Мойын үшбұрыштары




Презентация қосу
ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы: Үшбұрыштарының практикалық маңызы.Бас және мойын
бұлшықеттерінің қанмен қамтамасыз етілуі,веналық ағымы,нервтендірілуі.

Орындаған:Асылхан Зере
Тобы:ЖМҚБ-01-22
Қабылдаған:Молдалиева А.Ы

Шымкент 2023 ж.
ЖОСПАР:
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
• Мойын шекарасы
• Мойын топографиясы
• Мойынның беткей бұлшықеттері
• Мойынның тері асты бұлшықеті
• Мойынның тіласты сүйегінен жоғары орналасқан бұлшықеттер
• Мойын үшбұрыштары
ІІІ. Қорытынды
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер
Мойын
Қаңқасын 7 омыртқа сүйегі мен
тіласты сүйегі құрайды.Бас пен
адам денесін байланыстырушы.
Тiршiлiк үшін маңызды
функцияларды орындайды.
Шекарасы
• Жоғарыдан-төменгі жақтың қыры
және оның бұрышымен емізік тәрізді
өсіндінің ұшы арқылы желкенің
жоғарғы сызығына жүргізілген сызық.
• Төменнен-төстің мойындырық
ойығынан бұғана бойымен өтіп,
жауырынның басы(акромион) арқылы
VII мойын омыртқаның жоталық
өсіндісіне жалғасатын сызыққа сәйкес
келеді.
Бұлшықеттер
Топографиялық орналасуына
қарай

Терең
Беткей
орналасқан

Тіласты Тіласты
сүйегінен сүйегінен Латеральды Медиальды
төмен жоғары
Мойынның беткей бұлшықеттері

Мойынның тері Төс-бұғана-еміздік
асты бұлшықеті бұлшықеті
m.Platysma seu
m.Sternocleido-
subcutanea
mastoideus
Төс-бұғана-еміздік бұлшықеті
m.Sternocleido-mastoideus
Мойынның бүйір қапталында орналасып,жиырылған кезде айқын байқалатын
қос қарыншалы ірі бұлшықет.Бұл бұлшықеттің медиальды аяқшасы төс
сүйегінің тұтқасының алдыңғы бетінен, латеральды аяқшасы бұғана сүйегінің
төстік ұшынан басталады.Бұлшықеттің аяқшалары,өрлеме бағытта өтіп,бір-
бірімен өзара бұрыш құрап бірігіп,бұл бұлшықеттің қарыншасын құрап,
самай сүйектің еміздік тәрізді өсіндісі мен шүйде сүйегінің жоғарғы желкелік
сызықшасының бүйір қапталына барып бекиді.
Қызметі: Тұлғаны берік ұстап тұрып, жиырылған
кезде ,басты бір жағына қарай иеді.Екі жағы бірдей
жиырылған кезде , басты артқа қарай
шалқайтады.Басты тік ұстап жиырылған кезде,кеуде
қуысын кеңейтіп, терең дем алуға ықпал етеді.
Нервтенуі:ХІ жұп қосымша нервтің
талшықтары,мойын нервтің тармақтары
Қандануы: шүйделік артерия,төс-бұғана-еміздік
артерия.
Мойынның тері асты бұлшықеті
m.Platysma seu subcutanea
Өте нәзік және жалпақтау келіп,тері астында орналасқан.Ол куде
бұлшықеттерінің беткей фасциялық табақшасынан басталып, латеральды
бұлшықет талшықтары меншікті шайнау бұлшықеттің және қалқанша бездің
фасциялық қабықшасына ұласса,медиальды бұлшықеттік талшықтары
ерінді төмен түсіретін бұлшықет пен күлімсіреу бұлшықеттің
талшықтарына ұласады.
Қызметі: Жиырылған кезде мойынның терісін
төмен қарай тартып, тері астында орналасқан
веналардың қысылуынан қорғап,бас аумағынан
жинақталған вена қанын жүрекке қарай өтуін
қамтамасыз етеді.Ауыз езуін төмен тартады.
Нервтенуі: VІІ жұп бет ми нервінің,n.facialis,
мойындық бұтағы ramus colli арқылы.
Қанмен қамтамасыз етілуі:бет артериясы,беткей
мойындық артериясыaa.cervicalis superficialis et
facialis арқылы.
Мойынның тіласты сүйегінен жоғары орналасқан
бұлшықеттер

