Мидың қан ағымын жоғарылататын заттар

Презентация қосу

«Оңтүстiк Қaзaқстaн
Қaзaқстaн Республикaсының Медицинa Акaдемиясы» АҚ
Денсaулық сaқтaу министрлiгi

ФАРМАКОЛОГИЯ, ФАРМАКОТЕРАПИЯ ЖӘНЕ КЛИНИКАЛЫҚ
ФАРМАКОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ

Презентация
Тақырыбы:Тітіркендіргіш заттар. Рефлексті әсерлі қақырық түсіретін
дәрілері. ФОҚ-мен улану.: Атропинмен улану.
ОРЫНДАҒАН: АЛКАРОВА З.
ТОБЫ: В-ЖМҚА-02-20
ҚAБЫЛДAҒAН:МУЮТОВАМ.Н

Шымкент-2022ж
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Мидың ишемиясы кезінде, оның қан айналымын
жақсартатын заттар
2. Бас сақинасында қолданылатын заттар
3. Атеросклероз туралы түсінік.
4. Гиполипидемиялық дәрілер. Жіктелуі.
5. Атеросклерозды алдын-алу.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Мидың қан айналымын фармакологиялық реттеу
медицинаның маңызды мәселелерінің бірі болып табылады.
Бұл мидың қанмен қамтамасыз етілуінің жедел және
созылмалы бұзылыстары адамдарды мүгедектікке және
өлімге әкелуінің негізгі себебі болып табылумен
анықталады.
Мидың қан айналымының патологиясы функционалдық
және органикалық (тамыр спазмы, эмболия, тромбоз,
тамырлардың атеросклерозы, геморрагия) бұзылыстарға
байланысты болуы мүмкін.
Мидың ишемиясы кезінде, оның қан айналымын
жақсартатын заттар келесі топтар түрінде берілуі
мүмкін:
І. Қанның агрегациясына және ұюына
әсер ететін заттар
Антиагреганттар
Ацетилсалицил қышқылы
Тиклопидин
Клопидогрел
Антикоагулянттар
Гепарин
Төменгі молекулалы гепариндер
Варфарин
Синкумар
Фенилин
ІІ. Мидың қан ағымын жоғарылататын
заттар
L – типті кальций каналдарының тежегіштері
Нимодипин
Циннаризин
Флунаризин
Барвинок өсімдігі алколидтарының туындылары
Винпоцетин(кавинтон)
Қастауыш алкалоидтар
Ницерголин
Никотин қышқылының туындысы
Ксантинол никотинаты
ГАМҚ жән оның туындылары
Аминолон Пикамилон
Пурин алколоидының туындысы
Пентоксифиллин
Апиын алколоидының изохинолин қатар
Папаверин гидрохлориді
Мидың қан айналымына айрықша әсер
ететін, L – типті кальций каналдарын
тежейтіндерге – нимодипин жатады.
Ол 1,4 – дигидропиридин туындысы.
Ми артериолаларының тонусын
төмендетеді.
Ми тінінің оттегімен қамтамасыз етілуін
жоғарылатады.
Қарт адамдарда мидың қызметін
жақсартады.
Қолданылуы:
Мидың жедел ишемиясымен ауырып
кеткеннен кейін
Субарахиноидалдық қан құйылуда
Мидың созылмалы ишемиясында
қолданылады.
Жағымсыз әсерлері:
Бастың ауыруы
Диспепсиялық бұзылыстар
Көк тамырға енгізгенде гипотензия
туғызуы мүмкін.
Рецепт жазу үлгісі:

Rp.: Tabulettam Nimodipini 0.03
Da tales doses № 20
Signa. Күніне 2 рет 1
таблеткадан ішке
қабылдауға
Мидың қан айналымына кальций
каналдарының басқа да тежегіштері
дифенилпиперазин тобының циннаризин
(стугерон), флунаризин (сибелиум)
препараттары жақсы әсер етеді.
Жүйкелік гемодинамикаға аз ықпал етеді.
Ми тамырының спазмында, атеросклерозда,
вистибулярлық бұзылыстарда, инсульттен кейінгі
жағдайларда, бас сүйек – ми жарақаттарынан
кейін қолданылады.
Бұл препараттарды науқастар жақсы көтереді.
ЖАНАМА ӘСЕРІ:
• ҰЙҚЫШЫЛДЫҚ
• ТЫНЫШТАРДЫРАТЫН ӘСЕР
• АУЫЗ ҚУЫСЫНЫҢ ҚҰРҒАУЫ
• ДИСПЕПСИЯЛЫҚ БҰЗЫЛЫСТАР
• СОНЫМЕН ҚАТАР, ОЛАР ЭТИЛ СПИРТІНІҢ ӘСЕРІН
КҮШЕЙТЕДІ.

