Жалпылама тіл білімі

Презентация қосу

ҚАЗАҚ ЛИНГВИСТИКАСЫНДАҒЫ
ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУЛЕР ПӘНІНІҢ
МАҚСАТЫ МЕН МІНДЕТІ. ТІЛ
БІЛІМІ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК.

Қыдырбай Аружан
ҚАЗАҚ ЛИНГВИСТИКАСЫНДАҒЫ ҒЫЛЫМИ
ЗЕРТТЕУЛЕР ПӘНІНІҢ МАҚСАТЫ МЕН
МІНДЕТІ.

Жоспар
Кіріспе
1. Қазақ лингвистикасындағы ғылыми

зерттеулер пәні
2.Мақсаты мен міндеті.
Тіл-қоғамдағы адамдардың өз ара пікір алысу ,
бір-бірімен қарым-қатынас жасау. Әрбір тілдің
дыбыс жүйесі, сөздік құрамы және
грамматикакалық құрылысы болады.Тілдің осы
аталған әр түрлі жақтары тіл білімінің тиісті
салаларында, мысалы, тілдің дыбыс жүйесі тіл
білімінің фонетика саласында қарастырылса,
сөздік құрамы лексикология саласында,
грамматикалық құрылысы грамматика
саласында қарастырылады.
Қазақ тілінің оқыту әдістемесінің тарихи
қалыптасу жолында XX ғасырдың бас кезі,
әсіресе осы кезеңнің алғашкы онжылдық
уақыты, ерекше атап өтуді қажет етеді. Себебі,
бұл жылдары көрнекті ғалым-ұстаздардың,
қоғам қайраткерлерінің, жазушылардың
ұлттық тілдің ерекшелігіне, оның қоғамдағы
орны мен әлеуметтік мәніне көңіл аударып,
қалам тартпағаны кемде-кем.
1922—1931 жылдарлың көлемінде казақ тілін
оқыту, үйрету әдістсмесіне байланысты
көптеген пікірлер мен көзқарастар сол
кезеңдегі "Айқап", "Қазақ", "Қазақ тілі",
"Мұғалім", "Шора", "Шолпан", "Сапа", "Жаңа
мектеп", "Еңбекші қазақ". "Қызыл Қазақстан"
сияқты басылымдарда көптеп жарияланды.
ТІЛ БІЛІМІ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК.
Жоспар
Кіріспе

1 Тіл білімі ұғымы

2 Тіл білімінің салалары

3 Тарихи тіл білімі

4 Жалпылама тіл білімі

5 Жеке тіл білімі

Пайдаланылған әдебиеттер
Қорытынды
КІРІСПЕ
Тіл деген сөздің өзінде бірнеше мағына бар.
1. Тіл – жан – жануарлардың дәмді сезетін
және адамның сөйлеу дыбысын атқаратын
мүшесі.
2. Тіл – уақытты (минут пен сағатты) көрсетіп
тұратын көрсеткіш.
3. Тіл – адамдардың бір – бірімен қатынас
жасайтын, өзара түсінісуіне мүмкіндік
беретін құрал
ТІЛ БІЛІМІ ҰҒЫМЫ
Тіл білімі лингвистика (грек linqua-тіл), тіл
жөне онын даму заңдары туралы ғылым. Тіл
білімінің зерттеу нысанасы -тіл
ТІЛ БІЛІМІНІҢ САЛАЛАРЫ
фонетика

лексика

грамматика

сөзжасам

морфология

синтаксис

стилистика
ТІЛДІҢ дыбыс жүйесі

грамматикалық
сөздік құрамы
құрылысы
Лингвистика

Диахрониялық Синхрониялық
ЖАЛПЫ ТІЛ БІЛІМІ
Жалпы тілдерге ортақ, универсалды
мәселелерді зерттейтін тіл білімінің бір саласы
ЖЕКЕ ТІЛ БІЛІМІ-ЖЕКЕ, НАҚТЫ,
ТУЫСТАС ТІЛДЕР ТОБЫН
ЗЕРТТЕЙДІ.
ҚОРЫТА АЙТҚАНДА
Әлемде сан мыңдаған тілдер бар екені барша адамзат
баласына мәлім. Ол тілдер бірде өсіп, бірде құлдырап
жойылып та жатады. Біздің тіліміз өте бай. Тіліміздің
зерттелмеген қыртыстары әлі де болса өте көп деп
айтуымызға негіз бар. Сондықтан тіліміздің дамуына
үлес қосу-біздің болашақ ұрпақ алдындағы басты
міндетіміз деп есептейміз.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1. Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі
— Алматы.«Сөздік-Словарь», 2005 жыл.
ISBN 9965-409-88-9
2. Қазақ ұлттық энциклопедиясы

3. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік:

Әлеуметтану және саясаттану бойынша /
Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д.,
профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ.
2006.
4. Дүйсебаева М. “Қазақ тілінің әдеби кейбір

мәселелері” 1913

Ұқсас жұмыстар

Тіл біліміне кіріспе

Грек тіл білімі

Тіл білімінің әр түрлі ғылым салаларымен байланысы

Жалпы тіл білімі тіл ғылымының зерттеу нысаны

ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ ДӘСТҮРЛЕРДІҢ ҚАЛЫПТАСУ ТАРИХЫ

Тіл теориясы

Тіл білімінің салалары

XIX ғасырдағы салыстырмалы-тарихи тіл біліміне ғалымдардың қосқан үлесі

Тұрмыстық қолданыстағы сөздер

Салыстырмалы - тарихи тіл білімі, оның тіл білімін дамытудағы орны

Пәндер