Малды союға дайындау

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
ФАКУЛЬТЕТ: ВИА
ТАҚРЫБЫ: СОЙЫС МАЛДАРЫН ҚАБЫЛДАУ ЖӘНЕ ТАПСЫРУ ЕРЕЖЕЛЕРІ. СОЙЫС МАЛДАРЫН ӨҢДЕУ КӘСІПОРЫНДАРЫ ЖӘНЕ ОЛАРҒА
ҚОЙЫЛАТЫН ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ- САНИТАРИЯЛЫҚ ТАЛАПТАР.
ЖОСПАР

I.Кіріспе бөлім
•1.1.Кіріспе
•1.2.ЖАНУАРЛАРДЫ СОЮ АЛДЫНДАҒЫ ТЕКСЕРУДІҢ ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ-САНИТАРИЯЛЫҚ ТАЛАПТАРЫ
•II.Негізгі бөлім
•2.1.Малды өңдеу өнеркәсібінің маңызы
•2.2 Өндірістік цехтар
2.3 Сойыс малды ұстау
2.4 Сою технологиясы.

• III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер
ЖАНУАРЛАРДЫ СОЮ АЛДЫНДАҒЫ ТЕКСЕРУДІҢ ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ-
САНИТАРИЯЛЫҚ ТАЛАПТАРЫ

1.3. Жануарлардың етіне союға тыйым салынады:
1.3.1. Сібір жарасы, эмфизематозды карбункул, ірі қара малдың обасы, түйе обасы, құтыру, сіреспе,
қатерлі ісіну, брадзот, қой энтеротоксемиясы, ірі қара мен қойдың катаральды безгегі (көк тіл),
африкалық шошқа обасы, туляремия, ботулизм, сапом, эпизоотиялық лимфангоит, мелиоидоз (жалған
сапа), қояндардың миксоматозы және геморрагиялық ауруы, құс тұмауы.
Бруцеллезбен және туберкулезбен клиникалық ауыратын, ауру диагнозы анықталмаған, дене
температурасы төмен немесе жоғары жұқпалы емес аурулармен ауыратын жануарлар; орнитозбен,
тұмаумен, Ньюкасл ауруымен ауыратын құс сою кәсіпорнына жіберілуге жатпайды.
Ветеринарияда қолдану жөніндегі нұсқаулықта көрсетілген мерзім ішінде емдік және профилактикалық
мақсатта антибиотиктер қолданылған жануарларды союға жіберуге тыйым салынады.
Пестицидтермен өңделген Жануарлар қолданыстағы "ауыл шаруашылығы жануарларын жәндіктер мен
кенелерге қарсы өңдеуге ұсынылатын химиялық заттардың тізімінде"көрсетілген тиісті мерзім өткеннен
кейін союға жіберіледі.
Мал сою үшін 30 күн ішінде жіберілмейді, ал құс балықты, балық қалдықтарын және балық ұнын
тамақтандырудың соңғы жағдайынан кейін 10 күн ішінде жіберілмейді.
2. ЖАНУАРЛАРДЫҢ ҰШАЛАРЫ МЕН МҮШЕЛЕРІН СОЮДАН КЕЙІНГІ ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ-САНИТАРИЯЛЫҚ ТЕКСЕРУ ТӘРТІБІ

