Науқастарды тамақтандыру және оны ұйымдастыру




Презентация қосу
Түркістан жоғары медицина колледжі

Тақырыбы:Медициналық мекемелерде емдік тамақты ұйымдастыру
Жоспары

Науқастарды тамақтандыру және оны ұйымдастыру

Емдік тағам дайындау барысындағы кулинарлық өңдеудің
ерекшелігі

Емдік тағам белгілеудің талаптары

Науқастарды жасанды тамақтандыру

Науқастарды тамақтандыру
Стационарда жатқан науқастарды тамақтандыруды және оны ұйымдастыру
ұйымдастыруға медицина және тағам
дайындайтын қызметкерлер қатысады.Аурудың
тамақтануына күнделікті жалпы басшылықты
дәрігер-диетолог жүргізеді, ол емдік диеталардың
дұрыс жасалуын және қолданылуына жауап
береді. Дайын тамақты тарату стационардың
кезекші дәрігер байқап коргеннен кейін ғана
жүргізіледі. Тамақты науқастарға таратуды
буфетші жүргізеді ауыр науқастарды
тамақтандыру бөлмелік мейірбекенің міндеті.
Тұра алмайтын ауруларды тамақтандыру кезінде
оларды шаршамайтындай етіп жайғастыру керек.
Ауыр және әлсіз науқастарды көбіне аздаған
порциалармен тамақтандырып сұйық тамақты
қасықпен немесе арнайы ыдыспен береді.
Қалтырап жатқан науқасты әсіресе ұйқысыздық
жағдайларында олардың күндізгі ұйқысын
бөлмеуге тырысып жағдайы жақсарып қызуы
түскен кезде тамақтандырған дұрыс.
Емдік тағам белгілеудің негізгі қойылатын талаптар

Азықта адам тіршілікке қажетті белок, май, көмірсу, сутегі, минералды тұздар, су, витаминдер мен
организмнің қажеттерін толтыруға арналған басқа да заттар болуы керек;
Емдік тамақтану адамның жынысына, жасына, салмағы, бойына, жұмсалатын күш қуатына байланысты
сәйкес болу керек;
Стационарда жатқан сырқатқа арналған тағамның колориясы дене еңбегімен шұғылданбаған адамдарға
қойылатын талаптан аспауы тиіс;
Тамақтың толық жарамдылығы, алуан түрлілігі және орынды тамақтануы қадағалануы тиіс;
Тамақтың толық залалсыздығын қамтамасыз ету керек;
Тамақты белгілі уақытта қабылдау керек;
Дене салмағын арттыру үшін колориясы мол тағамдар, ал кеміту үшін колориясы төмен тағамдар
қабылдауы керек;

үгілген тағамдарды пайдалану
жүрек, бауыр, бүйрек ауруларына (пісірлген көкеністерді үккіштен
тұзсыз диета белгілеу; немесе
елеуіштен өткізу, жармаларды
ұнтақтап алу);

тұзсыз тамақ науқас Емдік тағам тамақты буға пісру
адамның тәбетін жоймас дайындау азық- (асқазан және ішек
үшін тамаққа қант, бал, түлікті аурулары, жұқпалы
лимон аурулар және
кулинариялық
қышқылын, әр түрлі т.б.).
жеміс-жидек қосып,
өңдеудің өзіндік
оған қышқыл не тәтті ерекшеліктері бар:
беру;

тағам температурасы;
кейбір тағамдарға әуелі • ыстық тағамдар үшін ең қолайлы
қайнатылған, сонан соң температура 60°С,
қуырылған пияз қосу. • салқын тағамдар үшін - 10°С.
Кей жағдайда ауыр науқастарды ауыз қуысы арқылы тамақтандыру мүмкін болмайды /ауыз қуысы
аурулары,асқазан-ішек құрылысы, ес-түссіз жағдайларда т.б./.Мұндай жағдайларда жасанды жолмен
тамақтандырады.Жасанды тамақтандыру ағзаға асқазан зондының, клизманың көмегімен немесе
парентералды /веналық немесе тері асты/ жолымен қоректік заттар енгізу болып табылады. Жасанды
тамақтандыру кейде қалыпты тамақтануға қосымша болады.
• Асқазан зонды арқылы тамақтандыру:
Вазелинмен немесе глицеринмен майланған зарарсызданған жіңішке зондты сырқаттық асқазанына
енгізеді. Зондтың бас жағына воронка енгізеді, оған дөрекі тағамдар араласпаған (сүт, айран, шикі
жұмыртқа, маңыз сорпа, кокао ерітіндісі, жеміс шырыны) құяды. Күніне бірнеше рет шағын қысыммен
ептеп жібереді. Кейде зондты апта қалдырып қояды.тЕгер зондты мұрын жолы арқылы енгізуге болмаса,
оны ауыз арқылы енгізеді де беттің терісін пластырмен жақсылап бекітеді. Қоректік заттарды енгізіп
болған соң ондағы тағамның қалдықтарын жуу үшін зондқа таза су құяды.
• Клизма арқылы тамақтандыру
Клизма арқылы тамақтандыру үшін тік ішекке тамшылама ретінде 300-500мл 37С жылытылған 5%
глюкоза ерітіндісі, натрий хлоридтің изотониялық ерітіндісі немесе аминоқышқыл ерітіндісі
қолданылады. Ерітіндінің аз мөлшерін груша тәріздес баллонмен жіберуге болады.
• Парентеральды жолмен тамақтандыру:
Ас қорыту жолдарының өтімсіздігінде, ісік ауруларында және өңеште, асқазанда операция жасалған
жағдайда, әлсіреген науқастарға беріледі. Ол үшін белок препараттары (аминоқышқылдар, гидролизин,
казеин, фибриносол), майлы эмульсиялар, 10% глюкоза ерітіндісі қолданылады. Мына дәрі дәрмектердің:
гидролизин,
Қорытынды

• Жалпы тамақтандыру сияқты емдік тамақтандырудың негізгі қағидаларының бірі тағам рационының
тепе-теңдігі, яғни белоктардың, майлардың, көміртегілердің, витаминдердің адам ағзасына қажетті
мөлшерін қадағалау болып табыдады. Емдік тамақтандыру нақты бір тамақтандыру режимін сақтауды
көздейді. Диета тағайындау кезінде қайсыбір мүшелердің бұзылу деңгейі, сырқат сипаты ескеріледі, соған
байланысты тағам рационының құрамына тиісті өзгерістер енгізіледі, кейбір азық түліктер алынып
тасталады тағам дайындаудың технологиялық тәртібін өзгертеді.

Ұқсас жұмыстар
Хирургиялық науқастардың тамақтануы науқастардың тамақтану
Стационардағы сырқаттардың емдік тамақтарын ұйымдастыру
Хирургиялық бөлімдегі науқастардың тамақтануы
Хирургиялық бөлімдегі науқастардың тамақтануы туралы
Хирургиялық науқастардың тамақтануы
Науқастың тамақтануын ұйымдастыру
Науқастарды тамақтандыру қағидалары
Науқастарды тамақтандыру
Операциядан кейінгі кезең
Хирургиялық науқастардың тамақтануы туралы
Пәндер