Rp.: Tabulettam Cinnarizini 0.025
Da tales doses № 30
Signa. Күніне 1 рет 1 таблеткадан
ішке қабылдауға
Ми ишемиясында барвинок өсімдігі
алколоидының туындысы
винпоцетин (кавинтон)
кеңінен қолдынылады.
Дивинкан алколоидтарының жартылай
синетикалық туындысы.
Спазмолитикалық әсер көрсетеді .
Ми қан тамырларын кеңейтеді.
Нейроналдық натрий каналдарын
тежейді.
Ми тінінде зат алмасуды қалпына
келтіреді.
Тромбоциттерлің агрегациясын
азайтады.
Препарат ас қорыту жолдарынан жақсы сіңеді.
Инсульттен кейінгі жүйке қызметінің бұзылыстарында
Ми қан айналымының созылмалы жеткіліксіздігінде
Көз тінінің ишемиясында
Тамырлық немесе токсикалық генезді естудің
төмендеуінде
Есте сақтау нашарлағанда
Бас айналғанда қолданылады.
Препаратты науқастар жақсы көтереді.
Көк тамырға енгізгенде гипотензия, тахикардия
тудыруы мүмкін.

Rp.: Tabulettam Vinpocetini 0.005
Da tales doses № 10
Signa. Күніне 1 рет 1 таблеткадан ішкe
қабылдауға
Қолданылуы:
Пентоксифиллин шеткі қан айналымы
бұзылғанда
Диабеттік ангиопатияда
Көздің қанмен қамтамасыз етілуі
бұзылғанда.
Жанама әсерлері:
Диспепсиялық бұзылыстар
Бастың айналуы
Бет терісінің гиперемиясы байқалады.
Рецепт жазу үлгісі:
Rp.: Tabulettam Pentoxyphyllini 0.1
Da tales doses № 100
Signa. Күніне 2 рет 1таблеткадан ішке
қабылдауға
Rp.: Solutionis Pentoxyphyllini 2% - 5ml
Da tales doses № 10 in ampullis
Signa. Көк тамырға егуге.
Ми қан айналымының ишемиялық
бұзылыстарында
жұптастырылған препарат
инстенон қолданылады.
Мидың қан айналымын
жақсартады.
ОЖЖ-ны ынталандырады.
Жүйке тінінің ишемиясында зат
алмасуды белсендіреді.
Цероброваскулярлық патологияда
кеңінен тараған бас сақинасы (мигрень)
ерекше орын алады. Ол вазомоторлық
реттелудің дисфункциясына байланысты
болады. Көбінесе әйелдерде (75 пайызға
жуық) дамиды. Бас сақинасы жүрек
айнумен, құсумен, көру және естудің
бұзылыстарымен, жарықтан
қорқушылықпен, парестезиямен, қаңқа
бұлшықеттерінің әлсіздігімен және басқа
да ауыру белгілерімен көрінетін бастың бір
жақты солқылдап ауыратын ұстамасы
жүреді. Ұстама бірнеше жыл бойы
қайталануы мүмкін. Әрбір ұстаманың
ұзақтығы 4-72сагат. Ұайталануы орташа
айына 1-4рет.
БАС САҚИНАСЫНДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ЗАТТАР ЖІКТЕЛЕДІ.

