Оқытушының кәсіби құзыреттілігі

Презентация қосу

Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық
университеті
Педагогика және психология
институты
Пән атауы: Жоғары мектеп педагогикасы

Тақырып: Жоғары мектеп оқытушысының кәсіби және коммуникативтік
құзыреттілігі

Оқытушы: п.ғ.к,қауым.проф м.а. Жүндібаева Т.Н
Жоғары мектеп
оқытушысының кәсіби
құзыреттілігі
Қарастырылатын
сұрақтар:
Жоғары мектеп
оқытушысының
коммуникативтік
құзыреттілігі
Дәрісті оқу барысында төмендегі әдебиеттер пайдаланылды:

1.Жоғары мектеп
педагогикасы: оқу 2. Қ.Қ. Шалғынбаева, Н.П.
құралы /Ж.Р. Баширова, Н.С. Албытова, Т.С. Сламбекова.
Әлқожаева, Ұ.Б. Төлешова, Жоғары мектеп
Ә.Ж. Тойбаев, Қ.Б. педагогикасы:
Жұмабекова. – Алматы: Магистранттарға арналған
Қазақ университеті, 2015. – оқу құрал: Алматы:
58 б. TechSmith6 2019. - 85б.

3.Бұлақбаева,М.К.
Жоғары мектеп педагогика
сы : оқу құралы / - 4.Околелов, О. П.
Электрон. текстовые дан. Педагогика высшей шко
12,6 МБ. - Алматы: лы: учебник. - М.:
«Қыздар университеті» ИНФРА-М, 2018.
баспасы, 2014.
Жоғары мектеп оқытушысының кәсіби
құзыреттілігі
Жоғары мектеп оқытушысы— бұл арнайы даярлығы бар және
педагогикалык ic-әрекетпен айналысатын кәсіби маман

Оқытушының кәсіби даярлығы оның педагогикалық жоғары оқу
орнынан білім алуымен ғана сипатталмайды, ол оның кәсіптік
қызметінің бүкіл кезеңін қамтиды.

Кәсібилік– индивидтің кәсіби дағдыларды меңгеру дәрежесі.
Кәсібилік (профессионализм) психологиялық және тұлғалық білім
беру ретінде тек кәсіби біліктілік пен дағдылардан ғана емес кәсіби
міндеттерді қоя білу және оны шеше білу өнері мен, жалпы және іс-
әрекеттің қиын жағдайларында шындықты ерекше түсіне білуімен
сипатталады
Кәсіби шыңдалуға әсер ететін факторлар:

– жеке ерекшеліктері мен дами берсем деген тілегі,
қажеттілігі;

– кәсіби іс-әрекетті жүргізу мерзімі, өтілі.
Кәсіпқой - өзіне қажетті
даярлығы мен мамандығы
бар өз ісінің маманы
Оптант-
Тә
л
ісі ім
мамандық
ізб ш ің б гер
н таңдау кезеңі
п т- у
ас е е - д е о қ а,
кө ар бе дел ө А ары ынд е де
зқ ла рі ді з ғ ар д
шә ада ара ры, , жо нд дер дам
кір мд ста бі ы ж а
тт а р ы ғ ы р ор лед ын
ер , л т
іб А.К.Климовтің ко оқи
ар
пікірінше,
маман өзінің
- ө з іс і
ің
н Адапт
е л
Бед ебері, өз е кәсіби өсуінде маман а нт –
ш мынадай жұмы н ы ң
нд а ж ән сқа үй жаңа
ы
ортас ортада да кезеңдерден 3-5 ж ренуі
басқа , танымал, өтеді:
ыл.
ді
бедел гілі адам
бел Ше
Қан б
д а й ер - н а л-
а да
қас рнайы бір н теіррибелірілгенз
қа иетт
И тәж р, бе де ө
е н і
біл білетт ері, зм етк екеті е сәтт
ө імд ері р
қы бек ә жән ізгі
қай зіндік ері ба , ең тімен и нег рын
т р
іс-ә алан жеке, бе кәсіб ияла алады
ре б ай кц ра
бар кет ст тын фун е асы
ада илі зег
м жү
жоғары оқу
орны
аяқталғанна
жоғары оқу
н кейінгі
орнындағы
кезең.
кезең;

жоғары оқу
орнына
дейінгі
кезең;
Н.Ф.Талызина Р.Х.Шакуров А.И.Щербаков

Құзыреттіліктің негізгі сипаттамасы —
маманда кəсіби іс-əрекетті атқаруды
қамтамасыз ететін білімдер, іскерліктер,
дағдылар мен тəжірибенің бірыңғай кешенінің
қалыптасқан деңгейі болып табылады
Кәсіби құзыреттілік – білім, білік және тәжірибе негізінде
табысты әрекет ету қабілеті

