Эмпатия өзгенің жағдайын сезініп, түсіне білу

Презентация қосу

Құндылық мәндік белгілер
бойынша: гуманистік педагогика
Орындаған: Дакей Бота
Мұсатаева Нұргүл
Тексерген: п.ғ.д., профессор Амирова А.С
Жоспар:
O Гумандың педагогиканың мәнін ашу
O Гумандық педагогиканың жарқын өкілдері
К. Роджерс бойынша, «толғымен қалыптасқан адам», ол өз сезімін, сұранысын
мойындайтын, барлық білім көздерін қабылдай алатын, өзінің табиғатына жауап беретін
іс әрекетті тандай алатын, жауапкершілігі мол адам.

К.Роджерстің зерттеуі бойынша психолог, гуманистік ұстаз екі негізгі: эмпатия
мен конгруэнтты қасиетті және актуалды тұлға болу керек.
Конгруэнтты бұл оқушылармен қарым-қатынастағы шынайылық, өзімен өзі
бола тұра, ынтымақтасуға да мүдделі болу.
Эмпатия өзгенің жағдайын сезініп, түсіне білу. Бұл екі қасиет ұстаз тұлғасының
бойында дұрыс педагогикалық бағытты дамыту үшін көмек беруге дайын болуы
керек.
Гуманистік психологиясы өкілдерінің ұйғаруынша, оқушыны нысана еткен,
оқытуға барынша ұмтылған мұғалім педагогикалық қатынасудың мынандай
ережелерін берік ұстанулары қажет:

O - балалардың бойына сенімділік ұялату;
O - топтар мен жеке адам алдына қойған мақсаттарды тұжырымдауды
балаларға үйрету;
O - балалардың бойындағы оқуға деген уәжге қарай бағамдау;
O - оқушыларға барлық сұрақтар бойынша тәжірибе көзі ретінде бола білу;
O - эмпатияға ие болу оқушының жеке тұлғасын түсіне білу, ішкі көніл-күйін
сезіну, және оны пайдалану;
O - топтық өзара қарым-қатынастарында белсенді қатысушылардың бірі болу;
O - топта өзінің ойын ашық түрде жеткізе білу, оқытудың жеке дара бояуын
келтіре білу;
O - оқушылармен жылы қарым-қатынаста еркін сөйлесе білу стилін меңгеру;
O - өз-өзіне баға бере білу, бірқалыпты сезім күйін көрсету, өмірге деген
құштарлығы мен өзіне деген сенімділігі мықты болу.
Гуманистік педагогика тұжырымдамасының негізін атақты ұстаз, психолог,
психология ғылымдарының докторы, профессор, Ресей Академиясының толықтай
мүшесі Шалва Александрович Амонашвили салды. Гуманистік педагогика
баланың жеке басына және оның рухани негізіне бағытталған.

Гуманистік педагогика субъективті, оның дайын
әдістемелері мен құралдары жоқ десе де
болады. Бізге, педагогтар мен ата-аналарға оны
әрбір балаға деген қатынас бойынша өз жүрегімізден
іздеу маңызды.
Гуманистік педагогиканың айтуы бойынша,
тәрбие – бұл бейнелер арқылы азықтану.
Гуманистік педагогиканың нысанасы