2.1. Шаруашылықтардың барлық санаттарындағы жануарларды союдың еті мен басқа да өнімдері
ветеринариялық дәрігер жүргізетін союдан кейінгі міндетті ветеринариялық-санитариялық сараптамаға
жатады.
Малды қайта өңдеудің ағымдық процесі бар ет комбинаттарында ұшалар мен органдарға ветеринариялық-
санитариялық сараптама жүргізу үшін мынадай ветеринариялық қарап-тексеру жұмыс орындары
жабдықталуы тиіс:
ірі қара мал мен жылқыларды қайта өңдеу желісінде-қарау үшін 4 жұмыс орны: Бас, ішкі органдар, ұшалар,
финал;
шошқаларды қайта өңдеу желісінде-қарауға арналған 5 жұмыс орны: сібір жарасына арналған
субмандибулярлы лимфа түйіндері (теріні түсірумен ұшаларды кесу кезінде бұл нүкте қансырау орнының
артына тікелей орналастырылады, ал ұшаларды спаркпен өңдеу кезінде-күйдіргіш пештен кейін, Сібір
жарасына қарау орнын бастарды, бастарды, ішкі ағзаларды, ұшаларды тексеру орнымен біріктіреді, соңғы;
ұсақ малды қайта өңдеу желісінде-3 жұмыс орны: ішкі органдарды, ұшаларды, финалды тексеруге
арналған.
Егжей-тегжейлі ветеринарлық тексеру үшін ауруға күдікті ұшалар қосалқы жолға қойылады.
Ет комбинаттарында, қасапханаларда және сою пункттерінде ветеринариялық тексеру үшін сойылған
жануарлардың ұшаларын, бастарын, ливерін және көкбауырларын сою мен кесудің ағымдық желілері жоқ
арнайы ілгіштерге ілінуі немесе үстелге қойылуы тиіс.
МАЛДЫ ӨҢДЕУ ӨНЕРКӘСІБІНІҢ МАҢЫЗЫ

Малды өңдеу өнеркәсібінің маңызы Ет комбинаты - малды сою және сойыстан алынған ет азықтарын
әртүрлі тамаққа, техникалық, фармацевтік, азықтық өңдеуден өткізумен айналысады.
Өнімділік қуатына қарай 5 категориялы ет комбинаты болады: І-ші категориялы - бір аусымында 50 т ет
өндіреді; ІІ-ші категориялы - 30 т; ІІІ-ші категориялы-20 т; ІV-ші категориялы – 10 т; V-ші категориялы -5 т
дейін. І және ІІ категориялы ет комбинаты-2 және 3 қабатты, қалғандары бір қабатты болады, 5 -6 қабатты
үлкен ет комбинаттары да бар.
Мәселен Семей ет комбинаты-күніне 2000 бас ірі қара және 12 мың басқа дейін қой өткізеді. Мұндай ет
комбинаттарында мал қора, негізгі өндірістік орталық және басқа қосымша мал қоятын орындары болады.
Жақсы сапалы ет алу үшін, малды сояр алдында, 1 -2 күнге дем алдыруға қою керек, бұл үшін мал қорасы
пайдаланылады. Мал қорасы маңайындақарантиндік бөлімше, оқшаулауыш (изоятор) және санитарлық
қасапхана (санитарная бойня) болады.
ЦЕХТІҢ БӨЛІМШЕЛЕРІ
Цехтің бөлімшелері Ірі қараның 5 -7 бас мал соятын орнының
типтік жобасы: 1 -сойыс бөлімі; 2 -тері тұздау бөлімі; 3 - ішек-
қарын бөлімі; 4 -суытқыш, 5 -фрейбанк; 6 экспедиция; 7 -
жылыту қазаны; 8 -киім ілгіш бөлмесі; 9 -тамбур; 10 -утиль
бөлімшесі; 11 шатыр. Карантиндік бөлімше - мал қорасын
оқшаулаған учаскесі, түгелдей биіктігі 2 -2, 5 м тақтаймен
қоршалған. қарантиндік бөлімшенің қасына ашық қоршау
(загон), үсті жабық мал қора және жылы мал қора салады.
Бұлардың сыйымдылық орны есеппен алғанда тәуліктік
әкелінген малдың 10 пайызы сыйатындай болуы керек.
Оқшаулауыш (изолятор)қарантиндік бөлімшенің және
санитарлық қасапхананың қатарына жайғасады.
Оқшаулауышта тұрған малды ауруынан жазылғаннан кейін,
санитарлық қасапқанасына союға жібереді. Санитарлық
қасапқанасы – оқшауланған үй, мұнда ауру, не болмаса
жұқпалы ауруға күмәнді малды сойып-өңдейді. Оны ерекшелеу
орынға жайғастырады, бірақта оқшаулауыштың
жәнеқарантиндік бөлімнен алыс болмауы қажет.
ӨНДІРІСТІК ЦЕХТАР

