1729 - 1730 жылдары қазақтың қарулы қолы қалмақтарды қатты қырғынға ұшыратып, бас көтертпей




Презентация қосу
нды ,
б ы ры
н ш ұ а
т аб а ла м
Ақ өл с ұ
қ а к
Ал

Орындаған:
Орындаған: Есбосынова
Есбосынова Ұлбала
Ұлбала
Ақтабан шұбырынды,
Алқакөл сұлама —
қазақ халқының
тарихындағы ащы
қасірет, Отан басына күн
туған аса қайғылы кезең
(1723 – 25)
Жоңғария қалмақтары10 мың
жауынгері бар 7 қолмен қазақтарды
шапқан. Олар Балқаш, Қаратау
бағытымен жылжып , Алтай асып,
Көктал өзені бойымен өрлді,Нұра
өңірін қанға батырып,Шелек өзені,
Есік көлі,Шу өңірін
таптап,тоқтаусыз Іледен өтіп
қарудың күшімен, қазақ жерлерін
иемденді.Шапқыншылар
Қазақстанның оңтүстік
аудандарындағы бейбіт елді аяусыз
қырғынға ұшыратып, Түркістан,
Сайрам, Ташкент қалаларын басып
алды. Жоңғарлардың жойқын
шабуылының нәтижесінде қазақтар
шайқас даласында 100мыңға жуық
жауынгерлерінен айырылды,

Алексей Левшиннің айтуы бойынша
Тоз-тоз болған Ұлы жүз,
Орта жүздің шағын бөлігі Сырға
Шыршық құятын тұстан сәл
жоғары өткелден өтіпХоджент,
Самарқан иеліктеріне көшті.

Кіші жүз Сауран қаласын айналып,
(«Сайран айналған») Бұқараға
ауды.

Шұбырған
Шұбырған халықтың
халықтың басым
басым
көпшілігі Сырдан өтіп, Алқакөлге
жетіп құлады. Кейбір тайпа-рулар
Қызылқұм, Қарақұм ішіне сіңді.
,
а н ды
а б ын
қ т р
А ұ бы
ш

ө л
а к
л қ а
А ам
с ұл
Қазақ хандығы (XV ғ.) түрінде мемлекеттілігін
қалыптастырған қазақ халқына 1723-1725 жж. елдігінен
айырылып тарих бетінен мүлде жоғалып, шағын этностық
топқа айналу қаупі төнді. Алайда, экономикалық, саяси,
әлеуметтік, демографиялық ауыр дағдарысқа ұшырап,
есеңгіреген қазақ елі етек-жеңін тез арада жинап, жаумен
шайқас майданына шықты.
БӨГЕНБАЙ БАТЫРҚАБАНБАЙ БАТЫР

1726 ж. батырлар бастаған НАУРЫЗБАЙ БАТЫР
ӘБІЛҚАЙЫР ХАН
қалың ел жоңғарларға қарсы
майдан ашып, Бұланты мен
Бөленті өзендерінің жағасында
қалмақтарға қарсы тегеурінді
соққы берді. 1727 ж. қазақтар
Қаратауды қайтарды.Хан тауына
Орда тігіп, Аңырақай даласында
ұлы жеңіске жетті. 1729-1730
жылдары қазақтың қарулы қолы
қалмақтарды қатты қырғынға
ұшыратып, бас көтертпей
ЖӘНІБЕК БАТЫР тастады. МАЛАЙСАРЫ
Осы жолы шапқыншы жоңғарлардың
саны 70 мыңнан асып түсіп, жеті
бағытпен қазақ еліне кірді. Осы ауыр
жылдарда шыққан қазақтың қаралы да
қайғылы, ән ұраны «Елім-ай», сол кездегі
ауыр күндердің өшпес ескерткіші болып
табылады.
«Ақтабан шұбырынды, Алқакөл
сұламаға» ұшырады. Сақталған
мәліметтерге қарағанда, Ұлы жүз бен
Орта жүз Самарқанд пен Бұқараға, Кіші
жүздің халқы Хиуаға қарай босқан екен.
Босқындардың біразы Алакөл маңына
барып паналаған көрінеді.
Елім-ай

Қаратаудың Атадан үл, енеден
басынан кө қыз
келеді, ш айрылды,
Көшкен сай Көздің жасын көлғ
ын бір тайл ылып
бос келеді, ақ ағызамын,
Елім-ай, Ел Елім-ай, Елім-ай.
ім-ай. Мына заман қай за
Ел-жұртын ман?
ан айрылға Қысқан заман,
жаман екен н
, Бақыт құсы алаштан
Қара көзден үшқан
мөлтілдеп ж заман,
келеді, ас Елім-ай, Елім-ай.
Елім-ай, Ел Көк аспаннан топы
ім-ай. рақ, шаң
Мына заман борады,
қай заман? Күні суық қаңтард
Бағы заман ан, қыстан
, жаман,
Баяғьідай б
олсайшы та Елім-ай, Елім-ай
заман, ғы
Елім-ай, Ел
ім-ай.
Жоңғар шапқыншылығы жайлы
түсірілген «Көшпенділер»
фильмінен алынған сурет

-Қалдан Серен, баласы
Шарыш.
-Абылайдың ғашығы
Гаухар
-Абылай

Ұқсас жұмыстар
Қалмақ хандығының күшеюі
Моғолстанға билік еткен хандар
Қазақ хандығының әскері
Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы күресінің тарихи маңызы
Зымыран сұрақтар
Цин империясының қазақ жеріне шабуылы
Абылай ханның мемлекеттік қызметі
Абылай хан есімізде
КІШІ ЖҮЗДІҢ РЕСЕЙ ИМПЕРИЯСЫНЫҢ ҚҰРАМЫНА ЕНУІ
Голощекиндік геноцидтің ащы шындығы мен қазақ интеллигенциясының қатал тағдыры
Пәндер