Кәсіби құзыреттілік дегеніміз - сәтті педагогикалық қызметке
қажетті кәсіби және жеке қасиеттердің жиынтығы

Педагогтың кәсіби құзыреттілігі - бұл педагогтың теориялық білім
жүйесін және оларды нақты педагогикалық жағдайларда қолдану тәсілдерін,
педагогтың құндылық бағдарларын, сондай-ақ оның мәдениетінің
интегративті көрсеткіштерін (сөйлеу, қарым-қатынас стилі, өзіне және өз
қызметіне қатынасы және т.б.) қамтитын көп факторлы құбылыс
Педагогтің кәсіби құзыреттілігінің негізгі құраушылары

- зияткерлік-педагогикалық құзыреттілік - оқыту мен тәрбиелеуді тиімді
жүзеге асыру үшін алған білімдерді, тәжірибені кәсіби қызметте қолдана білу,
педагогтің инновациялық іс-әрекетке қабілеттілігі

- коммуникативтік құзыреттілік - сөйлеу дағдыларын, тыңдау қабілетін,
экстраверсияны, эмпатияны қамтитын маңызды кәсіби сапа;

- ақпараттық құзыреттілік - мұғалімнің өзі, оқушылар, ата-аналар,
әріптестер туралы ақпарат көлемі

- реттеуші құзыреттілік – педагогтың өз мінез-құлқын басқару,
эмоцияларын бақылау, рефлексияға қабілеті, , стресске қарсы тұру
қабілеті жатады.
әлеуметтік-құқықтық
құзыреттілік- қоғамдық
институттармен және адамдармен өзара
әрекеттесу саласындағы білім мен дағдылары,
сондай-ақ кәсіби қарым-қатынас пен мінез-
құлық тәсілдерін меңгеруі

экстремалды Оқытушының кәсіби дербес құзыреттілік -
құзыреттілік -кенеттен құзыреттілігінің
тұрақты кәсіби өсуге және
біліктілікті арттыруға, сондай-ақ
болған күрделі жағдайларда,
кәсіби жұмыста өзін-өзі жүзеге
технологиялық процестердің негізгі компоненттері асыруға қабілеттілік;
бұзылуы кезінде әрекет ету қабілеті

арнайы құзыреттілік –
белгілі біріс-әрекет түрлерін өз бетінше
орындауға дайындық, типтік кәсіби
міндеттерді шеше білу және өз еңбегінің
нәтижелерін бағалау, мамандық бойынша
жаңа білім мен дағдыларды өз бетінше алу
қабілеті
Оқытушының кәсіби құзыреттілігі ..., ..., ... компоненттерді
қамтиды

психологиялық-
пәндік әдістемелік
педагогикалық
Жоғары мектеп оқытушысының коммуникативтік құзыреттілігі

Коммуникация - латын тілінен аударғанда «ортақ ету,
байланыстыру, араласу» дегенді білдіреді

Коммуникативтік құзыреттілік - бұл күрделі коммуникативтік дағдылар
мен қабілеттерге ие болу, қарым-қатынастағы мәдени нормалар мен шектеулерді
білу, қарым-қатынас саласындағы әдет-ғұрыптарды, дәстүрлерді, этикетті білу,
ұлттық, тектік менталитетке тән және осы мамандық шеңберінде көрініс табатын
коммуникативтік құралдарға бағдарлау

Коммуникативтік құзыреттілік- қарым-қатынаста туындайтын
коммуникативтік міндеттерді шығармашылық тұрғыдан шеше білу қабілеті
сөз
сезу жəне
қобалжу дауыс

Педагог үшін қарым-қатынас
— бұл кəсіби қызметтің бір
түрі десек, онда оның тəсілдері

жымию интонация

ымдау көзқарас
коммуникативтік коммуникативтілік
тəртіп жəне
аймағындағы ұйымдастырушылық
білімі қабілеті
Коммуникативтік
құзыреттіліктер
келесідей
эмпатияға өзіндік бақылауға
компоненттерден қабілетті болу қабілеттілігі
тұрады:

вербалды жəне
вербалды емес қарым-
қатынас мəдениеті
Педагогикалық қатынас — бұл «педагог
пен тəрбиеленушілердің негізгі əлеуметтік-
психологиялық өзара əрекеттесу жүйесі
(тəсілдері мен дағдылары), оның мазмұны,
ақпаратпен алмасу, тəрбиелік əсер ету,
коммуникациялық құралдардың көмегімен
өзара қатынастарды ұйымдастыру болып
табылады, педагог осы процесті
Ви́ктор Абра́мович ұйымдастырады жəне басқарды
Кан-Кали́к
Педагогикалық қарым-қатынас
мазмұны мен құрылымы
Аксиалды
Вербалды қарым-
қатынас
Ретиалды