Өндірістік цехтарда - алғашқы өңдеу, іш-бауыр, май, ішек, шұжық, кулинарлық, пельмендік, консервілік,
мұздатқыш, тері тұздау цехтары болады. Мұздатқыш қасапқана (хладобойня) - мал шаруашылығы жақсы
дамыған аудандарға салынады. Ол біріншіден мұздатқан етті кейін сақтайтын орын болып есептелсе,
екіншіден - онда малды алғаш өңдеу, етті тобарсыту және мұздату жұмыстары жүргізіледі. Ет біраз
уақытқа дейін ұша және жартылай ұша түрінде сақталады. Бұл мекемеде ет-май ғимараты, оның ішінде
сою-бөлу, май, ішек-қарын, мұздатқыш цехтары, ет сақтау камерасы бар. Қасапхана-бір қабатты ет
өңдейтін мекеме. Мұнда малды алғаш өңдеу жұмысын жүргізеді, яғни ет, май, тері қан және ішек-қарын
азықтүліктерін алады. Мынадай бөлімшелер бар: сою-бөлу, ішек-қарын, тері тұздау, ет және май
бөлімшесі. Мал соятын орын. Кішілеу келген аудандардың және ірі шаруашылықтардың орталығында
салады. Оның жанында мал базасы, оқшаулауыш, сою-бөлу, ішек-қарын, тері тұздайтын бөлімше және
кішкентайлау келген мұздатқыш болу керек.
СОЙЫС МАЛДЫ ҰСТАУ

Егерде сойыс малы тәулік бойы су ішпесе, Өйткені жылқыны және шошқаны 12 сағатқа
ұлпалардың ылғалдығын жоғалту барасында олар 3 дейін ұстайды. қоздыру, қорқыту және денесін
-4 пайызға дейін тірі салмағын төмендетеді және ауырту, малдың Осы уақыттың ішінде оларды
Сонымен қатар, сойғанда терісі нашар сыпырылады азықтандырмайды, бұлшық етіне қан келуін
(осы себептен болуы мүмкін бұрын аталарымыз жылдамдатып, тамырларда алайда сусыз
соғымды сояр алдында, бір шелектей соғымға су болмауы керек, соңғы рет союға 2 қан бөгелуі
ішкізеді). Малды сою алдындағы ұстау уақыты, мүмкін. Осы себептен сою уақытында сағат
оларды қандай түрлі көлікпен тасып әкелінгеніне уақыт қалғанда суарады. Мұндағы мақсат-ішек
байланысты болады. Егерде малдар ұзақ уақытқа толық қансырату нашар болып, еттің түсі
дейін азықтандырылмаса және суарылмаса (жүріп қаралау -қарынын ластан тазарту, өйткені сою
келген жолда) оларды сою алдындағы ұстауға уақытында және ылғалдылау болады. Мұндай
қоймайды. Егерде мал 100 шақырымнан артық етте микробтар етті ластамау. Екіншіден,
қашықтықтан әкелінсе, оларды 15 сағатқа, ал ағзада зат тез өсіп жетіледі, ет нашар
Малды союға дайындау. Малды сою алдында дем сақталатын болады. Осы алмасуүдерісінде
жылқыларды 5 сағатқа қояды. Әкелінген мал пайда болған әртүрлі керексіз себептерден
алдыру себеппен, оларды мал шарбаққа қамайды. малды айдағанда жұмсақ қамшы, не алмасу
ластанған болса, оларды жуады. Ірі қара және ұсақ заттарын сыртқа шығару. Мұның барлығы
қара малды 24 сағатқа дейін, ал Малды сояр болмаса электрайдағыш (25 В) қолданады. еттің
алдында ұруға болмайды. жақсы пісіп жетілуіне пайдалы қасиетін тигізеді.
СОЮ ТЕХНОЛОГИЯСЫ.

Сою технологиясы. Малды алғаш өңдеуді сою-
бөлу цехында өткізеді. Алғаш өңдеу түсінігіне
мынадай операциялар кіреді: есеңгірету,
қансырату, терісін түсіру және күйдіру
(қылшығын) ішкі мүшелерін шығару, ұшаны екі
бөліп кесу, еттің сапасын бағалау және ұшаны
өлшеу.
МАЛДЫ ЖАНСЫЗДАНДЫРУ

