Адам хромосомасы жиынтығының кариограммасын құру

Презентация қосу

Адам хромосомасы
жиынтығының
кариограммасын құру.
Геномдық мутацияны оқып
білу.
◦Хромосомалар-жасуша ядросындаболатын,
гендерді тасымалдайтын және организмдер
мен жасушалардың тұқым куалау
касиеттерін анықтайтын органоидтер.
Хромосомалар өздігінен көбейе алады,
озіндік атқаратын қызметі мен арнайы
құрылымы бар және оны келесі ұрпакта
сактай алады.
◦Хромосомалар терминін алғаш рет
неміс ғалымы В.Вальдейер ашты. Ол
хромосомаларды негізгі
боярыштармен қарқынды боялатын
тығыз денешіктер деп атады. Бірак
хромосомалардын сырткы пішіні
жасуша циклінің әртүрлі
сатыларында өзгеріп отырады. Митоз
және мейоз процестерінін метафаза
кезеңінде хромосомалардын
морфологиясы жарык
микроскопының көмегімен анық
көрінеді. Көптеген өсімдіктер мен
жануарлардын дене
жасушаларындағы хромосомалар
ұрықтану процесі кезінде біреуін
аналыктан, ал екіншісін аталыктан
алган екі хроматидтен (ұзынша
◦Хромосома типтері және олардың сипаттамалары:
иыктарынын арақатынасы бойынша:метацентрлік
хромосомалар; 2) иықтары тен1) тен иыкты emec -
субметацентрлік хромосомалар; 3) бір иығы ете
кыска акро- центрлік хромосомалар; 4) центромера
хромосоманың бір ұшында орналаскан-
телоцентрлік.Хромосомалар жасушада өте күрделі
курылымга ие және олар ете манызды кызметтер
атқарады. Хромосомалар құрылымын және кызметін
зерттеу казіргі заманғы биологиянын өзекті
мәселелерінін біріне жатады. Әсіресе ХХ ғасырдын
60-70-жылдары хромосомалар құрылымының
молекулалык негізін түсінуге молекулалык генетика-
нын дамуымен байланысты кол жетті. Бұл
жаналықтар тұқымқуалау- шылыктык хромосомалық
теориясындагы негізгі зандылыктарды дәлелдеп,
одан әрі дамытуга мумкіндік берді.
◦Кариограмма – кариотиптің графикалық сызбасы: хромосомалардың
саны, пішіні, өлшемдері, иықтарының ұзындық және қалыңдығы,
центромералдардың орналасты.
◦Геномдық мутация дегеніміз - клеткадағы хромосомалар
санының өзгеруіне байланысты болатын
өзгергіштік. Хромосомалар санының тұрақтылығын және
олардың ұрпақтан-ұрпаққа берілуін қамтамасыз етіп
отыратын клетканың бөліну механизмдері — митоз бен
мейоз екендігі белгілі. Бірақ кейбір жағдайда бұл
механизмдер бұзылады да, хромосомалар клеткадағы екі
полюске теңдей ажырамайды. Соның салдарынан
хромосома саны өзгерген клеткалар пайда болады.
Геномдық мутация хромосома санының гаплоидты
жиынтыққа еселеніп немесе еселенбей өзгеруіне
байланысты. Егер еселеніп көбейсе оны полиплоидия, ал
еселенбей көбейсе не азайса — анеуплоидия немесе
гетероплоидия деп атайды.

Ұқсас жұмыстар

Хромосомалық аурулар

Адам хромосомасының генетикалық картасы. Адамның жыныс генетикасы

Бактериялардың плазмидалары

Адам кариотипті

Гендік инженерия. Тұқымқуалайтын аурулардың профилактикасы

Әлеуметтанулық зерттеулер

Эмбриогенез кезеңдері

Ақпараттық жүйе түсінігі

Адам геномы және осы бағыттағы зерттеу тарихы

Геномдық, хромосомалық және гендік мутациялардың жіктелуі

Пәндер