Ұлы Жібек жолындағы көшпелі және отырықшы мәдениеттің қалыптасуы

Қандай сұрақтарға жауап іздейміз: 1. Ұлы жібек жолының тарихи маңызы; 2. Ұлы жібек жолының сілемдері; 3. Ұлы жібек жолының мәдениетті қалыптастырудағы рөлі; 4. Ұлы жібек жолының маңызды қалалары;

Ұлы жібек жолының тарихи маңызы:

Ұлы Жібек жолы ежелгі және орта ғасырлардағы континент аралық жол, ол Еуропа мен Азияны байланыстырған. Еуразияны бөліп Қазақстан аумағын басып өтетін Ұлы Жібек жолының тарихы. Ұлы Жібек жолы-Жерорта теңізі маңындағы батыстық мәдениеті дамыған өркениетті елдерден Қытайға дейін баратын сауда-керуен жолы. Жібек жолымен ең алғашқы сауда байланысы б. з. д. ІІІ-ІІ ғасырларда жасалған. Бұл сауда жолының Жібек жолы атануында үлкен мән бар. Себебі алғашқы негізгі тауары жібек (Қытай) болған.

Ұлы жібек жолының сілемдері:

Ұлы жібек жолының мәдениет қалыптастырудағы рөлі:

Белгілі этноантрополог О. И. Исмағұлов «Ұлы Жібек жолы бойындағы этномәдени процестер Орталық Азия халықтарының қалыптасуында маңызды рөл атқарды. Бұл әсіресе осы аймақ халықтарының нәсілдік типтерін ерекшелеуде шешуші қызмет болды», -деп тұжырым келтірген.

Ұлы Жібек жолы мәдениетінің қалыптасуындағы тағы бір факторға отырықшы елдерді жаулап алған көшпелілердің өмір салтын түбегейлі өзгертуінен білеміз.

Ұлы Жібек жолы бойындағы мәдени қарым-қатынастарының үдерісі нәтижесінде өнер саласында да жаңа феномендер мен стильдер қалыптаса бастады.

Көшпелілердін отырықшылармен қарым-қатынасы:

Ерте орта ғасырлар заманында көшпелілер отырықшылармен тек қана соғысып қойған жоқ, сонымен қатар өзара тығыз бейбіт байланыста болды. Көшпелілер отырықшы елдер шеберлеріне өздеріне қажетті құрал-сайман, жабдықтарға тапсырыс жасаумен қатар оларды қажетті шикізатпен қамтамасыз етіп отырды.

Сонымен бірге көшпелілер отырықшылардан түрлі қолөнер түрін үйренді.

Ұлы Жібек жолы бойындағы қалалар халықаралық сауда және көшпелілер мен отырықшы тұрғындар арасындағы сауда-саттық орталықтарына айналды.