Қазіргі кезеңдегі болашақ маманның тұлғасын қалыптастырудың өзекті бағыттар




Презентация қосу
Қазіргі кезеңдегі
болашақ маманның
тұлғасын
қалыптастырудың
өзекті бағыттар
Жоспар:

Болашақ маманды дайындаудың психологиялық-педагогикалық
аспектілері.

Субъекті қалыптасуының алғашқы этаптары мен тұлғаның өзін-өзі
дамытудың тұжырымдамалық көзқарастары.

Болашақ мамандарға қойылатын талаптар.
Болашақтың ұстазын қалай дайындауға бола­д ы?

Жан Жак Руссо ұстазды шына йы ұстаз
жасайтын, ба лала рдың оған деген өткір
қажеттілігін сезіндіретін «та за
білімділігі» ғана емес, басқа да маңызды
және елеулі қа сиеттерді а та п көрсеткен.
Ұстаз тек психолог емес, Адам болуға
тиісті, ол үшін оқытушы мен мектепті
мәдениеттен шеттетуді жеңу қажет.
Ұстаздың кәсіби тәрбиесінің
жиынтығын құрайтын үш
маңызды компонентке көңіл
аударайық:

когнитивтік

эмоционалдық

іскерлік-тәжірибелік
Қазіргі заман талабына сай ойшыл, ғылыми-әдістемелік біліммен терең
қаруланған, педагогика мен психологияны жетік меңгерген шебер мұғалім
қажет.

Білім беру саласының критерийлері:

мұғалімнің кәсіби шеберлігі
мұғалімнің білімділігі
мұғалімнің тәжірбиесі
мұғалімнің бәсекеге қабілеттілігі
білім беру сапалылығы
еңбектің тиімділігі
әдістемелік жұмыстағы шеберлігі
Нарық жағдайының қалыптасуына қарай
әрбір мұғалім кәсіби шеберлігін
жетілдіруде өзінің стратегиясын құра білуі
қажет.
Шығыстың ұлы ойшылы Әбу Насыр әл Фараби:

«Ұстаз тумысынан өзіне айтылғанның бәрін жетік
түсінген, көрген, естіген және аңғарған
нәрселерінің бәрін жадында сақтайтын, олардың
ешбірін ұмытпайтын, алғыр да зерек ақыл иесі,
өте шешен, өнер–білімге құштар, аса
қанағатшыл, жаны таза және әділ, жұртқа
жақсылық жасап, үлгі көрсететін, қорқу мен
жасқануды білмейтін батыл, ержүрек болуы
керек»
Нарық жағдайындағы мұғалімдерге қойылатын талаптар:

мұғалімдердің бәсекеге қабілеттілігі

Болашақ маманның кәсіби мобильдігі мен
білім беру жүйесінің сапалылығы біліктері дегеніміз практикалық және
ғылыми іс-әрекетте, қоғамдық
тәжірибеде үнемі туындайтын
өзгерістерге жылдам жауап беру
қабілеттілігі болып табылады.

мұғалімнің кәсіби шеберлігі
студенттерді дайындау барысында кәсіби-тұлғалық мәдениет
қалыптасуының құрылымдылық компоненттерін анықтаймыз:

Мотивац иялық — бола шақ мама нда рдың жоға ры оқу орында рының білім беру
үрдісіне кіруді қамта масыз ететін қажеттіліктерді, мотивтерді,
қызығушылықта рды қа мтиды;

Бағдарла ушылық — іс-әрекеттің танымдылық және өзінің а дамгершілік –
интеллектуалдық жетілуінің жоспарла у мен жобала удың мақса тын анықтауды
қамтиды;

Бағала ушылық — іс-әрекет нәтижелерін кәсіби-тұлғалық мәдениетті
қалыптастыру шенберіндегі, орында латын міндетпен салғастыру негізіндегі
әрекеттердің орындалуының барысы туралы кері а қпа ра тын жүйелі а лу
мазмұнын қа мтиды;

Мазмұндық-опера ционалдық — екі өзара ба йланысты бөлімдерден тұрады:
жетекші білімдер жүйесі (теория, заңдылықтар, фактілер, көзқара стар) және
оқудың тәсілдері (ақпара т а лудың құралда ры мен білімдерді қолда ну);
Педагогикалық әрекеттің шыңына апаратын баспалдақ –
кәсібилік

1.Объективті критерийлерге: мұғалімнің өз
Қоғамның жаңаруы мен дамуы мамандығына сәйкестігі, сан және сападағы
барлық саладағы оның жоғарғы еңбек көрсеткіші
азаматтарының кәсібилілігіне 2.Субъективті критерийлерге: адамның
байланысты. Осы мәселені терең мамандығы қаншалықты оның табиғатына,
зерттеген А.К. Маркова қабілеттері мен қызығушылықтарына сәйкес
мұғалімнің кәсіби деңгейге 3.Нәтижелі критерийлер: мұғалім өз ісінде
көтерілуінің мына төмендегі қоғам талап етіп отырған нәтижелерге қол
психологиялық критерийлерін жеткізіп отыр ма деген мәселе тұрғысынан
анықтаған: қарастырылады.
4.Шығармашылықтың критерийлеріне:
мұғалімнің өз кәсібінің шекарасынан шыға алу,
сол арқылы өз тәжірибесін, еңбегіне өзгерте
алуы жатады.
Кез келген мамандықта биікке көтеретін күш –
оның кәсіби

