Қатты таңдай

Презентация қосу

Ауыз қуысы

“ГИСТОЛОГИЯ” ПӘНІ БОЙЫНША БОӨЖ
ТАПСЫРМАСЫ.
ОРЫНДАҒАН:
ТЕКСЕРГЕН:
МАМАНДЫҒЫ: СТОМАТОЛОГИЯ
КУРС:
ТОБЫ:
Жоспар

1. Ауыз қуысының ерекшеліктері.
2. Ерін. Оның құрылысы.
3. Ұрт.
4. Қызылиек. Қатты таңдай.
5. Жұмсақ таңдай. Тілшік
6. Тіл. Оның бүртікшелері.
7. Қолданылған әдебиеттер.
Ауыс қуысының шырышты
Ауыз қуысы қабаты жазық эпителиден
1. Ерін тұрады. Бұлшықет табақшасы
2. Ұрт болмайды. Кейбір жерлерде
3. Қызыл иектер
шырыш астынегіз болмайды.
4. Қатты таңдай
Сүйекте немесе бұлшықетте
болады.
5. Жұмсақ таңдай
Қатпарлар түзеді – лимфоидты
6. Тілшік
тіндер аймағында.
7. Тіл
Ұсақ қан тамырлары шырышты
қабатқа қызыл түс береді.
Дәрілерді өткізу қабілеті
жоғары, ылғалданып тұратын
эпителийде.
Ерін
Терілік, аралық және шырышты қабаттары
болады. Көлденең жолақты бұлшықет орналасады.
Терілік бөлігі тері құрылысына ұқсас. Көп қабатты
жазық эпителиймен қапталған . Май,тер
бездерімен және түктермен жабдықталған.
Аралық бөлігі екі аймақтан тұрады: тегіс және
бүрлі. Сырқы аймақта мүйізденген қабыршақтар
қабаты сақталады, бірақ жұқарып түседі. Шаштар
болмайды, тер бездері жойылады, май бездері ғана
сақталады. Май бездері жоғары ерінде, ауыз езуі
аймағында көп. Борпылдақ талшықты дәнекер тіні
эпителийге ене түсіп, бүртікшелерді құрайды.
Қантмамырлары өте көп, сондықтан қызғылт түс
береді.
Еріннің шырышты бөлігі
Жазық Шырыш асты негізде
мүйізденбейтін еріннің сілекей
эпителийден тұрады. бездерінің
Аздаған кератин секреторлық
түйіршіктері бар. бөлімдері
Терілік бөлікке ораналасады,
қарағанда шырышты нәруызды
қалыңырақ, бездер,
Шырышты қабық альвеолярлы-
меншікті табақшасы түтішелі болып
бүртікшелер түзейді, келеді. Ерін үстіне
аралық ашылады.
бүртікшелерден
аласа.
Ұрт

Сырты терімен, іші шырышты қабықпен
шектелген бұлшықеттен тұрады. Ұрттың
шырышты қабығы үш аймақтан тұрады: үстіңгі
немесе максиллярлық, астыңғы немесе
мандибулярлық. Бұлшықет табақшасы жоқ.
Ұрт бездері орналасқан. Шырыш асты негіз
жақсы дамыған. Ірілері азу тістер аймағында
орналасады.
Ұрттың ортаңғы бөлігі езуден басталып,
астыңғы жақ тармағына дейін созылады.
Ұрттың сілекей бездері шырышты-нәруызды
және таза шырышты болып келеді.
Қызылиек
Ауыз қуысының шырышты қабықшаның бір
бөлігі, үстіңгі және астыңғы жақтың сүйек үсті
қабығымен тығыз біріккен.
Шырышты қабықшаның меншікті табақшасында
мес жасушалары бар. Олар
гликозаминогликандардан құралады. Бұлшықет
табақшасы жоқ.
Қызылиектің тіске жанасқан жерінде
қызылиектік жүлге болады.
Эпителий тіс үсті эмаль кутикуласымен бірігіп,
тіс-қызылиектік байланысты қалыптастырады.
Жүйкелік аяқтамалары көп.
Қатты таңдай