Малды жансыздандыру - бұл үшін электр есеңгіретуді
қолданады. Мал 5 -7 минут шамасын да электронаркоз алады.
Жансыздандыру дегеніміз - малдар организіміне әсер етіп,
олардың қозғалу қабілетгілігін жоғалту. Жансыздандыру
түрлері: электр тоғымен, көмір қышқыл газ әсерімен және бас
миларына механикалық әсер ету арқылы (балғамен немесе
өткір пышақпен). Естен тандыру кезінде малдардың жүрегі
тоқтап қалмауы тиіс, өйткені канның шығуы төмендейді, ал
ет тез бұзылады. Малды жансыздандыру Ірі қара малды
электр тоғымен жансыздандыру сызбасы. 1 -сигнал шамы: 2,
10 -бас тоқты сөндіргіштер. 3 - амперметр. 4 - бокс
электродтары. 5 - вольтметр: 6 - магниттік қосқыш 7 -
катушка, 8 -трансформатор. 9 – қосу кнопкасы: 11 -басқару
трансформаторы; 12 -майды сөндіргіш ВМ-5; 13 -
сақтандырғыш; 14 -бокс қалқаны.
МАЛДАН ҚАН ШЫҒАРУ (ҚАНСЫЗДАНДЫРУ)

Малдан қан шығару (қансыздандыру). Ірі қара малы мен шошқа жансызданғаннан кейін, ал қой
сойылғаннан кейін (жансыздандыру операциясы) аспалы жолға көтеріледі. Әдетте ірі қара мал лебедканың
(ауыр жүк көтеретін шынжыр) көмегімен, ал шошқа мен кой элеватормен көтеріледі. Бұл орайда алдымен ірі
қара малдын артқы екі аяғына, ал шошқа мен қойдың артқы бір аяғына шынжыр байланады. Егерде ірі қара
малдың 4, 2% жылқыдан 3, 5% және қойдан 3, 2% тірі салмағынан қан алынса, онда қансырату жақсы деп
есептелінеді. Бұл мөлшер шамамен денедегі барлық қанның 50 -60% болып есептелінеді. Түгелдей
қансырату болмаса, бұлшық етте көп қан қалады. Сол себептен ет шығымы жоғары болуы мүмкін.
Дегенмен, мұндай еттің тауарлық құны төмен, нашар сақталып, тез бүлінеді. Малды асып сою тәсілінде,
қансырату өте жақсы өтеді және ет, тағы басқа мүшелер малдәрігерлік тазалық жағынан да жақсарады.
Қансырату деңгейіне көптеген факторлар әсерін тигізеді, олардың ішінде ең маңыздысы: малдың сояр
алдындағы жайы, яғни тыныштық сақтау, ұрмау-соқпау.
ҰСАҚ МАЛДЫҢ ТЕРІСІН СЫПЫРУ

Ұсақ малдың терісін сыпыруға арналған үздіксіз жұмыс істейтін қондырғылар а – барабанды: 1 -барабан , 2
– ілгектер, б - екі конвейерлі: 1 -тасымалдағыш конвейер, 2 -көлбеу конвейер, в - үш конвейерлі: 1 -
тасымалдагыш конвейер, 2 -аяқ тарды бекітетін конвейер, 3 -теріні сыпыратын конвейер. Тері түсіру.
Қансыратудан кейін, ірі қара малдың ұшасын конвейірмен жылжытады. Ұшаның ең бірінші терісін басынан
түсіріп, аяқтарын кесіп алады (забеловка туш). Ұшаның басқа мүшелерінде қалған теріні механикалық
тәсілмен сыпырып түсіреді. Жоғарыдай тері түсіру аумағы, барлық тері аумағымен салыстырғанда ірі қара
малдікі 20 -25%, қойдікі 40%, шошқанікі 35 -40% дай болады. Тері түсіру операциясын өте тыңғылықты
және байқап жүргізеді, өйткені бұдан ұшаның тауарлық түрі байланысты. Теріні қалай болса солай түсірсе,
біріншіден ұшаның етін-майын кескілеп құнын кетірсе, екіншіден терінің өзі тесік-тесік болып, оның
терілік шикізаттық құны төмендейді. Терілердің өз құрылысымен және қасиеттерімен малдың түріне және
жасы мен жынысына баиланысты айырмашьшықтары бар. Ол тумаған немесе өлі туған бұзаулардың, сүт
еміп жүрген бұзаулардың, сүттен жем-шөпке көшкен бұзаулардың, сиырдың тері, бұқаның, шошқаның және
ұсақ мадың терілері деп бөлінеді
ІШКІ МҮШЕЛЕРДІ АЛУ