1. Бас сақинасының жедел ұстамасын жоюға арналған
заттар
Қыстауыш алколоидтары жәе оның туындылары
-эрготамин
-дигидроэрготамин (дигидергот)
индолтуындылары\
-суматриптан (имигран)
Опиоидты емес (наркотикалық емес) анальгетиктер
– қабынуға қарсы стероидты емес заттар
-парацетамол
-ацетилсалицил қышқылы
-напроксен
-индометацин
-ибупрофен
Құсуға қарсы заттар (қосымша заттар)
-метоклопрамид
2. БАС САҚИНАСЫ ҰСТАМАСЫНЫҢ АЛДЫН
АЛУҒА АРНАЛҒАН ЗАТТАР
Бетта – адреноблокатор
-анаприлин
-атенолол
-метопролол
Үш циклді қосылыстар
-пизотифен (сандомигран)
Лизергин қышқылының туындылары
-метисергид (лизерил)
Қабынуға қарсы стероидты емес заттар
-напроксен
Үш циклді антидепрессанттар
-амитриптилин
Эпилепсияға қарсы заттар
-карбамазепин
-клоназепам
Эрготамин
Ол серотониндік рецепторлардың жыртылай
агонисті
Жоғары концентрацияда дофаминдік
рецепторларды тежейді
Альфа – адреноблокаторларлық әсер көрсетеді
Бас сақинасындағы тиімділігі оның
вазоконстрикторлық әсері мен ми тамырының
солқылдаған тербіліс амплитудасының азаюы
байланысты болуы мүмкін.
Мидың қатты қабығының капилярлары арқылы
қан сарысуының транссудациялануын төмендетеді.
Препарат ішке, тіл астына және тік ішекке
енгізеді.
Бас сақинасының ұстамасын тез тоқтату үшін
Дигидроэрготамин мезилатын аэрозоль түрінде
интраназалды енгізіледі.
Серотониндік рецепторлардың агонисті.
Айқын альфа-адреноблокаторлық әсер көсетеді.
Шеткі тамырларға тарылтқыш әсері шамалы .
Емдік әсері тез басталады.
Қан сарысуында барынша жоғары концентрациясы
шамамен 45 мин кейін анықталады.
Биожеткілікті 45 пайызға жуық
Әсер ету ұзақтығы 10-12 сағат.
Жанама әсерлер:
Лоқсу
Құсу
Парестезия
Төс астындағы ауыру сезімдер
Мұрын бітелуі
Препарат бас сақинасының алдын алуы үшін
қолданылмайды.

Рецепт жазу үлгісі:
Rp.: Tabulettam Dihydroergotamini 0.03
Da tales doses № 20
Signa. Күніне 2 рет 1
таблеткадан ішке қабылдауға
Суматриптан (имигран)
Бас сақинасындағы нейротамырлық
бұзылыстарының дамуында
серотониндік рецепторлардың осы
тип тармағына басты назар
аударады.
Адрено-, холина-, дофаминдік, ГАМҚ-,
бензодиазепиндік рецепторларға әсер
етпейді.
Препараттық тиімділігі ми
тамырларының вазоконстрикциясына
байланысты болады.
Пресинапстық рецепторларға әсер
ете отырып, серотониннің, сонымен
қатар басқа медиаторлардың босап
шығуын азайтады. Егер бұл
периваскулярлық кеңістікте болса,
онда бірқатар нейромедиаторлардың
босап шығуы төмендейді, бұл ауру
сезімінің азаю себептерінің бірі болуы
мүмкін.
Суматриптинді ішке, тері астына және
интраназалды енгізеді.
Энтералды енгізгенде – шамамен 97 пайызды
құрайды.
Энтеральды енгізгенде әсері 30 мин кейін, тері
астына енгізгенде – 10 мин кейін дамиды. Жалпы
әсер ету ұзақтығы 12сағ дейін.
Бауырда метаболизмге ұшырайды.
Метаболиттері бүйректен шығарылады.
Препаратты тек бас сақинасының ұстамасын
жою үшін қолданады. Алдын алу мақсатында
қолданылмайды.
Жанама әсерлері:
Ең қауіптісі тәждік тамырлардың спазмын
шақыру қабілеті. Сондықтан, оны жүректің
ишемиялық ауруларында және тәждік тарылу
құбылыстарының даму көріністерінде
тағайындауға болмайды.
Жүрек айну, құсу, дәм сезудің бұзылуы
Бастың айналуы, шаршау, ыстықтау сезімі және
Рецепт жазу үлгісі:
Rp.: Tabulettam Sumatriptani 0.05
Da tales doses № 20
Signa. Күніне 2 рет
1таблеткадан ішке
қабылдауға
Антиатеросклеротикалық дәрілер.