баланың ішкі
баланың ішкі дүниесіне
дүниесіне
бөлуіне, оқыту
көңіл бөлуіне, оқыту
арқылы оқушы
арқылы оқушы
тұлғасының дамуына
тұлғасының дамуына
бағыт беру
беру
бала оқытудың
оқытудың жаңа
жаңа
түрлері мен
түрлері мен әдістерін
әдістерін
іздестіру
іздестіру
Ежелгі дəуір
Ежелгі дəуір ойшылдары
ойшылдары да да гумандылық
гумандылық туралы
туралыөздерінің
өздерініңтүйінді
түйінді
ойларын келтіріп
ойларын келтіріп отырған.
отырған. Бұл
Бұл ерекшелік
ерекшелікауызауызəдебиеті
əдебиетіүлгілеріне
үлгілерінедеде
Енді солардың
тəн. Енді солардың кейбіріне
кейбіріне назар
назар аударалық.
аударалық. "Ер"ЕрТөстік",
Төстік","Тазша
"Тазша
бала", "Алдар
"Алдар көсе",
көсе", "Жиренше"
"Жиренше"т.б. т.б.сондай
сондайертегі,аңыздардағы
ертегі,аңыздардағыұнамды
ұнамды
кейіпкерлердің
кейіпкерлердің барлығы
барлығы дада əділдік,
əділдік,ізгілік,адамгершілік
ізгілік,адамгершілікжолындағы
жолындағыісіс- -
əрекеттерімен
əрекеттерімен бағалы.
бағалы. АлАл "Алпамыс",
"Алпамыс", "Қобыланды",
"Қобыланды","Қозы"ҚозыКөрпеш
Көрпеш
Баян сұлу"
сұлу" т.б.
т.б. жырларда
жырларда ел ел мүддесін
мүддесін көздеген
көздеген ерлік
ерлікпен
пенкіршіксіз
кіршіксіз
махаббат
махаббат тақырыбы
тақырыбы арқылы
арқылыізгілік
ізгілікарқауы
арқауытаратылған.
таратылған.
Сухомлинск
Сухомлинск
ий

