Фотосинтез туралы ілімнің даму тарихына қысқаша шолу

Презентация қосу

Фотосинтез туралы ілімнің
даму тарихына
қысқаша шолу
Фотосинтез процесі XVIII
ғасырда ашылды. Бірақ,
фотосинтез
деген термин ғылымға тек 1877
жылы ғана енді. Оны бірінші
болып
өсімдіктердің көмірқышқыл
газының ассимиляциялануын
баламалау
үшін неміс профессоры Пфеффер
колданды
Оттегін, түз қышқылын, күкірт, кобальт,
аммиак жэне т.б. элементтер мен
қосындыларды ашқан ағылшын химигі
Пристли 1771 жылы жарияланған
енбегінде өсімдіктер жану жене тыныс
алудан бұзылған ауаны “тазартады” деп
көрсеткен болатын. Ол ормандағы емен
ағашынан бастап, далада өсетін қылтанақ
шөптерге дейін бүкіл тіршілікке қажет
ауаны тазарта алатындығын дәлелдеді.
Бірақ, бұл құбылыстың күн сәулесінің
энергиясына байланысты екенін ол аңғара
алмады.
Осы бағытта зерттеулер жүргізген ағылшын ғалымы
Ингенхауз өзінің еңбегінде (1779) төмендегі үш түрлі
үғымды атап көрсетті:

өсімдіктің ауаны тазартуы тек күн
сәулесінің әсеріне байланысты;

көмірқышқыл газын тотықсыздандырып ауаны
тазарту өсімдіктердің тек жасыл бөліктеріне
ғана тән;

өсімдіктің түссіз
басқа органдары - тамыр, гүл, жемістер күндіз де, түнде де,
ал жасыл бөліктері қараңғыда басқа хайуанаттар сияқты ауаны
бұзады.
Сонымен, Ингенхауз өсімдіктерде
қатарынан қарама-қарсы екі
процестің - фотосинтез және
тыныс алудың болатындығын
дәлелдеді.
Бірнеше жылдаң соң
Швейцария ғалымдары
Сенебье және Соссюр
өсімдіктерде фотосинтез
процесінде ауадан көміртегінің
қос тотығы қабылданып,
Жан Сенебье
оттегінің бөлінетіндігін
анықтады.

Фердинанд Соссюр
Кейін, ХІХ-ғасырдьщ 40-жылдарында француз
ғалымы Буссенго қабылданған С 0 2-нің және
бөлінетін 0 2-нің көлемдері бірдей болатындығын
дәлелдеді.
Фотосинтез туралы ілімнің
дамуында Юстус Либихтің
зертгеулеріде белгілі орын алады.
Ол өзінің 1840 ж. жарияланған
“Химияны егіншілікке және
физиологияға пайдалану” деген
еңбегінде өсімдіктердің ауамен
коректенуі органикалық затгарды
өндірудің жалғыз қайнар көзі,
сондықтан оның
ауылшаруашылықтағы маңызы
орасан зор деп көрсетгі.
Сол кезде энергияның сақталу
жөне өзгеру зандылығын
ашқан неміс ғалымы Юлиус
Роберт Майер жер бетіндегі
өсімдіктер күн энергиясын
жинап, оны көміртегінің қос
тотығын тотықсыздандыруға
пайдаланады деген қорытынды
жасады.

Ұқсас жұмыстар

Тіршіліктің тарихи дамуы туралы ілім тарауы бойынша қорытындылау

Ортағасырлық дәуір Ортағасырлық дәуір Ортағасырлық дәуір

Акционерлердің құрылымы

ТЫНЫС АЛУ МЕХАНИЗМІ. ТЫНЫС АЛУ КОЭФФИЦИЕНТІ

Әлеуметтану ғылымының даму тарихы

Энергия алмасу кезеңдері

Тас дәуірінің кезеңдерін ата

Биосфера құрылымы

Лекцияның құрылымы

Иммануил Кант философиясы

Пәндер