Газды ортадан сынама алу әдістемесі

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Тақырыбы: Газды ортадан сынама алу әдістемесі

Орындаған: Балтабай Нұрдана

Абдрасилова Аяулым

Тексерген: Жапекова Анар

Жоспар

І Кіріспе

ІІ Негізгі бөлім

2. 1Толтыру әдіс

2. 2 Сорбциялық (аспирациялық) әдіс

2. 3 Газ сынамаларына талдау жүргізу ерекшеліктері

Кіріспе

Іріктеу әдісін таңдау талданатын адамдардың табиғатымен анықталады заттардың болуы, ілеспе қоспалардың болуы. Дұрыс таңдау үшін сынама алу әдісі ауада және газ қоспасында улы қоспалардың болуы мүмкін нысандары туралы нақты түсінікке ие болу керек. Зиянды заттың агрегаттық күйін дұрыс анықтау сүзгілер мен сорбенттерді дұрыс таңдауға және сынаманы іріктеумен байланысты анықтау қатесін азайтуға ықпал етеді. Дәстүрлі түрде газды іріктеудің екі әдісі бар: толтыру әдісі және сорбциялық (аспирациялық) әдіс.

Толтыру әдісі

Толтыру әдісі зерттелген газ қоспасымен әртүрлі сыйымдылықтағы ыдыстарды толтырудан тұрады. Әдіс негізінен талдау үшін аз (0, 1-3, 0 дм3) сынама мөлшерін қажет ететін жағдайларда қолданылады, мысалы, талданған қоспаның концентрациясы жоғары болған жағдайда, сондай-ақ қолданылған талдау әдісінің жоғары сезімталдығы кезінде. Газ үлгісін алу үшін арнайы ыдыстар - газ пипеткалары қолданылады

Көбінесе газ пипеткалары 0, 1-0, 5 дм3 сыйымдылығы бар шыныдан жасалады, сирек - 2 дм3 дейінгі металл пипеткалар. Олар кәдімгі кең түтіктер, оларға резеңке түтіктер салынған, бұрандалы клапандармен жабылған ( а) немесе екі шыны крандармен (б) вакуумдық маймен майланған.

Мыстан немесе күмістен жасалған металл газды пипетка инертті газдарды жинау үшін қолданылады.

Газ тамшуырын толтыру келесі әдістердің бірімен жүзеге асырылады

Айырбастау әдісі. Газ құбырындағы шамадан тыс қысым кезінде құрғақ пипетканы сынама алу түтігіне резеңке түтікше арқылы қосады және газ көлемі пипетканың көлемінен алты-он есе үрлейді. Бұл жағдайда пипеткадағы ауаны зерттелетін газбен толық ауыстыруға қол жеткізіледі. Содан кейін крандарды жауып, тамшуырды сынама алу түтігінен ажыратады. Солай үлгі жиналады.

Егер газ атмосфералық қысыммен немесе одан төмен болса, сынама аспиратор, лампочка, су ағынды сорғы немесе басқа құрылғылардың көмегімен пипеткаға алынады.

Вакуумдық әдіс.

Газ сынамасын алуға арналған тамшуырда, вакуум сорғысының көмегімен разряд жасалады. Жалғанғанда қойылатын сынама тұтқасы бар тамшуырлар ашады кран байланыс-тыратын тұтқасы. Қысым айырма-шылығына байланысты зерттеле-тін газ тамшуырды толтырады. Қазіргі уақытта коммуникацияларды Мұқият гермети-зациялау қажеттілігі мен қиындығына байланысты әдіс іс жүзінде қолданылмайды.

Сорбциялық (аспирациялық) әдіс

Сорбция немесе аспирация әдісі негізінен зерттелетін зат газ қоспасындағы өте аз фракцияны құрайтын кезде қолданылады және оны талдау үшін газ үлгінің көп мөлшерін қажет етеді, ол газ пипеткаларының сыйымдылығымен салыстырмалы түрде үлкен болмауы керек. Сорбция әдісі анализге қажетті анализатордың осындай мөлшерін абсорбердің шектеулі көлемінде шоғырландыруға мүмкіндік береді.

Сіңіру ортасы, яғни. пайдаланылатын сорбенттер сұйық (негізінен қышқылдар) және қатты (активтелген көмір, силикагель және т. б. ) болуы мүмкін. Газ күйінде анықталатын заттарды абсорберлер газ қоспасынан алады, олар ериді, химиялық байланысады немесе адсорбцияланады. Сұйық абсорберге сынама алу жоғары сіңіру тиімділігіне қол жеткізу үшін алынған газ ағынының сұйықтықтағы ұсақ көпіршіктерге максималды бөлшектенуімен және абсорбент арқылы газдың қозғалу жолын ұзартумен жүзеге асырылады. Сондықтан абсорбциялық ыдыстардың дизайны сынамаларды алудың сапасы мен жылдамдығына айтарлықтай әсер етеді. Ең кең таралғаны - сұйықтыққа көмілген газ шығатын түтігі бар сіңіргіштер

Талдау үшін газ сынамаларын хроматографиялық іріктеу

Хроматография үшін жылу өткізгіштігін анықтайтын детектор қолданылады. Әр түрлі элементтердің жылу өткізгіштік деңгейі бірдей емес болғандықтан, осы ақпарат бойынша оның атауын анықтауға болады. Табиғи газдың сынамаларын алу аяқталғаннан кейін бұл өлшеулер детекторға орналастырылады, ал қағаз лентасы бекітілген үнемі айналатын барабанда жылу өткізгіштік деңгейінің көрсеткіштері белгіленеді. Деректер шифрланғаннан кейін таңдалған материалдың сапалық және сандық құрылымы туралы ақпарат беріледі.