Отбасы мүшелері

Тəрбие құралы - əлеуметтік орта

Жоспары

1. Отбасы - педагогикалық қатынас субъекті

2. Мектеп ұжымы

3. Балалар жəне жасөспірімдер бірлестіктері

Орындаған: Қуатов Дархан

Отбасы, мектеп пен мектепке дейінгі тəрбие мекемелері, балалар жəне жасөспірімдер бірлестіктері, көше, бұқаралық ақпарат құралдары - бұлардың бəрі де тұлға дамуындағы қалыптастырушы ықпал жасайтын ерекше «тəрбиешілер» тобын құрайды. Отбасы айтқанына көндіріп тəрбиелейді; мектеп оңтайлы қылық, дұрыс көзқарас қалыптастыруға ұмтылады; балалар мен жеткіншектер ұйымдары қарым-қатынас жүйелеріне ендіреді; ал көше болса, отбасы, мектеп, əрқилы бірлестік топтар бере алмағандардың орнын толтырады. Бала осы аталған ұйымдардың өз өмірінде қайсысы басым болса, сонысын таңдайды, соның ықпал тəуелділігінде болады.

Осыдан тəрбие тұлғаға ықпал жасаушы құрылымдардың өзара қатынастарымен бірлікте қарастырылады.

Бала үшін отбасы - ең алғашқы да аса белсенді тұлғалық қалыптасу көзі. Осыдан отбасында қабылданған көзқарастар, салт-дəстүрлер, ұстанымдар, əрекет-қылық үлгілері тұлға микроэлементіне бастау беріп, оның барша өмірінің негізгі сипатын қалайды

Отбасы:

Отбасы мүшелері:

Құрылымы бойынша (мүшелер саны, жас деңгейлері) :

ортақ шаруашылық жəне қаржы пайдалану, еңбекке жарамсыздарға қамқорлық жəне оларды материалды қамсыздандыру

отбасы, оның əрбір мүшесінің тұлғалық қалыптасуына жағдайлар жасау; отбасы ұжымының өз мүшелеріне жеке-дара ықпал жасап баруы; өмірлік тəжірибе, инабаттылық тəртіптері мен адамгершілік құндылықтарға баулу

ұрпақ келтіру (тек жалғастыру тума əрекеті, перзентті болу, оларды өсіру жəне тəрбиелеу қажеттігі)

отбасы ішіндегі қатынас түзу, отбасының басқа адамдармен, жанұялармен, əлеуметтік топтармен байланысын ұйымдастыру

Үшіншіден: әке мен ананың және басқа отбасы мүшелерінің тарапынан бірыңғай талаптың жоқтығы. Осының нәтижесінде ата-аналарды немесе ересек отбасы мүшелерінің көзқарастарындағы алалықты пайдаланып, бала екі жүзді және жағымсыз нәрсеге бейім болып өседі

Отбасылық тәрбие бірқалыпты жағдайда іске асырылып отырмайды. Тәжірибе мәліметтеріне қарағанда отбасылық тәрбиенің сәтсіздікке ұшырауының басты себебі - үлкен адамдардың педагогикалық көзқарастарының қауқарсыздығынан болады

Отбасындағы тәрбие принципері

Мақсатылық

Ізгілік

Жүйелілік

Келісімдік

Талап бірлігі

Отбасы тәрбиесінің мақсаты қоғамдық тәрбиенің мақсатымен бірдей емес. Қоғамдағы саясатына байланысты болып белгіленеді

Адамға деген сүйіспеншілік - шынайы, ақылмен санасу. Жалпы ізгілік принципі ата-аналар мен балалар арасындағы қарым-қатынастың өзара құрметке, ынтымақтастықта, сүйіспеншілікке негізделіп құрылуын көздейді

Талап бірлігі - егерде әкесі былай десе, шешесі басқаша айтса бала не істерін білмейді, сондықтан талап бірлігі болу керек

Бала тәрбиесінің бір ерекшелігі - оның бірнеше адамдардың қатысуымен, отбасы басқа да мүшелері тәрбие ошақтарындағы кәсіби мамандардың

/балабақша, мектеп, спорт үйімелері, т. б. / тікелей ықпалымен жүзеге асатындағыда

Тәрбие әдістері дегеніміз тәрбиеші мен тәрбиеленушінің іс-әрекет жолдары. Тәрбие әдісінің жеке бір бөлігін- тәрбие тәсілдері деп аталады. Тәрбие әдістерінің әрекетін, қажеттілігін, мәнін айқындайтын тәрбиенің бөлігін- тәрбие тәсілі дейміз.

