Қалыпты және патологиялық физиология

Физология негізгі түсініктері. Балалардағы жас

ерекшеліктері.

ПРЕЗЕНТАЦИЯ

«Қалыпты және патологиялық физиология»

Негізгі бөлім:

1. Физиологияның негізгі даму кезеңдері:

2 Жүйке талшықтары арқылы қозу өткізу

3. Қозу кезеңдері

4. Қозғыштық өлшемдері

5. Потенциалдар

6. Парабиоз

Қорытынды:

Пайдаланылған әдебиеттер:

Жоспары:

Физиология - тірі ағза мен физиологиялық жүйелердің, ағзалардың, тіндердің, жасушалардың қызметін зерттейтін ғылым. Ол жүйелермен ағзалардың бір - біріне әсерін, өзара байланысын және сыртқы ортамен қарым - қатынасын тексереді. Физиология ( грекше φυσις, physis, " табиғат, тек - тамыр "; және λόγος, logos, " ғылым ") тірі ағзаның механикалық, физикалық және биохимиялық функциясының ілімі.

Физиологияның негізгі даму кезеңдері:

Физиология дамуының I кезеңі - Адам организмінің құрылысы мен тіршілік әрекеттері туралы көптеген мәліметтер байырғы Қытай, Үнді, Грек Орта Азия елдерінің ойшыл ғұламаларының еңбектерінде кездеседі. Соның ішінде, жаңа дәуірге дейінгі IV ғ-да өмір сүрген грек ғалымдары Гиппократ (б. з. д. 460-377 ж. ж. ) пен Аристотельді

(б. з. д. 384-322 ж. ж. ) ерекше айтуға болады.

Физиология дамуының II кезеңі -1628 жылдан бастап саналады. Осы жылы ағылшын ғалымы, дәрігер Уильям Гарвей (1578-1657) өзінің «Жүрек пен қан қозғалысының анатомиялық зерттеулері» деген ғылыми еңбегінде қанайналымының желісі туралы нақты дәлелдер келтірді. Осы кезеңде Герман Гельмгольц, Луиджи Гальвани, М. В. Ломоносовсында ғалымдар өз үлесін қосты.

Физиология дамуының III кезеңі - орыс ғалымдарының көрнекті еңбектерімен тығыз байланысты деп айтуға болады. Олардың ішінде атақты физиологтар И. М. Сеченов пен И. П. Павлов ерекше орын алады. И. М. Сеченов (1829-1905) бірінші болып қандағы еріген газдарды шығарып алып талдау жасады, орталық жүйке жүйесіндегі тежелу үрдісін ашты. И. М. Сеченов

«Ми рефлекстері» деген ғылыми шығармасында тұңғыш рет психикалық ісәрекеттердің физиологиялық заңдылықтарын көрсетті.

И. П. Павлов (1849-1936) тұңғыш рет организмдегі.

Бiрiншiден, бiр жасушадан екінші жасушаға олардың түйіскен жерiнен тiкелей өтедi.

Екiншi ден, хабарларды кан мен лимфада және жасушааралық сұйықтық та еріген заттар жеткізеді.

Үшіншіден, ақпараттын ен тез таралу жолы - электрлік сигнал түрiнде яғни жүйке серпiнiстерi (импульс терi) аркылы.

Адам денесiндегi бiрнеше жүздеген триллион жасушалардын әр кайсысының құрылысы мен қызметі, өзін-өзі реттеу мумкiншi лiктерi бiркелкi болмайды Ақпарат жасу шанын өзінде немесе сыртқы және iшкi ортанын әсерінен туады. Булардын көбi орталык жуйке жуйесiне жеткiзiледi және қайта қара лады, өнделеді және жауап ретiнде әрекет серпiнiстерi түзіледі. Акпарат үш түрлi жолмен таралады.

Қозғыштық - тірі тіндердің, күші мен ұзақтығы жеткілікті және тез әсер ететін тітркендіргішке, өзінің физиологиялық қасиеттерін өзгерте, қозуға келіп, жауап беру қабілеті. Қозған тіндер әрқайсысы өзіне тән қызметін атқара бастайды: жүйке қозуды өткізеді, бұлшықет жиырылады, бездер сөл шығарады.

Қозу -- тиiстi адекватты тітіркендірудің күшi мен әсер ету ұзактығы жеткiлiктi болған жағдайда клетка мен үлпада зат алмасу процестері өсе келе сапалы жаңа денгейіне жеткенде олардың өздеріне ғана тән спецификалық белсенді реакция корсету) . Қозу - толқын тәрізді таралатын процесс. Тіннің бір жерінде пайда болған қозу оның басқа бөліктеріне жайыла таралады. Ет пен жүйке тіндерінде қозу электрлік жолмен, әрекет потенциалы түрінде таралады.

Тітіркендіргіш - бұл кез келген фактор, онын әрекетi ағзаға, ағзалар жуйесiне немесе онын жеке бiр бөлiгiне әсер етуге бағытталған. Тітіркендіргіштер шығу тегiне карай әртурлi болуы мумкiн:

физикалық (жарык, дыбыс, дененi дөңгелетiн айналдыру, куык керiлуi немесе көзге түскен кикым, электр тогының әсері, т. б. ) ;

физикалық-химиялық тiтiркендiргiштер (осмостык қысымнын өзгеруі, каннын PH өзгеруі, электролиттік кұрамы, коллоидтi күйі, т. б. )

химиялык агенттер (коректік заттар, улы заттар, дәрі дәрмектер, микробтардан белінетін токсиндер, ендiрiстiк фактор лар, биологиялык белсенді заттар, әсіресе өсiмдiктерден бөлiнетiн, күнделікті тұрмыска пайдаланылатын химиялык заттар, т. б. )

Қозатын тіннің тітіркендіруге жауап беру қабі-леті - қозғыштық, ал оның жауабы қозу үрдісі.

Жүрек еті

Қаңқа еті

Жүйке тіні

Біріңғай саласы бұлшықет

Физиологияда қолданылатын тітіркендіргіштер адекватты (барабар) және адекватсыз (инадекватты немесе бейбарабар) - болып екі топқа бөлінеді.

Барабар тітіркендіргіштерді қабьшдайтын организмде арнайы қабылдағыштар болады. Мысалы, көздің торлы қабығын-дағы көру қабылдағыштары сәулені қабылдайды

Бейбарабар тітіркендіргіштерді қабылдайтын арнайы қабылдағыштары болмайды