Біліктілікті арттыру - өз
қызметін нәтижелі атқару үшін
және кәсібилік пен құзырлылық
деңгейін көтеру мақсатында
арнайы білімдік бағдармалар
арқылы оқыту, кәсіби дамыту,
іс-шараларына қатыстыру және
оның өз білімін көтеруі болып
табылады.
XXI ғасырда кәсіби еңбектің
интеллектуализациялау тенденциясы
белгіленіп, университеттік білім
берудің маңыздылығы көтерілді.
Өйткені қазіргі кезде әлеуметтік-
экономикалық құрылымдағы,
іскерлік, экономикалық, әлеуметтік
қатынастары жүйесінде қоғам
болашақ маманды дайындаудың
сапасына жоғары талап қоюда.
Осыған орай жаңаша ойлайтын
маманды қалыптастыруға бағытталған
университеттік дайындаудың жаңа
парадигмасы өзекті болып келеді де,
яғни қоғамның осы кездегі
қалыптасуының талаптарына жауап
беретіндей жоғары оқу
орындарындағы білім беру студент
тұлғасы дамуының жоғарғы деңгейін
жеткілікті түрде қамтамасыз ету
қажеттілігі туындайды.
…Ғылымды үйренгенде ақиқат мақсатпен білмек үшін үйренбек
керек.
Абай Құнанбайұлы

Тұлғаға бағытталған көзқарастың білім
беруге деген мақсаты сырттай берілген Студенттердің тұлғаға-бағдарлаушылық
қасиеттерді «қалыптастыру» деп дамудың міндеті бірқатар еңбектерде
қаралмайды, оның негізгі мәні тұлғалық негізделеді (В.В. Сериковтің, А.В.
мүмкіншілікті ашу және демеу, тұлғаның Петровскийдің, А.К. Маркованың және
рухани және моральдық т.б.). Педагогты дайындау олармен
мүмкіншіліктерін анықтау, оларды өзін- алдағы педагогикалық жұмыстың
өзі дамытуға кіріктіру деп түсінеміз. субъект іс-әрекеті барысында
Сондықтан да педагогикалық және қалыптасатын тұлғалық-
психологиялық тұрғысынан болашақ бағдарлаушылық мән-мағыналардың
маманның өзін-өзі дамыту іс-әрекеті мен және субъект іс-әрекетімен
оның өзіндік санасының ерекшеліктерін айқындалатын күрделі үрдісі ретінде
тұлғаның кіріктірілген компоненті қарастырылады.
ретінде зерттеу маңызды болады.
Көптеген зерттеушілердің еңбектерінде болашақ маманның
кәсіби дайындығы мәселелерінің аспектілері қарастырылады:

1. Мұғалімдердің жалпы педагогикалық дайындығы (Н.К. Крупская [42],
Н.В. Кухарев[46], В.А. Сластенин[66], Н.Д. Хмель [56], М.И. Кудабаева[43]
және т.б.);
2. Мұғалімдерді дайындау барысындағы кәсіби біліктерді қалыптастыру
мәселелері (Б.И. Степашин[67], Н.А. Томин, Н.Ф. Белокур[71] және т.б.)
3. Педагогикалық тәжірибе барысында студенттер дайындығын
жақсартудың аспектілері (О.А.Абдулина [2], Г.А. Кит[38], Т. Камзабаев, К.
Капбаев, В. Клочко және т.б.);
4. Мұғалімдер дайындығы мен біліктілігін көтеруді жетілдіру аспектілері
(Н.В. Александров [8], Г.А. Победоносцев [58] және т.б.);
5. Педагогикалық мәдениет мәселесі (М.Х. Балтабаев[12], Т.В. Иванова
[35], Н.З. Чавчавадзе [75], Е.Н. Шиянов [76]);
6. Болашақ мамандардың кәсіби өзін-өзі тәрбиелеудің мәселелері (С.Б.
Елканов[30], Б.П. Зязин[33], А.И. Щербаков және т.б.).
Пайдаланған әдебиеттер:

Әд і ск ер мұ ға л і м «Х Х І ғ а с ы р мұ ғ а лі мі қ а н да й б ол у ы к ере к » Б а қ ы т Ч а к а к ов а .

И сма ил ов а , Р . Б . Қ а зі рг і к е зде г і б ол а ша қ мұғ а л і мн і ң тұ л ғ а с ы н қ а л ы пт а с т ы ру
ерек шел і к т ері ма қ а л а сы .

Қ арлы ға ш Са рб а с ов а «И нно ва циял ы қ п еда г ог ик а л ы қ т ех н ол ог и ял а р» А л ма ты , 2 0 0 6 ж .

Ұқсас жұмыстар
Мұғалім тұлғасы
Мұғалімнің құзыреттілігі
Мұғалімнің этнопедагогикалық құзыреттілігі
БОЛАШАҚ ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ
педагогикалық инновация
Жобаның үшінші басым бағыты жастарды рухани құндылықтар негізінде тәрбиелеу ісіне ерекше мән беру
БАСҚАРУ ТУРАЛЫ АФОРИЗМДЕРІН ЖИНАП, ӨЗІНДІК ТАЛДАУ ЖАСАУ
Мемлекеттік стандарттар
Педагогикалық құзыреттілік ұғымы
БОЛАШАҚ ОҚЫТУШЫЛАРДЫҢ ЭТНОПЕДАГОГИКАЛЫҚ БІЛІМІНІҢ МАЗМҰНЫ
Пәндер