Олардың барлығы аса
көрнекті,ізгілікті – этикалық
идеялардың өкілдері болды. Бұл
ғалымдардың педагогикасы
Корчак Гумандық
Гумандық Макаренко
Макаренко нақты ғылымға емес, дүниеге
педагогика деген көзқарасқа, терең
педагогика
классикалық философиялық білімге
классикалық
негізделді. Өздерінің педагогика
педагогика
педагогика жайлы ойларын пайымдау
негізінде
негізінде немесе ой-толғау ретінде, кейде
құрылған,
құрылған, əдеби шығарма ретінде
олардың жарқын
олардың жарқын жеткізген (мысалы, Корчактың
өкілдері
өкілдері «Когда я стану маленьким» атты
романында, Макаренконың
«Педагогикалық поэмасында»
айқын көрініс тапқан).
Ушинский
Ушинский Каменский
Каменский
Гумандық педагогика – бұл əрбір баланың өзінен жəне
өзгеден жарықты, жылуды таба білуі. Ал гумандық
педагогиканың басты принциптеріне – баланың
қоршаған ортасын жандандыру жатады. Əрбір іс-
əрекетте, сөзде тəрбиелік мəн болуы керек. Сыныпта
ізгілікке толы емес бірде бір сөз айтылмауы тиіс.
Гумандық педагогика – əрбір ұстаз үшін ерлік. Өзінен
ертедегі ұрпақ тəжірибесіне сүйене отырып, əр
педагог өз жолын таңдайды.
Гумандық педагогика – бұл əр балаға өз тағдырын
таңдауға көмектесу. Əр адам өз тағдырын,өз жолын
жəне де өз міндетін ұғынуы тиіс.Ал оған ерте балалық
шақтан жол сілтейтін – ұстаз.
Ғалымдардың пікірлері
O Ал қазіргі таңдағы педагогикада O Сухомлинский бұл ойды былай
бала – материалды субстанция жеткізеді: «Адамгершілігі жоқ
ғана. Коменский бойынша – бала қоғамда баланың тəрбиесі жүзеге
ол ғажайып бір құбылыс жəне сол аспайды». Осы ойдан келіп
ғажайыпты бала бойында дамыту шығатын тағы бір
ұстаздың міндеті мəселе,гумандық педагогикаға
шектеу қойып отырған
авторитарлы білім беру жүйесі.
Авторитарлық - айналасындағы
адамдармен қатынасында өктемдік
көрсететін адамның мінез-
құлығының сипаттамасы
O Ұлы ойшыл В.И.Вернадский: «Қазіргі O Корчактың ойынша, жарқын балалық
таңдағы қоғамда адамзат көп шақсыз бақытты өмір құрылмайды.
жағдайда, шындыққа жанаспатын Осыдан балалық шақты аялау керек
идеялармен айналысады. Мұндай екенін түсінеміз. Балаларды тəрбиелеу
идеяларды біздің қоғамымызда, мəселесі бойынша негізгі еңбектердің
əлеуметтік жүйемізде авторитарлық бірі «Баланы қалай сүю керек?» атты
педагогика деп атайды», - деп өз ойын кітабы, онда педагогтың ақылымен
жазған болатын. таңқалдырған ойларына тап боламыз:
«Адамның ең маңызды кездесулері –
оның балалармен қауышуы екенін
ұмытпа. Балаларға үлкен көңіл бөл. Біз
ешқашан бала жанындағы кіммен
кездесетінімізді білмейміз». «Өз балаңды
əр жағдайда сүйе біл – ол дарынсыз,
сорлы, ересек болса да! Онымен қуана
тілдес, себебі бала барында мереке».
O Өз кезегінде А.С.Макаренко да
буржуазиялық жəне ұсақ бржуазиялық
педагогиканы сынға алады. O Ал Ушинскийдің педагогикалық
Буржуазиялық жəне ұсақ буржуазиялық жүйесінің негізінде халықтық идея
педагогика құрғақ жаттауға жəне жатады. Əрбір халық Ушинский
баланың жеке басын басып жаншуға, айтқандай, басқа халықтардан
соқыр бағынуға негізделген өзінің мінез-құлқының, тілінің
авторитарлық педагогикадан «еркін жəне басқа да өзіндік тарихи
тəрбие» теориясына негізделеді.
қалыптасқан əрбір халықтың
Макаренко жұмыс бастаған жылдары
Горький атындағы колонияда көптеген ерекшеліктері, бейімділігі,
педагогтар еркін тəрбие теориясының қажеттіліктері оның халықтық деп
рухында тəрбиеленген болатын. Ұсақ аталатын мəнін құрайды.
буржуазиялық еркін тəрбие теориясын
жақтау балаларда эгоизмді,тəртіпсіздікті
жəне басқа да жағымсыз қылықтарды
жояды. Макаренконың гуманизмі
оптимизммен тығыз ұштасады, əрбір
тəрбиеленушінің жағымды жақтарын
көре біледі.
Педагогикалық процестің ізгілікті болуын жақтаушы жəн оны
дамытушы – Шалва Амонашвили. Оның басты еңбектерінің
бірі «Ізгілік педагогикасы жайлы ойлар» деп аталады. Бұл
еңбегінде ол авторитарлы білім беруді қатты сынға алады. Ол
өз еңбегінде көп жағдайда эксперименталды-педагогикалық
процеске жəне оның нəтижесіне сүйенеді. Авторитарлы
жүйенің қалыптасуын тарихи салдармен байланыстырады,
яғни консерватизмнің басымдылығы. Сондықтан да ол
көптеген идеялардың, бастамалардың дамуына тосқауыл
болды. Əр бала туылғаннан бастап белгілі бір миссиямен
туылады деп санайды, яғни əр бала өзіне тəн
нышан,белгілермен туылады дейді. Сол ерекшеліктерді
дамыту, авторитарлы-императизмді жойып, ізгілендіру
арқылы жүргізіледі деп атап өткен.
Сонымен гумандық педагогика баланы өзіндік табиғи
ерекшеліктерімен қабылдайды.Ол баладағы шексіздікті
көреді жəне оны адамзат игілігі үшін өмір бойы қызмет
етуге дайындайды. «Əлеуметтік педагогика жəне өзін-
өзі тану» мамандығында гумандық педагогиканы оқып
үйрену бүгінгі күн талабы болмақ.
Назарларыңызға рақмет!

Ұқсас жұмыстар

Медицина қызметкерінің коммуникативті білгерлігі - кәсіби маңызды қасиет

Педагогиканың адамгершілік әдіснамасын негіздеу

Өзін - өзі тәрбиелеудің қосымша әдістері

МҰҒАЛІМ ИМИДЖІ

Қарым - қатынас процесіндегі тұлғааралық қабылдау мен өзара түсіністіктің ролі

ПСИХОЛОГИЯНЫ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ

Толеранттылық шаршысы

Каузальді атрибуция

Рухани адамгершілік білімінің қазіргі әлемдегі басымдылығы

Педагогтың жеке тұлғасы

Пәндер