Шырышты қабықшамен тысталған
сүйектен тұрады. Шырыш асты негізі жоқ,
сондықтан шырышты қабықша сүйек үсті
қабықшамен бірігіп кеткен.
Қатты таңдайдың алдыңғы бөлігінде – май
ұлпасы, әрі қарай безді аймақ. Таңдайдың
сілекей бездері – альвеолярлы-түтікшелі,
тармақталған.
Эпителий бүртікшелері мен сүйекүсті
қабығы бірігіп, фиброзды аймақты
құрайды.
Жұмсақ таңдай. Тілшік.
Эластикалық талшықтар
Сіңірлік-бұлшықеттік
болады.
негізден тұрады. Шырыш асты негіз –
Сырты шырышты борпылдақ дәнекер
қабықпен қапталған. тінінен тұрады, құрамында
Ауыз-жұтқыншақтық адипоциттер көп болады.
Таңдай бездері
және мұрын- орналасады. Ауыз
жұтқыншақтық қуысына қараған бетіне
беткейлерден тұрады. ашылады.
Гистологиялық сызық Жұмсақ таңдайдың мұрын
қабатына қарайтын
болады. Мұрындық аймағының шырышты
беткейге ығысады. қабатында кірпікшелі
эпителий болады.
Бүртікшелері болмайды.
Тіл

Шырыш асты негіз болмайды. Үстіңгі және
бүйір беткейлеріндегі шырышты қабық
оның бұлшықетті денесімен бірігіп,
бүртікшелермен жабдықталған. Төрт түрлі
бүртікшелері болады: жіп тәрізді,
саңырауқұлақ тәрізді, науалы және
жапырақ тәрізді. Бүртікше тірегін меншікті
табақша өсіндісі құрайды. Бұл біріншілік
бүртік, сыртынан дәнкер тінінен тұратын
екіншілік бүртік шығады.
Жіп тәрізді Саңырауқұлақ Науа тәрізді Жапырақ
бүртікшеле тәрізді бүртікше бүртікше тәрізді бүртіше
р
Саны Жір тәрізді Үймекпен Балаларда ғана
жағынан ең бүртікшелердіңар қоршалған жақсы дамыған.
көбі, тілдің асында, саны бүртікшелер. Тілдің оң және
үстіңгі бетін дағынан көп емес, Түбір үстіңгі сол бүйірлік
бірқалыпты тіл арқасыенда бетінде аймақтарында
қаптап орналасады. Тіл орналасады. орналасады. Бір-
тұрады. Ең ұшында және Тіл денесі мен бірімен тарлау
майдалары. бүйірінде түбірінің кеңістіктер
шоғырланған. аралығында. арқылы бөлінген.
Жіп тәріздіге Шырышты Без өзектері
қарағанда қабықшаның ашылады.
үлкенірек. деңгейінен Эпителий ішінде
Төменгі негізі жоғары дәм сезу
жіңішке, үсті тұрады. буылтықтары
қалпақша тәрізді. Бүртікшені болады.
Қалпақшаларынд айнала терң,
а дәм сезу жіңішке жүлге
буылтықтары бар. – науа болады.
Науа
бүртікшені
үймектен
Қолданылған әдебиеттер

Ю.И. Афанасьев, Н.А. Юрина “ Гистология.
Эмбриология. Цитология” оқулығы, 2021ж.
ISBN 978-5-9704-3020-0, 533-542беттер.

Ұқсас жұмыстар

Үшкіл және бет нервтері

Жануарлардың асқорыту жүйесі

Мұрынның және мұрын маңы қуыстарының, жұмсақ және қатты таңдайдың туа пайда болған ақаулары

ТАҢДАЙ ЖЫРЫҒЫ

Самай сүйек

Күрек тіс тесігі жансыздандыруы

Дауыс перделері ажыраған күйде

Жеке қасықты дайындау

Ішкі шырышты және шырыш асты қабаты

Аналь ішек

Пәндер