

Статистикалық
көрсеткіштер –
популяцияның дәл Тығызд
осы сәттегі ығы
жағдайын
сыйпаттайды
Жүйе
көрсетк
іші
ПОПУЛЯЦИЯНЫҢ ҚОНЫСТАНУЫ БОЙЫНША
КЕЛЕСІДЕЙ ТИПТЕРГЕ БӨЛЕДІ :

Кездей соқ қоныстану - Топтық қоныстану –

популяцияның ең кең тараған түрі , дара
қоныстану түрлеріне қарағанда қолайсыз
белгілі бір аймақта, тек бір текті ортада,
жағдайларға төтеп беруге жоғары деңгейде
даралардың бірінғай қоныстануымен
төзімділік көрсетеді; кейбір кездерде біртекті
сыйпатталады, көбею сыйпатына
қоныстануға ауысуы мүмкін. Белсенді өмір
байланысты топтық сыйпатқа ие болады
сүретін жануарларда популяцияның
(«дақты") .
қоныстану түрлерінің ауысуы қарқынды
түрде жүреді.
В.ВОЛЬТЕР 3 ЗАҢ ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ:

1. Периодтық цикл заңы. Екі түрдің санының санының ауытқулары
периодты болады. Жыртқыш пен жемтіктің популяцияларының өсу
коэфицентімен бастапқы салыстырмалы саны байланысты болады.
2. Орташа шамаларды сақтау заңы. Екі түрдің популяцияларының
орташа саны бастапқы санына тәуелсіз, популяцияның үлкеюі мен
кішіреюі жыртқыштардың көбею қарқындылығына тұрақты
болғанда,тұрақты болып қалады.
3. Орташа шамалардың бұзылу заңы. Егер екі түрдің даралары
олардың популяцияларының тығыздығына пропорционалды түрде
жойылса,онда жемтігінің популяциясының орташа саны артады,ал
жыртқыш популяциясында кемиді.
АҒЗАЛАР АРАСЫНДАҒЫ ҚАТЫНАСТАР:

Бәсекелестік- Азық,өмір сүру ортасы және басқа қажетті жағдайлар үшін
болатын даралар арасындағы кері әсерлер. Мысалы: түраралық бәсекелестікке
сілеусін мен жолбарыс арасындағы азық үшін бәсекелестікті айтуғу болады.
Бәсекелестік тікелей немесе жанама болуы мүмкін.

Жанама бәсекелестік- даралар
Тікелей бәсекелестік- даралардың
арасында тікелей өзара әсер
бір-бірімен агрессивті шекісіп
болмайды.Олар аралық звено – әр
қалуы немесе өсімдіктер мен
түрлі жануарлардың бір ресурспен
микроорганизимдердің улы
қоректенуі, ол ресурс шектеуші
заттарды бөліп шығаруы арқылы
фактор болуы арқылы жүзеге
көрнеді.
асады.

Ұқсас жұмыстар

ПОПУЛЯЦИЯНЫҢ КЕҢІСТІК ҚҰРЫЛЫМЫ

ГЕНДЕР ДРЕЙФІ

Популяциялар экологиясы. Популяциялар гомеостазы, оның жалпы қағидалары және динамикасы

Генетикалық полиморфизм

Түрдің популяциялық құрылымы

Жануарлар популяциясы

Популяциялар генетикасы

Популяциялық таксономия

Популяциялардың генетикалық құрылымы

Популяциялардағы мутацияның кездесуі

Пәндер