Ішкі мүшелерді алу (нутровка). Ішкі мүшелерді қансыратудан кейін, 45 минуттан соң алу керек. Өйткені
малдың ішек-қарнында өте көп микробтар болады, олар жақын жатқан ұлпаларға тез тарайды да, олардың
ыдырап және улы заттар пайда болуына әкеп соқтырады. Егер де ішек-қарын қансыратудан соң 2 сағаттан
артық уақытта алынса, малдәрігерлік ереже бойынша, ұшаны бактериялогиялық зерттеуден өткізіп
тексереді. Ішкі мүшелері малды сойғаннан кейін неғұрлым тез уақыттың ішінде алу қажет (30 минуттың
ішінде). Ішкі мүшелері алу ұшаның көлденең не тік қалыпта орналасуында іске асырылады. Ол үшін
алдымен мынадай даярлық жұмыстар жүрізіледі: екі артқы аяқтың арасындағы қашықтықты ұзарту (керу),
кеуде сүйегін арамен кесу, шап сүйекті шабу, тік ішекті айналдыра кесіп, қуықты байлап қою керек. Ішкі
мүшелерді конвейерлі және конвейерсіз үстелде алуға болады. Конвейерлі үстелдің жылдамдығы мен
жұмыс конвейерінің жылдамдығы бірдей (синхронды) болуы қажет. Алдымен пышақпен үшаның ішін
жарып, содан кейін іш майды, ішек-қарынды, өкпе-бауырды, жүректі, өнешті, кеңірдекті және көк етті алу
қажет. Ішкі мүшелерді алатын конвейерде мал дәрігері ішкі органдарды қарайды. Асқазанды бөлшектеп,
майсыздандырьш, субөнімдер цехына, ішектер ішек цехына жіберіледі. Ішкі мүшелерді абайлап алу керек,
ішек-қарын, өкпе-бауырды және ұшаның ішкі қабатын бүлдіруге, ластандыруға болмайды. Ірі қара мал
конвейер үстелінің конструкииясы табақша тәріздес.
ҰШАНЫ ЖАРТЫЛАП БӨЛУ.

Ұшаны жартылап бөлу. Ішкі мүшелерді алғаннан кейін ірі қара мал мен шошқаның ұшасы тек екі жартыға бөлінеді.
Екіге бөлу арамен омыртқа желісінің бойымен жоғарғы қылқанды өсімшелерден сәл ауытқьш, жұлынды бұзбай
орындалуы қажет. Бұл үшін механикалық ара қолданылады. Ұсақ қара малдың, бұзаудың, торайдың және құлынның
ұшасын жартыламайды. Ұшаларды бөлу тасымалдауды, штабелде жинауды жеңілдету және суықпен өңдегендегі
ауданды үнемдеу үшін жүргізіледі. Қойдың етін бөлу үшін электрлік немесе пневматикалық аралар колданылады.
Арамен ұшаны екіге кескеннен кейін оны құрғақ және ылғалды тазалау жүргізіледі. Құрғақ тазалау кезінде жұлынды,
бүйрек, қүйрық, диафрагманың қалдығы, ішкі май, ластанған жерлер алынады, қойда бүйрек пен бүйректің
маңындағы май ұшада қалады, алынбайды. Құрғақ және ылғалды тазалаудан кейін етке таңба басылып,
тоңазытқышқа жіберіледі. Ірі қара малын сою үдерісін жүзеге асыру үшін тасқынды механикаландырылған желі
қолданылады Ірі қара малды союға арналған конвейерлі желі I - жансыздарндыру, аспалы жолға көтеру. II - артқы
аяғынан ілмекке ілу III - қансыздаңдыру IV - тамақтан қан жинау V - ветеринарлық-санитариялық тексеру, басты
алғашкы өңдеу VІ - қансыздандыру жолынан терісін сыпыру жолына кайта ілу VІІ - терісін қолмен сыпыру
(забеловка) VIII -теріні механикалық жолмен сыпыру IX - ішкі мүшелерді алу және тексеру. Х - қарынды алғашқы
өңдеу. ХІ - ұшаны екіге аралап тексеру. XІІ - жарты ұшаларды құрғақтай тазалау. XIІІ - ұшаларды сумен тазалау. XІV -
таңбалау, өлшеу және тоңазытқышка жіберу
ҰШАНЫ ТАЗАЛАУ.

