Физиологиялық зерттеу тәсілдері

Тақырыбы: Физиологиялық зерттеу тәсілдері. Физиологияның даму кезеңдері.

Қабылдаған:

Орындаған: Бердібек

Тобы: ФКС 23. 9

Жоспар:

I. Кіріспе;

II. Негізгі бөлім:

2. 1. Физиология түсінігі;

2. 2. Физиология мақсаттары, даму тарихы;

2. 3. Физиологияның зерттеу тәсілдері;

III. Қорытынды;

Физиология (грекше physis - табиғат, logos - ғылым ) тірі организм мен оның жеке жүйелері, ағзалары, тіндері және жасушаларының әрекеттерін, тірліктерін зерттейтін биологиялық ғылым.

Физиология ғылымы ауру адамның ағзаларында болатын патологиялық процестердің шығу тегін және оның сипатын, себебін анықтауға да үлкен үлесін қосады. Сондықтан да физиология медицина ғылымының теориялық негізін құраушы деп есептеледі.

Кіріспе:

Физиология организм жүйелері мен ағзалардың бір-біріне әсерін, өзара байланысын және сыртқы ортамен қарым-қатынасын көрсетеді. Сонымен қатар ол әрекеттерді жас кезеңдеріне байланысты онтогенез және эволюциялық даму барысында бақылайды.

Физиология мақсаттары, зерттеу объектілері мен әдістеріне байланысты қалыпты және потологиялық болып екіге бөлінеді. Біріншісі дені сау адам ағзаларының қалыпты күйін, салауатты тұрмыс салтын, әртүрлі орта факторларына бейімделуін, оларды жақсарту әдістерін зерттейді. Демек, қалыпты физиологияның басты мақсаты- адам денсаулығын сақтау

Организмнің және оның әрбір құрылымының қызметін ұғымын арқылы болашақ мамандардың әрекеттік және клиникалық ойлау қабілеттерін жетілдіру;

Физиологиялық зерттеу әдістерін үйрету арқылы әрекеттік диагностика дағдыларын қалыптастыру;

Физиология ғылымының қағидаларымен таныстыру арқылы адам денсаулығын тиімді ұйымдастыруды үйрету;

Әрбір адамға денсаулық деңгейін анықтау мен бағалау және нығайту тәсілдерін үйрету

Физиология мақсаттары

Басқа да биологиялық ғылымдар секілді физиология ертеден дамыған.

Физиология ғылымы даму жолында көптеген тірліктерді тексере келе, табылған зерттеу әдістерімен физиологиялық құбылыстарды анықтау арқылы практикалық медицинаны байытып, оның жетілуіне ықпал етті.

Организм қызметтері туралы өз пікірлерін айтқандар - Гиппократ (медицина атасы), Аристотель (бірінші оқытушы) - Ежелгі Рим, Клавдий Гален - эксперименталдық медицинаның негізін қалады. Физиологияның дамуында анатомиядағы табыстар көп әсер етті. А. Везалийдің «Адам денесінің құрылысы туралы» деген кітабы физиологияда көп жаңалықтарды ашуға себеп болды.

Физиологияның даму кезеңдері

Физиологияның негізін қалаушы - Авиценна (Абу-Али-Ибн-Сина) 980-1037 ж. «Дәрігерлік ғылымның негізі» атты еңбегінде - ағза құрылымын, оның қызметтерімен байланыстырды

Физиологияның қайта туылу кезеңі

Галилео Галилей

Алғашқы примитивтіный микроскопты (1612) ашты; оның көмегімен Галилей жәндіктерді зерттеді . Экспериментальді физиканың негізін қалаушы.

Андреас Везалий (1564) - дәрігер және анатом, к V Карлдін, сосын Филиппа II-ін лейб-медигі. Парацельсаның кіші замандасы, ғылыми анатомияның негізін қалаушы

Физиологияның екінші кезеңі 1628 жылдан басталады

1628 ж ағылшын дәрігері Уильям Гарвей өзінің “Жүрек пен қан қозғалысының анатомиялық зерттеулері” деген ғылыми еңбегін басып шығарды. Ол ғылыми зерттеулерге вивисекция әдісін кеңінен енгізді. Жануарлар физиологиясының негізі деп саналтын Гарвей ашқан қанайналымының желісі осы кезде де өзгеріссіз қолданылады

Марчелло Мальпи́ги (1628), итальяндық биолог және дәрігер. Алғаш рет өкпе капиллярларын зерттеп, вена мен артерия арасындағы байланысты ашты.

Рене Декарт - француз математигі, философ, физик және физиолог. Декарттың ен үлкен еңбегі - әрі қарай психологияның негізі болған рефлекс және рефлекторлық іс-әрекеттің принципі туралы түсінік.

Альбрехт фон Галлер - швейцарлық анатом, физиолог және ақын. Жүрек және тыныс жолдары физиологиясының механизмін тереңірек зерттеді.

- Негізгі жұмыстарының біріне жүйке және бұлшық ет іс-әрекеттерін зерттеудегі эксперименттерін жатқызуға болады

- Жүйке және бұлшықеттердегі тітіркендіргіш ұғымын енгізді.

Луиджи Гальвани (1737-1798), итальяндық дәрігер

«Бұлшық ет қозғалысындағы электрлік күш» атты жұмысында (1791) Жануарлардағы электрлік құбылыс» теориясын жазды.

Михайло (Михаил) Васильевич Ломоносов - атақты орыс ғалымы, химик, физик, физикалық химияның негізін салушы. 1748 жылы заттардың сақталу және қозғалыс заңын ашты, XIX ғасырда ашылған маңызды физиологиялық зерттеу жұмыстарындағы зат пен энергия алмасу процестері механизмінің негізін қалаушы.

Иван Петрович Павлов (1849-1936) - Ресейдің атақты ғалымдарының бірі, Ресейдің ірі физиология мектебінің негізін қалаушы, ЖЖҚ; Ас қорыту жүйесінің реттелу механизмі; «Ас қорыту жүйесі физиологиясы» жұмыстары үшін Нобелев премиясы лауреаты атағын алған 1904 ж.

Физиология, медицина, психология және педагогиканың дамуына Павловтың ЖЖҚ-ін зерттеу, 2-ші сигналдық жүйе, ЖЖҚ-нің типтері, мидың улкен шарлары қызметін зерттеу жұмыстары үлкен әсер етті.

Қан қысымының өзін-өзі реттеу теориясын ұсынды.

Ас қорыту жүйесін зерттеуде - оқшауланған қарын және ішек тәжірибесі, сілекей безі және оның сөл құрамын қызметін зерттеу жұмыстары.

Шартты рефлекс әдісі.

Павловтың

тәжірибелері

Физиологияның

зерттеу тәсілі

(әдісі)

Аспаптық

Бақылау әдістері

Физиологиялық құбылыстарды қалыпты жағдайда және әр түрлі әсерлерден кейін қадағалауға мүмкіндік береді. Тірліктік әрекеттер жылжымалы болғандықтан, бұл әдетте, 2-3 үрдісті қамти алады.