Педагогикалық əдебиеттерде келесідей белгілерге ие болған əрқандай тəрбиеленушілер бірлестігі - ұжым деп аталады:

- ортақ əлеуметтік мəнді мақсатқа ие. Қалаған топтың мақсаты бар: дүкен кезегінде тұрған не автобус күтіп тұрған адамдардың да, қылмыскерлердің де. Əңгіме, ол мақсаттың мағынасында, неге бағдарлануында. Ал ұжым мақсаты əлеуметтік мақсаттармен ұштасады, оны қоғам да, мемлекет те қолдап, қуаттайды.

- іс-əрекет - ортақ мақсатты іске асыруға бағытталады. : ол бірлікті ұйымдастырылып, ұжым мүшелерінің іс-əрекет нəтижесіне болған ерекше жауапкершілігін танытады.

- жауапкерлі тəуелділік қатынасында болуы. Ұжым мүшелері арасында мақсат не іс-əрекет бірлігі ғана емес, сонымен бірге оларға байланысты ерекше бірін-бірі қажетсіну қатынастары жүйесі қалыптасады.

- Сайлаумен тағайындалатын ортақ басшы орган. Ұжымдарды басқару органдары ұжымның аса беделді мүшелерін тікелей жəне ашық сайлау жолымен қалыпқа келтіріледі

Мектеп ұжымы - бұл əлеуметтік мəнді мақсатпен, іс-əрекетпен, сол іс-əрекетті ұйымдастыру бағытымен бірлескен, ортақ сайлану органымен, ынтымағымен, ортақ жауапкершілігімен, теңдей құқық пен міндеттерге ие бола тұрып, өзара тəуелділігін тани білген барша тəрбиеленушілер тобынан құралады

Оқушылар ұжымында келесі бірлестіктер болуы мүмкін:

бастапқы (не өзара байланысты) ұжым- ұзақты қарым-қатынасқа түскен бір сыныптағы оқушылар (сынып) ;

жалпы мектептік ұжым - ол сынып бірлестіктерінен құралады

Ұжымды педагогикалық басқару тұрғысынан келесі ережелерді ескеру қажет:

педагогикалық басшылық тəрбиеленушілердің өз бойына тəн дербестік пен еркіндікке болған ұмтылысына негізделуі шарт;

педагогикалық басшылық жүйелі түрде ауысып барғаны дұрыс, себебі, ұжым- қозғалысты, үздіксіз дамудағы құбылыс;

барша тəрбиелік ықпалдар: отбасы, қоршаған орта, сынып мұғалімдері -өзара сəйкестендіріле, бірлікті іске асырылуы тиіс;

ұжым мүшелерінің өз міндеттерін орындауын бақылау, қадағалау жəне реттеу демократиялық басшылық шеңберінде іске асуы міндетті;

тапсырмалар бөлістіруде олардың ұжымға ғана қажеттігін ескеріп қоймай, тəрбиеленушілер қызығуларына сəйкестігін де ойластырған жөн

Ұжым басын қосуға себепкер - дұрыс педагогикалық басшылықпен ұйымдастырылған еңбек жəне ойын əрекеттері. Ойын арқылы тəрбиеленушілер қоршаған болмысты таниды, ойынды ойластыратын да өздері;

- ұжым салт-дəстүрлері;

- ұжым қызметтерінің мазмұны жəне жүрісі;

- тəрбиеленушілердің ұжымда не болып жатқанынан хабардар болуы, осыдан балалардың ортақ толғанысы туындайды;

Ұқсас жұмыстар

Отбасылық контексте кеңес беру

Отбасы - әдеуметтік институт және кіші әлеуиеттік топ

Отбасының әлеуметтік функциялары

Науқас және оның туысқандарымен коммуникация негізі

Отбасы құрамы, түрлері

Отбасы құндылықтары

Қазақ отбасының тірегі кім

Отбасы құрамы мен түрлері