Екі қарыншалы Иек-тіластылық
бұлшықет бұлшықеті
m.digastricus m.geniohyoideus

Жақ-тіластылық
Біз-тіласы бұлшықеті
бұлшықеті m.mylohyoideus
m.stylohyoideus
Мойын үшбұрыштары
Мойынның алдыңғы беті тіласты сүйек пен қосқарыншалы бұлшықеттің
артқы қарыншасы арқылы екі аймаққа бөлінеді.
1 Тіласты сүйек үсті
2 Тіласты сүйек асты
Тіласты сүйек үстіндегі бұлшықеттер ауыз қуысы түбін құрайды.Бұл аймақ
мойын мен бас арасындағы шекара болып есептеледі.Тіл асты сүйек
үстіндегі аймақта ұшбырыштар бар. Иек астылық ,ол тіласты сүйек және
қосқарыншалы бұлшықеттердің алдыңғы қарыншаларымен шектеледі.Оң
және сол жақ асты үшбұрыщтар ,олар төменгі қырымен және
қосқарыншаларымен шектеледі.
Медиалды үшбұрыш
Медиалды үшбұрыш шекаралары медиалды жағынан –ортаңғы
сызықпен,үстінен –қосқарыншалы бұлшықеттің артқы қарыншасымен ,астынан
–кеуде –бұғана –емізік бұлшықеттің алдыңғы қырымен шектеледі. Медиалды
үшбұрышты жауырын –тіласты бұлшықеті-ұйқы және жауырын кеңірдек
үшбұрыштарына бөледі.Жауырын кеңірдек үшбұрышы медиалды жағынан
кеуде –бұғана-емізік бұлшықетінің алдыңғы қырымен үстінен жауырын тіласты
бұлшықетінің жоғарғы қарыншасымен шектеледі .Ұйқы үшбұрышы –үстінен-
қос қарыншалы бұлшықеттің артқы қарыншасымен астынан-жауырын тіласты
бұлшықеттің жоғарғы қарыншасымен сыртынан кеуде-бұғана –емізік
бұлшықеттің алдыңғы қырымен шектеледі.
Латеральды үшбұрыш

2-ге бөлінеді: Жауырын-трапеция үшбұрышы және жауырын-бұғана
үшбұрышы. Жауырын –бұғана үшбұрышының шекарасы: үстінен –
жауырын-тіласты бұлшықетінің төменгі қарыншасымен;астынан:бұғана
сүйектің жоғарғы қырымен; медиальды жағынан –кеуде-бұғана-емізік
бұлшықеттің артқы қырымен шектеледі.
Қорытынды
Мойын аймағында , regio cervicalis , орналасқан бұлшықеттерді mm.colli
деп атайды.Мойын бұлшықеттері құрылысы мен топографиялық орналасуы
өте күрделі.Күрделі болу себебі: эмбрионалдық дамуына, топографиялық
орналасуына және осы маңда орналасқан қан тамырлары мен нервтерге
байланысты. Мойынның бұлшықеттері бас пен мойынды бұруға
көмектеседі.Адам үшін мойын бұлшықеттері өте маңызды қызметтер
атқарады. Мойын бұлшық еттері басты тепе – теңдікте ұстайды, бас пен
мойын қозғалысына, сондай – ақ жұтуға қатысады.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Атлас Синельникова в 4х томах (издание 2007-2010)
2. Фредерик Мартини «Анатомия человека» / Frederic Martini «Human
anatomy» (2014)
3. М.Р. Сапин. Анатомия человека в 2х томах (2008, другое издание - кал)
НОРМАЛЬНАЯ И ТОПОГРАФИЧЕСКАЯ АНАТОМИЯ ЧЕЛОВЕКА. В 3
томах. (2007)
4.АТЛАС АНАТОМИИ ЧЕЛОВЕКА. В 3 томах. (2006)
5.АТЛАС НОРМАЛЬНОЙ АНАТОМИИ ЧЕЛОВЕКА (2009).

Ұқсас жұмыстар
Геометрияда циркуль мен рілген бұрышқа тең бұрыш салу
Үшбұрыштың биссектрисаларының қиылысу нүктесі
Цилиндрдің биіктігін табыңдар
Герон формуласын дәлелдеу тәсілдері
Цилиндрдің радиусын және биіктігін табыңдар
Анатомиялық препараттарда мойын, кеуде, бел, сегізкөз және құйымшақ омыртқаларының құрылыс ерекшеліктерін оқып білу
Мойын бұлшықеттері
Цилиндр тақырыбы
Қысқыш бұлшықеттер
Бел омыртқа
Пәндер