Ұшаны тазалау. Бұл жұмыспен малды сойып өңдеу технологиясы аяқталады. Ұшаны тазалағанда, оның тауарлық түрі
жарасады, малдәрігерлік тазалығы жоғарлап, ет жақсы сақталатын болады. Ірі қара малдың ұшасын тазалау екі түрлі болады:
құрғақ және ылғалды. Көп жағдайда құрғақ тазалаумен ғана тоқтайды. Ұшаның кір болған, қан ұялаған, ұрғаннан жара қалған,
бауыздаған жерлерін, көк және бұлшық еттің, майдың қалған қалдықтарын алып тастайды. Бүйрек және бүйрек майын алып,
жұлынын суырып алады және құйрығын кеседі. Егерде ұша кір болса, жылы сумен (30 -40 градус) жуады. Ұшаны тазалап
болғаннан соң, тауарлық бағалаудан және малдәрігерлік-тазалық сараптамадан өткізіп, оны таңбалайды. Етті таңбалау - оны
тамақтыққа жарамдылығын және қоңдылығының категориясын көрсетеді. Барлық малдың (үй қояны және құстан
басқаларынан) ұшасын таңбалау үшін үш түрлі таңба қолданылады: дөңгелек, төртбұрышты және үшбұрышты, ал шошқаның
еті үшін сопақ және ромбы түрлі (40 х40 мм, бұрышы 60 және 1200). Таңбада республиканың атауы, мекеменің нөмірі, тұтыну
кооперациясының малдары үшін таңбада «Потребсоюз» деген сөз жазылады. «М» әрпі таңбасы тұрса- жас ірі қара малдың
және торайдың еті болып есептеледі. «Б» әрпі тұрса-кестірілмеген бұқа және қодастың еті болады. «К» әріп- ешкінің еті. ЖС-
стандартсыз ет. Дөңгелек таңба- бірінші категориялы барлық малдың еті және шошқаның бекон, сүт емген торайдың еті.
Төртбұрышты таңба-екінші категориялы ет. Сопақша таңба-шошқаның майлы еті. Үшбұрышты таңба –барлық түрлі малдың
(шошқадан басқа) арық еті. Жылқының, бұғының, түйенің етіне таңбаның оң жағынан қосымша штамп қояды (аумағы 25 х50
мм), онда еттің түрі көрсетіледі. Тамақтыққа жарамайтын етке «Утиль» деген сөзі бар штамп қойылады.
IV.ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

Саркисов Д. С. Этиология // Большая медицинская энциклопедия : в 30 т. / гл. ред. Б. В. Петровский. — 3-е изд. — М. :
Советская энциклопедия, 1986. — Т. 28 : Экономо — Ящур. — 544 с. : ил.
Этиология // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—
2017.
М.А. Молдағулов, А.Н. Ермаханов, Ө.К. Есқожаев, А.З. Дюсембаева т.б. Жануарлар ауруларының клиникалық
диагностика. оқу құрал – Алматы, 2007
Малдың азықтан уланулары: Оқу құралы. / Қожанов К.Н., Тойкина Г.Н. Семей .- 2010. 139 бет.
. М.Ж.Еркебаев және т.б. Азық-түлік шикізаты және тағам өнімдерінің қауіпсіздігі: / Оқулық. – Алматы, 2013 – 280 бет.

Ұқсас жұмыстар

Әр түрлі малдарды сою технологиясы

Ауру және сау малдың етін анықтау

Жаңа сойылған және ауру малдың етін анықтау

Мал сою технологиясы

Сойыс малдарын тасымалдау кезіндегі ветеринарлық талаптар

ӨҢДЕУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ

Жаңа сойылған және ауру малдың етін тексеру

Малды сою технологиясы. Малды лажсыз сойғанда етті ВСС және санитарлық мәні бар өзгерістер

«Ірі қара қарасаны кезінде сойыс өнімін ВСС және санитарлық бағалау»

ІНДЕТТІ АУРУЛАРДА ҰША

Пәндер