Жібек жолы халықтарының мәдениеті, әлемдік мәдениетке қосқан үлесі

Презентация қосу

Түрік мәдени мұрасы мен өркениеті: Ұлы
Жібек жолы халықтарының мәдениеті, әлемдік
мәдениетке қосқан үлесі

Орындаған: Оралова Амина Махсутқызы
Тексерді: Нұрғали Жанна Адамбекқызы
С-20-3 (3 топ)
Түркілердің алғашқы ата қонысы
Шығыс Тянь-Шань
Жібек жолы-
Хуанхэ өзені
Аймағынан
басталып, Ұлы
Қытай
қорғанының
батысынан өтіп,
Іле өзенімен
Ыстықкөлге
дейін. Жол осы
арада оңтүстік
және солтүстік
бағыттарға
тармақталды.
Жетісу жерінен Шығысқа шығатын Ұлы Жібек жолының бірнеше
бағыты болған
Бірінші бағыт – оңтүстік батыс Жетісу жерінен өткен. Ол Тараз
қаласы
арқылы Алматыға жетіп, одан Шелек, Сүмбе, Жаркент, арқылы
Шығысқа
кетсе, екінші бағыт солтүстік – батыс бағыт, ол Алматы,
Қапшағайдан өтіп,
Шеңгелді, Алтынемел, Дүнгене, Қойлық қалаларын басып өтіп,
Алакөл
жанымен Жоңғар қақпасы арқылы шығысқа қарай өткен. Үшінші
бағыт Тараздан шығып, Сарқан жері арқылы солтүстік-шығыс
Қазақстанға
беттеген. Бұл бағыт Құлан, Хантау, Айнабұлақ бекеттерін басып
өткен.

Оңтүстік бағыт Ферғана, Самарқан, Иран, Ирак, Сирия
елдері мен Жерорта теңізіне шыққан. Солтүстік бағыт
оңтүстік Қазақстанда Испиджаб қаласына келіп,
осында екі тармаққа бөлінген. Біреуі Орта Азияға,
екіншісі Түркістан арқылы Сырдарияның төменгі
ағысымен батыс Қазақстан арқылы жүріп, Қара
теңіздің солтүстік шығыс бөлігін айналып Еуропаға
Жазылған жылы: 464 жылы 5 айдың алғашқы күнінде (қазіргі есебіміз
бойынша 1072 жылы 25 қаңтары – Ә.Қ.) бастап, 466 жылы алтыншы айдың
10 күні (1074 жылы 10 ақпан).
Құрылысы: 3 кітап, 8 тарау.
Мазмұны: түркі халықтарының әдебиеті, мәдениеті, шаруашылығы
Ерекшелігі: 9 мың сөз бен сөз тіркестері араб тіліне аударылып, түсінік
берілген. 340 мақал-мәтел енген. 774 сөз бен 51 мақал-мәтел қазіргі қазақ
тілінде қаз-қалпында өз мағынасында қолданылады.
Өзіне дейінгі Батыс және Шығыс елдері обсерваторияларының дәстүрлері
негізінде салынған. Оның биіктігі төбесіне дейін есептегенде 30 - 35 м,
диаметрі 46 метрден асатын, дөңгелек пішінді үш қабат үй болғандығы
археологиялық зерттеулер нәтижесінде анықталған. Мұнда телескоп ойлап
табылғанға дейінгі негізгі аспап-құралдар - радиусы 40,2 м мәрмәрдан
жасалған секстант, Күн және астрономиялық сағаттар, әр түрлі бұрыш
өлшегіш дәлдігі жоғары құралдар болған. Аспаптың градустарға бөлінген
төменгі бөлігі ғана сақталған. Аспап ені 2 м, тереңдігі 11 м шамасындағы
орға орнатылып, негізгі бөлігі жер бетіне шығып тұрған. Бұлардың көмегімен
бұрын мүмкін болмаған көптеген астрономиялық бақылаулар (экватордың
эклиптикаға көлбеулігінің, прецессияның, жыл ұзақтығының дәл мәндерін
табу, т.б.) жүргізілген.
Аспан әлемдік
күнтізбе
(21.08.2019)
Ұлықбек жазған еңбектері
суреттері (21.08.2019)
Еліміз жаңа тарихи кезеңге аяқ
басты. Елбасы халыққа
Жолдауында Қазақстанның
үшінші жаңғыруы басталғанын
жариялады. Осылайша, біз қайта
түлеудің айрықша маңызды екі
процесі – саяси реформа мен
экономикалық жаңғыруды қолға
алдық. Біздің мақсатымыз айқын,
бағытымыз белгілі, ол – әлемдегі
ең дамыған 30 елдің қатарына
қосылу
Күллі жер жүзі біздің көз алдымызда өзгеруде. Әлемде бағыты
әлі бұлыңғыр, жаңа тарихи кезең басталды. Күн санап өзгеріп
жатқан дүбірлі дүниеде сана-сезіміміз бен дүниетанымымызға
әбден сіңіп қалған таптаурын қағидалардан арылмасақ, көш
басындағы елдермен тереземізді теңеп, иық түйістіру мүмкін
емес. Өзгеру үшін өзімізді мықтап қолға алып, заман ағымына
икемделу арқылы жаңа дәуірдің жағымды жақтарын бойға
сіңіруіміз керек.
Жаңа тұрпатты жаңғырудың ең
басты шарты – сол ұлттық
кодыңды сақтай білу. Онсыз
жаңғыру дегеніңіздің құр
жаңғырыққа айналуы оп-оңай.
Жаңғыру атаулы бұрынғыдай
тарихи тәжірибе мен ұлттық
дәстүрлерге шекеден
қарамауға тиіс.
Рухани жаңғыру ұлттық
сананың түрлі полюстерін
қиыннан қиыстырып, жарастыра
алатын құдіретімен маңызды.

Ұқсас жұмыстар

ОРТАЛЫҚ АЗИЯНЫҢ ОРТАҒАСЫРЛЫҚ МӘДЕНИЕТІ

Қытай императоры

Түркі мәдениеті мен өркениеті және олардың Ұлы Жібек жолы халықтарының мәдениеті дамуындағы мәдени - өркениеттік рөлін айқындау

Қазақстан қала мәдениетінің дамуындағы Ұлы жібек жолының рөлі

ӨРКЕНИЕТ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ

Олжас Сүлейменов

Қайта өрлеу мәдениеті

Мәдениеттің белгілер әлемі типологиясы

Көне түріктердің рухани мәдениеті және Ұлы Жібек жолы

Ұлы Жібек жолындағы көшпелі және отырықшы мәдениеттің қалыптасуы

Пәндер