БОЛАШАҚ ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ




Презентация қосу
БОЛАШАҚ ДЕНЕ
ШЫНЫҚТЫРУ
МАМАНДАРЫНЫҢ
КӨШБАСШЫЛЫҚ
САПАСЫН АРТТЫРУ.

ОРЫНДАҒАН:САҚТАҒАНОВ МЕРШАТ
Қазіргі таңда қоғамның салауаттылығы
маңызды сипатқа ие. Бүгінгі болашақ мұғалімді
дайындауда олардың салауатты өмір сүру мен
денсаулық, дене мәдениеттерін өздері игермей
тұрып, оларды білімді, білікті маман ретінде
қалыптастыру мүмкін емес. Себебі әр болашақ
маманның денсаулығы жеке байлық қана емес,
ол сондай-ақ халқымыздың білім және
экономикалық қуатының өсуі үшін де қажетті
шарттарының бірі. Соның ішінде денсаулықтың
басты шарты-мәдени орта, салауатты өмір
салты.
азіргі таңда қоғамның салауаттылығы маңызды
сипатқа ие. Бүгінгі болашақ мұғалімді
дайындауда олардың салауатты өмір сүру мен
денсаулық, дене мәдениеттерін өздері игермей
тұрып, оларды білімді, білікті маман ретінде
қалыптастыру мүмкін емес. Себебі әр болашақ
маманның денсаулығы жеке байлық қана емес, 3
ол сондай-ақ халқымыздың білім және
экономикалық қуатының өсуі үшін де қажетті
Президентіміз Н.Ә. Назарбаев «Қазақстан -
2030» стратегиялық бағдарламасында
«Салауатты әрі гүлденген экономика
құрмайынша, біз қуатты мемлекет пен қарулы
күштер құра алмаймыз, демографиялық,
экономикалық және әлеуметтік міндеттерді
шеше алмаймыз, әрбір адамның жеке басының
қадір-қасиеті мен әл-ауқатын арттыра
алмаймыз»,- деген болатын.
Білім беру жүйесінің маңызды міндеттерінің бірі
– дене тәрбиесі арқылы салауатты өмір салтын
қалыптастыру мәселесі. Соған байланысты
көптеген құжаттар бар, мәселен: Қазақстан
Республикасы Президентінің 1998 ж 18
мамырдағы «Халық денсаулығы» атты
мемлекеттік бағдарламасы, Қазақстан
Республикасының үздіксіз білім беру жүйесінде
«Салауаттану-денсаулықты сақтау»
бағдарламалары. Бұл құжаттардағы негізгі
мәселенің бірі –дене тәрбиесі арқылы
салауатты өмір салтын қалыптастыру, жастар
Сондықтан да болашақ
мұғалімдерге қойылатын
жаңаша талаптар мен
өзгерістер туындап отыр.
Бұған себеп қазіргі кезде
жеке тұлғаның қоғамдық
және әлеуметтік мәні дене
тәрбиесі мұғалімінің
назарынан тыс қалмауы
қажет. Дене тәрбиесі
сабағындағы сауықтыру,
білімдік, тәрбиелік
міндеттерімен қатар, педагог
кәсіби жұмысын атқарып
қоймай, оқушылардың рухани
жеке тұлғасын
қалыптастыруды жүзеге
Болашақ мұғалімнің жеке басының маман
ретінде қалыптасуы үшін кәсіби сапасының
негізгі талаптарының бірі ретінде оның
жалпы ғылыми-әдістемелік даярлығын
ерекше атап өтуге болады. Бүгінгі таңда күн
тәртібінде студенттердің өзін-өзі басқаруды
дамыту міндеттері қойылып, болашақ
мұғалімнің дербестігі мен белсенділік
дағдысын тәрбиелеу және дамыту
қажеттілігі күннен-күнге артып отыр.
Жоғары оқу орындарына болашақ
мұғалімдерге өз кәсіби міндеттерін жете
білетін, қажетті педагогикалық дағдыларды
меңгерген, өз Отанын сүйетін шәкірттерді
тәрбиелеу мен оған мұғалімдерді кәсіби
дайындау міндеті жүктелген. Осы мақсатта
жоғары оқу орындарында болашақ маман
дайындаудың сапасын арттыруға ерекше
көңіл бөлінуде. Сондай-ақ тәрбиенің ықпал 8
жасау өрісі де орасан кеңейе түсті
Жеке тұлғаны қалыптастыру мәселесі туралы
идея, озат тәжірибелер мазмұны түрлі елдерде
тарихи кезеңдерде философтар мен
педагогтардың, психологтардың тұжырымдарына
негізделген.
Дене тәрбиесі теориясы мен әдістемесінің қайнар
көздерін, тарихи даму кезеңдерін сараласақ,
олардың мынадай жағдайларға байланысты
