Соққы толқыны

Презентация қосу

ЖАППАЙ ҚЫРЫП
ЖОЮ ҚАРУЫ.
• Ядролық қару деп зақымдағыш әсері ядролық
бөліну немесе синтез реакциялары кезінде
бөлінетін энергияға негізделген қаруды айтады.
Бұл жаппай қырып-жоятын қарулардың ең
қуатты түрі болып табылады.
• Ядролық қару адамдарды жаппай қыруға,
әкімшілік және өнеркәсіп орталықтарын, әр түрлі
аймақтарды, ғимараттарды, техниканы
талқандауга, қиратуға немесе жоюға арналған
қару.
Ядролық жарылыстың әсері ондағы оқ-дәрінің қуатына,
жарылыстың түріне, ядролық зарядтың түріне
байланысты. Қуаты бойынша оқ-дәрілер

өте кіші (1 мын кіші (1-10 мың орташа (10-100
т- дан аз) т.) мың т.)

үлкен (100 мың өте үлкен (1
– 1млн т.) млн т-дан
астам)
Ядролық жарылыс
түрлері:

Су асты
жер Әуелдегі
ядролық
бетіндегі жарылыс
жарылысы
Жер үстіндегі
ядролық жарылыс
• Жер үстіндегі ядролық жарылыс - жер бетінде немесе
жарылыстың жарқыраған аумағы жерге жанасатындай
биіктікте жүргізілген және формасы жарты сфераға ұқсас
жарылыс. Жер үстіндегі жарылыс кезінде жерде шұңқыр пайда
болады,оның диаметрі мен биіктігі жарылыстың биіктігіне,
қуатына және топырақтың түріне байланысты.

• Жер үстіндегі жарылысты өте берік ғимараттарды қирату үшін және сол
аумақты көбірек радиоактивті жарақаттау үшін пайдаланады.
Әуедегі жарылыс

• Әуедегі жарылыс – жарқыраған аумағы жерге жанаспайтын және формасы
сфера сияқты жарылыс. Аласа әуедегі жарылыс кезінде соққы толқын жерге
тиіп, қайта көтеріліп, жарқыраған аумақтың төменгі жағын біраз өзгертіп
жіберуі де мүмкін.

• Беріктігі нашар ғимараттарды қирату үшін, үлкен аумақтағы адамдар мен
техниканы жарақаттау үшін немесе сол аумақты күшті радиоактивтік залалдауға
жол берілмеген кезде әуедегі ядролық жарылыс қолданылады.
Су асты ядролық
жарылысы

• Су асты ядролық жарылысы (Подводный ядерный взрыв) — су
астында белгіші бір тереңдікте өткізілген ядролық зарядтың жарылысы.
Жарылыс кезінде буғаздық көпіршіктер жасалуына әкелетін жоғары температура
мен қысым аумағы құралады. Оның тез кеңеюі нәтижесінде ауадағы соққы
толқыны жыддамдығынан 4-5 есе артық жылдамдықпен таралатын өте қуатты су
асты соққы толқыны туындайды.
Жарықтық сәулелену. Ядролық
жарылыстың жарықтық
Соққы толқыны. Жарылыстың
сәулеленуі деп ядролық жарылыс
соққы толқыны өте күшті, әрі зор
кезіндегі жарқылдың
энергяға ие болады. Ол жарылыс
ультрокүлгін, көрінетін және
болған жерден бірталай ара
инфрақызыл спектрі аумағында
қашықтықтағы адамдарды
электромагниттік сәуле
жарақаттап, әр түрлі
шығаруын айтады.
ғимараттарды, үйлерді әскери
техниканы және т.б.қиратады.
Соққы толқынының таралуына Өткіш радиация. Ядролық
және оның қиратқыш әсерлеріне жарылыстың өткіш радиациясы
жарылыс болған жердің бедері, деп жарылыс аумағы мен
орман алқабы және ауа-райынада бұлтынан шығатын гамма –
әсері бар. сәулеленуі мен нейтрондар
түйдегін айтады.
Сіңірілген доза – иондағыш сәулеленудің биологиялық
ұлпаларға әсер етуін дәл сипаттайды. Адам ағзасының
бір қайтара сәуле шалу дозасына байланысты сәуле дерті
төрт дәрежеге бөлінеді.

Сәулелік дерттің І дәрежесі (жеңіл) Сәулелік дерттің ІІ дәрежесі (орта) -
- сәулеленудің дозалар жиынтығы сәулеленудің дозалар жиынтығы
100-200 рад болғанда пайда қосындысы 200-400 рад болғанда пайда
болады. Жасырын кезең 3-5 аптаға болады. Алғашқы 2-3 тәулік бойында
созылады, одан кейін әлсіздік пайда ағзаның алғашқы күшті реакциясы (жүрек
болады, жүрек айниды, бас айну және құсу) байқалады. Одан 15-20
айналады, температура тәулікке созылатын жасырын кезең
жоғарылайды. Аурудан айыққаннан басталады. Дерттің белгілері енді айқын
кейін адамдардың еңбек ету білінеді. 2-3 ай жақсы емделуден кейін
қабілеті сақталады. науқас айығады. 20% жағдайда адам
өледі.
Сәулелік дерттік ІІІ дәрежесі
(ауыр) сәулеленудің дозасы 400-
600 радта пайда болады.
Сәулелік дерттің ІV дәрежесі (аса
Алғашқы реакция айқын
ауыр) 600 радтан аса дозада пайда
байқалады. Жасырын кезең 5-10
болады. Өте қауіпті, аурудың
тәулік. Ауру жедел және ауыр
барлығы дерлік өліммен
түрде өтеді. Сәтті жағдайда 3-6
аяқталады.
айдан кейін айығуы мүмкін. 20-
70% жағдайда адам өледі.

Ұқсас жұмыстар

Жарықтық сәулелену

Соққы толқын. Өткір радиация. Радиацияға қарсы қорғаныс

Төтенше жағдайлар

Ядролық жарылыстың зақымдаушы факторлары

Әлемде болған қауіпті өрттер

ЖАРЫЛЫС ТЕОРИЯСЫ

Жарылғыш заттар

Энергияның дәстүрден тыс коздері

Дыбысты оқшаулау

Наноқұрылымдар мен наноматериалдардың алу әдістері

Пәндер