ОРГАНИКАЛЫК ЕМЕС ЗАТТАРДЫН

ОРГАНИКАЛЫК ЕМЕС ЗАТТАРДЫН КЛАССИФИКАЦИЯСЫ

Орындаған: Зайнидинова Меруерт

ТПП21-09

Оқытушы: Әметова М

Казахский национальный аграрный исследовательский университет

ЖОСПАР

КІРІСПЕ

НЕГІЗГІ БӨЛІМ:

МИНЕРАЛДАР МЕН ИОНДАР

ТҰЗДАР

ОКСИДТЕР

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

КІРІСПЕ

Бейорганикалық заттар - бұл көміртектен басқа химиялық элементтері бар молекулалар. Бірақ құрамында көміртегі бар, бірақ бейорганикалық қосылыстар бар. Олар жоғарыда айтылған тарихи себептерге байланысты бейорганикалық заттар деп аталады. Бұл қосылыстарда әдетте CH байланысы болмайды. Сондай-ақ, Эрат қабығының көп бөлігі органикалық емес заттардан тұрады.

Қысқаша айтқанда, органикалық қосылыс емес кез-келген қосылыс бейорганикалық қосылыс болып табылады. Бұл қосылыстардың мысалына аммиак, күкіртсутек, барлық металдар және басқа да көптеген химиялық элементтер жатады

МИНЕРАЛДАР МЕН ИОНДАР:

Минералдар: бұл әдетте металдар мен бейметалдардан тұратын кристалды бейорганикалық қосылыстар. Мысалдарға кварц, гипс, рубин, сапфир, фельдспар және т. б. жатады.

Иондар: бұл әдетте қосылыстар диссоциацияланған кезде пайда болатын зарядталған бөлшектер. Мысалдарға катиондар (оң зарядталған) және аниондар (теріс зарядталған) жатады

ТҰЗДАР

натрий хлориды (NaCl) и кальций карбонаты (CaCO3) және т. б. тұздар

Сумен бірге тұздар да жасушаның бейорганикалық заттарына жатады. Жасушаның тіршілік процестері үшін тұздардың құрамына енетін кальций, натрий, калий, магний, және фосфатиондарының маңызы зор. Жасушаның қалыпты қызмет атқаруы және жасуша ішінде үнемі реакция жүруі үшін де иондардың маңызы ерекше. Бейорганикалық заттар жасушада, тек еріген күйінде емес, сондай-ақ қатты заттар күйінде де кездеседі. Атап айтқанда, сүйек ұлпасының қатты әрі беріктігі кальций фосфатының, ал былқылдақ денелілер бақалшықтарының беріктігі онда кальций карбонатының болуына байланысты. Кальций иондары биологиялық процестердін реттелуіне және қанның ұюына да қатысады

ОКСИДТЕР

Оксидтер: бұл оттегі мен бір немесе бірнеше металды қамтитын қосылыстар. Мысалдарға темір оксиді (Fe2O3) және кремний диоксиді (SiO2) жатады.

темір оксиді

кремний диоксиді

ҚЫШҚЫЛДАР

Қышқылдар құрамына қарай оттекті, оттексіз болып, олардағы сутек атомдарының сандарына қарай бір және көп негізді деп бөлінеді.

Қышқыл - химиялық қосынды, көк лакмус қағазына қызғылт рең беретін ерітінді, дәмі қышқыл.

Қышқыл ертітінділерде түсін өзгертетін заттарды индикаторлар деп атайды

Азот қышқылы

Фосфор қышқылы

НЕГІЗДЕР

ГИДРОКСИД НАТРИЯ

Негіздер- ерітінділерінде бір немесе бірнеше гидроксид иондарын түзіп, диссоциацияланатын күрделі заттар. Мысалдарға натрий гидроксиді (NaOH) және аммиак (NH3) жатады.

Металдар - электр тоғы мен жылуды жақсы өткізетін, пластикалық қасиеті жоғары, жылтыр заттар. Мұндай қасиеттердің болуы металдардың ішкі құрылымымен байланысты. Мысалы темір, мыс, алюминий

Бейметалдар - металл еместер қатарына: сутек, бор, көміртек, кремний, фосфор, мышьяк, оттек, күкірт, селен, теллур, галогендер, асыл газдар жататын химиялық элементтер тобы; оларды металдардан бөліп топтауға қолданылатын атау.

МЕТАЛЛ, БЕЙМЕТАЛЛ

темір

мыс

алюминий

кремний

КЕШЕНДІ ҚОСЫЛЫСТАР

Кешенді қосылыстар немесе координациялық қосылыстар - жай химиялық қосылыстардың әрекеттесуі нәтижесінде түзілетін құрамы күрделі химиялық қосылыстар. Кешенді қосылыстарға кристаллогидраттар CuSO4·5H2O, аммиактар CaSO4·4NH3, ашутас KAl(SO4) 2·12H2O, т. б. күрделі қосылыстар жатады.

кристталлогидрат

ашутас

ҚОРЫТЫНДЫ

Сонымен, бейорганикалық заттар немесе Анорганикалық қосылыстар, бейорганикалық қосылыстар - хим. элементтердің өзара және бір-бірімен байланысуынан шығатын заттар. Бұған тізбек түзе байланысатын көміртек қосылыстары, яғни органик. және полимерлік қосылыстар кірмейді.