пайда болатынын анықтауға болады:
- дене дайындығы жетілген, денсаулығы мықты
адамдардың қажеттілігінен туындаған қоғамдық
өмірдің іс-тәжірибесі;
- әр түрлі тарихи кезеңдерде ойшылдар мен
ағартушылардың жан-жақты жетілген жеке
тұлғаны тәрбиелеу туралы ой-тұжырымдары мен
идеялары;
- үйлесімді дамыған, жан-жақты, білімді де білікті
ұрпақ тәрбиелеудегі озат педагогикалық іс-
тәжірибелер мен ұсыныстар;
- дене тәрбиесі теориясы мен әдістемесі 8
саласындағы ізденістер мен ғылыми негізделген
тұжырымдамалар;
Дене тәрбиесінің адам әрекетінің
сан – қилы сипатымен, өзіне тән
ой-сана мен даму заңы, өзара ішкі
байланыстары мен өзара
ықпалдастықта дамитын
ерекшеліктері, әдістері мен
өзіндік тарихы қалыптасқан.
Нәтижесінде дене тәрбиесі
теориясы ғылым ретінде
қалыптасып, мәні мен мазмұнын
анықтауға мүмкіндік береді
(Сурет 1).
Тарихи деректерді сараптасақ,
адамзат қоғамы пайда болып,
алғашқы өмір сүру кезеңінен-ақ
дене тәрбиесіне көңіл бөлініп, сол
еңбек пен тұрмыстық өмірдің 8
шарты ретінде дамыды.
Алғашында дене тәрбиесі ұйымдасқан ойындар
мен ойындық-қимыл қозғалыстар түрінде көрініс
берді. Бұл кезеңдегі ойындар мен денешынықтыру
жаттығулары қарапайым болғанымен, олардың
адамды қалыптастыру мен тәрбиелік маңызы зор
болды.
Дене тәрбиесінің басқа тәрбиелермен
сабақтастығы мәселесі Орта Азия және Ұлы дала
ғұламалары еңбектерінде де ерекше аталған.
Солардың ішінде ерекше тұлға Әл-Фараби тәрбие
мәселесіне бағыт-бағдар бере отырып,
«Әлеуметтік-этикалық трактаттар» атты еңбегінде
бала денесін жетілдіруді оның бойындағы абзал
қасиетті тани біліп, мінез-құлқының жақсы
сипаттарын тәрбиелеп, өзін-өзі үнемі дамыту
қажеттігіне тоқталады. Ол «дененің
саламаттылығы» ұғымын енгізе отырып, әр
адамның тәрбиесінде мынадай үш қасиет болу 4
қажет деп есептейді: дене күші, рухани және
ақыл-ой, олар өзара үйлесімді дамыған жағдайда
Жүсіп Баласағұн «Құтты білік»
дастанында ұлттық
психологиямыз бен ұлыстық
ерекшеліктерімізге тоқтала
келе, «кемел адам» ұғымын
енгізе отырып, кемел
адамның бойында мынадай
қасиеттер: жомарттық,
білімділік, ақылдылық, бір
сөзде тұру, ширақтық болу
қажет дейді. 9
Ұлы ағартушы Абай дене тәрбиесі мен
ақыл-ой тәрбиесі үйлескенде ғана әр
адам сымбатты болумен қатар, жан-
жақты қалыптасқан жан болмақ деген
пікірді қуаттайды. Мысалы, «Сегіз аяқ»
өлеңінде бойдағы, денедегі күш - қуатты
ойсыз, ақылсыз іс - әрекетке жібермей,
белсенді өмір сүре отырып, өзіңді
дамытатын, жетілдіретін іспен ұштастыра
білу қажеттігін ескертеді. Әсіресе, «Қара
сөздер» адам тәлім-тәрбиесіне бағыт-
бағдар беретін, жай ғана бағыт қана
емес, ғылыми негізге сүйенген, өмірлік
жағдайлардан алынған философиялық
тұжырымдар мен түйіндерден тұратын
құнды дүние.

Ұқсас жұмыстар
СТУДЕНТТЕРДІ САУЫҚТЫРУ ҮШІН ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ ЖӘНЕ СПОРТ ҚҰРАЛДАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ
Дене шынықтырудың денсаулықты нығайту қағидасы
Кенжебеков Бораш Жоғары білімді маманның кәсіби құзыреттілігі - маман тұлғасының ішкі психологиялық қасиеттері мен күйлерінің, кәсіби
Қолданбалы физикалық қасиеттерді жетілдіру
Арқамен сырғанау
Дене шынықтыру сабағындағы оқытудың педагогикалық технологиялары
Дене тәрбиесі ерекшеліктері
Кәсіби спорт пәнінің мазмұнында кәсіби спорттың пайда болу және даму тарихын, оның тұлға мен қоғамға әсерін зерделеу
Дене шынықтыру сабағы
Президенттік сынамалар
Пәндер