Конструкторлық құжаттаманы рәсімдеудің бірыңғай жүйесі (КҚБЖ) және сызба орындау стандарттары

Сызбаның орындалуының негізгі ережелері

Стандарттар туралы түсінік

Алдыңғы сабаққа шолу

Стандарттарға жалпы түсінік

Қазіргі заманғы өндірісте күрделі бұйымды өндіру үдерісіне түрлі өнер-кәсіп саласына қатысты болған, бір-бірінен мыңдаған шақырым қашықтықта, тіпті әртүрлі елдерде орналасқан бірнеше зауыттардың инженерлері, техни-калық мамандары және жұмысшылары қатысады. Конструкторлық құжаттама - бұйымның құрылысы, пішіні, өлшемдері жә-не т. б. көрсетілген, оны өндіруге, бақылауға және қолдануға қажетті ақпарат-тарды қамтитын графикалық және мәтіндік құжаттар жиыны. Бір кәсіпорында әзірленген конструкторлық құжаттың рәсімделуі жәнемазмұнында сәйкессіздіктер бар бұйымды пайдалану басқа кәсіпорында жүр-гізілетін өндірістік үдерістерді ұйымдастыруды қиындатар еді. Сондықтанөндірістік үдеріске қатысушылардың барлығына түсінікті болу үшін сызба-лар мен схемаларды рәсімдеудің міндетті бірыңғай ережелері әзірленген. Мұндай ережелер стандарттардың ішіндегі ірі тармақтардың бірі - Конструк-торлық құжаттаманың бірыңғай жүйесінде (КҚБЖ) бекітілген. КҚБЖ-нықолдану графикалық бейнелеудің бірыңғай мемлекетаралық жүйесін жүзегеасыруды, қазіргі заманғы өндіріс талаптарын қанағаттандыруды және тех-никалық құжаттың жоғарғы деңгейде әзірленуін қамтамасыз етеді. Стандарттар салалық, мемлекеттік және мемлекетаралық болуы мүмкін. Мемлекетаралық (халықаралық) стандарттарды қолдану Қазақстанда зама-науи өндірістерді ұйымдастыруға мүмкіндік берді. Оларға испандық «PatentesTalgo» компаниясымен бірге ұйымдастырылған «Тұлпар-Тальго», Франция-ның «EUROCOPTER» компаниясымен бірге құрылған «Еврокоптер Қазақстанинжиниринг» ЖШС (1. 8-сурет), Көкшетау қаласындағы «КАМАЗ-Инжи-ниринг» АҚ - КамАЗ автокөліктерін құрастыру зауыты және т. б. мысал бола-ды. КҚБЖ стандарттары да заңды күшке ие. Оларды барлық кәсіпорындарда, құрылыста, жобалық ұйымдар мен оқу орындарында ұстану міндетті.

Оқу сызбаларында кейбір жағдайларда стандарттан ауытқуға рұқсатӘрбір стандарт сәйкес реттік нөмірмен тіркеледі, мысалы, ГОСТ 2. 304-84белгісіндегі 2 саны - КҚБЖ-ның тармақтық нөмірі, 304 - нақты стандарттыңреттік саны (сызбаларды орындау ережелері), 84 - стандарттың тіркелгенжылы. 2000 жылдан кейін бекітілген стандарттардың тіркелген жылы төрттаңбалы санмен беріледі. Уақыт өте келе стандарттарға түзетулер енгізіледі немесе жаңасымен ал-мастырылады. Бұл өзгерістер инженерлік графиканың жетілдірілуі жәнеөндірістің жаңғыруымен байланысты. Негізгі сызбаПішімнің белгісі3. 2 Пішімдер және негізгі жазуСызбалар өлшемдері стандартта қатаң бекітілген пішімде дайындалғанқағаз парағы бетінде орындалады. Бұл сызбаларды сақтау, сызба құжаттарынкітапша етіп жинақтауға қолайлы.