Медиация процедурасын жүргізудің негізігі сатылары

Орындаған:Сәрсенбаев Жолдыбек

Ме диа ция За ңның та ла пта рына қа йшы ке лме йтiн та ра пта р ке лiске н тәртiп бойынша жүргiзiле дi. Ме диа торла р ұйымда ры бе кiтке н ме диа цияны жүргiзу тәртiбi (ре гла ме нтi) та ра пта рдың ке лiсiмiме н қолда нылуы мүмкiн. Та ра пта р өзде рiнiң қа ла уы бойынша ме диа цияны жүргiзу орны тура лы уа ғда ла са а ла ды. Ме диа тор ме диа цияны жүргiзу күнi ме н уа қытын та ра пта рдың ке лiсiмiме н а йқында йды. Та ра пта р ме диа цияны жүргiзу ба рысында па йда ла ныла тын тiл не ме се тiлде р тура лы өзде рiнiң қа ла уы бойынша уа ғда ла са а ла ды.

Ме диа ция са ла сында ғы ма ма н О. В. А лла хве рдова та тула стыру рәсімінде 7 ке зе ңді бөле ді:

Ме диа ция - конфликтіні оның ше шілуі жа ғына қа ра й а лға ба стыруға мүмкіндік бе ре тін проце сс. Бұл, а лдыме н конфликтіні әлсіре те тін, а л ке йінне н жа н-жа қты ойла стырылға н ше шімде рді қа былда у үшін не гіз да йында йтын және, нәтиже сінде, пробле ма ны ше ше тін қа да мда р топта ма сы. Ме диа ция рәсімінің бірыңға й моде лі жоқ және болуы да мүмкін е ме с е ке нін бірде н а йтқа н жөн, се бе бі бұнда шыға рма шылыққа, е ркіндікке, тәжірибе ге әрқа ша н да орын қа луы тиіс. Осы рәсімнің да муында ғы са тыла р са нын а йқында у ме диа ция ба рысын та лда уға та лпынып жа тқа н тұлға ның ше шіміне ба йла нысты.

Да йында қ (ме диа цияға де йінгі) ке зе ң.

Қорытынды ке зе ң.

Не гізгі ке зе ң.

ше те лдік, ре се йлік және қа за қста ндық же те кші ме диа торла рдың түрлі пікірле рін та лда й ке ле, ме диа тивтік рәсім құрылымында ке ле сі ке зе ңде рдің бөліне тіні тура лы қорытынды жа са уға бола ды:

Ме диа ция рәсімінің да йындық ке зе ңі Ме диа ция рәсімі ба ста луы үшін та ра пта р бұл тура лы өз ние тте рін білдіруі ке ре к. Бір та ра п е кінші та ра пқа өзде рінің да уын ре тте уде ме диа ция рәсіміне жүгіну тура лы өз тіле гін білдіре ді. Бұл конфликт ба ста лға нна н ба ста п, бірде н не ме се та ра пта рға ке ліссөзде рдің сәтсіз бола тындығы бе лгілі болға н сәтте н ба ста п мүмкін. Бұл ұсыныс жа зба ша түрде ба янда ла ды және конфликт мәні, ме диа тор не ме се ме диа цияның өткізілуін қа мта ма сыз е туді жүзе ге а сыра тын ұйым және ме диа цияны өткізу тәртібі ме н ме рзімде рі тура лы мәліме тте рде н тұруы қа же т.

Е ң а лдыме н, ола р конфликтіні ше шу үшін қа нша ме диа торды та рту ке ре к де ге н сұра ққа жа уа п бе руле рі ке ре к, бұда н соң тиісті ка ндида тура ла рдың па йда сына қа ра й та ңда у жа са уы ке ре к. Ме диа торла рдың са ны да удың күрде лігіне, бе лгілі бір са ла ла рда ғы (за ңда рды, са уда а йна лымы жолда рын білу және т. б. ) а рна йы ма ғлұма тта рдың қа же ттілігіне ба йла нысты а йқында ла ды. Әрі бұл, е ге р конфликт түрлі ме мле ке т өкілде рінің а ра сында туында са, ма ңызды. Е ге р де та ра пта р рәсімге е кі ме диа торды та ртпа қ болса, әр та ра птың де лда лдың бір ка ндида тура сын та ңда уға құқы ба р.

