ДНҚ тізбегінің реттілігін анықтаудағы классикалық әдістер




Презентация қосу
Молекулалық биология

Лекция 2. Нуклеин қышқылдары.
ДНҚ-ның біріншілік реттілігін анықтау.
Клеткадан ДНҚ молекуласын бөліп алу.

Арипова А.А.
Гриффитс тәжірибесі
Эвери, Мак-Леод, Мак-Карти тәжірибесі
Херши Чейз
Френкель тәжірибесі
Нуклеин қышқылдары химиялық құрылысы

Пентоза
Азоттық негіз
Фосфор қышқылының қалдығы

PO4

adenine

deoxyribose
Нуклеотидтердің байланысы

PO4
ДНҚ молекуласы
миллиондаған
нуклеотидтердің
PO4 байланысу арқылы ұзын
тізбекті құрайды.
ДНҚ-ның бағыты 5`-3`
Бір тізбек бойында
PO4 нуклеотидтер
фосфодиэфирлі
байланыс арқылы
байданысады.
PO4

sugar-phosphate + bases
backbone
ДНҚ-ның 2-тізбегі
PO4
PO4

PO4 Adenine Thymine
PO4

PO4 PO4 Cytosine Guanine

PO4
PO4
Екі тізбек арасында
PO4 сутегілік байланыс
PO4
арқылы жүзеге
асады.
PO4
PO4

PO4
PO4

PO4
PO4
Уотсон мен Криктің ДНҚ молекуласының моделі (A) және нуклеотидтер
арасындағы сутекті байланыстар (Б) [Cooper, Hausman,2009. P.109].
ДНҚ-ның біріншілік реттілігін анықтау.

1977 ж. – Shotgun әдісі бойынша алғаш рет Φ-X174
бактериофаг (5386 нуклеотид) толық геномы секвенирленді

1995 ж. –– бірінші организм Haemophilus influenzae
бактерииясының геномы секвенирленді.

«Адам геномы» жобасы - 1990 – 2003 - 2006 жж., құны -
15 млрд.$. геномның 92,3% секвенирленді.

2010 ж. – «мың геном», жобасы аяқталды , әрбір жеке
адам геномының шамамен 85% реттіліктер
секвенирленді.
Геном көлемі

Адамның папиллома вирусы - 8 м.ж.н.

Escherichia coli - 4900 м.ж.н.

Saccharomyces cerevisiae – 12 млн ж.н.

Arabidopsis thaliana – 101 млн.ж.н.

Triticum aestivum – 16 млрд. ж.н.

Адам – 3 млрд.ж.н.

Күлтегін ескерткіші
ДНҚ тізбегінің реттілігін анықтаудағы
классикалық әдістер

A.M. Maxam, W. Gilbirt, F. Sanger, 1977
1977

ДНҚ тізбегінің реттілігін ДНҚ тізбегінің реттілігін
анықтау барысында анықтау барысында
химиялық дегредация ферментативті әдісіне
әдісіне негізделген. негізделген

P. Nyren, A. Lundin, 1985-1987

ДНҚ-полимеразды белсенділік әдісі,
прирофосфатты анықтауға негізделген.
Maxam-Gilbirt әдісі

https://www.youtube.com/watch?v=_B5Dj8PL4E0
https://www.youtube.com/watch?v=YeHtjO7vlyg
shotgun
Өсімдік органынан ДНҚ-ны бөліп алу
СӨЖ тапсырмасы:
1. Нуклеин қышқылдарының молекулалық
гибридизация әдісі.
2. Медицинада қолданылуы.

Ұқсас жұмыстар
Максам Гилберт тізбектеу
ДНҚ тізбектерін ДНҚ полимеразамен көшіру әдісі
ДНК секвенирлеу әдісі
Саузерн бойынша блотгибридизациялау
ДНҚ денатурациясы
Адамның жыныс генетикасы
Рибосомалық РНҚ атауындағы сандар - тұндыру константасының мәніне тең
ДНҚ репликациясы туралы қысқаша мәлімет
ДНҚ репарацияның түрлері
Гендік - модификацияланған ағзаларды алу
Пәндер