(atherosclerosіs;
гр. athrа — ботқа
және sklrsіs — қатаю)
қан тамырларының ішкі бетіне
холестериннің сіңіп,
жиналып, түйін тәрізді
шоғырланып қалуы.
• ХОЛЕСТЕРИН СІҢІП ҚАЛҒАН ОРЫН БАСТАПҚЫ КЕЗДЕ
САРЫ ЖОЛАҚ ДАҚ ТҮРІНДЕ БОЛСА, КЕЛЕ-КЕЛЕ
ҚАТАЙҒАН ТҮЙІНГЕ АЙНАЛАДЫ. БҰЛ ТҮЙІНДЕР БІР-
БІРІНЕ ҚОСЫЛАДЫ. СОНЫҢ САЛДАРЫНАН
ТАМЫРДЫҢ ІШКІ ҚАБАТЫНДА ЖАРАЛАР ПАЙДА
БОЛАДЫ, КАЛЬЦИЙ ТҰЗДАРЫ ШӨГІП, ТАМЫРЫ
ҚАТАЯДЫ, ҚАН ӨТУІ ҚИЫНДАЙДЫ.
Атеросклероз дамуына көптеген
эндогендік және экзогендік қауіп- қатерлі
ықпалдар әкеледі:
Эндогендік Экзогендік
ықпалдар: ықпалдар:
тұқым қуалаушылыққа
бейімділік;
адамның егде тартқан қоршаған орта
жас мөлшері мен жынысы; ықпалдары;
жан- дүниелік күйзелістер шылым шегу;
жұқпалар мен
гиподинамия; вирустар т.б. жатады.
семіру;
қантты диабет(әсіресе
инсулинге тәуелсіз 2-түрі);
гипергомоцистеинемия
Атеросклероз денедегі ең ірі қан тамыры —
қолқада жиі пайда болады. Атеросклероз
салдарынан қолқаның жұқарған жерлері
қалталанып кеңейді (аневризма) де, басқа
органдардың қан тамырларын бекітіп тастайды.
Атеросклероз жүрек қыспасы (стенокардия),
жүректің созылмалы ишемиялық ауруы,
жүрек инфарктінің негізгі себебі болып
есептеледі. Негізінен қарт кісілерде
кездеседі.
Анти
атеросклероти
ка-лық дәрілер:

Атерогенді Холестеринні
липопротеинд ң
ердің түзілуін шығарылуын
тежейтін күшейтетін
дәрілер. дәрілер.

ЖІКТЕЛУІ:
Гиполипидемиялық
Гиполипидемиялық дәрілер
дәрілер жүректің
жүректің ишемиялық
ишемиялық ауруы
ауруы
аорта,
аорта, ми
ми тамырларының
тамырларының атеросклерозында
атеросклерозында қолданылады.
қолданылады.
Бұл
Бұл дәрілерді
дәрілерді үздіксіз,
үздіксіз, ұзақ
ұзақ уақыт
уақыт бойы
бойы қабылдау
қабылдау қажет.
қажет.

Атерогенді липопротеиндердің
түзілуін тежейтін дәрілер:

Никотин
Статиндер Фибратт Пробукал
қышқыл
ар
ы
ХОЛЕСТЕРИННІҢ ШЫҒАРЫЛУЫН
КҮШЕЙТЕТІН ДӘРІЛЕР.

Өт
қышқылдарының Бескрахмальды
секвестранттары. полисахаридтер.
Ловастатин Симвастати Аторвастати
(Мевакор) н н
(Зокор) (Липримар)
Бауырдағы холестериннің
Механизм синтезін таңдамалы тежейтін,
і: тиімділігі жоғары препараттар.
Статиндерді ұйықтар алдында
белгілейді, себебі бауырдағы
холестериннің басым бөлігінің
синтезі түнде жүреді.

СТАТИНДЕР.
ЛОВАСТАТИН
• ӘСЕР ЕТУ МЕХАНИЗМІ:
ОКСИ-3-МЕТИЛГЛУТАРИЛ
КОЭНЗИМА РЕДУКТАЗА
ФЕРМЕНТІН ТЕЖЕУІНЕ
БАЙЛАНЫСТЫ, БАУЫРДАҒЫ
ХОЛЕСТЕРИННІҢ СИНТЕЗІН
ТЕЖЕЙТЕДІ.
• ҚОЛДАНЫЛУЫ: ІШКЕ 0,04Г КҮНІНЕ БІР РЕТ КЕШКІ АС
КЕЗІНДЕ.
• ШЫҒАРЫЛУ КЕЗЕҢІ: 83% ІШЕКПЕН, АЛ 10% БҮЙРЕКПЕН
ШЫҒАРЫЛАДЫ.
• ЖАНАМА ӘСЕРІ: СИРЕК ІШ БҰЗЫЛУЫ, БАС АУРУ, ТЕРІ
БӨРТПЕЛЕРІ, МИОПАТИЯ.
• ҚОЛДАНУҒА ҚАРСЫ КӨРСЕТКІШТЕРІ: ЖҮКТІЛІК, БАУЫР
АУРУЛАРЫ, МИОПАТИЯ.
Клофибра
т
(Мисклеро
Бауырдағы липопротеинлипазаны
н)
белсендіреді, статиндерге қарағанда
улы болып келеді.