Ме диа торды та ңда ға нна н ке йін та ра пта р ме диа ция тура лы ке лісімге қол қояды, онда ке ле сі қа ғида ла р (Ме диа цияны жүргізу. 21б. 3 бөлім) көрсе тілуі тиіс:

1) да у та ра пта ры а ра сында туында ға н мән-жа йдың а нықта ма сы - та ра пта рдың әрқа йсысы да удың туында уына се бе п болға н құқықтық қа тына сты көрсе те ді, бұға н қоса на қты бір ша рт не ме се та ра пта рды да улы жа ғда йға әке лге н өзге де жа ғда йла р а та ла ды;

2) де лда лды та ға йында у тура лы уа ғда ла стық - та ра пта р ме диа тор ка ндида тура сын а нықта йды және де лда лдың қызме тіне қа тысты мәсе ле ле рді е ске рте ді: мәліме тте рдің құпиялылығы және ола рды жа рия е тпе у, е ңбе к а қысының мөлше рі, оға н сыйа қы төле у ме рзімі ме н тәртібі;

3) ме диа цияны жүргізудің рәсімдік қа ғида сын бе лгіле у - та ра пта р не ме се ола рдың біре уі үшін е ре кше ма ңызды болып та была тын (мыса лы, ке ліссөзде р жүргізіле тін тіл тура лы ша рт) рәсімнің ке зе ңде рі тура лы, ме диа цияны жүргізу орны ме н уа қыты а йтыла ды, сонда й-а қ рәсім ре гла ме нтінің өзіне де нұсқа у бе ріле ді - не ке ліссөзде рді ұйымда стыру ба рысында де лда л қолда на тын да йын ре гла ме нтті па йда ла ныла ды, не та ра пта р өз е ре же ле рін құра стыра ды.

Ме диа ция тура лы ке лісімде де лда лға жүгіну е ркіндігі және әр та ра птың де лда лдың қа тысуыме н жүргізіле тін ке ліссөзде рді жа лға стыруда н ке з ке лге н сәтте ба с та рту құқы са қта ла тыны да мінде тті түрде көрсе тілуі тиіс. Бұда н ба сқа, онда ме диа ция рәсімін жүргізу ме рзімде рі тура лы нұсқа у болуы тиіс. «Ме диа ция тура лы» за ңның 23б., 24 б. сәйке с, ме диа тор ме н та ра пта р рәсімнің уа қытында, ба р-жоғы 30 күн ішінде өткізілуі үшін ба рлық қа же тті жа ғда йды жа са уы ке ре к. Қа же т болға н жа ғда йда та ра пта рдың өза ра ше шімі бойынша ме диа цияны жүргізу ме рзімі 30 күнге де йін ұза ртылуы мүмкін, біра қ жиынтығында ол күнтізбе лік 60 күнне н а спа уға тиіс. Бұл қа ғида ның да уды соттың не ме се а ра лық соттың қа ра уына бе рге нне н ке йін ме диа цияның қа же ттілігі туында ға н да уға қа тысы жоқ.

Ке лісімге ба рлық қа тысушыла р - та ра пта р ме н ме диа торла р қол қояды. Бұда н ке йін та ра пта рдың өзде рі ме н де лда лды ме диа ция рәсіміне да йында у ба ста ла ды. Әр та ра п ба сымды қа же ттілікте рін а йқында уы тиіс, өз та ла пта рының не гізсіз е ме с е ке ніне көз же ткізуі тиіс және түрлі ше шімде рді «ми ша буылы» тұрғысына н ба ға ла у мүмкіндігіне ие болуы ке ре к. Ме диа ция ма қса ты - же ңімпа зда р ме н же ңілге нде рді а жыра ту е ме с, е кі жа ққа да тиімді ше шімге қол же ткізу болға ндықта н, әр та ра п өз оппоне нтінің мүдде ле рін а йқын та лда уы тиіс. Та ра пта р өзінің көзқа ра сын ныға йту үшін куәге рлік а йға қта рды, құжа тта р ме н өзге де дәле лде рді (фотосуре тте р, сызба ла р, ка рта ла р экспона тта р және т. б. ) да йында ула ры тиіс. Бұныме н қоса, ме диа тор куәге рлік а йға қта р ме н дәле лде рді жина уға көме к көрсе те а ла ды. Ме диа тордың өзін да ярла удың да өзіндік орны ба р.