Аксиалды қарым-қатынас - ақпаратты бір адамнан екінші
бір адамға жеткізу процесі (оқытушы мен жеке бір студент
арасындағы қарым-қатынас).
Ретиалды қарым-қатынас - ақпаратты бір адамнан бір топ
адамга жеткізу процесі (оқытушы мен топ студенттері
арасындагы қарым-қатынас).
өзара іс-
əрекетке сенімділік
көшу
Білім
алушылармен
қатынас жасаған
əсер етуден бас жағдайда педагог
тартуға қарым-қатынас диалогтылық
қабілеттілік жағдайын
ұйымдастыру үшін
В.А.Кан-Калик
əзірлеген кейбір
нақты талаптарды
психологиялық өзара
орындауы қажет түсіністік
байланыс
• əріптесті қарым-қатынасқа шақыру:
ықылас білдіру, тілдесуге шығу,
психологиялық қысымды түсіру,
бейтаныстың алдындағы
Бастапқы қорқынышты жою; қарым-қатынас
функция сипатының түрін еркін таңдауға
əріптестің көзін жеткізу, өзін
бағалауды жəне өзіне сенімділікті
арттыру, сонымен қатар басқа
адаммен оны оңды қарым-қатынас
жасауға сендіру

• тілдесуге шыққанда əріптесті
қолдауға бағытталған, оның
қиындықтарының бір бөлігін өзіне
Екінші қабылдау, серіктестің ішкі дүниесіне
функциясы қызығушылық білдіру, оның
Н.Е.Щуркова тұлғалық ерекшеліктерінің өзіне тəн
белсенді көріністерін қолдау жəне
шабыттандыру
Педагогикалық қарым-
қатынастың негізгі
функциялары:

Коммуникатив Бақылау-
Ұйымдасты- Ақпараттық- Эмоционалдық
Конструктивті ті- бағалау
рушылық білім берушілік -түзетушілік функциясы
ынталандыру
Коммуникацияның негiзгi функциялары
мыналар:

Информативтi

Интерактивтi

Перциптивтi

Экспрессивтi
Психологтар өзара қарым-қатынас
кедергілерінің бірнеше типтерін
көрсетті:
• Жалған тыңдаушылар
(«псевдослушатели»).
• «Өзімшіл тыңдаушы»
Тыңдауды («самовлюбленный»)
ң түрлері • «Өз жанынан қосушы»
(«слушатель-сочинитель»)
• «Тыңдаушы - бал ара»
• «Тыңдаушы - шаншар»
Тиімді тыңдау:

Рефлексиялық
(белсенді)
тыңдау

Бейрефлексиялы
қ (ым-ишара)
тыңдау
-сөйлеушінің сөзін, сезімін
дүрыс ұқпау;

- сөйлеушіде оны
естімегендей түйсік туғызу;

-сөйлеушінің мәселесін өзіне
ыңғайлап ауыстыру;
Тиімсіз тыңдау
түрлері:
-сөйлеушінің сөзін күлкіге
айналдыру, маңызсыз деп
табу;

-талқыланған мәселенің
дүрыс шешімін таба алмау;

-өзара түсінушілікті
дамытпау.
А.К.Маркова бойынша
педагогикалық іс-әрекет стилдері
Пысықтау тапсырмалары:

1.Ғылымдардың
2. Оқытушының кәсіби
еңбектеріне талдау жасай
құзыреттілігінің пәндік, 3. Жоғары мектеп оқытушы
отырып, құзыреттілік,
психологиялық- үшін кәсіби және
кәсіби және
педагогикалық және коммуникативтік
коммуникативтік
әдістемелік құзыреттілікті дамытудың
құзыреттілік ұғымдарына
компоненттеріне сипаттама қажеттілігін негіздеңіз
талдау жасаңыз,
беріңіз
салыстырыңыз

Ұқсас жұмыстар

Педагогикалық құзыреттілік ұғымы

Кенжебеков Бораш Жоғары білімді маманның кәсіби құзыреттілігі - маман тұлғасының ішкі психологиялық қасиеттері мен күйлерінің, кәсіби

Қазіргі мұғалімнің кәсіби құзыреттілігі

Интербелсенді әдістері

Мұғалім тұлғасы

Мұғалімнің құзыреттілігі

Педагогтың тұлғасы және оның кәсіби құзыреттілігі

Педагогтың кәсіби өзін–өзі тану және өзіндік дамуы

Психологиялық алдын-алу жұмыстарын ұйымдастыру ерекшеліктері

Педагогикалық қарым - қатынас психологиясы

Пәндер