Фенофибра Гемфибрози
т л
(Липантил)

ФИБРАТТАР:
Клофибрит.
Әсер ету механизмі: бауырдағы
холестериннің синтезін тежейді. Қандағы
ӨТТЛП мөлшерін азайтады.
Тромбоциттердің бірігуін төмендетеді. ІҚТ-
нан жақсы сіңіріледі. Әсері 2-5 күннен кейін
басталады.
Жанама әсері: құсу, іш өту, ұйқышылдық,
тері бөртпелері, лейкопения, холецистит.
Әсер ету механизмі:
Үшглицеридтердің және ӨТТЛП
биосинтезін төмендетеді. ІҚТ
арқылы жақсы сіңіріледі.
Өзгермеген түрде несеппен
Жанама әсері: тері
шығарылады.
гиперемиясы, қышу, құсу, іш өту,
қарыншаның пептикалық
жаралары, бауырдың қызметінің
бұзылуы,гипергликемия.

НИКОТИН ҚЫШҚЫЛЫ:
НИКОТИН ҚЫШҚЫЛЫНЫҢ АНАЛОГЫ:

Ниацин

Company Logo
Өт қышқылдарымен кешен түзіп олардың
қанға қайта сіңірілуіне кедергі жасайды.
Холестериннің және өт қышқылдарының ішекте
сіңірілуін баяулатады.

Холестирам Холестипо
ин(холестан) л
(холестид)
Ішке 8г дәріні 2-3 бөліп Ішке 5-30г дәріні 2 бөліп
қабылдауға. Орауышта қабылдауға. Орауышта
500г түрінде 500г түрінде
шығарылады. ӨТ ҚЫШҚЫЛДАРЫНЫҢ шығарылады.

СЕКВЕСТРАНТТАРЫ.
ӘСЕР ЕТУ
ХОЛЕСТИРАМИН
МЕХАНИЗМІ: ІШЕКТЕ (ХОЛЕСТАН)
ӨТ ҚЫШҚЫЛДАРЫН
БАЙЛАНЫСТЫРЫП,
ХОЛЕСТЕРИННІҢ
СІҢІРІЛУІН АЗАЙТАДЫ.
БАУЫРДА ТТЛП
РЕЦЕПТОРЛАРЫ ПАЙДА
БОЛАДЫ.

Жанама әсері: іш қату, жүрек айну,
құсу.
АТЕРОСКЛЕРОЗДЫҢ ЖЕҢІЛ ТҮРІНДЕ:

Полиспонин Трибуспони
Жапон н
Теміртікен
диоскореясы
шөбінің
тамыры мен
препараты.
тамыр сабағының
препараты.
Кешенді
Эссенциалды емдеу
фосфолипидте Андиоксида
р
Эссенциалле, нт
Токоферол
Липостабил ацетаты,
Аскорбин
қышқылы.
Қорытынды
Мидың қан айналым жетіспеушілігінің алдын
алу және емдеудің негізгі принциптерінің бірі
– ми тамырларын кеңейту болып табылады.
Осындай әсер алу үшін көбінесе шеткі
тамырлардың тонусын төмендететін,
тамыр кеңейткіш заттарды қолданады.
Бірақ осы сияқты препараттар әдетте
жалпы гипотензия да туғызады, ол мидың
қанмен қамтамасыз етілуін төмендетеді
және соңғы нәтиже жағымсыз болуы
мүмкін. Сондықтан, жүйелік гемодинамикаға
айтарлықтай әсер етпей, мидың қан
тамырларын айрықша кеңейтетін заттар
қажет болады.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1) Харкевич Д.А. Фармакология. Мәскеу, 2014, 96-
97 беттер.
2) Маркова И.В., Михайлов И.Б., Неженцев М.В.
Фармакология. Москва-2010
2) Машковский, М.Д.Лекарственный средства:
пособие для врачей ; новая волна, 2012 -1216с
3) Орманов Н.Ж. Орманова Л.Н.
4) Интернет желісі
5) http://studenchik.ru/1-85196.html
6) http://medside.ru/sulfadimetoksin
Назар
аударғандарыңы
зға алғыс
білдіремін!!!

Ұқсас жұмыстар

Тынысты қуаттандыратын дәрілер

Эндокринді бездер

Ұйқы безі бездері

Сүлікпен емдеу

Семіру кезіндегі фармакотерапия принциптері

ОРТАЛЫҚ ЖҮЙКЕ ЖҮЙЕСІН ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ

Дәрілердің ағзада таралуы

Суда еритін витамин

ҚАРТАЮ ЖӘНЕ ӨЛІМ

Жасуша физиологиясы

Пәндер